فسیل گیاهی ۱۲۰ میلیون ساله، فسیل بچه لاک‌پشت از آب درآمد

یافته‌های مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد دو فسیل گیاهی باستانی که بیش‌از ۵۰ سال پیش توسط یک کشیش کلمبیایی کشف و جمع‌آوری شده بودند، در واقع متعلق به لاک‌پشت‌های تازه متولد‌شده‌ی گونه‌ی کمیابی از دوران دایناسورها هستند.

پادر گوستاوو هرتاس، کشیش کلمبیایی، بین دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۷۰ فسیل‌هایی برگ‌شکل را از اطراف شهر ویلا د لیوا جمع‌آوری و بعدا آن‌ها را به عنوان گونه‌ای از گیاهان منقرض‌شده شناسایی کرد. اما نویسندگان مطالعه‌ی جدیدی که ۷ دسامبر در نشریه Palaeontologia Electronica منتشر شد، با بررسی مجدد فسیل‌های باستانی اثبات کرده‌اند که این فسیل‌ها اصلاً برگ نیستند؛ بلکه زیرلاک یا لاک زیر شکم دو بچه لاک‌پشت هستند.

قدمت فسیل‌هایی که در تصاویر مشاهده می‌کنید، به عصر آپتین (۱۲۵ تا ۱۱۳ میلیون سال پیش) در دوره‌ی کرتاسه (۱۴۵ تا ۶۶ میلیون سال پیش) باز می‌گردد. فسیل‌ها به ترتیب پنج و شش سانتیمتر طول دارند و اولین لاک‌پشت‌های دریایی کشف‌شده از آن دوره در شمال آمریکای جنوبی محسوب می‌شوند.

هرتاس در ابتدا فسیل‌ها را به عنوان گونه‌ی گیاهی گوه‌برگ کلمبیایی (Sphenophyllum colombianum) توصیف کرده بود؛ گونه‌ی گیاهی منقرض‌شده‌ای که متعلق به دوره‌ای بین دونین پسین (۴۱۹٫۲ میلیون تا ۳۵۸٫۹ میلیون سال پیش) و پرمین (۲۹۸٫۹ میلیون تا ۲۵۱٫۹ میلیون سال پیش) بود. حتی در همان زمان هم این ادعا تعجب‌آور بود. تصور می‌شد که این گونه‌ی گیاهی بیش‌از ۱۰۰ میلیون سال پیش از بین رفته باشد و قبلاً هرگز در آن قسمت از جهان دیده نشده بود.

محل قرارگیری و قدمت غیرعادی این فسیل‌ها توجه هکتور پالما کاسترو، محقق ارشد مطالعه و دانشجوی دیرین‌گیاه‌شناسی در دانشگاه ملی کلمبیا و سرپرستش فابیانی هررا، دستیار متصدی گیاهان فسیلی در موزه‌ی فیلد را به خود جلب کرد و این دو تصمیم گرفتند تا فسیل‌ها را مجددا مورد بررسی قرار بدهند.

علامت‌های روی فسیل نشان‌دهنده‌ی مهره‌ها و دنده‌های لاک‌پشت است که بخشی از زیرلاک را تشکیل می‌دهد. این علائم بسیار شبیه رگبرگ‌ میانی و رگه‌های یک برگ هستند؛ به راحتی می‌توان فهمید که چگونه هرتاس در تشخیص ماهیت این فسیل‌ها دچار اشتباه شده بود.

محققان در نهایت تشخیص دادند که فسیل‌ها از پوسته‌ی بالایی لاک‌پشت‌های دریایی ساخته شده‌اند. بر اساس اندازه و ضخامت زیرلاک‌ها و الگوهای رشد لاک‌پشت‌های زنده، تیم نتیجه گرفتند که این لاک‌پشت‌ها در هنگام مرگ بیشتر از یک سال نداشتند. کادنا گفت: «در واقع یافتن فسیل لاک‌پشت به‌طور کلی بسیار نادر است؛ زیرا زمانی که لاک‌پشت‌ها بسیار جوان هستند، استخوان‌های لاک‌شان بسیار نازک است و به راحتی از بین می‌رود.»

نویسندگان در مطالعه‌ی منتشرشده نوشته‌اند که این زیرلاک‌ها می‌تواند متعلق به گونه‌ی لاک‌پشت‌های دسماتوچلیس پادیلای (Desmatochelys padillai) یا قدیمی‌ترین لاک‌پشت دریایی ثبت‌شده باشد که در همان ذخایر فسیلی یافت شده است، اما بدون وجود اسکلت کامل نوزاد لاک‌پشت، نمی‌توانند از صحت این نتیجه مطمئن باشند.

پالما کاسترو می‌گوید: «در دیرینه‌شناسی، قدرت تخیل و ظرفیت شگفت‌زده‌شدن شما همیشه مورد سنجش قرار می‌گیرد. این قبیل اکتشافات واقعاً خاص است، زیرا نه تنها دانش ما را در مورد گذشته گسترش می‌دهد، بلکه دریچه‌ای را به روی احتمالات متنوع کشفیات آینده باز می‌کند.»

البته این فسیل‌ها اولین فسیل‌های دوره‌ی کرتاسه در کلمبیا نیستند که اشتباهی شناسایی شده‌اند. تحقیقات قبلی نشان داده است فسیلی که طبق ادعاهای پیشین متعلق به گیاه کاکائو بود، در واقع بخشی از فک یک حیوان خزنده‌ی دریایی بوده است. هررا می‌گوید ما یک معمای کوچک دیرین‌گیاه‌شناسی را حل کردیم، اما مهم‌تر از آن، این مطالعه اهمیت بررسی مجدد مجموعه‌های تاریخی در کلمبیا را نشان می‌دهد.