بررسی دلایل باارزش شدن توکن‌های اتر

بیت کوین جایگاه اولین و بزرگ‌ترین رمزارز دنیا را تصاحب کرده است، انجام تراکنش با این کوین از سایر سرمایه‌ها مانند طلا آسان‌تر است. اتر (ETH) که کوین شبکه‌ی اتریوم است به دلایل دیگری ارزش دارد.

اسکات ملکر، تریدر و میزبان پادکست گرگ تمام خیابان‌ها، در مصاحبه‌ای با کوین تلگراف گفته است: « اتریوم ارزشش را از دلایل مختلفی می‌گیرد که شامل کارمزد گس، استفاده از آن به‌عنوان وثیقه، قابلیت وام دادن و وام گرفتن آن، استفاده از آن به‌عنوان محیطی برای NFT-ها (توکن‌های غیر قابل معاوضه) و ترید کردن و همچنین امکان استیک آن برای کسب بهره است. اتریوم همچنین ارزش ریسکی (Speculative Value) دارد و به‌صورت فزاینده‌ای توجه سرمایه‌گذاران سازمانی را به خود جلب کرده است.»

اتریوم شبکه‌ای است که در آن، کوین قابل تریدش یعنی اتر  (ETH) کار می‌کند. اتریوم در ۲۰۱۵ یعنی تقریبا دو سال پس از ارائه‌ی ایده‌ی آن توسط برنامه‌نویسی به نام ویتالیک بوترین راه‌اندازی شد. به‌طور خلاصه، اتریوم پلتفرمی است که توسعه‌دهندگان روی آن پروژه‌ها و راهکارهایشان را می‌سازند.

زمانی‌که پروژه‌ای روی اتریوم ساخته می‌شود، ممکن است سرمایه‌ای قابل استفاده در آن اکوسیستم داشته باشد. این سرمایه به احتمال زیاد توکنی ERC-20 خواهد بود. برای پروژه‌ها امری غیرمعمول نیست که پس از انتشار اولیه روی بلاک‌چین اتریوم، شبکه‌ی اصلی (Mainnet) خود را راه‌اندازی کنند.

اکثر حوزه‌ی مالی غیر متمرکز (دیفای) کار خود را در اتریوم آغاز کرده‌اند و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) زیادی روی بلاک‌چین اتریوم وجود دارند و میزبان ترید توکن‌های متعددی هستند. دیفای در کنار سایر قابلیت‌ها به کاربران امکان وام گرفتن و وام دادن سرمایه‌ها را می‌‌دهد. همان‌گونه که ملکر اشاره کرد، ETH می‌تواند در این اکوسیستم به کار گرفته شود.

بخشی از ارزش اتر به کارمزدهای گس مرتبط است. هرگاه فردی اتر ارسال کند، باید بخشی از آن را به‌عنوان کارمزد تراکنش بپردازد، این مفهوم همانند پرداخت کارمزد در هنگام انتقال بیت کوین (BTC) است.

تفاوت بزرگ درباره‌ی اتر این است که فرستادن توکن‌های ERC-20 مشمول کارمزد گس می‌شود. برای فرستادن توکن ERC-20، معامله‌گر باید مقداری ETH در همان والت داشته باشد تا با آن هزینه‌ی تراکنش را بپردازد. ترید در صرافی‌های غیرمتمرکز نیز مشمول کارمزد گس است. فردی ممکن است برای پرداخت کارمزد گس ETH خریده و نگه‌داری کند، این کار باعث ایجاد تقاضا در بازار می‌شود.

طی شکوفایی دیفای در ۲۰۲۰، شبکه‌‎ی اتریوم شاهد ترافیکی بالا بود و کارمزدهای گس به مقادیر سرسام‌آوری رسید، این کارمزدهای بالا در ۲۰۲۱ نیز ادامه‌دار است. براساس داده‌های YCharts، میانگین تراکنش ETH در فوریه ۲۰۲۱ معادل ۳۹٫۴۹ دلار است که به‌مراتب بالاتر از ارقام ثبت‌شده در سال قبل است. کارمزد ۱ تا ۲ دلاری عادی تلقی می‌شود. YChart در سایت خود نوشته است: «میانگین کارمزد تراکنش اتریوم، میانگین کارمزدی بر مبنای دلار است، زمانی‌که یک ماینر تراکنش اتریومی را پردازش و تأیید می‌کند.»

ریسکی بودن ممکن است در ارزش اتر به‌عنوان سرمایه نقش داشته باشد. سرمایه‌گذاران ممکن است کوین‌های اتر را خریداری کرده و بدین وسیله روی موفقیت‌های آینده‌ی شبکه‌ی اتریوم و پذیرش آن به‌عنوان جریان اصلی در جهان، شرط‌بندی کنند. با توجه به تعداد پروژه‌های ساخته‌شده روی این شبکه، قیمت اتریوم می‌توانند نشانگر ریسکی بودن احتمال موفقیت یا شکست در بخشی از صنعت رمزارز باشد.

تایلر وینکلووس مؤسس و مدیرعامل صرافی Gemini در مصاحبه‌ای با کیسی آدامز کارآفرین و میزبان پادکست در دسامبر ۲۰۲۰، نوآوری صنعت رمزارز را همانند نوآوری اینترنت مقایسه کرده است. خریدن اتر، سرمایه‌گذاری در بخشی گسترده‌تر از این حوزه‌ی در حال پیشرفت است. وینکلووس چنین خریدی را همانند خرید یک پیست اسب‌سواری به‌جای کسب سود از نتایج فردی در اسب‌سواری مقایسه کرده است. اتر نمایش قطعه‌ای از شبکه‌ی اتریوم است که یک کامپیوتر نامتمرکز جهانی است. او می‌گوید: «بسیار از مردم اتر را همانند نفت دیجیتال می‌دانند. اگر می‌خواهید وارد بازی رمزارزها شوید، پیشنهاد من این است که مقداری بیت کوین، طلای دیجیتال و مقداری اتر، نفت دیجیتال بخرید و با این خریدها همه‌ی اقدامات لازم را انجام داده‌اید.»

همان‌گونه که در مورد مد زودگذر Cryptokitties در ۲۰۱۷ دیدیم و همچنین هیجان دیفای که از ۲۰۲۰ شروع شده است، مقیاس‌پذیری یکی از مشکلات اتریوم است. اتریوم ۲٫۰ به‌دنبال تجربه‌ای سریع‌تر است اما ارتقای آن تاکنون شاهد چندین مورد تأخیر بوده است.

به‌گفته‌ی آدیتا آسگانکار محقق بنیاد اتریوم، اتریوم ۲٫۰ انتقال به تکنولوژی اثبات سهم (PoS) را دربر می‌گیرد که منوط به این امر است که اترهای نگه‌داری شده حداقل بهایی داشته باشند.

او در نشست بلاک‌چین لس آنجلس می‌گوید: «اثبات سهم بر این اساس کار می‌کند که اگر تأییدکننده‌ای کاری نادرست انجام بدهد، برای مثال بخواهد به سیستم حمله کند یا به طریقی رفتار سوئی نشان بدهد، جریمه خواهد شد. این جریمه‌ها از مقادیر استیک‌شده‌ی او کسر خواهد شد که به‌صورت کوین اتر است، بنابراین اتر باید قیمتی بالاتر از صفر داشته باشد تا جریمه‌ها قابلیت ایجاد انگیزه داشته باشند.»

بنابراین این تأییدکنندگان نیاز به استیک کردن ۳۲ اتر دارند تا بتوانند در پشتیبانی از شبکه سهم داشته باشند. تأییدکنندگانی که به راه‌اندازی سیستم PoS کمک می‌کنند به اندازه‌ی مشارکتشان هزینه دریافت می‌کنند. تقاضای از جانب تأییدکنندگان برای جمع‌ کردن دسته‌های ۳۲ تایی اتر و تمایل به کسب سود از استیکنیگ، باعث ایجاد تقاضا برای این کوین می‌شود.

در پرتو بازار رقابتی، اسمارت چین بایننس (Binance Smart Chain) به‌عنوان یکی از جایگزین‌ها معرفی شده است. طبق توضیحات آکادمی بایننس، این شبکه همانند اتریوم عمل می‌کند، فقط از کوین BNB بایننس به‌جای ETH برای هزینه‌های تراکنش استفاده می‌کند. 

به دلیل تعداد زیاد اپلیکیشن‌ها، محصولات و خدماتی که روی اتریوم ساخته شده است، اتریوم از امری به نام «اثر شبکه» بهره می‌برد. وب‌سایت انوستوپدیا در این باره می‌نویسد: «اثر شبکه رویدادی است که در آن افزایش تعداد افراد یا مشارکت‌کنندگان باعث ارتقای ارزش سرویسی یا کالایی می‌شود. اینترنت مثالی از اثر شبکه است. ابتدا تعداد کاربران اینترنت محدود بود زیرا بیرون از محدوده‌ی نظامی یا تحقیقاتی ارزش کمی داشت.»

بااین‌حال هر اندازه کاربران بیشتری به اینترنت دسترسی پیدا کردند، محتوا، اطلاعات و خدمات بیشتری تولید کردند. توسعه و پیشرفت وب‌سایت‌ها باعث جذب کاربران برای ایجاد ارتباط و انجام تجارت با یکدیگر شد. زمانی‌که ترافیک اینترنت بیشتر شد، باعث افزایش ارزش آن و ایجاد اثر شبکه شد.

اساسا هر اندازه چیزی بیشتر ساخته و استفاده شود، رایج‌تر می‌شود، مانند موج همچنان که به حرکت ادامه می‌‌دهد تکانه‌ی بیشتری می‌گیرد. در مورد اتریوم اثر شبکه به‌معنی اضافه شدن اعتماد در اثر معروفیت آن است.

در دنیای در حال تغییر رمزارز، قیمت و محبوبیت رمزارزها بالا و پایین می‌رود. در طی سال‌‌ها، اتریوم ارزش بها و بتری را به‌عنوان پلتفرمی که توسعه‌دهندگان امکان ساخت روی آن را دارند از خود نشان داده است. زمان تغییر می‌کند اما شاید شبکه‌ای سریع‌تر و ارزان‌تر جایگاه اتریوم را در درازمدت غصب کند یا اتریوم ۲٫۰ این بلاک‌چین را برای پاسخگویی به نیازهای بازار توسعه بدهد.

این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادیِ زومیت نیست. خطر از ‌دست ‌دادن سرمایه در هر سرمایه‌گذاری وجود دارد و سرمایه‌گذار باید پس از مطالعه و تحقیق، تصمیم نهایی را خود اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر ‌عهده بگیرد.