معمای مومیایی مسی ایتالیا؛ چرا جسد این پسر بعد از ۴۰۰ سال سبز شد؟

در سال ۱۹۸۷، مومیایی بدن یک پسر نوجوان در زیرزمین ویلایی قدیمی در بولونیا، ایتالیا کشف شد. این پسر که بین ۱۲ تا ۱۴ سال سن داشت، حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ سال پیش در تابوتی مسی دفن شده بود و بدنش به‌طرز شگفت‌انگیز به رنگ سبز درآمده بود. این مومیایی، که اولین و تنها نمونه تقریباً کامل مومیایی سبز رنگ شناخته‌شده محسوب می‌شود، به جز پاها، تقریباً تمام بدنش از پوست تا استخوان به رنگ سبز تبدیل شده است.

به‌گزارش نیوساینتیست، سایر مومیایی‌های کشف‌شده در گذشته نیز مانند دست یک نوزاد که در گلدانی سرامیکی در مجارستان قرون وسطی دفن شده بود، به‌طور جزئی به دلیل تماس با مس یا برنز تغییر رنگ داده‌اند. اما مومیایی ایتالیا، به دلیل دفن در تابوت مسی، به‌طور کامل حفظ شده است. پس از کشف جسد، پزشکان قانونی دانشگاه بولونیا مشخص کردند این پسر ۱۲ تا ۱۴ ساله بوده و نشانه‌ای از بیماری یا آسیب روی بدنش دیده نمی‌شود.

آنا ماریا آلابیسو، دانشمند حفاظت در دانشگاه رم تور ورگاتا، از اعضای تیمی بود که به بررسی این مومیایی پرداخته است. بررسی‌های پژوهشگران نشان داد که مس به حفظ بافت‌های سخت و نرم بدن کمک کرده و علت آن خواص ضدمیکروبی مس بوده است. نکته جالب این است که مس با اسیدهای نشت‌کرده از بدن نیز واکنش نشان داده و تابوت را دچار خوردگی کرده است. این واکنش‌ها باعث ایجاد ترکیبات مسی شدند که با مواد شیمیایی موجود در استخوان تعامل کردند. به تدریج، یون‌های مس جایگزین کلسیم در استخوان‌های پسر شدند و باعث تقویت ساختار استخوان در طول زمان و سبزشدن آن شدند.

پوست بدن نیز تحت تاثیر این واکنش‌ها قرار گرفت و لایه سبز رنگی به نام پتینه روی آن شکل گرفت. این لایه که معمولاً روی مجسمه‌های مسی و برنزی دیده می‌شود، زمانی ایجاد می‌شود که مس با آب و دی‌اکسید کربن واکنش داده و به رنگ سبز در می‌آید. آلابیسو می‌گوید این کشف دیدگاه ما را در مورد نقش فلزات سنگین در حفظ اجساد تغییر می‌دهد، زیرا شواهد نشان می‌دهند اثرات آن‌ها پیچیده‌تر از آن چیزی است که قبلاً تصور می‌کردیم.

در نهایت، کف تابوت احتمالاً به دلیل اسیدهای نشت‌کرده از جسد، شکست و مایع موجود در آن خارج شد. این اتفاق باعث شده بدن در محیط خشک و خنک باقی بماند و سرعت تجزیه بدن کم شود. آلابیسو می‌گوید در این زمان، پاهای پسر ممکن است جدا شده و گم شده باشد.

دانشمندانی که روی مومیایی یادشده تحقیق کرده‌اند، معتقدند این کشف شگفت‌انگیز به‌طور کامل توضیح می‌دهد که چگونه مس می‌تواند فرآیند مومیایی‌شدن و تغییر رنگ بافت‌ها و استخوان‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. این پژوهش‌ها به‌طور دقیق و علمی فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی مربوط به مومیایی شدن و تغییر رنگ اجساد را بررسی کرده و شواهد محکمی برای این تئوری‌ها ارائه داده است که مس به‌طور قابل توجهی در حفظ جسد و تغییر رنگ آن نقش داشته است.