پیشگیری و درمان چاقی با مهندسی ژنتیک

با استفاده از مهندسی ژنتیکی، دانشمندان موفق به جلوگیری از تولید نوعی خاص از پروتئین در بدن موش‌ها شده‌اند. در نتیجه‌ی این اتفاق چربی‌های مضر بدن موش‌ها که به محلی برای ذخیره‌ی کالری بدل شده بودند به چربی‌های مفید تغییر شکل پیدا کردند که محلی برای سوخت کالری به حساب می‌آید. اگر نتیجه‌ی این تحقیقات بر روی انسان‌ها هم تاثیری داشته باشد می‌توان به درمان چاقی و دیابت ناشی از افزایش وزن امید داشت.

بدن انسان میزبان دو نوع چربی متفاوت است؛ چربی مضر و چربی مفید. نوع مفید چربی که در نواحی مثل زیر بغل، شانه‌ها و گردن با رنگ قهوه‌ای یافت می‌شوند به سوختن کالری‌های کمک می‌کنند. در طرف مقابل چربی‌های مضر موجود در اطراف شکم، کمر و ران با رنگ سفید به محلی برای تجمع کالری بدل می‌شوند. در جدیدترین تحقیقات، دانشمندان دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه واشنگتن موفق به یافتن راهی برای تبدیل چربی‌های مضر به چربی‌های مفید شده‌اند. نتایج این تحقیق در نشریه‌ی Cell Reports به چاپ رسیده است.

دانشمندان دریافته‌اند که با کمک مهندسی ژنتیک و با حذف پروتئینی به نام PexRAP، می‌توان چربی سفید را به چربی کرم رنگ تبدیل کرد. محصول این فرآیند اگرچه به چربی مفید خالص تبدیل نمی شود ولی عملکردی نزدیک به آن از خود نشان می‌دهد.  

موش‌هایی که پروتئین PexRAP در چربی سفید خود ندارند از چربی‌های کرم‌رنگ بیشتر بهره می‌برند. این موش‌ها در مقایسه با موش‌هایی که همین نوع پروتئین را در بدن خود دارند با تغذیه‌ و شرایطی برابر چربی‌های مضر کم‌تری دارند. در تصویر زیر و در قسمت چپ می‌توانید تصویری از چربی‌های مضر یک موش را مشاهده کنید. در قسمت راست تصویر چربی‌های سفید در غیاب پروتئین PexRAP به نمایش درآمده‌اند که میزان کالری کمتری را در خود ذخیره کرده‌اند.

دانشمندان امیدوارند که نتیجه‌ی این تحقیقات در موش‌ها بتواند به درمان چاقی و دیابت در بیماران کمک کند. ایرفان لودهی، نویسنده‌ی ارشد مقاله در مصاحبه‌ای بیان می‌کند:

هدف اصلی ما پیدا کردن راه‌حلی برای درمان یا پیشگیری از چاقی است. تحقیقات ما نشان می‌دهد که با هدف قرار دادن نوعی پروتئین در چربی سفید، می‌توان آن‌ را به نوعی چربی تبدیل کرد که با اضافه وزن مبارزه می‌کند. یکی از چالش‌های اصلی ما در شروع آزمایش‌های بالینی حداقل کردن عوارض جانبی این روش همچون بالا رفتن درجه‌ی حرارت بدن است.

مرحله‌ی بعدی تحقیقات شامل پیدا کردن راه‌هایی برای شروع آزمایش‌های بالینی است. در آمریکا بیشتر از دو سوم جوانان با مشکل اضافه وزن دست و پنجه نرم می‌کنند و هدف قرار دادن پروتئین PexRAP راهی آسان برای مبارزه با چاقی در این افراد به حساب می‌آید.