تعداد ببرهای هند رو به افزایش است

ببرها این شکارچیان بزرگ از دیده شدن نفرت دارند. آن‌ها حضور خود را مدیون توانایی پنهان شدن از چشم طعمه و قابلیت حرکت پنهانی و نزدیک شدن به شکار قبل از حمله هستند. از این رو، وقتی ما می‌خواهیم ببرها را بشمریم، آن‌ها با ما همکاری نمی‌کنند؛ اما آگاهی از تعداد دقیق آن‌ها برای حفاظت، بسیار پراهمیت است. از سال ۲۰۰۶ دولت هند هر چهار سال طی برنامه‌ای دقیق یک سرشماری ملی از ببرها و دیگر گونه‌های حیات وحش انجام می‌دهد. تلاش‌هایی که اعضای این پروژه برای تخمین تعداد جمعیت ببرها انجام داده‌اند، کار فوق‌العاده‌ای به‌حساب می‌آید: ۴۴ هزار نیرو به‌صورت میدانی در ۲۰ ایالت هند تقریبا ۳۱۸ هزار زیستگاه را به‌دنبال ببرها جست‌وجو کرده‌اند. با این حساب، منطقه‌ای به‌وسعت حدود ۳۸۱٬۴۰۰ کیلومتر مربع درجستجوی ببرها و طعمه‌های آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. شاید این کار بزرگ‌ترین بررسی انجام شده در حیات‌وحش در جهان باشد.

اعضای این گروه، دوربین‌های تله‌ای را در ۲۶۷۶۰ مکان در سرتاسر ۱۳۹ مکان مورد مطالعه مستقر کردند و این دوربین‌ها حدود ۳۵ میلیون تصویر جمع‌آوری کردند (شامل ۷۶۵۲۳ تصویر ببر و ۵۱۳۳۷ تصویر پلنگ). دوربین‌های تله‌ای مذکور ۸۶ درصد از کل منطقه‌ی پراکنش ببرها در هند را تحت پوشش قرار می‌داد. برای مناطقی که به‌علت درگیری‌های سیاسی، انجام کار میدانی در آن دشوار بود (۱۴ درصد از مناطق تحت قلمرو ببرها) از مدل‌هایی برای تخمین تعداد ببرها استفاده شد.

اگرچه طی تلاش انجام‌شده، حجم زیادی از اطلاعات به‌دست آمد؛ اما اگر این اطلاعات به‌خوبی مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار نمی گرفت، این کار صرفا اتلاف زمان بود. این گروه برای استخراج درست اطلاعات از این تصاویر با تعدادی از برجسته‌ترین کارشناسان جهان مشورت کردند. ازجمله، کارشناسان تطبیق الگو که می‌توانند تصویری که در فصل بارندگی از یک ببر گرفته شده است را با تصویری که در فصل خشک و از زاویه‌ی متفاوت ثبت شده است، مطابقت دهند و متخصصان یادگیری ماشین برای سرعت بخشیدن به شناسایی گونه‌ها و متخصصان تجزیه‌وتحلیل مکانی برای برآورد جمعیت‌ ببرها و طعمه‌های آن‌ها.

گروه پژوهشی توصیه‌های این متخصصان را دریافت کرده و آن را با دانش خود در زمینه‌ی اکولوژی ببرها تلفیق کردند تا سرشماری منحصربه‌فردی را برای گوشتخواران بزرگ انجام دهند.

در این مجموعه، درمجموع، تصویر ۲۴۶۱ ببر بزرگ‌تر از یک سال گرفته شده بود. تخمین زده شده است که کل جمعیت ببر در هند ۲۹۶۷ قلاده باشد (با خطای تقریبی ۱۲ درصد). از این تعداد، ۸۳/۴ درصد از تصاویر دوربین‌های تله‌ای تخمین زده شد و بقیه از مدل‌ها به‌دست آمد. تعداد ببرها ۶ درصد افزایش پیدا کرده بود و این امر نشان‌دهنده‌ی تداوم رشد جمعیتی این گونه از زمان سرشماری سال ۲۰۱۴ است. این موفقیتی شگفت برای تلاش‌های حفاظتی در کشور هند محسوب می‌شود.

البته باید دانست این وضعیت چندان هم به کام ببرها نیست. از سال ۲۰۱۴ تاکنون، حدود ۲۰ درصد از محدوده‌های تحت قلمرو ببرها کاهش پیدا کرده است، اگرچه ببرها به مناطق جدیدی منتقل شده‌اند (حدود ۸ درصد از محدوده‌هایی که ببرها به آن منتقل شده‌اند، برای ببرها جدید است). هماهنگ‌کنندگان این پروژه می‌گویند که اگرچه تثبیت و امنیت جمعیت‌های ببر در برخی از مناطق هند افزایش پیدا کرده است، ولی جمعیت‌های ایزوله و آن‌هایی که در امتداد کریدورهای بین جمعیت‌های ثبیت‌شده زندگی می‌کردند، منقرض شده‌اند. این امر بر لزوم تلاش‌های حفاظتی درجهت تمرکز بر افزایش ارتباط بین جوامع ایزوله شده تاکید می‌کند و در کنار آن از دور کردن مردم از مرکز قلمرو ببرها، کاهش شکار ببرها و بهبود زیستگاه‌ها ازنظر وجود شکار برای ببرها حمایت می‌کند.

انجام این کارها با توجه به جمعیت رو به افزایش هند کار آسانی نخواهد بود؛ اما سرمایه‌گذاری شرکت‌های گردشگری خصوصی برای تملک زمین‌های قرار گرفته در امتداد کریدورها و ایجاد گروه‌های فعال در زمینه‌ی حفاظت می‌تواند بودجه دولت را نیز برای گسترش کریدورهای محافظت‌شده جلب کند. موفقیت سرشماری هند موجب شده است که دولت نپال و بنگلادش نیز از همین گروه برای تخمین جمعیت ببرهای خود کمک بخواهند. این روش‌ها می‌توانند و باید برای سرشماری دیگر گونه‌های نمادین و خاصی که امکان شناسایی‌شان به‌صورت انفرادی وجود دارد، مانند جگوارها در آمریکای جنوبی و مرکزی، پلنگ‌ها، یوزپلنگ‌ها و کفتارها در آفریقا و احتمالا کوئول‌ها در استرالیا به کار گرفته شود.