آشنایی با انواع باتری موبایل

امروزه، تلفن‌های همراه با‌توجه‌به شرکت سازنده خود، باتری‌هایی با شکل و اندازه و ویژگی‌های مختلف‌ دارند. اساساً چهار نوع باتری مختلف برای تلفن‌های همراه وجود دارد که هر‌کدام در انواع مختلفی از گوشی‌ها به‌کار می‌روند. برای کسانی که به‌طور‌مداوم از تلفن‌های همراه استفاده و زمان زیادی را خارج از خانه سپری می‌کنند، بسیار مهم است که باتری‌های آن‌ها تاحدممکن عمری طولانی داشته باشند تا به شارژ مکرر آن‌ها نیازی نباشد و احتمال خالی‌شدن شارژ در مواقع ضروری نیز کاهش یابد.

دلیل اینکه چرا باتری گوشی‌ها به‌سرعت خالی می‌شود، شاید به نوع مواد شیمیایی به‌کاررفته در آن‌ها، نحوه شارژ‌کردن، دمای محیط و... بستگی باشد؛ اما انتخاب باتری مناسب نیازمند شناختن انواع باتری موبایل و نحوه‌ی رفتار مناسب با هر نوع است.

۱. لیتیوم یون

در ساخت باتری‌های لیتیوم یونی از فناوری‌های بسیار پیشرفته استفاده می‌شود و این کار امکان شارژ با سرعت بسیار زیادی را باتوجه‌به اندازه و وزن باتری فراهم می‌کند. به‌همین‌دلیل، قیمت این باتری‌ها نسبتاً گران است و با تلفن‌های همراه قدیمی سازگاری ندارند و به‌طور‌کلی برای شارژ تلفن‌های همراه هوشمند استفاده می‌شوند. این باتری‌ها هنگام شارژ در‌معرض اثر حافظه قرار نمی‌گیرند؛ یعنی اگر باتری هنگام استفاده به‌طور‌کامل تخلیه نشود، ظرفیت اولیه‌ی خود را از دست نخواهد داد.

بسیاری از مردم اجازه نمی‌دهند ظرفیت باتری‌هایشان قبل از هر‌بار شارژ‌کردن کاملاً خالی شود و وقتی این اتفاق می‌افتد، بسیاری از باتری‌ها این چرخه شارژ کوتاه‌تر را به‌خاطر می‌آورند و در‌نتیجه، ظرفیت باتری در دراز‌مدت کاهش می‌یابد. سرانجام این کار باعث نارضایتی تعداد زیادی از مشتریان می‌شود که خوشبختانه این مشکل با باتری‌های لیتیوم یونی حل شده است.

۲. لیتیوم پلیمر

باتری‌های لیتیوم پلیمری از پیشرفته‌ترین باتری‌های موجود در بازار هستند. بدنه‌ی این باتری‌ها به‌جای فلز از پلاستیک ساخته شده است که آن را سبک‌تر و کوچک‌تر و ایمن‌تر از سایر انواع باتری‌ها می‌کند. مانند باتری‌های لیتیوم یونی، این باتری‌ها نیز دچار «اثر حافظه» نمی‌شوند و اگر هنگام اتصال کابل شارژ به گوشی باتری آن کاملاً خالی نشده باشد، ظرفیت اولیه‌ی آن‌ها ثابت باقی می‌ماند. در پایان نیز، باید گفت که این باتری‌ها می‌توانند تا ۴۰ درصد ظرفیت شارژ بیشتری از باتری‌های دیگر، یعنی باتری‌های نیکل متال هیدرید، با همان اندازه داشته باشند.

۳. نیکل کادمیوم

این باتری‌ها برخلاف دو نوع باتری قبلی دچار اثر حافظه رنج می‌شوند. این مسئله ظرفیت باتری را کاهش می‌دهد و در‌نتیجه، زمان کارکرد و عمر آن را محدود می‌کند. برای جلوگیری از این کار، باتری باید قبل از شارژ به‌طور‌کامل تخلیه شود که ممکن است برای تعداد زیادی از افراد کار سخت و خسته‌کننده‌ای باشد و شاید حتی با رعایت تمامی این نکات، باز‌هم در بازه‌ی زمانی طولانی دچار کاهش ظرفیت و خرابی شوند.

باتری‌های نیکل کادمیوم از مواد سمّی ساخته شده‌اند که با محیط‌زیست سازگاری ندارند و هنگامی‌که دیگر استفاده‌شدنی نیستند، باید به‌دقت دور ریخته شوند. به‌طور‌کلی، این نوع از باتری‌ها به‌دلایل گفته‌شده دیگر بازاری ندارند و سازندگان تلفن‌همراه از آن‌ها در محصولاتشان استفاده نمی‌کنند.

۴. نیکل متال هیدرید

باتری‌های نیکل متال هیدرید درست در شکل و اندازه باتری‌های نیکل کادمیوم هستند؛ اما می‌توانند تا دو برابر آن‌ها انرژی داشته باشند و بین ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر کار کنند. علاوه‌براین، باتری‌های نیکل متال هیدرید با استفاده از مواد سمّی و شیمیایی ساخته نشده‌اند که این امر آن‌ها را دوستدار محیط‌زیست می‌کند و در‌حالی‌که می‌توانند تحت‌تأثیر اثر حافظه قرار بگیرند این میزان به‌مراتب کمتر از باتری‌های نیکل کادمیوم است؛ در‌نتیجه آن‌ها یکی از فناوری‌های پرکاربرد و مقرون‌به‌صرفه‌ برای تلفن‌های همراه هستند.

با‌این‌حال، ممکن است پس از چند‌صد بار شارژ‌کردن افت ولتاژ باعث درشت‌شدن کریستال‌های داخل آن شود؛ اما این افت ولتاژ زمانی اتفاق می‌افتد که گوشی در حال استفاده است، نه زمانی‌که در حالت آماده‌به‌کار به‌سر می‌برد.

جدیدترین تحولات در دنیای فناوری و باتری‌های تلفن‌همراه قرار است پا را از مرزها فراتر بگذارد و جهشی رو به جلو داشته باشد. میکرو‌باتری لیتیومی جدید هزار برابر قدرتمندتر از نسل قبلی خود است و احتمال دارد در آینده فقط در یک ثانیه به‌طور‌کامل شارژ شود. گرچه این پیشرفت‌ها هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند، با‌توجه‌به تکامل سریع دنیای فناوری، آن‌قدرها هم دور از ذهن به‌نظر نمی‌رسند.

بهترین راه برای خرید باتری تلفن‌همراه نو یا کارکرده، خرید مستقیم از شرکت سازنده‌ی گوشی است. گرچه اکثر برندهای معتبر دنیا در کشور ما ایران نمایندگی رسمی ندارند و محصولی که درنهایت به دست مشتری می‌رسد، در بهترین حالت جنس چینی است، راه‌های مختلفی برای خرید باتری وجود دارد که در‌ادامه، تعدادی از آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

باتری‌های OEM

کلمه OEM مخفف Original Equipment Manufacturer به‌معنی «سازنده‌ی اصلی تجهیزات» است. یعنی باتری خریده‌شده را همان شرکت تولیدکننده‌ی گوشی یا باتری اصلی ساخته است. هنگام خرید باتری بهتر است آن را از منبعی معتبر و مطمئن تتهیه کنید. ممکن است قیمت آن کمی گران‌تر باشد؛ اما کیفیتش نیز بهتر خواهد بود.

باتری‌های غیر OEM

باتری‌های غیر OEM آن‌هایی هستند که شرکت سازنده آن‌ها را نمی‌سازد و در‌عوض شرکت‌های مختلفی در سراسر جهان آن‌ها را تولید می‌کنند. بنابراین، ممکن است مواد استفاده‌شده در آن‌ها کیفیت کمتری داشته باشد و این عوامل روی ظرفیت شارژ و طول عمر آن‌ها تاثیر منفی بگذارد. بااین‌حال، به‌طور‌کلی هزینه‌ای که برای آن‌ها می‌پردازید، کمتر خواهد بود.

باتری‌های درجه A یا بازسازی‌شده (Refurbished)

هنگامی‌که تلفن‌های همراه به هر دلیلی به شرکت سازنده بازگردانده می‌شوند، ابتدا باتری‌های آن‌ها خارج و سپس جایگزین می‌شوند. این باتری‌ها را می‌توان به‌عنوان باتری نو با قیمت ارزان‌تری فروخت. در اکثر مواقع، این باتری‌ها از کیفیت مناسبی برخوردارند و اغلب هرگز استفاده نشده‌اند و برای کسانی گزینه‌های خوبی محسوب می‌شوند که به‌دنبال صرفه‌جویی در هزینه‌هایشان هستند.

همان‌طورکه پیش‌تر گفتیم، برندها و انواع گوشی‌های مختلف از باتری‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. بدین‌ترتیب، بسیار مهم است که قبل از خرید باتری از سازگاری آن با تلفن‌همراه خود مطلع شوید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید. اگر قبلاً از این نوع باتری‌ها خریده‌اید یا در آینده قصد دارید یکی از آن‌ها را بخرید، با رفتن به بخش تنظیمات باتری، سلامت باتری گوشی اندروید یا آیفون را به‌سادگی بررسی کنید.

باتری‌های لیتیوم یونی از‌لحاظ تاریخی همیشه انتخاب اول تلفن‌های هوشمند و طیف گسترده‌ای از ابزارهای قابل‌حمل بوده‌اند؛ اما امروزه جای خود را به باتری‌های لیتیوم پلیمری داده‌اند که شاید دلیل این جایگزینی، مشکلات مربوط به گرمای بیش‌از‌حد باتری‌های لیتیوم یونی باشد.

با‌توجه‌به اینکه همیشه ایمنی و طول عمر باتری از اولویت‌های مشتریان در خرید این محصولات بوده است، بد نیست مزایا و معایب فناوری‌های ساخت باتری را بیشتر بشناسید. در ساخت باتری‌های لیتیوم یونی، از نوعی الکترولیت شیمیایی استفاده می‌شود که می‌تواند در دماهای شدید یا در‌صورت سوراخ‌شدن ناپایدار و به فرار حرارتی و آتش‌سوزی منجر شود. تأکید می‌کنیم که این اتفاق بسیار نادر است؛ زیرا کنترل‌کننده‌های الکترونیکی برای جلوگیری از گرمای بیش‌از‌حد تعبیه شده‌اند.

در‌مقابل، باتری‌های لیتیوم پلیمری با اینکه از سوراخ‌شدن یا گرمای بیش‌از‌حد مصون نیستند، طراحی ایمن‌تری از نسل قبلی خود دارند و به‌طور گسترده در گوشی‌های هوشمندی به‌کار می‌روند که از فناوری‌های شارژ بسیار سریع استفاده می‌کنند.

از دیگر تفاوت‌های مهم این دو فناوری می‌توان به هزینه‌ی ساخت آن‌ها اشاره کرد. باتری‌های لیتیوم یونی با‌توجه‌به مواد استفاده‌شده در آن‌ها، هزینه‌ی ساخت کمتری دارند؛ اما باتری‌های لیتیوم پلیمری به‌دلیل داشتن مواد با کیفیت‌تر قیمت گران‌تری دارند و معمولاً از آ‌ن‌ها در گوشی‌ها و گجت‌های گران‌قیمت و پرچم‌دار استفاده می‌شود.  

هر دو نوع باتری مزایا و معایب خود را دارند و این ما هستیم که باید بدانیم چگونه از باتری گوشی مراقبت کنیم. به‌طور‌کلی، باتری‌های لیتیوم یونی بیشترین ظرفیت را با کمترین قیمت ارائه می‌دهند و در‌عوض، باتری‌های لیتیوم پلیمری به‌دلیل ایمنی بیشتر و تطبیق‌پذیری بیشتر و وزن کمتر در دستگاه‌های پیشرفته‌تر، به‌آرامی در حال حذف باتری‌های لیتیوم یونی از بازار هستند.

تلفن‌های همراه بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما هستند که برای کار‌کردن به باتری نیاز دارند. در‌حالی‌که برخی از فناوری‌های ساخت باتری مانند نیکل کادمیوم در حال منسوخ‌شدن هستند، برخی دیگر در حال پیشرفت‌اند که گزینه‌های کوچک‌تر، سبک‌تر، ایمن‌تر، قدرتمندتر و سازگارتری با محیط‌زیست را پیش روی ما قرار می‌دهند. 

همان‌طور‌که تلفن‌های همراه پیشرفته‌تر می‌شوند، باتری‌های آن‌ها نیز پیشرفت می‌کنند. گرچه ممکن است این پیشرفت باعث افزایش قیمت آن‌ها شود، در‌نهایت محصولات ماندگارتر و کارآمدتری به‌دست مشتری می‌رسد. هنگام خرید باتری درصورت امکان آن‌ها را به‌صورت OEM تهیه کنید. این باتری‌ها تضمین کیفیت دارند و عموماً عمر طولانی‌تر و ظرفیت شارژ بیشتری از باتری‌های تولیدکنندگان غیررسمی ارائه می‌کنند.