تماشا کنید: ویدئوی بیسابقه از لحظه تکاندهنده شکافتن زمین براثر زلزله میانمار
در تاریخ ۲۸ مارس (۸ فروردین) ساعت ۱۲:۵۰ ظهر به وقت محلی، زلزلهای به بزرگی ۷٫۷ ریشتر در میانمار رخ داد. این زمینلرزهی بسیار قدرتمند که جان نزدیک به ۵۵۰۰ نفر را گرفت، تا کشور تایلند نیز احساس شد. به تازگی ویدئویی از این رخداد منتشر شده است که گسست پوسته زمین تا رسیدن به سطح را در جریان زمینلرزه شدید ثبت کرده است.
طبق پستی که هتین اونگ، مهندس اهل سنگاپور در فیسبوک منتشر کرده است، ویدئوی بیسابقه از دوربین امنیتی نیروگاه خورشیدی تاپیایا متعلق به شرکت «جیپی انرژی میانمار» که در نزدیکی شهر تازی واقع شده، گرفته شده است.
در ویدئو، دوربین امنیتی روی دروازهای بتنی و فلزی متمرکز است که همزمان با آغاز لرزش زمین، به لرزه درمیآید و بهتدریج باز میشود. حدود ۱۴ ثانیه پس از شروع ویدئو، شکافی در مسیر ورودی و حیاط بیرون دروازه ایجاد میشود و زمین بهمعنای واقعی کلمه از هم میشکافد.
پخش از رسانه
تابهحال ویدئوی دیگری که چنین صحنهای را ضبط کرده باشد، منتشر نشده است و این ویدئو اولین بار است که زمین لرزه را به این شکل به نمایش میگذارد.
جان وایدل، زمینلرزهشناس دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در گفتگو با لایوساینس بیان کرد که او ویدئوی دیگری را ندیده است که به این خوبی شکافتن زمین را نشان دهد. ریک آستر، ژئوفیزیکدان دانشگاه ایالت کلرادو نیز با وایدل موافق است و میگوید: «تا جایی که میدانم، این بهترین و واضحترین ویدئویی است که تاکنون از شکاف کامل سطح زمین در اثر زمینلرزهی بسیار شدید ثبت شده است.»
زلزله میانمار در گسل ساگینگ رخ داد که بین دو صفحه تکتونیکی کوچک برمه و سوندا قرار دارد. این گسل بهصورت خطی و مستقیم از شمال به جنوب از مرکز میانمار عبور میکند. گسل مذکور از نوع گسلهای انتقالی مانند گسل مشهور سن آندریاس در کالیفرنیا است که در آن دو صفحه به صورت جانبی و در امتداد یکدیگر حرکت میکنند.
مرکز زمینلرزه میانمار، جایی که گسل آغاز به شکافتن کرد، در شمال محل ضبط این ویدئو و در نزدیکی شهر ماندالی قرار داشت. این شکاف سپس در هر دو جهت شمال و جنوب گسترش یافت و زمین را در طول خط گسل بهطور کامل شکافت.
ریک آستر گفت: «بخشی از زمین که بهصورت جانبی و به طرفین حرکت میکند، از سطح زمین تا عمقی حدود ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر ادامه دارد.» در اعماق بیشتر، پوسته زمین همچنان حرکت میکند، اما چون نرمتر و قابل انعطافتر است، به جای ترکخوردن، تغییر شکل میدهد. وایدل گفت: «لرزش اولیهای که در ویدئو دیده میشود، ناشی از امواج زلزله است که با سرعت از محل شکافتن زمین منتشر میشوند. پس از آن، خود شکاف زمین به محل میرسد.»
«این بهترین و واضحترین ویدئویی است که تاکنون از شکاف کامل سطح زمین در اثر زمینلرزهی بسیار شدید ثبت شده است»
طبق گفته آستر، زمینلرزهشناسان با استفاده از ایستگاههای لرزهنگاری مجهز به GPS که حتی کوچکترین حرکتهای پوسته زمین را اندازهگیری میکنند، اطلاعات دقیقی از این شکافها بهدست میآورند. همچنین، آنها پس از وقوع زمینلرزه معمولاً بهصورت میدانی به محل میروند تا شواهدی از گسستهای زمین را پیدا کنند.
آستر میافزاید ما هنوز بهطور دقیق دینامیک اتفاقات را درک نکردهایم. این ویدئو ممکن است برای پژوهشگرانی که در تلاشاند آن روندهای غیرمعمول حرکت زمین را بهتر درک کنند، بسیار مفید باشد. او میگوید: «شک ندارم که زمینلرزهشناسان با دقت بسیار زیادی ویدئو را بررسی خواهند کرد. اگر محل دقیق و سایر جزئیات مشخص شوند، احتمالا این اطلاعات درنهایت به انتشار مقالهای علمی منجر خواهد شد.»