شنوایی انسان در زیر آب بهتر از چیزی است که قبلاً تصور می‌شد

همه‌ی پستانداران میلیون‌ها سال پیش روی خشکی زندگی می‌کردند؛ اما برخی از گونه‌ها درنهایت خشکی را رها کردند و به زندگی درون دریا سازگار شدند؛ مثل فُک‌ها و نهنگ‌ها که هر دو اکنون می‌توانند زیر آب زندگی کنند. گونه‌هایی که در خشکی باقی ماندند، به‌طور مشابه با زندگی روی خشکی سازگاری پیدا کردند. به‌همین‌دلیل، نباید تعجب کرد که گروهی از کارشناسان در مطالعه‌ی اخیر خود به این نتیجه رسیدند که انسان‌های امروزی روی خشکی بهتر از زیر آب می‌شنوند. ناگفته نماند این پژوهش اطلاعات غیرمنتظره‌ای نیز درباره‌ی شنوایی انسان ارائه می‌دهد.

جیکوب کریستنسن دالسگارد، متخصص شنوایی حیوانات، در آزمایشگاه خود در دانشگاه جنوب دانمارک، وقت و انرژی خود را صرف مطالعه‌ی شنوایی موجوداتی از قبیل باکلان‌ها، مارمولک‌های گکو، قورباغه‌ها، کروکودیل‌ها و نیز انسان‌ها کرده است. این بار او در‌کنار کنت سورنسن، کاندیدای دکتری و مگنوس والبرگ، زیست‌شناس و متخصص در‌زمینه‌ی شنوایی حیوانات در زیر آب، کار می‌کند.

مقایسه شنوایی انسان، دلفین و فک‌ در زیر آب

از دهه‌ی ۱۹۵۰، تلاش‌های متفاوت برای اندازه‌گیری شنوایی انسان زیر آب انجام شده است. برای مثال، ارتش ایالات متحده به درک این مسئله علاقه‌مند بوده است که انفجارهای زیر آب چگونه غواصان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. به‌طورکلی، آزمون‌های شنوایی استفاده‌شده در بررسی‌های مختلف بسیار متفاوت بوده است. برخی افراد با تجهیزات غواصی و برخی دیگر با کلاه شنا و برخی دیگر با ماسک‌های غواصی پر از هوا آزمایش شده‌اند که همه‌ی این‌ها می‌تواند بر شنوایی افراد آزمایش‌شده تأثیرگذار باشد. به‌گفته‌ی نویسندگان، وجه مشترک تمام این مطالعات علمی این است که همه‌ی آستانه‌های شنوایی را پیدا کرده‌اند که بالاتر از آستانه‌هایی است که در مطالعه جدید آن‌ها پیدا شده است.

تصویری از نحوه‌ی اجرای آزمون‌های شنوایی

در مطالعه جدید، چهار زن و سه مرد ۲۳ تا ۴۹ ساله در آزمون‌های شنوایی شرکت کردند. میانگین آستانه‌ی شنوایی، ۷۱ دسی‌بل (در ۵۰۰ هرتز) به‌دست آمد. آستانه‌ی شنوایی سطح صدایی است که گوش فرد کمتر از آن را نمی‌شنود. کریستنسن دالسگارد می‌گوید:

این آستانه ۲۶ دسی‌بل کمتر از چیزی است که در مطالعات دیگر فرض شده است؛ بنابراین، باید نتیجه بگیریم که انسان‌ها در زیر آب به‌طور درخورتوجهی بهتر از چیزی می‌شنوند که قبلاً علم گزارش داده است. درواقع، آستانه‌ی ۵۰۰ هرتز با شنوایی موجوداتی نظیر باکلان‌ها و فُک‌ها در زیر آب مطابقت دارد.

شایان ذکر است که فُک‌ها و دلفین‌ها (برخلاف ما) می‌توانند صداهای بسیار بلند را زیر آب بشوند؛ اما انسان‌ها توانایی شنیدن آن صداها را ندارند. مطالعات قبلی این فرضیه را مطرح کردند که گوش انسان در زیر آب ازطریق هدایت استخوانی عمل می‌کند؛ یعنی امواج صوتی جمجمه را مرتعش می‌کنند. این فرضیه با آستانه‌های شنوایی بالایی مطابقت دارد که در مطالعات گذشته مشاهده شده است. کریستنسن دالسگارد توضیح می‌دهد:

ما معتقدیم که رزونانس (تشدید صدا) در هوای بسته گوش میانی صدا را تقویت و گوش را حساس‌تر می‌کند. این مسئله را در مطالعات گذشته روی باکلان‌ها، لاک‌پشت‌ها و قورباغه‌ها نشان داده‌ایم. نباید انتظار داشته باشید که به دریا بپرید و با استفاده از حس شنوایی خود بتوانید به‌طورکامل جهت‌یابی کنید. حس شنوایی فقط با توانایی گرفتن صدا در ارتباط نیست.تشخیص جهت صدا نیز اهمیت دارد و انجام این کار برای انسان زیر آب بسیار دشوار است. در هوا، می‌توانیم جهت صدا را با دقت نسبتاً خوبی و با چند درجه خطا تعیین کنیم؛ اما در آب، حاشیه‌ی خطا می‌تواند تا ۹۰ درجه باشد. این مسئله خیلی عجیب نیست؛ زیرا ما آموزش دیده‌ایم تا به تفاوت‌های زمانی کوچک بین گوش‌ها که ناشی از سرعت حرکت صدا در هوا هستند، واکنش نشان دهیم.در آب، سرعت صوت چهار برابر بیشتر است و تفاوت‌های زمانی بسیار کوچک‌ترند؛ بنابراین، این نتایج به ما می‌گوید که انسان‌ها در زیر آب توانایی کمتری برای تعیین جهت صدا دارند که تأیید‌کننده‌ی این موضوع است که شنوایی انسان برای عملکرد خوب در زیر آب سازگار نشده است.