نگرانی دانشمندان: رئیس‌ جمهور جدید برزیل جنگل‌های آمازون را نابود می‌کند

ژایر بولسونارو، نماینده راست افراطی کنگره برزیل، توانست در انتخاباتی که روز یکشنبه برگزار شد، ۵۵٫۲ درصد آراء را از آن خود کند و به‌عنوان رئیس جمهور جدید برزیل برگزیده شود. به‌گفته‌ی پیتر پرنگامان، مدیر اخبار برزیل خبرگزاری آسوشیتدپرس، برزیلی‌ها از فساد، خشونت و وضعیت اسفبار اقتصادی به ستوه آمدند و بولسونارو هم وعده داده که این مشکلات را برطرف کند.

آقای بولسونارو که به «ترامپ حاره» معروف است، سابقه اظهارنظرهای جنجالی تبعیض‌آمیز و نژادپرستانه‌ دارد. او همچنین قصد دارد که تحولاتی را در سیاست‌های زیست محیطی بزریل انجام دهد. به همین جهت، دانشمندان سراسر جهان از این موضوع ابراز نگرانی کرده‌اند.

ژایر بولسونارو به‌عنوان رئیس جمهور برزیل، تقریبا دو سوم آمازون، بزرگ‌ترین جنگل حاره‌ای کره زمین را تحت کنترل خواهد داشت. آقای بولسونارو که با وعده پیشرفت اقتصاد برزیل سرکار آمد، اعلام کرد که وجود بسیاری از مناطق حفاظت‌شده مانع از توسعه کشور می‌شوند. بولسونارو گفته است که می‌خواهد بزرگراهی را در جنگل‌های آمازون احداث کند و فعالیت‌های سازمان‌های غیردولتی مدافع محیط‌زیست به‌مانند گرین‌پیس و صندوق جهانی طبیعت را در این کشور محدود کند.

بولسونارو قصد دارد تا قسمت اعظمی از بزرگ‌ترین جنگل حاره‌ای جهان را تخریب کند و منتقدان از این می‌ترسند که سیاست‌های او، نسل‌کشی در آمازون را نهادینه کند. بولسونارو اخیرا به خبرنگاران اطمینان داد که برزیل در پیمان محیط‌زیستی پاریس باقی خواهد ماند، پیمانی که بولسونارو قبلا از آن انتقاد کرده و گفته بود که بر اساس این پیمان، برزیل حق مالکیت خود بر جنگل‌های آمازون را از دست می‌دهد.

ژایر بولسونارو در محاصره طرفدارانش در کارزارهای انتخاباتی

اما مشخص نیست آقای بولسونارو، چطور می‌خواهد برزیل را در پیمان پاریس نگه دارد، در حالی که همزمان می‌خواهد حجم زیادی از جنگل‌های آمازون را از بین ببرد؛ جنگل‌هایی که به خنک شدن سیاره کمک می‌کنند. بولسونارو همچنین در اظهارنظر دیگری گفته بود که می‌خواهد وزارت محیط‌زیست برزیل را به‌کلی منحل کند.

کریستین پوریه، مدیر برنامه سازمان غیردولتی دیده‌بان آمازون، پس از پیروزی ژایر بولسونارو در انتخابات ریاست جمهوری برزیل در بیانیه‌ای گفت:

او طرح‌های بی‌پروایی برای صنعتی‌سازی آمازون با پیمانکاران صنایع کشاورزی و معدنی داخل کشور و بین‌المللی دارد که موجب تخریب بی‌سابقه‌ی بزرگ‌ترین جنگل‌های حاره‌ای سیاره‌ و خانه بسیاری از قبایل بومی می‌شود.

اما پوریه تنها کسی نیست که از سیاست‌های بولسونارو نگران است. پائولو آرتاکسو، پژوهشگر تغییرات اقلیمی در دانشگاه سائو پائولو در برزیل، به ساینس گفت:

 فکر می‌کنم ما وارد یک دوره بسیار تاریک در تاریخ برزیل می‌شویم. هیچ چیزی هم نمی‌تواند این اتفاق را خوشایند کند. بولسونارو بدترین بلایی است که می‌تواند بر سر محیط زیست بیاید.

ژنویوه گونتر که EndClimateSilence.org را تاسیس کرده، در حساب توییتر خود نوشت که انتخاب بولسونارو، متضمن این خواهد بود که برزیل هیچ اقدامی برای جلوگیری از انتشار آلودگی انجام نخواهد داد و نواحی وسیعی از جنگل‌های حاره‌ای آمازون نابود خواهند شد.

 در همین حال، اریک هولتهاوس، متخصص هواشناسی و روزنامه‌نگار علمی که سابقا در نشریاتی مانند وال‌استریت ژورنال قلم می‌زد، می‌گوید طرح خصوصی‌سازی جنگل که رئیس جمهور جدید برزیل در سر دارد، اساسا به منزله «خودکشی سیاره‌ای» است. سایر دانشمندان مانند جس فینیکس، آتشفشان‌شناسی که تابستان جاری کاندیدای دموکرات کالیفرنیای جنوبی برای مجلس نمایندگان ایالات متحده بود، نیز با این گفته موافق است.

یک پنجم جنگل‌های آمازون طی ۵۰ سال گذشته از بین رفتند

بعضی از مردم محلی که در جنگل‌های آمازون زندگی می‌کنند، گفته‌اند نگران هستند که چوب‌برها و معدنچیان بیشتری در دوره ریاست جمهوری بولسونارو روانه محل زندگی آن‌ها شوند.

دینامان توکسا، یکی از دست‌اندرکاران ملی انجمن بومیان برزیل، در مصاحبه‌ای به روزنامه برازیل‌دفاتو گفت:

خیلی ترسیده‌ایم. از جان خود هراس دارم. بولسونارو، نسل‌کشی را در منطقه نهادینه خواهد کرد.

کریستوفر دیک، متخصص گیاهان حاره‌ای در دانشگاه میشیگان، در توییتر نوشت:

اگر بولسونارو به وعده‌هایی که داده عمل کند، می‌توان انتظار داشت که شاهد نسل‌کشی قبیله‌ای، شکنجه‌ مخالفان و ویرانی جنگل‌های آمازون باشیم. با سناریویی کابوس‌وار طرفیم. امیدوارم که اشتباه کرده باشم.

آمازون در واقع «نفس سیاره» است. گیاهان جنگل‌های حاره‌ای، دی‌اکسید کربن جو را می‌بلعند، از کربن برای رشد خود استفاده و اکسیژن منتشر می‌کنند. به همین دلیل از آمازون که ۲٫۱ میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد، به‌عنوان «ریه‌های سیاره» یاد می‌شود. این جنگل‌ها به کره زمین کمک می‌کند تا دی‌اکسید کربن را تنفس کند و اکسیژن را بیرون دهد و نقش حیاتی در تغییرات اقلیمی داشته باشد که طی دهه‌های اخیر با افزایش فعالیت‌های انسانی شتاب بیشتری گرفته است.

دانشمندان برآورد کرده‌اند که آمازون ممکن است یک ششم کربن ذخیره‌شده در گیاهان سراسر جهان را در خود داشته باشد. دانشمندان زیست‌محیطی معتقدند که این «سامانه مکنده کربن»، یکی از بهترین راهکارهایی است که برای تغییرات اقلیمی در دست داریم.

ما باید دی‌اکسید کربن را اساسا از جو خارج کنیم تا از افزایش بسیار زیاد دمای کره زمین، سیل‌ها و طوفان‌های مهیب و امواج گرما جلوگیری کنیم. بهترین شیوه‌ای که می‌شناسیم و می‌تواند دی‌اکسیدکربن را از جو خارج کند، حفاظت و بازسازی جنگل‌ها است.

به‌گفته‌ی صندوق جهانی طبیعت، اگرچه آمازون متنوع‌ترین جنگل سیاره زمین محسوب می‌شود، اما دانشمندان می‌گویند که تنها کم‌تر از ۰٫۵ درصد از گیاهان گلدار این نواحی برای فواید دارویی‌شان مورد بررسی قرار گرفته‌اند. گزارش جدیدی که اخیرا توسط صندوق جهانی طبیعت منتشر شد، نشان می‌دهد که یک پنجم جنگل‌های آمازون طی ۵۰ سال گذشته از بین رفتند؛ و همان‌طور که برزیل به دنبال برآورده کردن تقاضای بیش‌تر برای تولید گوشت گاو و سویا است، بخش‌های از آمازون به اندازه کل کشور برزیل در حال نابودی است.

در یکی از دوره‌های بسیار شدید قطع درختان در آمازون که از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۰ طول کشید، منطقه‌ای به اندازه کشور اسپانیا (به عبارتی، منطقه‌ای به بزرگی سه استان پهناور ایران روی هم) تخریب شد. از این شتاب مهیب جنگل‌زدایی در سال‌های اخیر کاسته شده؛ هرچند انتظار می‌رود که روند قطع درختان برای دام‌پروری و کشاورزی ادامه یابد. در حالی که خاک آمازون برای کشاورزی مناسب نیست، دانشمندان تخمین می‌زنند منطقه‌ای که به بزرگی استان البرز (بیش از ۵ هزار کیلومتر مربع) در سال گذشته بولدوزر شده، انتظار می‌رود که تخریب بی‌رحمانه شریان‌های حیاتی سیاره ما، طی دوران ریاست جمهوری ژایر بولسونارو شدت بگیرد.