کشف عجیب باستان‌شناسان: شانه مرموزی که از جمجمه انسان ساخته شده است
باستان‌شناسان درجریان حفاریهای خود در انگلستان به یک اثر باستانی هراس‌آور رسیدند که ظاهراً قدمتی طولانی در منطقه داشته و متعلق به فرقه مذهبی گمشده‌ای بوده است. چند سال قبل بود که باستان‌شناسان موزه باستان‌شناسی لندن در نزدیکی دهکده‌ای در فاصله چند کیلومتری شمال غرب کمبریج به نام «بارهیل» به یک شانه جالب برخوردند.
باستان‌شناسان محوطه باستانی بار هیل را درطول دوره‌ای ۳ ساله حفاری کردند و در مجموع موفق به کشف بیش از ۲۸ هزار قطعه مصنوعات باستانی و بقایای انسانی و حیوانی شدند. به نقل از خبرگزاری ساینس‌آلرت، این کاوش‌ها نهایتا در سال ۲۰۱۸ به پایان رسید و باستان‌شناسان از آن زمان تا به حال مشغول ثبت و ضبط، شناسایی و بررسی آثار باستانی بار هیل هستند.
شانه باستانی احتمالا مربوط به دوره‌ای حدود سال ۷۵۰ ق.م. تا سال ۴۳ م. است و نه از هر استخوانی بلکه از استخوان آهیانه، بخشی از جمجمه انسان ساخته شده است. قبلا در منطقه کمبریج‌شایر آثار باستانی دیگری از جنس استخوان انسان که قدمتشان به عصر آهن بازمی‌گردد، کشف شده بودند، اما این اثر باستانی کاملا غیرعادی است. روی دندانه‌های این شانه باستانی هیچ نشانه‌ای از ساییدگی و خراش‌های عادی وجود ندارد. این واقعیت نشان می‌دهد که شانه کاربردی زینتی یا معنوی داشته نه اینکه برای شانه‌کردن سر استفاده شده باشد.
حفاریهای باستان‌شناسان در منطقه بارهیل قبل از شروع بازسازی یک بزرگراه انجام گرفت. در ابتدا شانه استخوانی که بعد از هزاران سال از زیر خاک بیرون کشیده شد، چندان مهم جلوه نمی‌کرد. شانه تنها یک تکه استخوان مستطیلی شکل بود که به راحتی کف دست جا می‌گرفت و به شکل یک شانه تراشیده شده بود.
شانه ترک خورده بود و چندین دندانه‌اش نیز شکسته بود که نشان می‌داد قبلا بزرگ‌تر بوده است. روی لبه‌ی شانه هم سوراخی گِرد تراشیده شده بود. همین سوراخ به باور مایکل مارشال، باستان‌شناس از موزه باستان‌شناسی لندن به این فرض قوت می‌دهد که شانه در حقیقت یک نوع طلسم بوده و به صورت آویز بر گردن آویخته می‌شده است.
مارشال در همین رابطه اظهار داشت: «شانه‌ی بارهیل شاید یک شیء بسیار سمبولیک و قدرتمند برای اعضای یک قبیله محلی بوده است. ممکن است شانه از جمجمه‌ی یکی از افراد مهم این قبیله‌ی عصر آهن تراشیده شده باشد. به این صورت حضور و خاطره‌ی [او] به وسیله‌ی استخوان‌هایش همیشگی شده است.»
باستان‌شناسان می‌گویند، شانه استخوانی نوعی طلسم بوده و بر گردن آویخته می‌شد
باستان‌شناسان قبلا نیز در محوطه باستانی کمبریج‌شایر ابزرآلاتی از جنس استخوان دست و پای انسان پیدا کردند که ظاهرا برای تمیز کردن پوست حیوانات به کار می‌رفتند. اما استخوان جمجمه‌ی انسان اهمیت ویژه‌ای دارد. در دوران آهن در سرتاسر اروپا آویزهایی از جنس جمجمه انسان ساخته می‌شد و چنین گردن‌آویزهایی نسبتا رایج بودند. در حقیقت، آویزها و ابزارهای باستانی از جنس استخوان انسان در سراسر جهان پیدا شدند. اما حکاکی‌های روی شانه واقعا عجیب بود.
تنها دو شانه‌ی دیگر متعلق به عصر آهن که از استخوان انسان ساخته شده‌اند تاکنون در بریتانیا یافت شده‌اند و از همان منطقه کلی می‌آیند. یکی از شانه‌ها در دهکده‌ای به نام «ایریث» در فاصله‌ی ۱۴٫۵ کیلومتری شمال بارهیل و دیگری در «هارستون‌میل» در فاصله‌ی ۱۹ کیلومتری این محوطه‌ی باستانی پیدا شدند. از این شواهد این‌طور برمی‌آید که ساخت چنین مصنوعاتی یک رسم کهن فرهنگی در منطقه بوده است.
مایکل هندرسون، استخوان‌شناسی از موزه باستان‌شناسی لندن در مورد سمبل‌های به کاررفته در شانه می‌گوید که شانه در واقع سمبلی از خود جمجمه بوده است. جمجمه انسان یک تکه استخوان مجزا نیست، بلکه از استخوان‌های جداگانه‌ای تشکیل شده که با بافت‌های پیوندی به نام «درزهای جمجمه‌ای» به‌هم وصل شدند. این بافت‌ها شبیه به دندانه‌های زیپ یا شانه هستند. بنابراین به باور باستان‌شناسان، دندانه‌های شانه بارهیل به این طریق منشأ دلهره‌آورش را به مردم نشان می‌داده است.
مارشال توضیح می‌دهد: «این دندانه‌ها و خطوطی که حّکاکی شدند به خوبی ریشه‌های شانه را نشان می‌دادند، به خصوص برای مردم قبیله‌ی عصر آهن که به خوبی با [صاحب] بقایای استخوانی آشنا بودند. از این رو، سمبل و اهمیت این شیء برای هر کسی کاملا واضح بود.»
در همین حال، ممکن است مردمانی که هزاران سال قبل در بارهیل و نواحی اطراف زندگی می‌کردند آئین‌ها و مناسک مختلفی داشتند که برای بسیاری از ما بسیار عجیب و باورنکردنی بودند. در واقع در طی حفاریهای باستان‌شناسان از این محوطه باستانی حدود ۸ هزار قطعه استخوان قورباغه و وزغ در گودالی کنار یک کلبه جنگلی پیدا شد. اینکه این همه استخوان چگونه و چرا سر از اینجا درآورده واقعا عجیب است. باید امیدوار باشیم حفاریهای آینده بتوانند سرنخ‌های تازه‌ای از اسرار این فرهنگ گمشده و راز و رمزهای پیرامون آئین‌ها و باورهای مذهبی آنها به دست آورند.
نظرات