مطالعهای جدید نشان میدهد مردان سریعتر از زنان پیر میشوند
براساس پژوهش دانشگاه ییواسکیلا و دانشگاه هلسینکی فنلاند، مردان ازنظر زیستی مسنتر از زنان هستند. مردان بیشتر سیگار میکشند و جثه بزرگتری دارند که تا حدی به توضیح تفاوت جنسی مشاهدهشده کمک میکند.
اگرچه در قرن بیستم امید به زندگی در دنیای غرب بهسرعت افزایش پیدا کرد، زنان هنوز درمقایسهبا مردان امید به زندگی بیشتری دارند. در فنلاند، معمولاً زنان پنج سال بیشتر از مردان عمر میکنند. این شکاف جنسی در دههی ۱۹۷۰ در بیشترین حد خود قرار داشت. در آن زمان، امید به زندگی زنان در هنگام تولد بیش از ده سال بیشتر از مردان بود؛ اگرچه این نابرابری در سالهای اخیر بهسرعت در حال کاهش بوده است.
براساس مطالعهای که اخیراً منتشر شده، تفاوت بین جنسها را میتوان در پیری زیستی نیز مشاهده کرد. پژوهش جدید تفاوتهای زیستی احتمالی در پیری را بین مردان و زنان بررسی کرد و به این مسئله پرداخت که آیا عوامل مرتبط با سبک زندگی ممکن است علت تفاوتهای احتمالی باشد. این اختلافها هم در میان بزرگسالان جوان و هم در افراد مسن بررسی شد.
آزمودنیها شامل دوقلوهای بالغ جوانتر (۲۱ تا ۴۲ سال) و مسنتر (۵۰ تا ۷۶ سال) از مطالعهی همگروهی دوقلوهای فنلاند بودند. عوامل مرتبط با سبک زندگی شامل تحصیلات، شاخص تودهی بدنی، استعمال دخانیات، مصرف الکل و فعالیت جسمی با استفاده از پرسشنامه اندازهگیری شد.
چندین ساعت اپیژنتیک بهعنوان سنجههای پیری استفاده شد. ساعتهای اپیژنتیک امکان مطالعهی متغیرهای مرتبط با طول عمر را فراهم میکنند؛ درحالیکه آزمودنی هنوز زنده است. آنها سن زیستی را برحسب سال و براساس سطوح متیلاسیون DNA اندازهگیریشده در نمونهخون تخمین میزنند. آنا کانکانپه، پژوهشگر مؤسسهی تحقیقات پیریشناسی و دانشکده علوم سلامتی و ورزش میگوید:
دریافتیم که مردان ازنظر زیستی پیرتر از زنان با همان سن تقویمی بودند و این تفاوت در شرکتکنندگان مسنتر بسیار بیشتر بود.
استعمال دخانیات به دفعات بیشتر در میان مردان شکاف جنسی در پیری را در دوقلوهای مسنتر و نه در دوقلوهای جوان توضیح میداد. علاوهبراین، اندازهی بدن بزرگتر مردان بخش کوچکی از شکاف جنسی را در هر دو گروه سنی توضیح میداد. کانکانپه میگوید:
ما تفاوت جنسی را در سرعت پیری مشاهده کردیم که با عوامل مرتبط با سبک زندگی توضیحدادنی نبود. همچنین، از طرح مطالعاتی بسیار خاصی استفاده کردیم و سرعت پیری را بین دوقلوهای با جنس مخالف مقایسه کردیم. تفاوت مشابهی بین این جفت دوقلوها نیز مشاهده شد.
در دوقلوهای غیرهمجنس، دوقلوی پسر حدود یک سال از دوقلوی دختر پیرتر بود. این جفت دوقلوها در محیط یکسانی رشد کرده بودند و نیمی از ژنهای آنها مشترک بود. بهگفتهی کانکانپه، این اختلاف را میتوان با تفاوتهای جنسی در عوامل ژنتیکی و اثرهای مفید هورمون جنسی زنانه استروژن بر سلامتی توضیح داد.
مطالعهی جدید به درک رفتارهای سبک زندگی و تفاوتهای جنسی مرتبط با پیری زیستی و امید به زندگی کمک میکند. کاهش استعمال دخانیات در مردان تا حدی توضیح میدهد که چرا شکاف جنسی در امید به زندگی در دهههای اخیر کاهش پیدا کرده است.
نظرات