واکنش خودروهای خودران به محیط پیرامونشان موضوع بسیاری از تحقیقات جاری است. این فناوری، شامل هدایت جادهای، خواندن تابلوهای راهنمایی و درک چراغهای راهنمایی حتی در شرایط بد جوی است؛ اما این تنها قسمت سادهی ماجرا است. برخلاف انسانها، زیرساختهای جادهای تغییر چندانی نمیکنند و تا حدودی قابل پیشبینی هستند. موضوع هنگامی پیچیده میشود که از خودروهای خودران انتظار داشته باشیم درست همانند رانندهها، بتوانند جزئیات رفتار عابران پیاده و دیگر افراد حاضر در محل را درک کنند. این حالت شبیه زمانی است که رانندهها با عابران پیادهی یک خیابان شلوغ ارتباط برقرار میکنند.
رانندهها از طریق ارتباطات چشمی و علامتهای دست، میتوانند تشخیص دهند که عابر پیاده متوجه حضور آنها در مسیر شده است یا خیر. علاوه بر این، رانندگان باتجربه تنها از طریق درک زبان بدن عابران میتوانند رفتارشان را پیشبینی کنند. با افزودن فاکتورهای دیگری نظیر سن (آیا عابر پیاده کودک، نوجوان یا بزرگسال است؟)، زمان (تشخیص ساعت شبانهروز یکی از فاکتورهای تأثیرگذار در تشخیص رفتارها است) و شرایط آبوهوایی (مانند وقتی که عابر پیاده زیر چتر قرار دارد و احتمال ندیدن خودروهای عبوری مطرح است) روند تصمیمگیری فناوری خودران بینهایت پیچیده میشود. با وجود این سناریوهای روزمره، رانندگان حتی برای یک سفر کوتاه درونشهری نیز تصمیمات لحظهای بسیاری میگیرند که این امر به گفتهی استاد دانشگاه یوسی برکلی، آنکا دراگان، میتواند منجر به مشکل از کار افتادن رباتها شود. در حقیقت هنگامی که سطح پیچیدگی دادههای محیطی از سطح معینی فراتر رود، رباتها در اتخاذ تصمیم درست ناتوان میشوند و عملا از کار میافتند.
دراگان که مدیریت آزمایشگاه InterACT در دانشگاه برکلی را بر عهده دارد، روی توسعهی الگوریتمهای جدیدی کار میکند که به رباتها امکان تعامل و هماهنگی با اشخاص میدهند. دراگان در مصاحبهای با وایرد گفته است:
حتی در شرایط معمول هم تصمیمات خودروهای خودران بسیار پرخطر است؛ چراکه امکان اتخاذ بدترین تصمیم از سوی انسانها همواره وجود دارد و این امر در نهایت میتواند منجر به تصادف شود.
به عقیدهی دراگان، درحالیکه همهی توسعهدهندگان سیستمهای خودران در تلاشند تا نحوهی واکنش خودروهای خودران به پیرامونشان را بهبود بخشند، نحوهی واکنش افراد به فناوری خودران بهعنوان یکی از نقاط کور این زنجیره، نادیده گرفته شده است. بر اساس ادعای دراگان، رفتار خودروهای خودران بر واکنش انسانها تأثیرگذار است و باید این تأثیرات در توسعهی فناوریهای خودران مد نظر قرار بگیرد.
در همین راستا، شرکت فورد با همکاری انستیتو تکنولوژی حملونقل ویرجینیا (VTTI)، در مردادماه سال گذشتهی میلادی آزمایشی ترتیب داد تا تأثیر خودروهای خودران بدون راننده بر مردم را بسنجد. این آزمایش بدون اطلاع مردم صورت گرفت و پس از تحقیقات گزارشگر یکی از شبکههای تلویزیونی محلی، شرکت خودروسازی فورد هدف از انجام این آزمایش را فاش کرد. بر اساس اعلام جان شاتکو، متخصص فاکتورهای انسانی فورد، درک درست چگونگی تأثیر خودروهای خودران بر رفتار افراد از حیاتیترین نکات برای شکلدهی به تجربیات آینده است. به همین دلیل، VTTI برای اولین بار در جهان، اقدام به ساخت لباسی شبیه صندلی برای آزمایش فورد کرده است. هدف اولیه از این مطالعه، تحقیق در مورد نحوهی ارتباط خودروهای خودران با عابران و دیگر خودروهای مجهز به این فناوری بوده است. بر این اساس، انستیتو تکنولوژی حملونقل ویرجینیا با طراحی یک لباس شبیه صندلی برای راننده و مخفی کردن او درون صندلی ون فورد، سعی دارد بازخورد حقیقی مردم از حرکت یک خودروی بدون راننده در سطح شهر را بررسی کند. در ادامه میتوانید ویدئوی منتشرشده از این آزمایش را مشاهده کنید:
علاوه بر لباس شبیه صندلی، تنها راه برای اعلام خودران بودن این ون، استفاده از چراغ توسط فورد و VTTI بوده است. بر اساس اعلام فورد، در ابتدا این شرکت و VTTI در نظر داشتند با اقتباس از آزمایشات پیشین، از نوشته برای اعلام خودران بودن خودرو استفاده کنند، اما استفاده از این روش منوط به این است که همهی افراد به یک زبان واحد مسلط باشند و در نتیجه خیلی زود این روش توسط این دو شرکت کنار گذاشته شد. با کنار گذاشتن ایدهی اول، فورد و VTTI تصمیم به استفاده از چراغ برای مشخص کردن خودران بودن خودروها گرفتند. درست مانند چراغهای ترمز و راهنما که امروزه بهصورت استاندارد در همهی دنیا مورد استفاده قرار میگیرند، این دو شرکت تصمیم دارند یک چراغ ساده بهعنوان علامتی از خودران بودن خودروها بهکار رود.
اگرچه ایدهی استفاده از یک سمبل بهعنوان علامتی برای خودران بودن خودروها نیز مطرح بود؛ اما با توجه به پیشینهی ضعیف استفاده از نمادها و عدم تشخیص آنها توسط افراد، این ایده نیز توسط فورد و VTTI کنار گذاشته شد. با توجه به عکسالعمل گروهی از جوانان نسبت به خودروی ون خودران فورد که در ویدئوی بالا دیده میشود و با توجه به نیاز ارتباط بین افراد و فناوریهای خودران، شاید در آینده شاهد ظهور ایموجیها در دنیای خودرو باشیم. در ادامه میتوانید شاهد یک ویدئوی کوتاه از تلاش شرکت اوبر در زمینهی فناوری خودران باشید: