بروز علائم تخریب مغزی در بازیکنان فوتبال آمریکایی
تأثیر ورزش بر سلامتی انسان بر کسی پوشیده نیست؛ ولی همیشه نتیجهی ورزش حرفهای روی فعالیت مغز، بهخصوص ورزشهای ضربهای یا ورزشهایی که حرکاتی با ضربهی سر دارند، جای بحث را برای پژوهشگران باز کرده است. در این بین رابطهی فوتبال آمریکایی با توسعهی اختلالی چون انسفالوپاتی تروماتیک مزمن یا CTE که نوعی فرآیند تباهی پسروندهی مغزی است، همیشه مورد کنجکاوی پژوهشگران میگیرد. عوارض این بیماری که معمولا بعد از دوران حرفهای ورزشی ظاهر میشوند، شامل افسردگی، از دست دادن حافظه یا زوال عقل هستند.
برای پیدا کردن این رابطه، آن مککی، مسئول ارشد بخش نوروپاتولوژی سیستم بهداشت عمومی بوستون و مدیر ارشد بخش CTE دانشگاه بوستون با همراهی تیم خود تحقیقی در مورد ۲۰۲ بازیکن سابق و البته فوتشدهی فوتبال انجام دادند. نتایج این پژوهش علمی در نشریهی JAMA به چاپ رسیده است.
میانهی سن نمونههای بررسیشده در موقع مرگ ۶۶ سال بود و ۱۷۷ مورد علائم نوروپاتولوژی CTE داشتند. در این بین تنها ۱۴ نفر در دوران دبیرستان این ورزش را شروع و علائم مثبت بیماری را نشان دادند. ۴۸ بازیکن از ۵۳ بازیکن حرفهای دوران کالج، ۹ نفر از ۱۴ بازیکن نیمهحرفهای فوتبال و ۷ نفر از ۸ بازیکن حرفهای لیگ فوتبال کانادا، همگی مبتلا به CTE بودند. به علاوه در بین ۱۱۱ بازیکن حرفهای لیگ ملی فوتبال یا انافال، ۱۱۰ نفر علائم CTE داشتند.
دکتر مککی در مصاحبهای از تصادفی نبودن نمونههای انتخابی پرده برمیدارد و اعلام میکند که این آزمایش در فرآیند نمونهبرداری دچار خطا شده است. بسیاری از مغزهای اهداشده برای انجام آزمایش، قبل از مرگ علائم CTE داشتند. از شروع تحقیقات نزدیک به ۱۳۰۰ بازیکن اسبق فوتبال آمریکایی در انافال فوت کردهاند که تنها ۱۱۱ از آنها بررسی شدهاند. اگر فرض را بر آن بگذاریم که مابقی ۱۲۰۰ بازیکن علائمی از CTE نداشتند، باز هم نزدیک به ۹ درصد از این افراد بر اساس دژنراسیون مغزی از دنیا رفتهاند که درصدی قابل توجه است.
بر اساس نتایج بهدستآمده، شدت علائم نوروپاتولوژیکی CTE در بین نمونهها به میزان بازی افراد بستگی دارد؛ دورهی طولانیتر بازی حرفهای، به معنای شانس بیشتر فرد برای بروز علائم CTE است. بر همین اساس، شدت علائم در بین بازیکنان دبیرستانی متوسط و در اکثریت بازیکنان کالج (نزدیک ۵۶ درصد) شدید گزارش شده است. علائم شدید در ۵۶ درصد بازیکنان نیمهحرفهای و ۸۶ درصد از بازیکنان حرفهای حضور دارد.
در بین ۲۷ نمونه با شدت علائم متوسط، ۹۶ درصد از آنها از اختلالات رفتاری و خلقی رنج میبردند. در این بین، ۸۵ درصد از موارد اختلالات شناختی و ۳۳ درصد علائم زوال عقلی از خود بروز میدادند.
در بین افرادی که علائم شدید CTE داشتند، ۸۹ درصد از آنها اختلالات رفتاری، خلقی یا هر دو، ۹۵ درصد اختلالات شناختی و ۸۵ درصد علائم زوال عقلی را نشان میدادند.
همگام با انتشار این نتایج، سؤالهای زیادی ایجاد میشود. آیا شانس بروز علائم CTE در بین بازیکنان حرفهای ورزشهای همراه با ضربه به سر، افزایش مییابد؟ آیا این اطلاعات بر تصمیم افراد و حتی خانوادهها در ادامهی ورزش حرفهای تأثیرگذار است؟ آیا این اطلاعات برای بازیکنان حرفهای مهم به نظر میرسد؟
در یک مورد بعد از انتشار این پژوهش، جان اورشل بازیکن حرفهای فوتبال آمریکایی و دانشجوی دکترای ریاضی دانشگاه MIT، در سن ۲۶ سالگی از ورزش حرفهای خداحافظی کرد. گزارشها از تأثیر پژوهش حاضر روی تصمیم جان حکایت میکنند.