اشتباه سیکلیدها (گروه بسیار متنوعی از ماهی‌ها) در انتخاب جفت می‌تواند موجب ایجاد گونه‌های جدید شود؛ چراکه این ماهی رنگی کوچک تنوع بسیار زیادی دارد و در رنگ‌ها، اندازه‌ها و اشکال مختلفی دیده می‌شود.
نتایج مطالعه‌ای به طول یک دهه در کنگو نشان می‌دهد که وقتی آب شفاف نباشد و جزئیات مبهم باشند، ماده‌ها می‌توانند به‌طور تصادفی ژن‌های جدیدی را به جمعیت خود وارد کنند. جوآنا مایر زیست‌شناس تکاملی دانشگاه کمبریج می‌گوید:
پژوهشگران می‌گویند طی دوره‌ای نسبتا کوتاه، این اشتباهات منجر به ایجاد ماهی‌های جدیدی می‌شود. امروزه، سیکلیدها یکی از متنوع‌ترین گروه ماهی‌ها در زمین هستند و ما درحال حاضر حدود ۲ هزار گونه از آن‌ها را می‌شناسیم. اگرچه دانشمندان حدس می‌زنند که شمار گونه‌های این ماهی بیش از این حد باشد. به‌عنوان مثال، در پژوهشی جدید که در دریاچه‌ی مورو (دریاچه‌ای در آفریقای مرکزی) انجام شده است، ۴۰ گونه‌ی جدید کشف شده است. اما وقتی این دریاچه برای نخستین بار درحدود یک میلیون سال پیش ایجاد شد، دریاچه‌ی مورو که بین کنگو و زامبیا قرار دارد، تنها حاوی اجداد سیکلیدها بود. تجزیه‌و‌تحلیل DNA نشان داد که این ماهی‌ها از ترکیبی از هر دو جد قدیمی حاصل شده‌اند. مایر می‌گوید:
بسیاری از سیکلیدهایی که امروزه زندگی می‌کنند، طی یک میلیون سال گذشته تکامل یافته‌اند. برای مثال در دریاچه‌ی مالاوی بیش از ۸۰۰ گونه شناسایی شده است که از سیکلیدهای اولیه منشا گرفته‌اند که حدود ۲ میلیون سال پیش زندگی می‌کردند. در دریاچه‌ی ویکتوریا، بیش از ۷۰۰ گونه‌ی متنوع از سیکلیدها وجود دارد که همه طی ۱۵۰ سال گذشته تکامل پیدا کرده‌اند. حاصل این تکامل سریع، ایجاد گونه‌های بسیار متمایزی بوده است که ازنظر ژنتیکی با هم سازگار هستند و می‌توانند فرزندان آمیخته‌ی بارور و زیست‌پذیری تولید کنند. براین‌اساس، برخی از پژوهشگران چنین استدلال می‌کنند که علت تنوع وسیع سیکلیدها همین آمیختگی است.
پژوهشگران با بررسی سیکلیدها در آزمایشگاه دریافتند که وقتی آن‌ها جفت‌گیری می‌کنند، ماده‌ها مسئول انتخاب جفت هستند؛ اما گاهی وقتی نور کم است یا نرها دارای طرح رنگ مشابهی هستند، ماده‌های بی‌تجربه ممکن است انتخاب اشتباهی انجام دهند. پژوهشگران گمان می‌کنند که این احتمالا همان چیزی است که در گذشته وقتی اجداد اولیه‌ی سیکلیدها در دریاچه‌ی تازه ایجاد شده با هم رو‌به‌رو شده‌اند، رخ داده است. مایر می‌گوید به دلیل اینکه افراد آمیخته حاوی ژن‌هایی از هر دو گونه‌ی مختلف هستند، قوه‌ی انتخاب می‌تواند روی تنوع وسیع‌تری عمل کرده و گونه‌هایی را که برای زیستگاه‌های خاص مناسب‌تر هستند، انتخاب کند و رقابت را نسبتا پایدار نگه دارد. مایر می‌گوید:
نظرات