در مسابقات موتورسیکلت Isle of Man TT 2019 چه گذشت؟

در دنیای موتوراسپرت رشته‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام با تمرکز ویژه بر یک ویژگی، برجسته می‌شوند. در مسابقات دریفت، نهایت عملکرد خودرو و راننده و نمایش هنرِ کنترل کردن در سخت‌ترین شرایط تمرکز اصلی است؛ در فرمول یک، مهندسی پیچیده درکنار سرعت بالای پیچیدن به‌لطف طراحی آیرودینامیک و نبرد بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروسازی در موتوراسپرت برجسته است. رقابت با زمان و رسیدن به سرعت دیوانه‌وار هم از دیگر ویژگی‌های مسابقات است.

اما یک رشته در موتوراسپرت وجود دارد که تمام جنبه‌های مختلف را با سطحی بالاتر به‌نمایش می‌گذارد؛ مسابقات موتورسیکلت‌سواری در جاده‌های شهری. موتورسوارهای امروز، بازماندگان دوران فراموش‌شده‌ی موتوراسپرت گذشته هستند؛ تمام موتورسوارهایی که در رقابت‌های شهری شرکت می‌کنند، با روشن کردن موتورسیکلت خوش‌صدای‌شان، احتمال بالای مرگ در مسابقه را می‌پذیرند. خطر در این مسابقات معنی خالص و واقعی دارد و یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های در جذب موتورسوارها و علاقه‌مندان محسوب می‌شود.

شاید باورش سخت باشد اما مسابقات موتورسیکلت در جاده‌های شهری به‌قدری طرفداران پرشور دارد که گاهی اوقات برای جلوگیری از جلب توجه و ورود سازمان‌های ایمنی، برخی رقابت‌ها در سکوت خبری رسانه‌ها برگزار می‌شود. اما در بین تمام این مسابقات، گردهمایی سالانه‌ی حرفه‌ای‌ترین‌ها در جزیره‌ی مَن متفاوت است. من (Isle of Man)، جزیره‌ای کوچک و مستقل در دریای ایرلند است که بین انگلستان و ایرلند قرار دارد. این جزیره همواره مکانی برای تعطیلات مردم کشورهای مختلف محسوب می‌شود اما هر تابستان به مدت دو هفته، به میدان خطرناک رقابت پرقدرت‌ترین موتورسیکلت‌ها و حرفه‌ای‌ترین موتورسواران جهان تبدیل می‌شود.

مسابقات موتورسواری جزیره من موسوم به جام توریست (Tourist Trophy) یا به‌اختصار Isle of Man TT هر ساله در مسیر حدود ۶۱ کیلومتری با بیش از ۲۰۰ پیچ در چند کلاس مختلف برگزار می‌شود. این مسیر چشم‌نواز شامل جاده‌های کوهستانی، روستایی و شهری است که به‌دلیل باریک بودن عرض جاده، امکان رقابت نزدیک بین موتورسیکلت‌ها وجود ندارد. همین امر باعث شده است تا رقابت‌ها به سریع‌ترین ثبت زمان در این مسیر خلاصه شود. البته شروع زمان‌گیری هر موتورسیکت به فاصله‌ی ۱۰ ثانیه‌ای از هم صورت می‌گیرد، بنابراین همیشه امکان نزدیک‌شدن موتورسیکلت‌ها به‌هم وجود دارد. تا سال ۱۹۷۶، این رقابت‌ها تحت حمایت فدراسیون جهانی موتورسیکلت‌ سواری (FIM) بود و حتی در برنامه‌ی گرن‌پری رسمی فدارسیون نیز قرار داشت. اما با پیشرفت مهندسی ساخت موتورسیکلت و دستیابی به سرعت‌های بالای ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت، موتورسواران و تیم‌های شرکت‌کننده از ادامه‌ی مسابقات در این جزیره اعلام نگرانی کردند.

باوجود تلاش‌های گروه‌ها و سازمان‌های ایمنی مختلف برای لغو مسابقات TT، موتورسواران حاضر نیستند میزبانی جزیره‌ی من از سال ۱۹۰۷ تا امروز را فراموش کنند. امسال هم مسابقات TT با حضور بزرگ‌ترین موتورسواران جهان برگزار شد و البته مانند سال‌های گذشته، قربانی دیگری به فهرست کشته‌شده‌ها در جزیره‌ی من اضافه کرد. دیلی متیسون، آخرین قربانی در مسابقات TT است تا تلاش‌ها برای لغو این رقابت‌ها بیش از گذشته ادامه یابد. اما مسابقات با تمام حاشیه‌ها برگزار شد؛ بنابراین در این مقاله، مسابقات Isle of Man TT در سال ۲۰۱۹ را بررسی می‌کنیم.

مثل سال‌های گذشته، مسابقات در مدت دو هفته برگزار شد؛ هفته‌ی اول جاده‌های جزیره برای تمرین در اختیار تیم‌ها و موتورسواران قرار گرفت و هفته‌ی دوم از ۲۷ مه ۲۰۱۹ میلادی (۵ خرداد ۱۳۹۸ خورشیدی) تا ۷ ژوئن ۲۰۱۹ میلادی (۱۷ خرداد ۱۳۹۸ میلادی) سه روز زمان‌گیری و سه روز مسابقه انجام شد. مسابقه در همان مسیر همیشگی و ۱۰۰ سال گذشته بود، اما کلاس‌های موتورسیکلت کمی تغییر پیدا کرده‌اند.

موتورسیکلت‌ها در دو کلاس سوپربایک و سینیور (Superbike/Senior) مشابه نمونه‌ی استاندارد کارخانه‌ای با پیشرانه‌ی ۱۰۰۰ سی‌سی و قدرتی بیش از ۲۰۰ اسب‌بخار هستند. ظاهر موتورسیکلت از نمای رو‌به‌رو، جانبی و عقب نباید با مدل استاندارد تفاوتی داشته باشد؛ تیم‌ها براساس قوانین مشخص می‌توانند شاسی و پیشرانه را ارتقاء دهند. محصولات بی‌ام‌و، هوندا، کاوازاکی، نورتون، سوتر، سوزوکی و یاماها در این کلاس شرکت دارند. کلاس سوپربایک جذاب‌ترین بخش‌ TT است؛ در رقابت‌های امسال، دین هریسون و پیتر هیکمن مسابقه‌ی نزدیکی را به‌نمایش گذاشتند. هیکمن تا میانه‌ی مسابقات با اختلاف ۱۸ ثانیه پیشتاز بود، اما به‌دلیل مشکل فنی در سیستم خنک‌کننده مجبور شد سرعتش را کاهش دهد؛ این مشکل کافی بود تا رقیب اصلی او، هریسون، به‌سادگی مقام اول را تصاحب کند. پس از طی کردن ۶ دور مسیر ۶۱ کیلومتری، هریسون سوار بر کاوازاکی با میانگین سرعت ۲۱۰ کیلومتربرساعت پیروز شد. سوپربایک مسابقه‌ی افتتاحیه و سینیور مسابقه‌ی اختتامیه‌ی امسال بود.

• مقاوم اول؛ دین هریسون با زمان ۱؛۴۳:۴۹ ساعت، میانگین سرعت ۲۱۰ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی
• مقاوم دوم؛ پیتر هیکمن با زمان ۱:۴۴:۴۲ ساعت، میانگین سرعت ۲۰۹ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت بی‌ام‌و
• مقاوم سوم؛ کانر کامینز با زمان ۱:۴۴:۴۸ ساعت، میانگین سرعت ۲۰۸ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا

• مقاوم اول؛ پیتر هیکمن با زمان ۱۷:۰۱ دقیقه، سرعت ۲۱۴ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت بی‌ام‌و
• مقاوم دوم؛ دین هریسون با زمان ۱۷:۰۴ دقیقه، سرعت ۲۱۳ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی
• مقاوم سوم؛ کانر کامینز با زمان ۱۷:۰۶دقیقه، سرعت ۲۱۳ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا

در کلاس سوپراستاک، موتورسیکلت‌ها دقیقا مشابه‌ی نمونه استاندارد هستند. سوپراستاک (Superstock) شامل موتورسیکلت‌هایی با پیشرانه‌ی ۱۰۰۰ سی‌سی و شاسی استاندارد هستند و تنها تغییرات در بخش ایمنی وجود دارد. از آنجایی که در این کلاس موتورسیکلت‌های استاندارد استفاده می‌شوند، پیروزی در سوپراستاک برای شرکت‌های موتورسیکلت‌سازی بسیار مهم است. تیم‌های شرکت‌کننده از محصولات بی‌ام‌و، هوندا، کاوازاکی، سوزوکی و یاماها در این کلاس استفاده می‌کنند. رقابت هیکمن و هریسون در این کلاس هم بسیار نزدیک بود، اما این‌بار موتورسیکلت بی‌ام‌و با سرعت بیشتری چهار دور مسیر مسابقه را طی کرد. بخش جذاب‌تر این کلاس، مقام سوم دیوید جانسون بود که پس از ۱۰ سال تلاش، سرانجام به سکو رسید.

• مقاوم اول؛ پیتر هیکمن با زمان ۵۲:۰۲ دقیقه، میانگین سرعت ۲۱۰ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت بی‌ام‌و
• مقاوم دوم؛ دین هریسون با زمان ۵۲:۲۸ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۸ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی
• مقاوم سوم؛ دیوید جانسون با زمان ۵۲:۴۲ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۷ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا

رقابت بی‌سروصدای موتورسیکلت‌های قدرتمند برقی در کلاس TT Zero انجام می‌شود. در این کلاس، انواع موتورسیکلت‌های تولیدی و پروتوتایپ برقی از شرکت‌های بزرگ با پروژه‌های دانشگاهی مختلف تنها در یک دور جزیره‌ی من رقابت می‌کنند. در رقابت‌های امسال با حضور کمتر از ۱۰ شرکت‌کننده، مایکل راتر موفق شد رکورد جدیدی در کلاس موتورسیکلت‌های برقی ثبت کند.  

• مقام اول؛ مایکل راتر با زمان ۱۸:۳۴ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۶ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت میوجن ژاپن
• مقاوم دوم؛ جان مک‌گینس با زمان ۱۸:۴۲ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۴ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت میوجن ژاپن
• مقاوم سوم؛ یان لافر با زمان ۲۲:۰۲ دقیقه، میانگین سرعت ۱۶۵ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت Idaten X RE

در این کلاس تمام موتورسیکلت‌ها باید از پیشرانه‌ی دو سیلندر با حجم ۶۵۰ سی‌سی استفاده کنند؛ به غیر از محدودیت حجم پیشرانه، مانعی برای ارتقاء فنی و آیرودینامیک ‌پیش‌روی تیم‌ها قرار ندارد. کلاس سبک‌وزن در چند سال اخیر به مسابقات TT اضافه شده است؛ موتورسیکلت‌های کاوازاکی، پَتون، سوزوکی و WK Bikes با قدرتی حدود ۹۰ اسب‌بخار مسیر جزیره‌ی من را چهار دور طی می‌کنند. در مسابقه‌ی امسال، مایکل دانلوپ با عملکردی خیره‌کننده به مقام اول رسید.

• مقاوم اول؛ مایکل دانلوپ با زمان ۳۷:۱۳ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۶ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت پتون
• مقاوم دوم؛ جِیمی کوارد با زمان ۳۷:۱۴ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۵/۵ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی
• مقاوم سوم؛ لی جانستون با زمان ۳۷:۳۷ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۴ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی

در کلاس سوپراسپرت (Supersport) موتورسیکلت‎ها قدرت و وزن کمتری از سوپربایک دارند. محصولات هوندا، کاوازاکی، سوزوکی، تریموف و یاماها با پیشرانه‌های ۶۰۰ و ۶۷۵ سی‌سی و قدرتی حدود ۱۳۰ اسب‌بخار درکنار تیونینگ و ارتقاء سنگین بخش‌های مختلف، چهار دور مسیر مسابقه را طی می‌کنند. مسابقات سوپراسپرت در دو مرحله برگزار می‌شود که در دور دوم، هیکمن در این کلاس هم بالاتر از هریسون قرار گرفت.

• مقام اول؛ لی جانستون با زمان ۳۵:۴۸ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۳ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت یاماها
• مقاوم دوم؛ جیمز هیلیِر با زمان ۳۵:۵۱ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۳ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی
• مقاوم سوم؛ پیتر هیکمن با زمان ۳۵:۵۳  دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۳ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت تریومف

• مقاوم اول؛ پیتر هیکمن با زمان ۳۵:۲۷ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۵ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت تریموف
• مقاوم دوم؛ دین هریسون با زمان ۳۵:۳۱ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۵ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی
• مقاوم سوم؛ جیمز هیلیِر با زمان ۳۵:۳۵ دقیقه، میانگین سرعت ۲۰۴ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت کاوازاکی

در این کلاس، هماهنگی کامل موتورسوار و سرنشین ضروری است. موتورسیکلت‌ها از پیشرانه‌ی ۶۰۰ سی‌سی استفاده می‌کنند و سرنشین باید با خم شدن به چپ و راست، توزیع وزن مناسب برای هر پیچ و خم شدن به عقب و جلو، چسبندگی لازم برای چرخ‌ها را ایجاد کند. مسابقات این کلاس در دو مرحله و طی کردن سه دور مسیر جزیره‌ی من برگزار شد.

• مقاوم اول؛ بن برچال و تام برچال با زمان ۵۷:۳۴ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۰ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا
• مقاوم دوم؛ جان هولدن و لی کِین با زمان ۵۸:۱۲ دقیقه، میانگین سرعت ۱۸۸ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا
• مقاوم سوم؛ جان فاندز و جیک لاتر با زمان ۵۸:۴۰ دقیقه، میانگین سرعت ۱۸۶ کیلومتربرساعت۷ موتورسیکلت یاماها

• مقاوم اول؛ مقاوم اول؛ بن برچال و تام برچال با زمان ۳۸:۱۲ دقیقه، میانگین سرعت ۱۹۱ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا
• مقاوم دوم؛ جان هولدن و لی کِین با زمان ۳۸:۳۳ دقیقه، میانگین سرعت ۱۸۹ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت هوندا
• مقاوم سوم؛ پیتر فاندز و یوان والمزلی با زمان ۳۹:۰۷ دقیقه، میانگین سرعت ۱۸۶ کیلومتربرساعت، موتورسیکلت سوزوکی

احتمالا پس از پایان برگزاری مسابقات، گروه‌های مختلفی به‌دنبال لغو رقابت‌های موتورسیکلت‌سوازی جزیره‌ی من در سال ۲۰۲۰ باشند؛ اما درهرصورت، شروع Isle of Man TT بعدی در تاریخ ۳۰ مه ۲۰۲۰ میلادی (۱۰ خرداد ۱۳۹۹ خورشیدی) اعلام شده است.