آزمایشهای سری دارپا برای ساخت کریستال زمان
سازمان پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA) همواره دوست دارد در خط مقدم علم و فناوری بماند. دارپا اخیرا پژوهشهای در مورد چگونگی هک مغز و بدن انسان و کندتر کردن ساعت زیستی انجام داده است؛ اما به نظر میرسد که پروژههای نوآورانه دیگری هم داشته باشد.
اکنون بر اساس گزارشهای منتشرشده، دارپا برنامهای برای از پیش رو برداشتن محدودیتهای مکانیک کوانتوم دارد. این سازمان اعلام کرده است که بودجهای برای انجام پژوهشهای پیشگامانه در یکی از عجیبترین پیشرفتهای علمی اخیر یعنی کریستال زمان اختصاص داده است.
پیشرفت کریستالهای زمان سال گذشته خبرساز شد؛ وقتی که دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا برکلی اعلام کردند موفق به ساخت برخی مواد عجیب در آزمایشگاه شدهاند. چهار سال قبل از آن، فرانک ویلچک، فیزیکدان مشهور و برندهی جایزه نوبل، برای نخستین بار ایده کریستال زمان را مطرح کرد.
کریستالهای زمان (Time Crystal)، ساختاری فرضی است که بر اساس فرضیات دانشمندان، در پایینترین سطح از انرژی خود هم جنبش داد. ویلچک و همکارانش در MIT، در پژوهشهای خود پیشنهاد دادهاند که امکان اضافه کردن بعد چهارم (جنبش زمان) به یک کریستال وجود دارد. این کار در واقع بهنوعی با القای توانایی به یک کریستال برای عمل بهعنوان نوعی نگهدارندهی زمان دائمی یا یک ساعت دائمی قابل انجام است.
دانشمندان سال گذشته موفق به یافتن شواهد واقعی از کریستال زمان شده بودند
نورمن یو، یکی از پژوهشگران تیم دانشگاه برکلی که سال گذشته موفق به ساختی برخی مواد با خاصیت کریستالهای زمان شده بودند، توضیح میدهد:
برای درک کریستالهای زمان تصور کنید، ژلهای پس از تکان داده شدن، بهنحوی در زمانهای مختلفی واکنش نشان دهد.
اما دارپا دقیقا میخواهد با سرمایهگذاری روی چنین پروژهای چه منفعتی ببرد؟ به نظر نمیرسد که این مسئله چندان روشن باشد. ال لوکازو، مدیر برنامههای دارپا، به Gizmodo گفت:
ممکن است کریستال زمان برای اندازهگیری مواردی با حساسیت فوقالعاده بالا در حوزهی زمان و میدان مغناطیسی مورد استفاده قرار گیرد... امکان صحبت در مورد بسیاری از جنبههای این پروژه بهصورت آزاد وجود ندارد.
مشخصا اشاره لوکازو به اطلاعات طبقهبندیشده و سرّی دارپا است؛ اما با توجه به اعلام دارپا، به نظر میرسد زمینهی اصلی مورد علاقه این سازمان استفاده از کریستال زمان برای اندازهگیری فوقالعاده دقیق ساعتهای اتمی است. اگر این ساعتها بهاندازه کافی حساس باشند، میتوانند حتی کوچکترین تغییرات در زمینههای مغناطیسی یا گرانشی را اندازهگیری کنند.
بهعنوان مثال، میتوان از این ساعتها برای اطلاع پیدا کردن از تونلهای پنهان و حفرههای زیرزمینی استفاده کرد. ساعتهای اتمی اکنون نیز مورد استفاده قرار میگیرند؛ اما بسیار بیثبات هستند و باید در سرما و در محفظههای خاصی نگهداری شوند که مشخصا نمیتوانند برای استفادههای نظامی کاربرد چندان زیادی داشته باشند و این همان حیطهای است که کریستال زمان میتوانند کاربرد داشته باشد.
هنوز دقیقا مشخص نیست چگونه ساعتهای اتمی میتوانند به دارپا کمک کنند و اینکه این سازمان، میخواهد چه میزان بودجهای صرف کریستال زمان کند؛ اما مسئلهای که اهمیت دارد این است که اکنون دانشمندان تنها کسانی نیستند که به دنبال ساخت کریستال زمان هستند؛ بلکه دولت ایالات متحده هم بودجههای پژوهشی بالایی صرف این زمینه خواهد کرد.
نظرات