نسل جدید پرنده مافوق‌صوت؛ ناسا شاهکار مهندسی X-59 را رونمایی کرد

به‌روزرسانی (شنبه ۰۱:۴۵): ناسا و لاکهید مارتین دقایقی پیش در جریان یک مراسم، از هواپیمای مافوق‌صوت ایکس-۵۹ رونمایی کردند. لاکهید مارتین با انتشار اولین تصویر از هواپیمای جدید در صفحه‌ی خود در شبکه‌ی اجتماعی ایکس نوشت:

این ایکس-۵۹ است؛ هواپیمایی آزمایشی و تک‌نفره که هدفش کاهش صدای غرش صوتی است. این پرنده انجام دوباره‌ی پروازهای مافوق‌صوت تجاری برفراز خشکی را که از سال ۱۹۷۳ ممنوع شده است، امکان‌پذیر می‌کند. گوش به زنگ اولین پرواز باشید.

بااین‌حال، هنوز مشخص نیست اولین پرواز ایکس-۵۹ چه زمانی انجام خواهد شد. ناسا در تیزری که در انتهای مراسم پخش شد، صرفا اعلام کرد که «به زودی» شاهد این اتفاق خواهیم بود.

خبر اصلی (جمعه ۲۱:۴۵): ناسا تا ساعاتی دیگر برای اولین‌بار به‌طور علنی از X-59، هواپیمای آزمایشی جدید خود رونمایی خواهد کرد. ایکس-۵۹ شاهکار مهندسی چشمگیری است که قصد دارد یکی از معضلات بزرگ دنیای هوانوردی، یعنی غرش صوتی (سونیک بوم) در پروازهای مافوق‌صوت را برای همیشه حل کند.

هواپیمای تحول‌آفرین ناسا، اندکی پس از پایان روز جمعه، در ساعت ۰:۳۰ بامداد شنبه به وقت ایران از آشیانه‌ی خود در کالیفرنیا خارج خواهد شد. ناسا رونمایی از ایکس-۵۹ را «نقطه‌ی عطفی تاریخی در تاریخ هوانوردی» می‌نامد. علاقه‌مندان می‌توانند پخش زنده‌ی این مراسم را در کانال یوتیوب ناسا تماشا کنند.

وقتی هواپیما از سرعت صوت فراتر می‌رود (درحدود ۱۲۲۵ کیلومتر بر ساعت در سطح دریا)، شروع به سبقت‌گرفتن از امواج صوتی ناشی از حرکت خود می‌کند؛ درنتیجه مخروطی از موج ضربه‌ای در پشت خود به‌وجود می‌آورد که برای افراد حاضر در هواپیما شنیدنی نیست؛ اما می‌تواند روی زمین به صورت یک غرش کوبنده‌ی کوتاه شنیده شود.

غرش‌های صوتی می‌توانند برای شهرها آزاردهنده باشند، مزاحمت چشمگیری برای انسان و حیوانات ایجاد کنند و حتی به‌طور بالقوه به برخی سازه‌ها آسیب جزئی برسانند.

ناسا در تلاش برای غلبه بر مشکل، «ماموریت کوئست» را راه‌اندازی کرد؛ پروژه‌ای که به دنبال پیشبرد پرواز مافوق‌صوت، بدون ایجاد غرش صوتی بلند بود. سازمان فضایی آمریکا در همکاری با لاکهید مارتین، دست به طراحی و ساخت ایکس-۵۹ زد؛ هواپیمایی که با طراحی نوآورانه‌ی خود می‌تواند غرش صوتی گوش‌خراش را به صدایی آرام‌تر تبدیل کند.

پس از نزدیک به ۸ سال تلاش بی‌وقفه، ناسا سرانجام آماده است تا ایکس-۵۹ را در معرض دید عموم قرار دهد. کتی بام، مدیر «پروژه‌ی نمایش پرواز کم‌غرش»، سال گذشته در یک بیانیه گفت: «وقتی ایکس-۵۹ با رنگ و نقش تازه از سالن رنگ بیرون می‌آید، انتظار دارم لحظه‌ای نفس مرا بند بیاورد؛ زیرا می‌بینم که رویایمان به حقیقت تبدیل می‌شود.»

بااین‌حال، فعلا نباید منتظر پرواز آزمایشی هواپیما باشیم. ایکس-۵۹ درابتدا قرار بود در سال ۲۰۲۳ به آسمان برود؛ اما چالش‌های فنی متعدد موجب شد تا اولین پرواز آزمایشی آن تا اواخر سال جدید به تعویق بیفتد.

انسان برای اولین‌بار در ۱۴ اکتبر ۱۹۴۷ با هواپیمای مجهز به موتور موشک Bell X-1، دیوار صوتی را شکست. پرواز مافوق‌صوت بعدا به شکل هواپیمای کنکورد که برای اولین‌بار در دوم مارس ۱۹۶۹ پرواز کرد، در دسترس عموم قرار گرفت. بااین‌حال کنکورد در سال ۲۰۰۳ برای همیشه با آسمان وداع کرد و عصر پروازهای تجاری مافوق‌صوت را به پایان رساند.

هرچند پایان عمر نابهنگام کنکورد، دلایل متعددی داشت، شاید ایکس-۵۹ بتواند از نیروی مورد نیاز برای تبدیل دوباره‌ی پروازهای تجاری مافوق‌صوت به واقعیت برخوردار باشد.

وقتی مونتاژ و آزمایش هواپیما کامل شود، تیم کوئست ناسا چندین سکونتگاه را در ایالات متحده برای پرواز ایکس-۵۹ برفراز آن‌ها انتخاب خواهد کرد. داده‌های جمع‌آوری‌شده درطول این آزمایش‌ها با امید لغو ممنوعیت کنونی پرواز مافوق‌صوت برفراز خشکی، تحویل مقام‌های بین‌المللی هوانوردی خواهد شد.

پیتر کوئن، مدیر هماهنگ‌سازی ماموریت‌ کوئست، در سال ۲۰۲۲ گفت: «ما تقریبا در ۵۰ سال گذشته با هواپیماهای مسافربری خود در ماخ ۰٫۸ (سرعت زیرصوت درحدود ۹۸۷ کیلومتر بر ساعت) گیر کرده‌ایم؛ درنتیجه پرواز با سرعتی فراتر از آن همچنان رویایی برآورده‌نشده است. با پرواز ایکس-۵۹ در ماموریت کوئست، فکر می‌کنم آماده‌ایم تا بار دیگر دیوار صوتی را بشکنیم.»