چگونه می‌توان بهره‌مندی لپ تاپ های جدید از GPUهای Max-Q انویدیا را متوجه شد؟

انویدیا در مراسم CES 2021 پردازنده‌های گرافیکی جدید کلاس لپ‌تاپ خود، یعنی خانواده‌ی RTX 3000 را معرفی کرد که سه مدل RTX 3080 و RTX 3070 و RTX 3060 را شامل می‌شوند. در زمان کوتاهی پس از رونمایی این GPUها، لپ‌تاپ‌های مجهز به آن‌ها از راه رسیده‌اند.

هرکدام از پردازنده‌های گرافیکی سری RTX 3000 چندین مدل دارد که تشخیص آن‌ها از یکدیگر کار بسیار سخت و سردرگم‌کننده‌ای است. افزون‌براین، انویدیا اطلاعات زیادی درباره‌ی پردازنده‌های گرافیکی کلاس لپ‌تاپ خود منتشر کرده است؛ به‌ویژه اینکه سرعت کلاک آن‌ها فرق دارد و این یعنی مجموع قدرت گرافیکی آن‌ها نیز متفاوت است. بااین‌حال، انویدیا تصمیمی بحث‌برانگیز درباره‌ی پسوند Max-Q در نام پردازنده‌های گرافیکی خود گرفته است.

براساس مقاله‌ی تامز هاردور، Max-Q مجموعه‌ای از فناوری‌ها را دربر می‌گیرد که مخصوص پردازنده‌های گرافیکی موجود در لپ‌تاپ‌های گیمینگ باریک هستند و آن‌ها را کم‌صداتر و پربازده‌تر می‌کنند. در همین حین، بررسی‌ها نشان می‌دهد پردازنده‌های گرافیکی دارای پسوند Max-Q از مدل‌های استاندارد ضعیف‌تر هستند.

قبلا عبارت Max-Q به‌صراحت در برگه‌ی مشخصات فنی لپ‌تاپ‌ها ذکر می‌شد؛ برگه‌ای که تولیدکننده‌ی آن‌ها در‌دسترس قرار می‌دادند. بااین‌حال، برای لپ‌تاپ‌های مجهز به پردازنده‌های گرافیکی سری RTX 3000 Mobile شاهد این موضوع نیستیم.

با درنظرگرفتن این موضوع، چه کاری می‌توان کرد؟‌ درادامه، توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توانید تشخیص دهید لپ‌تاپ RTX 3000 شما از پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q برخوردار است یا خیر.

نه‌تنها لپ‌تاپ، بلکه هیچ محصول دیگری را نباید قبل از بررسی کامل مشخصات فنی خرید. همان‌طور‌که اشاره کردیم، اکثر شرکت‌های تولیدکننده‌ی لپ‌تاپ ترجیح داده‌اند به عبارت Max-Q اشاره نکنند؛ بااین‌حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد برخی از فروشگاه‌های کوچک چنین کاری انجام داده‌اند. برای مثال، به‌گفته‌ی یکی از خرده‌فروشی اروپایی عرضه‌کننده‌ی لپ‌تاپ‌های سری XMG و Schenker‌، در برخی مواقع مدل‌های فروخته‌شده به پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q مجهز هستند. این خرده‌فروشی توان پردازنده‌ی گرافیکی لپ‌تاپ‌ها را ذکر می‌کند که اقدامی بسیار مفید است؛ زیرا TGP پایین نشان می‌دهد پردازنده‌ی گرافیکی مدنظر از نوع Max-Q است.

فردی به‌نمایندگی از انویدیا چند هفته قبل به رسانه‌ی تامز هاردور گفت انویدیا به‌شدت به تولیدکنندگان لپ‌تاپ پیشنهاد می‌کند سرعت کلاک و دیگر فناوری‌های پشتیبانی‌شده‌ی لپ‌تاپ نظیر Advanced Optimus و Dynamic Boost 2 را فهرست کنند. طبق اعلام او، اینکه لپ‌تاپ‌ها از کدام فناوری‌ها و قابلیت‌ها پشتیبانی کنند، کاملا به تصمیم شرکت‌های تولیدکننده بستگی دارد. بااین‌حال، به‌نظر می‌رسد اکثر شرکت‌های تولیدی به حرف انویدیا گوش نکرده‌اند. امیدواریم شرکت‌ها به‌زودی مدل دقیق پردازنده‌ی گرافیکی را نیز مشخص کنند تا کاربران از سردرگمی دربیایند. 

اگر یکی از لپ‌تاپ‌های RTX 3000 را خرید‌ه‌اید؛ اما همچنان نمی‌دانید از پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q استفاده می‌کند یا خیر، راهی دیگر برای فهمیدن این موضوع وجود دارد. 

قبلا می‌شد ازطریق بخش دیوایس منیجر (Device Manager) ویندوز بررسی کرد که آیا لپ‌تاپ به پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q مجهز است یا نه. در آنجا کارت‌های گرافیک مجهز به Max-Q با عبارت «with Max-Q Design» همراه می‌شدند. در‌حال‌حاضر، این عبارت را نمی‌توان ‌مشاهده کرد. مراحل زیر را طی کنید:

۱. کنترل پنل انویدیا را باز کنید.

۲. در بخش پایین سمت چپ صفحه، روی گزینه‌ی System Information کلیک کنید.

در این‌جا پنجره‌ای شناور روی صفحه ظاهر می‌شود که تمامی جزئیات پردازنده‌ی گرافیکی دستگاهتان را نشان می‌دهد؛ از نسخه‌ی درایور گرفته تا تعداد هسته‌های کودا (CUDA). در لپ‌تاپ‌های برخوردار از پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q‌، بخشی با عنوان Max-Q Technologies وجود دارد. آن قسمت را بررسی کنید.

دیگر مشخصات مهم کارت گرافیک که ممکن است بخواهید بررسی کنید، سرعت کلاک بوست و حداکثر قدرت گرافیکی است. اگر بخش Max-Q Technologies بگوید «3rd Gen»، یعنی لپ‌تاپ شما از پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q استفاده می‌کند. اگر هیچ عبارتی به‌کار برده نشده است، یعنی لپ‌تاپتان از پردازنده‌ی گرافیکی Max-Q بهره‌مند نیست.

در نسخه‌های پیشین درایور، می‌توانستید به‌راحتی حداکثر قدرت گرافیکی را مشاهده کنید؛ اما این قابلیت در نسخه‌ی ۴۶۱٫۴۰ دیده نمی‌شود. باوجوداین‌ نسخه‌ی جدید درایو حاوی اطلاعات جدیدی است که پشتیبانی از قابلیت‌های Resizable BAR و Dynamic Boost و WhisperMode 2.0 را شامل می‌شود. 

وجود جزئیات جدید در نسخه‌ی ۴۶۱٫۴۰ درایور گرافیکی انویدیا اتفاق مثبتی است؛ بااین‌حال نبود اطلاعات مربوط به TGP هر پردازنده‌ی گرافیکی بسیار عجیب به‌نظر می‌رسد؛ زیرا TGP اثر بسیار محسوسی روی عملکرد گرافیکی GPU می‌گذارد. نبود TGP به سردرگمی کاربران کمکی نمی‌کند؛ اما برای بازاریابی شرکت‌های تولیدکننده‌ی لپ‌تاپ و البته خود انویدیا مزیت به‌همراه می‌آورد.

طبق گزارشی جدید، ۲۸ مدل از پردازنده‌های گرافیکی سری RTX 3000 لپ‌تاپ تولید شده‌اند که اکثرا TGP و سرعت کلاک و سرعت حافظه‌ی متفاوتی دارند. این موضوع باعث می‌شود مدل‌هایی از RTX 3080 ضعیف‌تر از RTX 3060 باشند. 

البته تفاوت میزان قدرت پردازشی لپ‌تاپ‌ها صرفا به مدل خاصی از هر پردازنده‌ی گرافیکی محدود نیست و به سیستم خنک‌کننده نیز مرتبط است. در‌حال‌حاضر، جست‌و‌جو برای بنچمارک‌های متفرقه مهم‌تر از همیشه است؛ به‌همین‌دلیل، قبل از خرید هر لپ‌تاپ حتما بنچمارک‌ها را بررسی کنید.