بطریهای پلاستیکی شیر نوزاد، میلیونها ذره میکروپلاستیکی آزاد میکنند
میکروپلاستیکها را اکنون میتوان تقریبا در هر محیطی روی زمین پیدا کرد؛ اما دانشمندان دانش کمی در این مورد دارند که محصولاتی که هر روز استفاده میکنیم، چگونه این ذرات پلاستیکی را آزاد میکنند.
اگر امروز از بطری پلاستیکی آب مینوشید یا غذای موجود در ظرف قابل استفاده در مایکروویو را میخورید، احتمالا در حال استفاده از پلیپروپلین هستید. تصور میشود پلیپروپلین بیخطر و برای بسیاری از کاربردها مناسب باشد؛ بههمین دلیل است که پلیپروپلین پرکاربردترین پلاستیک درزمینهی تهیهی غذا محسوب میشود.
مکان دیگری که میتوانید انتظار داشته باشید پلی پروپلین را در آن پیدا کنید، بطریهای شیر کودک است. معمولا فرض میکنیم بطریهای شیر کودک که از پلاستیک مذکور ساخته شدهاند، هنگام استریل شدن با آب داغ و تکان دادن هنگام آماده کردن غذای نوزاد، محکم و پایدار هستند. اما پژوهشگران در پژوهشی جدید نشان دادهاند که آمادهسازی غذای کودک با استفاده از بطری پلیپروپلینی، بهطور متوسط، روزانه نوزادان را در معرض یک میلیون ذره میکروپلاستیکی قرار میدهد.
برآورد جدید نسبت به برآوردهای گذشته بسیار بیشتر است. مطالعات پیشین نشان میدادند که بزرگسالان و کودکان در کشور آمریکا ازطریق غذا، آبوهوا طی یک دورهی یک ساله درمعرض ۷۴ هزار تا ۲۱۱ هزار ذرهی میکروپلاستیکی قرار میگیرند.
همچون بسیاری از پروژههای تحقیقاتی، پژوهش جدید با مشاهده و گفتگویی تصافی آغاز شد. یک روز یکی از پژوهشگران در حال آماده کردن رشته فوری در ظرفی پلاستیکی بود. ظرف در آغاز محکم به نظر میرسید؛ اما وقتی آب داغ در آن ریخته شد، انعطافپذیر و نرم شد. پژوهشگران دراین رابطه کنجکاو شدند که آیا ممکن است میکروپلاستیکهای حاصل از ظرف طی این فرایند آزاد شده باشد. آنها آزمایشی سریع در آزمایشگاه خود انجام دادند و متوجه شدند ظرف مورد بررسی بیش از یک میلیون ذره میکروپلاستیکی را وارد یک لیتر آب داغ کرده است. آنها آزمایش خود را با ظروف پلیپروپلین دیگری مانند بطریهای پلاستیکی و با مایعاتی در دمای اتاق تکرار کردند و دریافتند ذرات میکروپلاستیکی بسیار کمی آزاد میشد؛ بنابراین به نظر میرسید مشکل گرما باشد.
پژوهشگران میخواستند آزمایشی را طراحی کنند که نحوهی واکنش یک محصول پلیپروپلین را در پاسخ به حرارت دادن معمول آزمایش کنند و به فکر استفاده از بطریهای شیر کودک افتادند. آنها ازطریق بررسی بطریها در ۴۸ منطقه از جهان دریافتند که بطریهای پلیپروپلین شیر کودک حدود ۸۳ درصد از بازار جهانی را تشکیل میدهد.
پژوهشگران تصمیم گرفتند بطریهای مذکور را با انتخاب ده بطری پلیپروپلینی و پیروی از دستورالعمل سال ۲۰۰۷ سازمان جهانی بهداشت برای آمادهسازی شیر خشک در خانه آزمایش کنند. آنها آزمایش کردند که طی مراحل تمیز کردن، استریل کردن و مخلوط کردن مایعات چه مقدار میکروپلاستیک آزاد میشود و نشان دادند که بطریها به ازای هر لیتر آب ۷۰ درجهی سانتیگراد، تا ۱۶ میلیون ذره آزاد میکنند. اکثر میکروپلاستیکها کوچکتر از ۲۰ میکرومتر بودند.
وقتی دمای آب از حد توصیهشدهی ۷۰ درجه به ۹۵ درجهی سانتیگراد افزایش مییافت (دمای آبی که تازه جوشیده باشد)، میزان آزاد شدن میکروپلاستیک از ۶ میلیون ذره در لیتر به ۵۵ میلیون ذره رسید. فرایند استریل کردن (که در آن اجزای بطری از هم جدا و در ظرف پر از آب ۹۵ درجه سانتیگراد قرار داده میشود)، بهتنهایی میزان آزاد شدن میکروپلاستیک را حداقل تا ۳۵ درصد افزایش داد.
استریل کردن بطریهای شیر کودک در آب درحال جوش بیش از مراحل دیگر موجب آزاد شدن میکروپلاستیکا شد
پژوهشگران رویکرد علمی جامعی در پیش گرفتند. آنها توصیههای سازمان جهانی بهداشت را بهدقت اجرا کردند، از آزمایشهای کنترل استفاده کردند، آزمایش را چندین بار با استفاده از مایعات مختلف و در دماهای مختلف تکرار کردند و از تجزیهوتحلیل آماری برای تعیین معنیداری نتایج خود استفاده کردند. آنها برای تأیید نتایج، نمونههایی از آن محصولات را به آزمایشگاه مستقلی ارسال کردند. نتایج حاصل از آزمایشهای مستقل، مشابه بود و در این شرایط توانستند به نتایج خود مطمئن باشند.
چگونه میزان مواجهه را کاهش دهیم
با توجه به گستردگی استفاده از بطری پلیپروپلین و مقدار زیاد میکروپلاستیک آزادشده در آزمایش، پژوهشگران تصمیم گرفتند پژوهش خود را گامی پیشتر ببرند. پژوهشگران با مقایسهی میانگین میزان آزاد شدن میکروپلاستیک از بطریهای پلاستیکی شیر، سهم بازار از بطری پلاستیکی، میزان تغذیه با بطری و میزان شیری که کودکان طی روز مصرف میکنند، برآورد کردند که یک نوزاد ۱۲ ماهه تا چه حد در معرض این میکروپلاستیکها قرار میگیرد. آنها با این بررسی، نتیجه گرفتند که نوزادان هر روز بهطور متوسط ۱/۶ میلیون ذره میکروپلاستیک پلیپروپلین مصرف میکنند.
پژوهشگران میگویند قصد ترساندن مردم را ندارند. آنها میگویند هنوز خطرات ناشی از مواجههی انسان با این ذرات پلاستیکی ریز را بهطور کامل متوجه نشدهاند؛ اما پژوهشگران مختلفی در حال دنبال کردن این موضوع هستند. در همین حین، روشهایی برای کاهش میزان مواجههی کودک طی تغذیه با بطری وجود دارد. همچنین پژوهشگران به دنبال طراحی پوششهایی هستند که هنگام استفاده، مانع از آزاد شدن میکروپلاستیک شود و نیز فیلترهایی که مانع از وارد شدن میکروپلاستیک به منابع آب شود.
پژوهشگران همچنین مجموعهای از رویهها را برای استریل کردن بطری شیر و آماده کردن خوراک کودک و کاهش میزان مواجهه با میکروپلاستیکهای حاصل از بطریهای پلیپروپلین ارائه کردهاند. چهار مورد از سادهترین و سریعترین مراحل عبارتاند از:
۱. بطریهای شیر استریلشده را با آب استریلشدهی سرد بشویید.
۲. همیشه غذای کودک را ابتدا در ظرف غیر پلاستیکی آماده کنید.
۳. پس از اینکه دمای غذا به دمای اتاق رسید، آن را به بطریهای استریلشده و سرد منتقل کنید.
۴. از گرم کردن مجدد غذای آمادهشده در ظروف پلاستیکی خصوصا با اجاق مایکروویو خودداری کنید.