تولید انرژی تجدیدپذیر در آلمان، هزینه‌ برق را منفی کرده است

مردم آلمان در جریان تعطیلات کریسمس به‌خاطر مصرف برق از دولت این کشور پول دریافت می‌کنند. هزینه‌ی الکتریسیته برای بسیاری از مصرف‌کنندگان منفی شده است؛ چرا که به گزارش نیویورک‌تایمز، تولید انرژی پاک و تجدید‌پذیر در این کشور از میزان تقاضا پیشی گرفته است.

باید خاطرنشان کنیم که این پدیده بیش از آنچه ممکن است تصور کنید، در کشور آلمان مرسوم است. آلمان طی چند دهه‌ی اخیر، بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار در زمینه‌ی انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه‌ انرژی‌های بادی و خورشیدی، سرمایه‌گذاری کرده است. هنگامی که در برهه‌هایی از زمان، نظیر تعطیلات آخر هفته که بسیاری از کارخانه‌‌های بزرگ تعطیل هستند یا آب‌وهوای کشور بیش از حد معمول آفتابی است، سطح تقاضا برای الکتریسیته پایین‌تر از حد معمول خواهد بود و بدین ترتیب، واحد‌های تولید انرژی این کشور، انرژی الکتریکی را بیش‌تر از مقدار مورد نیاز مصرف‌کنندگان وارد شبکه خواهد کرد.

این نابرابری به‌دلیل ناپایدار بودن تولید انرژی بادی و خورشیدی رخ می‌دهد. هنگامی که هوا طوفانی یا خورشیدی باشد، تولید الکتریسیته در نیروگاه‌ها به‌شدت افزایش پیدا می‌کند؛ اما ذخیره‌سازی این مقدار انرژی اضافه بسیار دشوار است. فناوری باتری به‌اندازه‌ای پیشرفته نیست که میزان تقاضا در شبکه را به‌طور کامل تعدیل کند.

بنابراین هنگامی که هوا گرم باشد، نظیر آنچه طی تعطیلات آخر هفته‌ در بخش‌هایی از آلمان رخ داد یا بسیاری از شرکت‌ها تعطیل باشند، نیروگاه‌ها با وجود پایین‌بودن تقاضا، انرژی بسیار بیش‌تری را تولید می‌کنند و از این رو، قیمت‌ها به زیر صفر سقوط می‌کنند. البته باید خاطرنشان کنیم که آلمانی‌ها این هزینه‌ی منفی را به‌صورت مستقیم به حساب مصرف‌کنندگان واریز نمی‌کنند، بلکه سقوط قیمت الکتریسیته به زیر صفر، در طول سال به کاهش هزینه‌ی برق مصرف‌کنندگان منجر می‌شود.

به گزارش نیویورک‌تایمز، برخی از واحد‌های تولید و شرکت‌ها با هزینه‌ی ۶۰ دلار به‌ازای هر مگا‌وات‌ساعت، نسبت به مصرف برق تشویق می‌شوند. در سال جاری به‌دلیل گرمی بیش از حد هوا در ماه اکتبر، هزینه‌ی برق در مجموع به‌مدت ۳۱ ساعت در آلمان منفی بوده است.

شبکه‌های مرسوم انرژی که عمدتا برای تولید برق از سوخت‌های فسیلی بهره می‌برند، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در آن‌ها میزان خروجی با میزان تقاضا برابری کند؛ اما فناوری انرژی‌های تجدید‌پذیر کماکان به‌گونه‌ای توسعه نیافته است که میزان تولید آن، مطابق با میزان تقاضا باشد؛ چرا که میزان تولید در آن، تابعی از وضعیت آب‌وهوا است. توبیاس کورث، مدیر اجرایی شرکت Energy Brainpool در این زمینه می‌گوید:

[عدم تطابق تولید و تقاضا] یکی از کلیدی‌ترین چالش‌ها در زمینه‌ی گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر محسوب می‌شود.

از آنجایی که فناوری ذخیره‌سازی انرژی کماکان به‌لحاظ بهینه‌بودن با منابع انرژی تجدید‌پذیر برابری نمی‌کند؛ بنابراین این وضعیت «قیمت منفی» در آینده نیز رخ خواهد داد. از این رو در شرایطی که هزینه‌ی انرژی منفی می‌شود، دولت‌ها باید مردم را نسبت به مصرف بیشتر انرژی ترغیب کنند. 

 در هر صورت باید هرچه سریع‌تر راهکاری برای این وضعیت بی‌قاعده و غیرعادی اتخاذ شود؛ چرا که انرژی‌های تجدید‌پذیر با توجه به کاهش هزینه‌ی فناوری‌های مربوط به آن‌ و کمک‌های مالی دولت‌ها، رشد فزاینده‌ای دارند. براساس پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی تا سال ۲۰۴۰، حدود ۴۰ درصد از تولید انرژی جهانی از طریق منابع تجدید‌پذیر صورت خواهد گرفت. گفته می‌شود که طی پنج سال آینده، سهم انرژی الکتریسیته‌ی حاصل از منابع تجدیدپذیر، با سرعت بسیار بیش‌تری نسبت به منابع دیگر رشد کند.

طبق گزارش گاردین، در سال ۲۰۱۷ انرژی‌ حاصل از منابع تجدیدپذیر در بریتانیا بیش از سه‌برابر انرژی الکتریسیته‌ی حاصل از ذغال‌‌سنگ بوده است. در ماه ژوئن، در طول یک شب طوفانی، هزینه‌ی برق برای چند ساعت در بریتانیا نیز منفی شد و این وضعیت به احتمال زیاد باز هم رخ خواهد داد.