جمعیت ۹۷ درصد از کشورها تا سال ۲۱۰۰ به‌طرز چشمگیر کاهش خواهد یافت

کاهش نرخ باروری به‌قدری برجسته شده که بیش از سه‌چهارم کشورها نمی‌توانند جمعیت فعلی خود را تا سال ۲۰۵۰ حفظ کنند یا به بیان دیگر، جمعیت آن‌ها رو به کاهش است. تا انتهای قرن بیش از ۹۷ درصد از کشورها و سرزمین‌ها با این مشکل روبه‌رو خواهند شد.

یافته‌های فوق حاصل پژوهشی جدید در رابطه با نرخ باروری جهانی یا تعداد میانگین کودکان متولدشده در طول عمر یک زن هستند که توسط مؤسسه‌ی ارزیابی و مقیاس سلامت (IHME) از دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه واشنگتن انجام شده است.

بااین‌حال امروزه با دنیایی تقسیم‌شده از نظر آماری روبه‌رو هستیم. در حالی که در اغلب نقاط جهان کاهش نرخ باوری را مشاهده می‌کنیم، این آمار در بسیاری از کشورهای کم‌درآمد به‌ویژه در آفریقای زیر صحرای شرقی و غربی رو به افزایش است.

بر اساس پیش‌بینی‌ها، تا پایان قرن تقریباً ۷۷ درصد از تولد‌ها در کشورهای کم‌درآمد یا دارای درآمد کم روبه متوسط ثبت خواهد شد. برای مثال، ۲۹ درصد از نوزادان جهان در سال ۲۰۲۱ در آفریقای زیرصحرا متولد شدند اما این آمار تا سال ۲۱۰۰ به بیش از ۵۴ درصد خواهد رسید. به گفته‌ی پروفسور استین امیل، مؤلف ارشد IHME:

در قرن ۲۱ با تغییرات اجتماعی چشمگیری روبه‌رو هستیم. جهان به‌صورت همزمان در حال مقابله با افزایش زاد ولد در برخی کشورها و کاهش زاد ولد در برخی کشورهای دیگر است. از آنجا که اغلب کشورها با چالش‌های جدی برای رشد اقتصادی ناشی از کاهش نیروی کار و چگونگی مراقبت و پرداخت دستمزد جمعیت مسن خود روبه‌رو هستند، بخش زیادی از کشورهای زیرصحرا که منابع محدودی دارند با مشکل حمایت از جمعیت جوان خود دست و پنجه نرم می‌کنند؛ آن هم در کشورهایی که ازنظر سیاسی و اقتصادی ناپایدار هستند و سیستم بهداشتی پرتنشی دارند.

در راستای این یافته‌ها پژوهشگران بر این باورند که جهان از همین لحظه نیاز به برنامه‌ریزی برای آینده دارد. کاهش نرخ زاد ولد می‌تواند به کاهش جمعیت ۷۶ درصد از کشورهای جهان منجر شود؛ مگر اینکه این نرخ با مهاجرت یا سیاست‌های حمایتی از والدین جبران شود. گرچه مدیریت این مشکل ساده نخواهد بود.

به گفته‌ی دکتر ناتالیا وی، دانشمند ارشد IHME، هیچ تضمینی برای حل مشکل کاهش جمعیت وجود ندارد. سیاست‌های اجتماعی برای بهبود نرخ زاد ولد مثل مرخصی بهبودیافته‌ی والدین، نگه‌داری رایگان از فرزندان، محرک‌های مالی و حقوق اشتغال بیشتر می‌توانند اندکی نرخ باروری را افزایش دهند، اما اغلب کشورها زیر این سطح باقی خواهند ماند.

زمانی که جمعیت کشورها کاهش پیدا کند، وابستگی به مهاجرت آزاد برای حفظ رشد اقتصادی به ضرورت تبدیل خواهد شد. کشورهای آفریقایی زیرصحرا دارای منبع قابل توجهی از نسل جوان هستند که جوامع مسن به‌مرور آن را از دست می‌دهند. معمولاً دو محرک اصلی برای تغییر در نرخ باروری وجود دارد: دسترسی به وسایل جلوگیری از بارداری و تحصیلات زنان.

به گفته‌ی پژوهشگرها، نگرانی واقعی این است که برخی کشورها در مواجهه با کاهش جمعیت سیاست‌های ظالمانه‌ و اجباری را در پیش بگیرند. به‌طور کلی کشورهایی که دارای قوانین قوی در زمینه حقوق زنان هستند، به رشد اقتصادی سریع‌تر و خروجی‌های بهداشتی بهتری می‌رسند. بهبود حقوق زنان امری الزامی است؛ به‌طوری‌که زنان دارای فرزند هم بتوانند از این حمایت‌ها برخوردار شوند و در عین حال شغل خود را دنبال کنند.

یافته‌های پژوهش در مجله لنست منتشر شده است.