الگوهای خواب در افراد گسترده‌تر از شب‌زنده‌داری و سحرخیزی است

بسیاری از افراد لارک صبح یا سحرخیز هستند و بسیاری دیگر جغد شب یا شب‌زنده‌دار. دانشمندان معتقدند همه‌ی انسان‌ها به‌صورت منظم در این دو دسته قرار نمی‌‌گیرند و درواقع، تحقیقات جدید خبر از وجود ۶ نوع کرونوتایپ در انسان‌ها می‌دهد.

کرونوتایپ‌ها رفتارهای ریتمیک هستند که در طول شبانه‌روز آن‌ها را تجربه می‌کنیم. به‌عبارت‌دیگر، آن‌ها ساعت درونی بدن هستند و به شما می‌گویند سحرخیز باشید یا شب‌زنده‌دار. بااین‌حال، نوع خواب یا بیداری شما آن‌طور‌که کلیشه‌ها می‌گویند، شاید کاملا باینری نیست و دست‌کم برخی شواهد نشان می‌دهد که کرونوتایپ‌های جایگزین و مختلف فراتر از لارک‌های صبح‌گاهی و جغدهای شبانه وجود دارند.

Dmitry S. Sveshnikov، یکی از محققان فیزیولوژی انسانی از دانشگاه RUDN روسیه، توضیح می‌دهد:

تحقیقات درباره‌ی تفاوت‌های گاه‌شماری و گاه‌شناختی عمدتا روی زمان‌های صبح و شب متمرکز است؛ بااین‌حال، مطالعات اخیر نشان می‌دهد که طبقه‌بندی موجود باید بازنگری شود و گسترش یابد.

Sveshnikov و همکارانش در مطالعه‌ی جدید، حدود ۲،۳۰۰ شرکت‌کننده را بررسی کردند که عموم آن‌ها دانشجویان بودند. از شرکت‌کنندگان خواسته شد کرونوتایپ خود را براساس طیف گسترده‌‌تری از شش نوع ممکن شناسایی کنند. برخی از محققان مشابه این شش نوع را در مطالعات قبلی‌شان شناسایی کرده بودند.

برای تأیید و اعتبارسنجی این تحقیقات، تعدادی آزمون استاندارد و پرسشنامه دراختیار شرکت‌کنندگان قرار داده شد. این پرسشنامه‌ها میزان خواب‌آلودگی یا هوشیاری شرکت‌کنندگان را در زمان‌های مختلف و گاهی تصادفی در طول روز تخمین می‌زنند. براساس نتایج، به‌نظر می‌رسد بیشتر شرکت‌کنندگان با شش نوع کرونوتایپ فرضی پیشنهادی دانشمندان شناسایی شدند و تنها ۵ درصد از افراد مطالعه‌شده با هیچ نوع از کرونوتایپ‌ها شناسایی نشدند.

ازنظر میزان هوشیاری و سطح انرژی، نوع صبح‌گاهی از هوشیاری بسیاری در صبح برخوردار هستند که در اواسط روز، به سطح متوسط ​​کاهش می‌یابد و درنهایت، در شب به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد. برعکس کرونوتایپ نوع شب، هنگام صبح هوشیاری کمی از خود نشان می‌دهند که در اواسط روز، به سطح متوسط می‌رسد و در شب به سطح بیشتری می‌رسند.

 چهار کرنووتایپ جدید الگوهای مختلفی را نشان می‌دهد: نوع بسیار فعال در طول روز از هوشیاری زیادی برخوردار هستند؛ نوع خواب‌آلود با خواب‌آلودگی زیاد از صبح شروع و در اواسط روز خواب‌آلودگی کمتر می‌شود و سپس در پایان روز به سطح متوسط ​​می‌رسند؛ انواع فعال روزانه از کم شروع می‌شوند و در اواسط روز به اوج خود می‌رسند و سپس روز را با هوشیاری سطح متوسط ​​به‌پایان می رسانند؛ و انواع فعال متوسط در طول روز سطح انرژی کمی تجربه می‌کنند.

جالب اینجا است که فقط کمی بیشتر از یک‌سوم (۳۷ درصد) از افراد در مطالعه، واقعا به‌عنوان لارک صبح‌گاهی یا جغد شب (به‌ترتیب ۱۳ و ۲۴ درصد) شناخته شدند؛ اگرچه انواع عصرانه با ۲۴ درصد بیشترین نوع کرونوتایپ را دارند.

مطالعه‌ی نمونه‌های جدید، ۵۸ درصد از افراد را پوشش می‌دهد. ۱۸ درصد خواب‌آلوده در روز، ۱۶ درصد فعال متوسط​، ۱۵ درصد فعال در روز و تنها ۹ درصد اظهار کردند که در تمام طول روز، بسیار فعال هستند. این مطالعه‌ای نسبتا کوچک در زمینه‌ی طرح کلی موارد است؛ اما گروه تحقیق می‌گوید تحقیقات آینده با استفاده از انواع مختلف روش‌های تجربی، باید بتوانند درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد این شش نوع کرونوتایپ در افراد اطلاعات بیشتری به ما بدهند.