سری بازیهای ویدیویی رالی کدمسترز (Codemasters) دو دهه است که در عنوانهای مختلف عرضه میشود. پس از بازی Colin McRae Rally که سال ۱۹۹۸ روی زبانها افتاد، طرفداران با یکی از جذابترین تجربههای مجازی رانندگی در مسیرهای برتر رالی جهان روبهرور شدند. تولید این سری بازی که با الهام از عملکرد خارقالعادهی کالین مکری، رانندهی رالی بریتانیایی شکل گرفته بود، تا سال ۲۰۰۹ ادامه یافت.
کدمسترز سال ۲۰۱۱ با عنوان DiRT 3 دوباره به دنیای مسابقات رالی بازگشت اما این سری هنوز هم با فیزیک شبیهساز همراه نبود. سال ۲۰۱۵ یکی از بهترین بازیهای ویدیویی شبیهساز رالی با عنوان DiRT Rally عرضه شد؛ این عنوان بااینکه دنبالهرو سری بازیهای رالی سنتی کدمسترز بود، اما باتوجهبه تقاضای طرفداران بر شبیهسازی تمرکز داشت. DiRT Rally با فیزیک، گرافیک و صدای درگیرکننده بیشتر از عنوانهای دیگر کدمسترز به شبیهسازی مسابقات رالی نزدیک شده بود و تحسین علاقهمندان و منتقدان را بهدنبال داشت.
سال ۲۰۱۷ کدمسترز عنوان DiRT 4 را معرفی کرد؛ DiRT 4 نمایندهی رسمی مسابقات رالی قهرمان جهان (WRC) نبود، بنابراین خودروهای بازی با نام واقعیشان شناخته نمیشدند. باوجوداین، DiRT 4 سرگرمکننده بود و چالشهای زیادی ارائه میداد؛ درواقع سازندهی بازی برای شبیهسازی فرمانپذیری و فیزیک خودروها با رانندههای مشهوری چون کریس میکی و پیتر سولبرگ همکاری کرده بود. جدیدترین عنوان در سری بازیهای موفق رالی کدمسترز، DiRT Rally 2.0 است؛ این بازی که ادامهی DiRT Rally سال ۲۰۱۵ محسوب میشود، کاملاً با هدف شبیهسازی مسابقات رالی قهرمانی جهان و کلاس خودروهای رالیکراس توسعه داده شده است. نسخهی دوم DiRT Rally از همان فرمول کلی نسخهی اول استفاده میکند، اما تغییرات و بهبودههایش بهقدری است که میتواند بنچمارک جدید بازیهای ویدیویی رالی باشد. در این مقاله، تمام ویژگیهای DiRT Rally 2.0 را بررسی میکنیم؛ این بازی حدود سه ماه پیش برای PC و کنسولهای PS4 و XBOX One منتشر شد.
رالی؛ سخت، زمانبر و لذتبخش
در بین علاقهمندان دنیای موتوراسپرت، یک بحث هیچوقت پایان ندارد؛ رالی وقعا مشکلترین رشته در موتوراسپرت است؟ بسیاری از رانندههای حرفهای رالی به این سؤال، پاسخ مثبت میدهند. معمولا در بحث مقایسهی رالی با دیگر رشتهها، طولی نمیکشد که موضوع پیست و مسیرها مطرح میشود؛ در مسابقاتی که در پیست بسته انجام میشوند، رانندهها یک مسیر را ۱۰۰۰ بار طی میکنند، اما قهرمانهای دنیای رالی ۱۰۰۰ پیچ در یک مسیر باز را پشت سر میگذارند. این دو عبارت هر دو صحیح هستند؛ کافی است که تنها ۳۰ دقیقه از بازی DiRT Rally را تجربه کنید تا با سطح کمی از چالشهای مسیر رالی آشنا شوید. DiRT Rally 2.0 بیشتر و بهتر از نسخهی اول، مفهوم دنیای رالی را به مخاطب ارائه میکند.
کلکسیونی متنوع از خودروهای رالی گذشته و امروز
در مورد بازیهای شبیهساز و بهخصوص رالی، نباید تنها با دیدن اعداد و ارقام نتیجهگیری کرد. DiRT Rally 2.0 در حالت استاندارد و بدون خرید بستههای پس از عرضه، ۵۰ خودرو در اختیار دارد. تمام این خودروها در ۱۴ کلاس مختلف طبقهبندی میشوند که در برخی مدلها مثل رالیکراس و نمونههای مدرن، شباهتهایی هم وجود دارد. چیزی که ارزش این بازی را دو چندان میکند، خودروهای کلاسیک رالی مثل مینی است که بهدلیل سرعت کم، نقش مراحل آموزشی DiRT Rally 2.0 را هم بازی میکنند. نکتهی مهم این است که تجربهی رانندگی با هر مدل از ۵۰ خودرو، تقریبا راضیکننده و متفاوت خواهد بود؛ با اینکه توصیه میشود برای لذت کامل از فرمان استفاده شود، اما رانندگی با کنترلرهای کنسولهای PS4 و Xbox One هم بهلطف وجود قابلیت تنظیم حساسیتها و ویژگیهای فرمانپذیری، چندان آزاردهنده نیست. یکی از جالبترین خودروهای بازی، مدلهای Rally GT است؛ خودروهای مدرن مثل شورولت کامارو و استون مارتین ونتیج با هدف رانندگی روی جادهی آسفالت در این کلاس قرار گرفتهاند. بااینکه این کلاس برای رانندگی در مسیرهای رالی آسفالت طراحی شده است، اما در جادههای گِلی هم عملکرد خوبی دارند. حالا که از چند نکتهی مثبت بازی گفتیم، باید به بزرگترین نقطهضعف بازی، یعنی تعداد کم مسیرها هم اشاره کنیم.
در مجموع، ۶ محیط برای رالی و ۸ پیست برای رالیکراس وجود دارد؛ البته مسیرهای متنوعی در ۶ مکان قرار داده شده است و تمام پیستهای رالیکراس هم براساس تقویم واقعی مسابقات رسمی قهرمانی جهان شکل گرفتهاند. با وجود اینکه مسیرها کمی متفاوت است، اما طراحی کلی محیط مشابه خواهد بود؛ درواقع رانندگی در جنگلهای استرالیا و جادههای کوهستانی آرژانتین پس از مدتی خستهکننده میشود. در تمام مسیرهای رالی، جادههای خاکی، گِلی، ماسهای، جنگلی، سنگریزه، کوهستانی و حتی مرحلهی آسفالت کامل در اسپانیا وجود دارد اما مسیرهای برفی و یخی، بهتازگی به بازی اضافه شده است. بخش بهاصطلاح داستانی بازی را میتوان در دو رشتهی رالی یا رالیکراس انجام داد؛ تمام ۶ محیط رالی و ۸ پیست رالیکراس در سطحهای مختلف بخش داستانی و قهرمانی بهصورت اتفاقی تغییر میکنند؛ برای جلوگیری از تکراری شدن این مسیرها، رانندگی در حالت شبیهسازی کامل با خودروهای متنوع بهترین درمانِ ممکن است. با تمام شدن هر رالی یا رالیکراس، اعتبار مجازی به راننده داده میشود؛ با این اعتبار میتوان بخشهای مختلف خودرو مثل استحکام شاسی، سیستم تعلیق و ترمز را ارتقا داد، اعضای جدید به تیم اضافه کرد یا قابلیتهای مکانیکها و نقشهخوان را بهتر کرد.
با خریداری چادر سیار مکانیک، میتوان در هر مسابقه خودرو را در بخشهای مختلف تیونینگ کرد؛ تغییراتی مثل کمبر و سیستم تعلیق، قدرت ترمزهای عقب و جلو، نسبت دندهها، ارتفاع خودرو و بخشهای دیگر همه در عملکرد کلی تأثیرگذار خواهند بود. برای افرادی که به بخش فنی خودرو تسلط ندارند، توضیح کافی هر قطعه و تغییراتش داده شده است؛ هر تیونینگ خودرو را میتوان ذخیره کرد تا در مسیرها و پیستهای مختلف استفاده شود. طرفداران خودروهای کلاسیک رالی، یا بهتر است بگوییم تمام علاقهمندان این مسابقات در دورههای مختلف، با عنوانی تمامعیار روبهرو هستند؛ آئودی اسپرت کواترو، نسل دوم فورد اسکورت، لانچیا استراتوس، فورد RS200، مینی، پژو 205، الپین A110، سوبارو ایمپرزا، میتسوبیشی لنسر ایوولوشن و فورد اسکورت کازوِرث بخشی از خودروهای DiRT Rally 2.0 برای نمایندگی از سالهای گذشتهی مسابقات رالی هستند. البته تنوع خودروها چیز جدیدی برای سری DiRT نیست که پیش از این در DiRT 4 و DiRT Rally با این کلکسیون ارزشمند آشنا شدهایم.
درکنار محتوای آماده، بخش ساخت مسیر رالی (Your Stage) هم در بازی وجود دارد؛ در این بخش هرکسی میتواند با ابزارهای مختلف بازی، مسیری جذاب و منحصربهفرد شکل دهد. بهطور کلی محتوای DiRT Rally 2.0 برای سلیقههای متفاوت درنظر گرفته شده است. بخش My Team شامل حالت داستانی شرکت در مسابقات رالی و رالیکراس درکنار چالشهای آنلاین هفتگی میشود؛ همانطور که اشاره شد، در این بخش مسابقات بهصورت تصادفی در هر دوره تغییر میکنند و با اعتباری که از پایان هر رالی کسب میشود، ارتقای خودرو و اعضای تیم امکانپذیر خواهد بود. رویکرد DiRT Rally 2.0 در بخش دسترسی محتوا بهصورت آزادانه است و به پیشرفت زیاد راننده و تیم برای بخشهای بیشتر نیازی نیست؛ برای مثال تمام بخشهای زمانگیری (Time Trial)، جام قهرمانی، مسابقات تاریخی و رالیکراس قهرمانی جهان از همان ابتدا در دسترس است. برای کمتر کردن چالشهای بازی، بخش تنظیم سختی هوش مصنوعی هم در بازی گنجانده شده است که البته در پایینترین حالت هم برای آماتورها مشکلساز خواهد بود. با اینکه تعداد مسیرهای رالی زیاد نیست، اما در DiRT Rally 2.0 نباید به اعداد و ارقام توجه کرد؛ برای لذت بردن از تمام چالشهای بازی، رانندگی در یک مسیر برای آشنا شدن با تمامهای پیچها و ناهمواریها امری ضروری است.
شبیهسازی رالی بدون چاشنی اضافه
لذتبخش بودن رانندگی با تکتک خودروهای بازی، بیانگر شبیهسازی بینظیر فیزیک و فرمانپذیری است؛ در حالت شبیهسازی کامل و غیرفعال کردن ترمز ضدقفل یا سیستم کنترل کشش و چسبندگی، DiRT Rally 2.0 برای حرفهایترین رانندهها و گیمرها، بازهم چالش برانگیز خواهد بود. یکی از مهمترین بخشهای بازیهای ویدیویی ریسینگ و بهطور ویژه عنوانهای شبیهساز، صداگذاری خودرو است؛ صدای پیشرانه، اگزوز، تعویض دندهها و توربوشارژر در DiRT Rally 2.0 تقریبا بینقص است؛ تعویض دندهها با مینی یا پژو 205 در مسیر رالی آرژانتین، نالهی توربوشارژرها و داد کشیدن آنتیلگ خودروهای رالیکراس درکنار اگزوزهای شلعهافکن به بهترین نحو صداگذاری شده است. البته با اینکه صدای خودروها بهعنوان قهرمانهای اصلی بازی جذاب است، اما در بخش محیط و فضای مسیرها، کمکاری شده است. ادعای فیزیک و حس رانندگی متفاوت برای تمام خودروها در این بازی واقعیت محض است؛ برخلاف بیشتر شبیهسازها، بین خودروهای دیفرانسیل جلو، عقب یا چهارچرخ محرک با توزیع وزنهای مختلف جلو و عقب هم تفاوت زیادی وجود دارد. در DiRT Rally 2.0 خبری از بخش آموزشی و یادگیری اولیه نیست؛ همین ویژگی نشان میدهد که مخاطبهای این بازی خاص هستند و هرکسی نمیتواند از شبیهساز رالی کدمسترز استقبال کند.
اولین رالیها با ضعیفترین خودروهای دیفرانسیل جلو شروع میشود؛ در این دورها با چالشهای مسیر آشنا و بدون شک با پنچری تایرها، شکستن چراغها و خرابیهای مختلف بدنه و سیستم تعلیق روبهرو خواهید شد. رانندگی با خودروهایی که سرعت بالایی ندارند، مقدمهای بر هیولاهای رالی گروه B خواهد بود. برای تعمیر تمام بخشهای آسیبدیدهی خودرو باید وقت و اعتبار درنظر گرفت؛ درواقع این ویژگی، استراتژی مسابقات را هم به میان میآورد. مثلاً بهتر است با تایر پنچر به مسیر ادامه داد یا یک دقیقه زمان اضافی را قبول کرد و با تایرهای جدید به خط پایان رسید؟ در DiRT Rally 2.0 رویارویی نزدیک زمان و راننده در تکتک لحظات حس میشود. پس از رانندگی با خودروهای ضعیف و قدیمی، باید برای تجربهی واقعی بازی آماده شد؛ در کلاسهای بالاتر و خودروهای قدرتمندتر، تمظیمات کمکی و پایین بردن سختی هوش مصنوعی چندان جوابگو نیست. وقتی رانندگی مجازی با خودروهای گروه B تجربه شود، درک مهارت رانندهها در مسابقات دههی ۱۹۸۰ گیجکننده است. اصلا نمیتوان تصور کرد که رانندهها چگونه با تأخیر توربوشارژ، قدرت بالا، چسبندگی کم و فرمان عجیب و غریب هیولاهای رالی گروه B مثل فورد RS200، لانچیا دلتا و آئود اسپرت کواترو را کنترل میکردند. مسلماً بهترین حالت برای تجربهی این بازی، فرمان و پدال است اما کدمسترز شرایط را برای رانندگی با کنترلرهای PS4 و Xbox One بهتر کرده است.
فرماندهی با آنالوگهای کنترلر کمی بهتر شده و کنترل خودرو با پدال گاز در پییچدن، حس واقعیتری دارد. اما فرمان و پدال دنیای دیگری است؛ تنظیم فرمان برای DiRT Rally 2.0 وقت زیادی نمیگیرد. حس کردن برخورد چرخها با سطح جاده، بازی کردن با فرمان برای نگهداشتن خودرو در مسیر، فشردن ممتد پدال گاز و ترمز و تعویضدنده با شیفتر کنار فرمان یا دسته دندهی سنتی شبیهسازی رالی را به سطح بالاتری وارد میکند. بهترین بخش فیزیک و فرمانپذیری بازی که با فرمان بهخوبی حس میشود، دریفت با سرعت بالا و تلاش برای حفظ کردن تعادل خودرو است. تفاوت این بخش بهصورت شگفتانگیزی در خودروهای دیفرانسیل جلو و عقب و تمام چرخ محرک تأثیرگذار است. دو نکتهی منفی در اولین نسخه از DiRT Rally، فیزیک رانندگی و خودروها در سرعتهای پایین و روی جادهی آسفالت بود که این دو مورد در نسخهی جدید تا حدودی بهبود پیدا کردهاند. رانندگی در سرعتهای پایین طبیعیتر شده است؛ خودروها بهراحتی در سرعت پایین تغییر مسیر میدهند و از حالت کُندی که در نسخهی اول بود، خبری نیست. رانندگی در مسیر آسفالت هم طبیعیتر شده و حس کردن کم فرمانی، بهتر شده است؛ البته در مسیرهای تمام آسفالت، کنترل خودروها کمی عجیب است، بهطوری که تمایل زیادی به انحراف از مسیر، حتی با خودروهای مدرن جیتی وجود دارد.
DiRT Rally 2.0 در یک ویژگی با تمام بازیهای دیگر متفاوت است؛ هیچ بخششی درکار نیست و عواقب هر کار و رفتاری درنظر گرفته شده است. شبیهساز رالی خوشساخت کدمسترز را میتوان مشابه بازیهای میازاکی مثل سری Dark Souls یا جدیدترین اثر این هنرمند ژاپنی، بازی Sekiro: Shadow Die Twice توصیف کرد. بهترین ویژگی DiRT هم همین هست؛ شبیهسازی شرایط واقعیِ مسابقه با زمان که برای رسیدن مقام اول، باید به تمام جزئیات از خودرو تا جاده و مسیر رالی توجه کرد. در رالی باید مدیریت خطر را درنظر گرفت؛ تنها چند درجه فرمانپذیری بیشتر در یک پیچ تند، بهمعنی خروج از مسیر و پایانِ کار خواهد بود. در رالی، جاده باریک و پر پیچوخم است و تفاوت شیب زیادی با حاشیهی مسیر وجود دارد؛ با خارج شدن از این مسیر باریک، خودرو کاملاً از جاده منحرف میشود که این حالت بهخوبی و درحد بینقص در DiRT Rally 2.0 تجربه میشود. تفاوت رالی مجازی با واقعی این است که اگر راننده و خودرو در بازی ویدیویی از مسیر خارج شود، با یک کلید و پذیرفتن جریمهی زمان کلی میتوان به جاده بازگشت؛ اما در DiRT با خرابی درخورتوجه خودرو، این مورد بیشتر از همیشه به واقعیت نزدیک شده است.
بهعنوان مثال، یکی از بهترین و پرفشارترین تجربههای DiRT Rally، رانندگی در شب است؛ بهویژه وقتی که تنها یک چراغِ خودرو سالم باشد. از ویژگیهای مثبت بازی در بخش فیزیک و شبیهسازی رالی گفتیم، اما DiRT Rally 2.0 یک ویژگی منفی بزرگ دارد. حس سرعت در بسیاری از خودروها و بهخصوص سرعتهای پایینتر، بهخوبی تجربه نمیشود. مثلا رانندگی با سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت در مسیرهای باز و جنگلی با خودروهای قدرتمند، چندان سریع بهنظر نمیرسد و بنابراین ترسناک بودن سرعت بالا بهخوبی شکل نمیگیرد؛ این مورد بیشتر در خودروهای قدرتمند وجود دارد و حس سرعت در مدلهای ضعیفتر و کلاسیک بهتر است. البته باید این نکته را هم درنظر گرفت که در بیشتر مسیرها، تمام تمرکز به فرمان دادن، نگه داشتنِ محور عقب در جاده و جلوگیری از آسیب جدی به خودرو معطوف خواهد بود؛ اما اگر حس ترس سرعت بالا وجود داشت، سطح شبیهسازی بازی به بالاترین نقطه میرسید.
بهترین شبیهساز رالی با گرافیک زیبا و صداگذاری عالی
همهچیز در DiRT Rally 2.0 زیبا و چشمنواز است و قطعاً این بازی، سطح گرافیک شبیهسازهای رالی را بالاتر میبرد. تمام خودروها از سیتروئن DS تا هیولاهای قدرتمند و پر سروصدای رالیکراس، با جزئیات کامل و بهخوبی مدلسازی شده است. البته شاید مدلسازی خودروهای این بازی در سطح عنوانی مثل گرن توریزمو اسپرت (Gran Turismo Sport) نباشد، اما برای یک شبیهساز رالی بسیار مناسب است و بدون شک در بخش تخریبپذیری، بیشتر بازیهای دیگر را خجالتزده میکند. اما گرافیک محیط بازی و مسیرهای متنوع رالی، از خودروها هم بهتر است؛ طراحی مراحل مختلف پیشرفتی بزرگ از اولین نسخه را نشان میدهد. فضایی که تیم طراحی کدمسترز برای هر مرحله ایجاد کرده است، بهخوبی راننده و گیمر را غرق محیط میکند؛ دشتهای باز استرالیا با جادههای خاکی و مسیر ساحلی نیوزیلند هر کدام حسی بینظیر دارند. یکی از مهمترین عواملی که در تجربهی تکرارنشدنی DiRT Rally 2.0 نقش دارد، گیمپلی با ۶۰ فریمبرثانیه است. با اینکه هر کسی با رانندگی در بازی لذت فراوانی میبرد، اما نبود حالت ثبت ویدئو و تصاویر، امتیازی منفی محسوب میشود. پس از هر مسابقه میتوان ویدیوی رالی را با حالت ۳۰ فریمبرثانیه تماشا کرد، اما امکان ذخیرهی این ویدئو با قابلیتهای استاندارد بازی وجود ندارد و باید از نرمافزارهایی جانبی استفاده کرد. نمایش شرایط آبوهوایی مختلف هم یکی دیگر از نقاط قوت شمرده میشود؛ رانندگی در مسیرهای جنگلی در شب با آبوهوای بارانی بسیار ترسناک، چالشبرانگیز و زیبا است. البته در بخش گرافیک فنی، مشکل سایههای شکسته در برخی صحنهها وجود دارد؛ این مشکل بیشتر در سنگهای بزرگ حاشیه جاده یا بالای شیشه جلوی خودرو دیده میشود. شاید این مشکلات به عمر بالای موتور بازیسازی کدمسترز مربوط باشد.
در بخش صداگذاری خودروها، DiRT Rally 2.0 بهترین نمونه است؛ تمام خودروها مشابه نمونهی واقعی هستند و تکتک تعویض دندهها، گاز دادنها و ترمزگیری با لذت خالص همراه خواهد بود. شنیدن صدای فورد RS200، پیشرانهی ۶ سیلندر خطی پورشه 911 و ۴ سیلندر جذاب خودروهای رالیکراس یکی از بهترین تجربههای بازی است. تعامل کمکراننده با گیمر و نقشهخوانی هم در سطح بسیار بالایی قرار دارد؛ میتوان نقشهخوانی را تنظیم کرد تا تغییرات مسیر دیرتر یا زودتر گفته شود. در شرایط مختلف مثلا تصادف، جلو زدن از رقبا، تغییر آبوهوا و رسیدن به خط پایان، نقشهخوان با حالت خاصی با راننده ارتباط برقرار میکند. همانطور که پیشتر اشاره شد، صداگذاری محیط و تماشاچیان در سطح پایینتری از خودروها قرار دارد اما در مجموع، پیشرفت بزرگی از نسخهی اول است و در غرق شدن بیشتر در بازی کمک میکند. بخش جالب صداگذاری، خراب شدن بخشهای مختلف خودرو است؛ این موارد بهقدری خوب طراحی شده است که میتوان با گوش دادن به صداهای مختلف خودرو، خرابی قطعهها مثل تایر، ترمز، کمکفنرها، اگزوز و بیشتر بخشهای دیگر را پیش از هشدار خود بازی تشخیص داد.
کلام آخر
DiRT Rally 2.0 برای افرادی که تجربهی شبیهسازی رالی ندارند، بازی مشکل و پرچالشی خواهد بود؛ اما این ویژگی دقیقا بهدلیل سخت بودن مسابقات رالی است. این بازی را نمیتوان با عنوانهای عامهپسند و آرکید مثل Forza Horizon، Need For Speed و Crew یا انواع بازیهای نیمشبیهساز مقایسه کرد؛ کدمسترز باتوجه به تنظیمات عمیق کنترلرهای PS4 و Xbox One، نسخهی دوم را در مقایسه با نسخهی اول کاربرپسندتر کرده است اما چالش بازی همچنان وجود دارد. کنترل خودروها مشکلساز نیست، اما رانندگی در حد نهایت خودروها در مسیرهای رالی، مهارت بالایی نیاز دارد. اگر بهدنبال یک بازی شبیهساز رالی با فیزیک، گرافیک، صداگذاری و مدلسازی عالی درکنار تجربهای پر از چالش هستید، DiRT Rally 2.0 باید انتخاب اولتان باشد. کم بودن مسیرهای رالی هم با بهروزرسانی منظم پس از عرضه که رایگان هم نیست، جبران میشود.
نظرات