تب کریمه کنگو در ایران؛ دفن با احتیاط یک قربانی در مبارکه

دیروز تصاویری از مراسم تدفین بیمار فوت‌شده‌ی مبتلا به بیماری تب کریمه کنگو در یکی از شهرهای استان اصفهان با استفاده از تابوت پلاستیکی وکیوم شده در رسانه‌های رسمی و غیر رسمی، نگرانی را در بین ایرانیان از ابتلا به این بیماری افزایش داده است. این تصاویر به‌سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شوند و بسیاری از هم‌وطنان را نگران گسترش این بیماری به سراسر کشور کرده‌اند.

کیانوش جهان‌پور، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در مورد این بیمار گفت: «اعلام ابتلای این بیمار بر اساس علائم بالینی بوده است؛ اما هنوز پاسخ آزمایش‌های آن از انستیتو پاستور به‌صورت رسمی اعلام نشده است.»

مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تأکید کرد: «هم‌اکنون تنها یک گزارش مثبت ابتلا به این بیماری داشته‌ایم که آن‌هم مربوط به ابتلای فردی از چادگان اصفهان بوده که در حال حاضر مرخص شده است. دو بیمار دیگر هم که مشکوک به این بیماری بودند، در بیمارستان بستری شده‌اند و تحت مراقبت هستند.»

جهان‌پور توضیح داد که تصاویر منتشرشده در فضای مجازی مربوط به همین بیمار فوت‌شده در شهر مبارکه‌ است که برای احتیاط با شرایط ویژه دفن شده است. دفن این بیمار بر مبنای پروتکل کشوری پیشگیری، درمان و دفن انجام شده است. بیماری تب کریمه کنگو بیماری جدیدی نیست و در سه سال اخیر آمار ابتلا به آن کاهش یافته است. از سویی مسئولان بهداشتی کشور اعلام کرده‌اند که طی کردن چنین روالی برای دفن بیماران مبتلا به تب کریمه کنگو، روشی طبیعی و عادی است. بر این اساس، با استفاده از این روش دفن، احتمال انتقال و انتشار این بیماری به سایر افراد به حداقل ممکن کاهش می‌یابد.

تب کریمه کنگو که علائمی شبیه به آنفلوانزا همراه با احتمال خونریزیِ نقطه‌ای از بدن دارد، بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است که جزو موارد بومی ایران محسوب می‌شود. از سال ۷۸ که اولین مورد قطعی آن تشخیص داده شد تا امروز، هر سال در ایران با مواردی از ابتلا به این بیماری مواجه‌ هستیم.

در تعاریف تشخیص این بیماری، موارد مظنون یا مشکوک به کسانی گفته می‌شود که با علامت بالینی مرتبط مانند تب، کوفتگی، سردرد یا سندروم آنفلوانزا و شاید همراه با خونریزی از هر جای بدن، به پزشک مراجعه کنند و در شرح حال آن‌ها نیز سابقه‌ی تماس با دام، فرآورده‌ی دامی، کنه یا اقامت در منطقه‌ای با احتمال روبه‌رو شدن با این موارد، مشاهده شود.

برای تشخیص قطعی و با اطمینان این بیماری، فرد مشکوک به تب کریمه‌ کنگو باید در شرایط خاصی آزمایش CBC دهد. مسئولان وزارت بهداشت به مردم توصیه می‌کنند که برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، گوشت مورد نیاز خود را از منابع مورد تأیید و همراه با مهر سازمان دامپزشکی تهیه کنند. همچنین از مردم خواسته شده است از ذبح دام در معابر عمومی خودداری کنند تا احتمال قرار گرفتن مردم در معرض ترشحات خونی دام افزایش پیدا نکند.

انتشار این بیماری از راه خوردن گوشت بسیار بعید است؛ به‌خصوص اگر به‌خوبی پخته شده باشد. این بیماری بیشتر در اثر تماس با گوشت در زمان پاک و خرد کردن آن ممکن است منتقل شود؛ آن‌هم اگر نکات بهداشتی در مراحل آماده‌سازی گوشت تازه در کشتارگاه‌ها رعایت نشده باشد. دام‌ها بعد از کشتار مدتی در شرایط ویژه‌ای نگهداری می‌شوند که این کار باعث می‌شود اگر ویروسی در بدن دام وجود داشته باشد از بین برود.

تب کریمه کنگو اولین بار در سال ۱۹۴۴ در کریمه اوکراین مشاهده شد. از آنجایی که در سال ۱۹۶۹ مشخص شد عامل این تب خونریزی‌دهنده با بیماری مشابه در کنگو که در سال ۱۹۵۶ کشف شده، یکی است، این بیماری را برگرفته از نام این دو محل، «تب کریمه-کنگو» نامیدند. این بیماری شدید، در ۳۰ درصد موارد منجر به مرگ می‌شود. احتمال شیوع این بیماری در بیمارستان نیز بسیار زیاد است.