میزان تولد دوقلوها در جهان افزایش پیدا کرده است
براساس مطالعهی جدیدی که در لایوساینس گزارش شده است، از دههی ۱۹۸۰، تعداد تولدهای دوقلو بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است و از ۹ تولد دوقلو بهازای هر هزار زایمان در سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۵، به ۱۲ تولد دوقلو بهازای هر هزار زایمان در سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ رسیده است. علاوهبراین، تعداد مطلق زایمانهای دوقلو در این دوره ۴۲ درصد افزایش یافته است؛ یعنی از ۱/۱ میلیون زایمان دوقلو در اوایل دههی ۱۹۸۰ به ۱/۶ میلیون زایمان در اوایل دههی ۲۰۱۰ رسیده است. در مقام مقایسه، تعداد کل تولدها در سراسر جهان در همین مدت فقط ۸ درصد افزایش پیدا کرده است.
بهگفتهی پژوهشگران، تولیدمثل بهکمک فناوریهای پزشکی ازجمله لقاح مصنوعی (IVF) یا زمانیکه تخمک در ظرف آزمایشگاه با اسپرم بارور و سپس به رحم منتقل میشود، ممکن است تا حدی این افزایش را توضیح دهد. اگر بیش از یک رویان منتقل شود، لقاح مصنوعی احتمال ایجاد دوقلوها را افزایش میدهد. اگرچه برخی از مناطق جهان ممکن است به اوج دوقلوزایی رسیده باشند؛ زیرا متخصصان باروری تعداد رویانهای منتقلشده با لقاح آزمایشگاهی را کم میکنند. کریستیان موندن، استاد جامعهشناسی دانشگاه آکسفورد در بریتانیا و از نویسندگان مقاله گفت:
تعداد مطلق و نسبی دوقلوها در جهان از زمان اواسط قرن بیستم بیشتر شده است و این احتمالا بیشترین نرخ در کل زمانها باشد. این مسئله اهمیت دارد؛ زیرا زایمانهای دوقلو با نرخ مرگومیر بیشتر در میان نوزادان و کودکان و عوارض بیشتر برای کودکان و مادران حین بارداری و زایمان و پس از زایمان همراه است.
نویسندگان میگویند زنان بیشتری در سنین بیشتر بچهدار میشوند که ممکن است تا حدی افزایش در نرخ تولدهای دوقلو را توضیح دهد؛ زیرا این احتمال بیشتر است که زنان مسنتر دوقلو باردار شوند. پژوهشگران اطلاعات مربوط به تولدهای دوقلو از ۱۶۵ کشور را تجزیهوتحلیل کردند. این دادهها به سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ مربوط بود. برای ۱۱۲ کشور اطلاعات مربوط به تولدهای دوقلو در سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۵ نیز وجود داشت که امکان مقایسهی میان این دورهها را ممکن ساخت.
پژوهشگران دریافتند در طول سه دهه، نرخ تولد دوقلو در ۷۴ کشور از ۱۱۲ کشور مطالعهشده، بیش از ۱۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش عمدتا بهدلیل افزایش در دوقلوهای غیرهمسان بوده است. نرخ تولد دوقلوهای همسان در سراسر جهان تقریبا تغییری نکرده و در همان حد، یعنی تقریبا چهار تولد دوقلوی همسان بهازای هر هزار زایمان مانده است.
در سطح قارهها، آمریکایشمالی بیشترین افزایش در تولدهای دوقلو را شاهد بوده و در طول سه دهه، نرخ تولدهای دوقلو در آن ۷۱ درصد افزایش یافته است و پسازآن، اروپا و اقیانوسیه قرار دارند که نرخ این نوع تولدها در آنها بهترتیب ۵۸ و ۴۶ درصد افزایش پیدا کرده است.
درصد تغییر در نرخ زایمان دوقلو براساس کشور بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۵ و سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵
آفریقا با نرخ حدود ۱۷ تولد دوقلو بهازای هر هزار زایمان، بیشترین نرخ را در جهان دارد؛ اما این نرخ در طول سه دههی مطالعهشده عمدتا بدون تغییر مانده بود. ممکن است برخی جمعیتهای آفریقا درمقایسهبا مناطق دیگر جهان، ازنظر ژنتیکی استعداد بیشتری برای داشتن دوقلو داشته باشند. موندن گفت:
در هر دو دوره، آفریقا بیشترین نرخ دوقلوزایی را داشت و افزایش معنیداری در طول زمان دیده نشد. اگرچه اروپا و آمریکایشمالی و اقیانوسیه بهسرعت در حال رسیدن به آن هستند.
دراینمیان، تفاوت بزرگی در احتمال بقای دوقلوهای متولدشده در کشورهای ثروتمند درمقایسهبا دوقلوهای متولدشده در کشورهای کمدرآمد وجود دارد. جرون اسمیتز، استاد اقتصاد تطبیقی و توسعهی انسانی در دانشگاه رادبود هلند و یکی از نویسندگان مطالعه گفت:
باید به سرنوشت دوقلوها در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط توجه بیشتری شود؛ خصوصا در آفریقای سیاه در بسیاری از موارد، یکی از دوقلوها از بین میرود.
پژوهشگران خواستار پیگیری بهتر تولدهای دوقلو خصوصا در کشورهای کمدرآمد هستند؛ زیرا دادههای مطمئنی برای بسیاری از این مناطق وجود ندارد. برای تعیین این مسئله به مطالعات بیشتری نیاز است که آیا نرخ دوقلوزایی در کشورهایی با درآمد زیاد واقعا به اوج خود رسیده است و چگونه افزایش تولیدمثل بهکمک فناوریهای پزشکی در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط روی نرخ دوقلوها در آن مناطق تأثیر خواهد گذاشت.
این مطالعه در مجلهی Human Reproduction منتشر شده است.