گلادیاتور در برابر شیر؛ اولین مدرک فیزیکی از نبرد انسان و حیوان در روم باستان کشف شد
حدود ۱۸۰۰ سال پیش، در پایان نبردی مرگبار، شیری پیروز دندانهای خود را در استخوان ران مردی جوان فرو برد. تیمونی تامپسون، دانشمند متخصص در زمینهی انسانشناسی جنایی از دانشگاه منوث ایرلند میگوید آثار دندانهای شیر که روی اسکلتی یافتشده در شمالشرقی انگلستان حفظ شدهاند، اولین مدرک فیزیکی از نبرد در دوران روم بین گلادیاتور و حیوان در سراسر اروپا محسوب میشود.
بقایای گلادیاتور مرد که به بین سالهای ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلادی تعلق دارد، از مکانی بهدست آمده که ممکن است قبرستان گلادیاتورها در شهر رومی بوراکوم (که امروزه یورک نامیده میشود) بوده باشد. کاوشهای پیشین نشان دادند که بیشتر قبرهای این منطقه متعلق به مردانی بین ۱۸ تا ۴۵ سال بوده است که بسیاری از آنها دارای آثار جراحات ناشی از درگیریهای خشونتآمیز بودهاند.
دانشمندان با بررسی ترکیب شیمیایی مرتبط با رژیم غذایی استخوانهای بهجامانده متوجه شدند که آن افراد در مناطق مختلفی از امپراتوری روم و نه فقط بریتانیا، بزرگ شده بودند و شاید برای آموزش گلادیاتوری از نقاط مختلف جهان آورده میشدند. همچنین، اکثر این مردان بعد از مرگ، سرشان بریده شده بود. این کار (سر بریدن پس از مرگ) احتمالاً بخشی از رسم یا آیین خاصی برای دفن گلادیاتورها در بریتانیای روم بوده است.
متون تاریخی و آثار هنری نشان دادهاند که در آمفیتئاترهای روم، نبردهایی بین افراد مسلح و حیوانات درندهای مانند شیر، پلنگ و ببر برگزار میشد. همچنین، منابع رومی از نمایشهایی عمومی یاد کردهاند که در آنها این حیوانات، جنایتکاران، اسیران جنگی، مسیحیان و افراد دیگر را زخمی کرده یا میکشتند.
بهگزارش ساینسنیوز، تیم پژوهشی به رهبری تامپسون، از تکنولوژی تصویربرداری سهبعدی برای بررسی آثار دندان روی استخوانهای مردی استفاده کرد که در شهر باستانی بوراکوم (در بریتانیای روم) زندگی میکرد. آنها این آثار گاز را با آثاری که امروزه حیواناتی مثل یوزپلنگ، شیر، ببر و پلنگ هنگام خوردن لاشه اسب در دو پارک حیاتوحش در انگلستان بر جای میگذارند، مقایسه کردند. نتایج نشان داد آثار دندانها و عمق سوراخهای ایجاد شده روی لگن آن مرد، بیشتر به آثار گازگرفتگی شیر شباهت داشت.
تامپسون میگوید چه آن مرد در جریان نمایش گلادیاتوری مورد حمله شیر قرار گرفته باشد و چه طی اعدام عمومی، زخمهای او نشان میدهد مقامهای رومی حیوانات را از مکانهایی دوردست، مانند شمال آفریقا، به بریتانیا منتقل میکردند تا در رویدادهای عمومی از آنها استفاده کنند. او میافزاید: «یافتههای ما پرسشهای تازه و متعددی را مطرح میکند.»
پژوهشگران هنوز نمیدانند در کجای شهر بوراکوم (در بریتانیای روم) حیوانات با گلادیاتورها مبارزه میکردند یا قربانیان خاصی را میکشتند؛ زیرا هنوز بقایای آمفیتئاتری که این رویدادها در آن برگزار میشد، پیدا نشده است.
یافتههای مطالعه ۲۳ آوریل در مجله PLOS ONE منتشر شد.