زمانسنجی مسابقات المپیک همیشه پیچیده نبوده است. در تاریخ ۱۰ آوریل ۱۸۹۶، حدود ۱۷ دونده در اولین مارتن المپیک رقابت کردند. طول مسیر مسابقه، حدود ۴۰ کیلومتر بود که ورزشکارانی از پنج کشور مختلف در آن شرکت داشتند و درنهایت، اسپریدون لوئیس، فروشنده آب یونانی طی دو ساعت و ۵۸ دقیقه و ۵۰ ثانیه پیروز شد.
اما چگونه از این آماره تأثیرگذار اطلاع داریم؟ همان زمانسنجی که در آغاز آن مسابقهی تاریخی توسط داور شروع به کار کرد، با دوچرخه جلوتر از دوندگان تحویل داده شد تا سه ساعت بعد، زمان عبور لوئیس از خط پایان در آتن را ثبت کند.
همانطور که انتظار دارید، اوضاع طی ۱۲۵ سال بعد بهتر شد. شرکت سوئیسی امگا از سال ۱۹۳۲ خدمات رسمی زمانسنجی را به مسابقات المپیک ارائه میدهد و پیشرفتهای جدید را در خدمات خود تلفیق میکند. شاید بارزترین آنها، دوربینی به نام Magic Eye باشد که در سال ۱۹۴۸ در لندن ارائه شد و بهعنوان تلاش مشترک میان امگا و شرکتی بریتانیایی ساخته شد. پیشازاین، این چشم انسان بود که منتظر فشار کرونومتر بود تا مشخص کند که کدام ورزشکار ابتدا از خط پایان عبور میکند.
البته در آن زمان، از این فناوری با احتیاط استفاده میشد و در سال ۱۹۴۸ در مواردی همچنان برای نشان دادن زمان از دست استفاده میشد. ۲۰ سال طول کشید تا استفاده از دوربینهای خط پایان فراگیر شود و در مکزیک ۱۹۶۸، سرانجام برای زمانسنجی مسابقات از الکترونیک استفاده شد و دوربینهای خط پایان ده رکورد جهانی جدید را ثبت کردند. اگرچه با وجود شایستگی این فناوری، حدود ۴۵ زماننگهدار دستی نیز به مکزیک فرستاده شد تا در صورت بروز مشکل، بتوانند مسابقات را کنترل کنند.
دوربین Magic Eye در سال ۱۹۴۸ در لندن ارائه شد
از آن زمان، موضوع مورد توجه امگا تایمینگ فقط افزایش دقت نبوده است (امگا تایمر کوانتومی خود را در لندن ۲۰۱۲ با وضوح یک میلیونیوم ثانیه ارائه داد که ۱۰۰ برابر بیشتر از دستگاههای قبلی بود)، بلکه این شرکت درحال توسعهی روشهایی برای نظارت در زمان واقعی روی قواعد مسابقات المپیک است که شمار آنها درحال افزایش است. برای مثال، اسکیتبوردینگ، سنگنوردی و موجسواری توسط کمیته بینالمللی المپیک به المپیک ۲۰۲۱ اضافه شده است. سنگنوردی، شنا، دو و میدانی، ژیمناستیک و سوارکاری ازجمله رویدادهایی هستند که امسال با زمانبندی جدیدی ارائه میشوند.
اما شاید جالبترین نکته این باشد که امگا چگونه هوش مصنوعی خود را برای یادگیری والیبال ساحلی آموزش داده است. آلن زوبریست، سرپرست امگا تایمینگ میگوید: «در والیبال درحال استفاده از دوربینهای با فناوریهای بینایی ماشین هستیم تا نهتنها ورزشکاران بلکه توپ را دنبال کنیم. درواقع، از ترکیبی از فناوریهای دوربین و هوش مصنوعی برای انجام این کار استفاده میکنیم».
امگا چهار سال را صرف آموزش هوش مصنوعی خود برای یادگیری والیبال ساحلی کرده است
بخش تحقیق و توسعه امگا تایمینگ از ۱۸۰ مهندس تشکیل میشود و روند توسعه با سیستمهای موقعیتیابی و حسگرهای حرکتی از سال ۲۰۱۲ آغاز شده است. هدف رسیدن به نقطهای بود که در آن امگا بتواند برای چندین ورزش در بیش از ۵۰۰ رویداد ورزشی، دادههای زنده دقیقی از عملکرد ورزشکاران ارائه دهد. همچنین اندازهگیری، پردازش و انتقال دادهها حین رویدادها کمتر از یک دهم ثانیه طول خواهد کشید، بهطوری که این اطلاعات با چیزی که تماشاگران روی صفحهنمایش میبینند، مطابقت خواهد داشت.
درمورد والیبال ساحلی، لازم است که از فناوریهای موقعیتیابی و تشخیص حرکت استفاده کنید و سیستم هوش مصنوعی را آموزش دهید تا بتواند انواع ضربات، انواع پاسها و نیز مسیر پرواز توپ را تشخیص دهد و سپس این دادهها را با اطلاعات حاصل از حسگرهای ژیروسکوپی که در لباس بازیکنان تعبیه شده است، ترکیب کنید. حسگرهای حرکتی به سیستم اجازه میدهند که جهت حرکت ورزشکاران و نیز ارتفاع پرش، سرعت و موارد دیگر را تشخیص دهد. پس از پردازش، همه به صورت زنده در اختیار گویندهها قرار میگیرد تا به شکل گرافیک نمایش داده شده یا در گزارشها استفاده شود.
بهگفتهی زوبریست، یکی از سختترین درسهایی که هوش مصنوعی باید یاد میگرفت، ردیابی دقیق توپ هنگام بازی زمانی بود که دوربین دیگر آن را نمیدید. او میگوید:
ردیابی توپ برای هوش مصنوعی بهمنظور تعیین اتفاقاتی که در طول بازی میدهد، بسیار مهم است. زوبریست توضیح میدهد:
امگا تایمینگ ادعا میکند که سیستم والیبال ساحلی آنها بهخاطر حسگرها و چندین دوربین که با سرعت ۲۵۰ فریم در ثانیه کار میکنند، ۹۹ درصد دقت دارد. اگرچه توبی برکون، استاد بینایی کامپیوتر و پردازش تصویر در دانشگاه دورهام علاقمند است که ببیند آیا عملکرد سیستم مذکور در جریان مسابقات رضایتبخش است یا نه و مهمتر اینکه آیا تحتتأثیر تفاوت در نژاد و جنس قرار میگیرد و به اشتباه میافتد. برکون میگوید:
زوبریست به سیستم جدید اطمینان دارد و توضیح میدهد که درحالیکه به کار گرفتن متخصصانی از گوگل یا آیبیام میتوانست راحتتر باشد، امگا نمیتوانست این کار را بکند. او میگوید:
زوبریست درمورد بهروزرسانیهای آیندهی شرکت توضیح زیادی نمیدهد، اما میگوید:
نظرات