داستان برند TSMC، غول تایوانی صنعت نیمه‌هادی و پردازنده‌ها

شرکت Taiwan Semiconductor Manufacturing Company مشهور به TSMC بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی مستقل محصولات نیمه‌هادی در جهان محسوب می‌شود که مرکز فعالیت آن در تایوان و پارک علوم و صنعت شهر سینچو قرار دارد. شرکت تایوانی از همان زمان تأسیس تصمیم گرفت تا به‌‌صورت اختصاصی یک مرکز تولیدی تراشه و نیمه‌هادی باشد و امروز نیز به‌عنوان پیمانکار تولیدی بسیاری از بزرگان دنیای فناوری شناخته می‌شود.

TSMC در سال‌های پایانی دهه‌ی ۱۹۸۰ تأسیس و از همان ابتدا، تولید ریزتراشه برای دیگر فعالان صنعت نیمه‌هادی به‌عنوان مأمورت اصلی آن انتخاب شد. در آن زمان تراشه‌ها به‌صورت داخلی و در همان مراکز ساخت غول‌های صنعت مدارهای یکپارچه همچون اینتل و NEC تولید می‌شدند. وقتی ظرفیت تولید آن شرکت‌ها از نیازشان بیشتر شد، به تولید تراشه برای دیگر طراحان نیمه‌هادی روی آوردند. تأسیس TSMC و دیگر شرکت‌های مشابه، دوران تازه‌ای را برای این صنعت رقم زد که در آن شرکت‌های با ظرفیت بالای طراحی تراشه، دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید ندارند.

غول تایوانی صنعت تراشه امروز ۵۶ درصد از سهم جهانی صنعت را در اختیار دارد. آن‌ها با ۴۵۰ شرکت طراحی تراشه در سرتاسر جهان همکاری می‌کنند. از شرکا و مشتریان شرکت تایوانی در این صنعت می‌توان به کوالکام، انویدیا، زیرمجوعه‌ی تولید تراشه‌ی هواوی یعنی های‌سیلیکون و مدیاتک اشاره کرد.

تاریخچه‌ی تأسیس

دولت تایوان در سال ۱۹۸۷ شرکت TSMC را با همکاری شرکت هلندی فیلیپس الکترونیکس تأسیس کرد. هدف اصلی از تأسیس شرکت، نمایش و بهره‌برداری از پیشرفت‌های بی‌شمار تایوانی‌ها در صنعت نیمه‌هادی بود. موریس چانگ به‌عنوان اولین مدیر شرکت انتخاب شد. دولت تایوان در سال ۱۹۸۵ از او دعوت کرده بود تا به شرکت بازگردد و به توسعه‌ی صنعت نیمه‌هادی کمک کند. چانگ در چین پرورش یافته و فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های بزرگ MIT و استنفورد بود. او دکتری مهندسی برق داشت و پیش از بازگشت به تایوان، به‌عنوان مدیر شرکت General Instrument Corp فعالیت می‌کرد.

_{موریس چانگ}

تأسیس TSMC در سال ۱۹۸۷ نفش تسهیل‌گری در تکامل صنعت نیمه‌هادی تایوان داشت. آن‌ها ازهمان ابتدا فرایندهای تولیدی جدید و حرفه‌ای را به ساختار خود اضافه کردند که قدرت تایوان را در طراحی تراشه به رخ جهانیان می‌کشید. اضافه کردن ساختارهای تولیدی جدید به کارخانه در همان چهار سال اول فعالیت با سرعت انجام شد. تا سال ۱۹۹۲ انواع فرایندهای به‌روز تولید و آزمایش تراشه‌های کامپیوتری در TSMC پیاده‌سازی می‌شدند و استانداردهای لازم نیز از سازمان‌های بزرگی همچون VLSI دریافت شده بود.

فرایند تولید بر مبنای ویفر (Wafer) از مهم‌ترین دستاوردهای TSMC در سال‌های ابتدایی بود. آن‌ها ابتدا به‌عنوان یک تولیدکننده با تجهیزات ۶ اینچی و فرایند تولید ویفر دو میکرون فعالیت می‌کردند، اما در سال ۱۹۹۱ اولین دستاورد تاریخ‌ساز را رقم زدند. در آن سال TSMC از محدودیت تولید ویفرهای یک میکرونی عبور کرد.

هدف اولیه‌ی TSMC کمک به مراکز طراحی تراشه‌ی تایوان بود. تایوانی‌‌ها همیشه به طراحی‌های حرفه‌ای تراشه و نیمه‌هادی مشهور بودند، اما تمایلی به ورود جدی به فرایندهای تولیدی نداشتند. به‌هرحال پس از چند سال فعالیت و همکاری با طراحان داخلی، نوبت به توسعه‌ی بین‌المللی رسید و TSMC به سرعت به شرکتی جهانی تبدیل شد. آن‌ها پس از چند سال به انواع شرکت‌های بین‌المللی که کارخانه‌ی تولید نیمه‌هادی نداشتند، خدمت‌رسانی می‌کردند.

سرعت رشد TSMC در سال‌های ابتدایی به‌حدی بالا بود که آن‌ها در سال ۱۹۹۲ لقب بزرگ‌ترین کارخانه‌ی سیلیکونی جهان را به خود اختصاص دادند که تراشه‌های اختصاصی را برای شرکت‌های دیگر تولید می‌کرد. در آن زمان ۲۵۰ مهندس پردازش در خدمت شرکت تایوانی بودند و به‌نوعی TSMC در مرز فناوری نیمه‌هادی حرکت می‌کرد. ۸۰ در صد از تولید SRAM تایوان توسط این شرکت انجام می‌شد. به‌علاوه نیمه‌هادی‌های دیگر همچون DRAM و EPROM هم در سبد تولید TSMC بودند که در مجموع درآمد شرکت را در سال ۱۹۹۲ به ۲۴۵ میلیون دلار می‌رساند.

اوج‌گیری تقاضا برای تراشه‌های کامپیوتری

تا سال ۱۹۹۴ تقاضا برای تراشه‌های کامپیوتری به اوج خود رسید. کاربردهای جدید رسانه‌ای و پردازش قابل حمل به‌مرور کاربران و کارشناسان بیشتری را به دنیای کامپیوتر جذب می‌کردند. TSMC در ابتدای سال خبر از برنامه‌ریزی برای تأسیس کارخانه‌ی تولیدی جدید برای ساخت تراشه‌های هشت اینچی مبتنی بر فناوری ویفر داد. کارخانه‌ی جدید، خروجی محصولات شرکت را به مجموع یک میلیارد دلار می‌رساند. هزینه‌های ساخت کارخانه‌ی جدید (سومین کارخانه‌ی TSMC) نیز حدود ۸۰۰ میلیون دلار برآورد شد. به‌هرحال روند ساخت کارخانه برای شرکت تایوانی که در دو جبهه‌ی تراشه‌های منطقی و حافظه فعالیت می‌کرد، فشار زیادی را به همراه داشت، اما درنهایت با موفقیت به پایان رسید.

TSMC در سال ۱۹۹۴ سهام خود را به‌صورت عمومی در بازار سهام تایوان عرضه کرد. پیش از پایان سال رخداد مهم‌تری برای شرکت پیش آمد و آن‌ها قرارداد همکاری بزرگی را با AMD امضا کردند تا خدمات تولیدی را برای پردازنده‌های AM486 این شرکت ارائه کنند. در آن سال فروش شرکت به ۷۴۴ و سود عملیاتی به ۳۲۵ میلیون دلار رسید. افزای فروش ۶۰ درصدی کل صنعت نیمه‌هادی در خلال سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ باعث شده بود تا ظرفیت تولید مبتنی بر فناوری ویفر به‌صورت جهانی با کاهش روبه‌رو شود. درنتیجه ۶۰ درصد از خدمات TSMC به شرکت‌های نیمه‌هادی بدون کارخانه ارائه می‌شد و ۴۰ درصد دیگر به شرکت‌هایی اختصاص می‌یافت که با کاهش توان تولید مواجه شده بودند. در آن زمان سود عملیاتی شرکت تایوانی به ۴۹ درصد رسیده بود که بالاترین میزان در صنعت محسوب می‌شد.

افزایش تقاضا برای تولید تراشه در شرکت تایوانی، آن‌ها را به تأسیس کارخانه‌ی جدید وا داشت. در سال ۱۹۹۵ خبر ساخت کارخانه‌ای جدید برای محصولات هشت اینچی منتشر شد که هزینه‌ای حدود ۱/۲ میلیارد دلار داشت. کارخانه‌ی چهارم TSMC‌ برای ساخت مبتنی بر فناوری ویفر ۰/۴ میکرون طراحی می‌شد و قرار بود در آینده به فناوری ۰/۲۵ میکرون برسد. برنامه‌ی TSMC‌ یک نسل جلوتر از دیگر تولیدکننده‌های تایوانی بود که از فناوری‌های ۰/۵ تا ۰/۳۵ میکرون استفاده می‌کردند.

فرایند ساخت کارخانه‌ی جدید در نوامبر ۱۹۹۵ شروع شد. بخشی از سرمایه‌ی آن از صندوق‌های سرمایه‌گذاری تأمین می‌شد که مشتریان برای اطمینان از فعالیت بلندمدت TSMC‌ ایجاد کرده بودند. چنین سبکی از سرمایه‌گذاری در میانه‌های سال ۱۹۹۵ توسط TSMC‌ مطرح شد تا علاوه بر افزایش سرمایه‌های ورودی، همکاری و وفاداری شرکای تجاری را نیز افزایش دهد.

از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۵ ظرفیت تولید ویفرهای ۶ اینچی در TSMC‌ تقریبا دو برابر شد. آن‌ها ظرفیت خود را از ۶۶۵ هزار در سال ۱۹۹۳ به ۱/۲ میلیون ویفر در سال ۱۹۹۵ رساندند. کارخانه‌های ۶ اینچی شرکت تایوانی با نام‌های Fab 1، Fab 2a و Fab 2B با حداکثر ظرفیت فعالیت کرده و هر ماه ۱۰۰ هزار ویفر تولید می‌کردند. برنامه‌های توسعه‌ای اینگونه تنظیم شدند که Fab 3 متمرکز بر ویفرهای هشت اینچی، تا سال ۱۹۹۷ به ظرفیت تولید ۲۲ هزار ویفر در ماه برسد و در سال ۱۹۹۸، ظرفیت را به ۳۵ هزار ویفر در ماه افزایش دهد. شروع فعالیت Fab 4 برای سال ۱۹۹۷ برنامه‌ریزی و ظرفیت تولیدی آن نیز برای سال ۱۹۹۸ روی ۲۵ هزار ویفر تنظیم شد. برنامه‌ی توسعه‌ای دیگر، ساخت کارخانه‌ی Fab 5 بود که طرح آن در سال ۱۹۹۵ اعلام شد.

سال ۱۹۹۵ با همکاری بزرگی برای TSMC همراه بود. خبر تأسیس کارخانه‌ی مشترک با شرکت Altera در آمریکا، در همین سال رسانه‌ای شد و تایوانی‌ها یک قدم به سلطه بر بازارهای جهانی نزدیک‌تر شدند. ابتدا مناطقی در اورگان و بریتیش کلمبیا برای سایت جدید شرکت تایوانی بررسی شدند، اما درنهایت کاماس در واشنگتن به‌عنوان محل نهایی انتخاب شد. کارخانه‌ی جدید با هدف رسیدن به ظرفیت ۳۰ هزار ویفر هشت اینچی در ماه طراحی شد که ابتدا فناوری ۰/۳۵ میکرونی و سپس ۰/۲۵ میکرونی را به کار می‌گرفت.

تا سال ۱۹۹۶ دو شریک جدید برای همکاری در ساخت کارخانه‌ی آمریکایی با TSMC توافق‌نامه امضا کردند. Analog Devices و Integrated Silicon Solutions شرکت‌هایی بودند که به ترکیب سازنده‌ها اضافه شدند تا کارخانه درنهایت به‌نام WaferTech ساخته شود. آلترا با سرمایه‌گذاری ۱۴۰ میلیون دلاری در کارخانه‌ی مذکور، ۱۸ درصد از سهام مالکیت آن را در اختیار می‌گرفت. سهام دو شرکت بعدی نیز به‌ترتیب ۱۸ و چهار درصد بود. سرمایه‌گذاران خصوصی دیگر هم سه درصد و TSMC به‌عنوان مالک اصلی ۵۷ درصد از سهام مالکیت را در اختیار گرفت.

فعالیت در آمریکا فرصت ورود به بازار سهام این کشور را برای TSMC فراهم کرد. آن‌ها در سال ۱۹۹۶ به‌عنوان اولین شرکت تایوانی وارد بازار بورس نیویورک شدند با فروش ۳۰۵ میلیون سهم، سرمایه‌ای بالغ بر ۵۰۰ میلیون دلار جذب کردند. تا آن زمان فیلیپس هنوز ۳۵ درصد از سهام مالکیت TSMC را در اختیار داشت. سال ۱۹۹۶ باز هم با افزایش درآمد و فروش برای شرکت تایوانی همراه بود که فروش را به ۱/۴۵ میلیارد دلار و درآمد را به ۷۱۸/۵ میلیون دلار رساند.

چالش و تداوم توسعه در سال‌های پایانی قرن بیستم

سال ۱۹۹۷ با پیش‌بینی کاهش فروش و کاهش ۵۰ درصدی سود برای TSMC همراه بود. ازطرفی تایوانی‌ها به‌خاطر مازاد ظرفیت و افزایش شانس رقابت تصمیم به کاهش قیمت‌ها گرفتند. یکی از رقبای بزرگ هم‌وطن TSMC در آن سال‌ها United Microelectronics بود که در ۱۸ ماه منتهی به سال ۱۹۹۷ توانست به نزدیک‌ترین رقیب TSMC تبدیل شود. آن‌ها جایگاه Chartered Semiconductor Manufacturing از سنگاپور را به‌عنوان بزرگ‌ترین رقیب TSMC تصاحب کرده و با تأسیس سه شرکت مستقل تولیدی و چندین مرکز طراحی در آمریکا، تهدیدی جدی را برای هم‌وطن خود ایجاد کردند.

UMC به‌عنوان نزدیک‌ترین رقیب TSMC کاهش قیمت‌ها را به‌عنوان اولویت در نظر گرفته بود. در سال ۱۹۹۷، دونالد بروکس که از سال ۱۹۹۷ مدیر TSMC بود، استعفا داد و مورس چانگ جایگزین او شد. بروکس به‌سرعت به شرکت رقیب پیوست و به‌عنوان مدیر واحد بین‌المللی آن‌ها در سان‌ویل کالیفرنیا مشغول به کار شد.

در دورانی که رقابت در صنعت تولید تراشه به اوج رسیده بود، TSMC از برنامه‌ی توسعه‌ای همه‌جانبه رونمایی کرد. آن‌ها برنامه‌ای نیازمند ۱۴/۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری را مطرح کردند که با هدف ساخت ۶ کارخانه‌ی تولید تراشه‌های هشت اینچی و ۱۲ اینچی و چند کارخانه‌ی دیگر به جریان می‌افتاد. به‌علاوه برنامه‌ی همکاری با دولت محلی تایوان و تأسیس پارک علم و فناوری در منطقه‌ی تاینان هم در دستور کار مدیران قرار داشت. TSMC تصمیم داشت تا با سرمایه‌گذاری ۱/۴ میلیارد دلاری، کارخانه‌ی Tab 6 را در آن منطقه تأسیس کند.

در میانه‌های سال ۱۹۹۷، ظرفیت تولیدی TSMC به‌صورت کامل توسط مشتریان رزرو شده بود. مشتریان در حوزه‌های کامپیوتر شخصی، محصولات الکترونیکی مخصوص مصرف‌کننده و مدارهای مجمتع صنعت ارتباطات، انواع سفارش تولید تراشه را به شرکت تایوانی ارسال کرده بودند. به‌علاوه شرکت ژاپنی فوجیتسو هم به جمع مشتریان اضافه شده بود و سهم عمده‌ای از خدمات را طلب می‌کرد.

وضعیت تقاضا برای نیمه‌هادی‌ها از سال ۱۹۹۶ رو به افول بود. با این وجود TSMC امکانات مناسبی را در اختیار کارمندان قرار می‌داد و حقوق و مزایای آن‌ها را در سطح بالایی نگه می‌داشت. پرداخت سهام به‌عنوان مزایا بخشی از فعالیت‌های شرکت برای کارمندان بود که تنها در سال ۱۹۹۶، بیش از ۱۰۰ میلیون سهم را بین چهار هزار کارمند شرکت تقسیم کرد. در آن سال‌ها سهام TSMC با قیمت ۵ الی ۶ دلار به فروش می‌رفت. در سال ۱۹۹۷ و با وجود اوج‌گیری رقابت در صنعت تراشه، درآمد شرکت تایوانی ۱/۳۷ میلیارد دلار اعلام شد و آن‌ها به پیش‌گامی در صنعت تولید نیمه‌هادی ادامه دادند.

پیش‌بینی TSMC و کارشناسان بازار برای سال ۱۹۹۸، کاهش سرعت رشد صنعت نیمه‌هادی را نشان می‌داد. ازطرفی تمامی ظرفیت تولیدی شرکت برای فصل اول آن سال رزرو شده بود که آن‌ها را به افزایش ظرفیت تولید به میزان ۴۰ درصد در بخش تراشه‌های هشت اینچی وا داشت. به‌همین دلیل برنامه‌ی افزایش تولید در کارخانه‌های هشت اینچی و ساخت کارخانه‌های جدید در دستور کار قرار گرفت. دو کارخانه‌ی جدید برای ساخت در پارک علم و صنعت تاینان برنامه‌ریزی شدند. WaferTech نیز برای شروع تولید در میانه‌ی آن سال آماده می‌شد.

یکی از قراردادهای مهم TSMC در سال‌های پایانی قرن بیستم، با شرکت Artisan Components امضا شد که فروش مالکیت‌های معنوی آن شرکت را به مشتریان TSMC ممکن می‌کرد. مالکیت‌های معنوی Artisan در انواع حوزه‌ها از تراشه‌های حافظه‌‌ای، سلول‌های استاندارد و تراشه‌های ورودی/خروجی و مبتنی بر فناوری ۰/۲۵ میکرونی طراحی می‌شدند. توافق دو شرکت از این لحاظ اهمیت داشت که طراحی‌های مالکیت معنوی هماهنگ با ظرفیت تولیدی TSMC به مشتریان ارائه می‌شد. درنهایت از نیمه‌ی دوم سال ۱۹۹۸، کتابخانه‌ی مالکیت‌های معنوی Artisan در اختیار مشتریان TSMC قرار گرفت.

در میانه‌های سال ۱۹۹۸، چالش‌های صنعت نیمه‌هادی به‌مرور خود را به فعالان نشان می‌داد. تقاضا و قیمت محصولات به‌صورت هم‌زمان کاهش یافته بود. TSMC با وجود شروع سال کاری با ظرفیت کامل، در میانه‌ی سال با ظرفیت ۸۰ درصد فعالیت می‌کرد. درنتیجه تایوانی‌ها اعلام کردند که هزینه‌های خود را برای آن سال از ۱/۳ میلیارد به ۹۲۰ میلیون دلار کاهش خواهند داد. به‌علاوه برنامه‌ریزی هزینه‌ای سال بعد نیز بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیون دلار اعلام شد.

در سال ۱۹۹۸ و در اوج چالش‌های کاهش تقاضا در صنعت، مدیر جدیدی به‌نام اف‌سی سنگ در TSMC شروع به کار کرد. از لحاظ برنامه‌های تولیدی فنی، پوشش‌دهی فلزی مس و فرایندهای تولیدی ۰/۱۸ میکرونی برای سال ۱۹۹۹ اعلام شد. درواقع تایوانی‌ها در آن زمان با وجود تمام چالش‌ها تلاش می‌کردند تا روندهای تولیدی خود را با بزرگ‌ترین رقبا همچون اینتل، IBM و NEC هم‌گام کنند.

TSMC در ادامه‌ی روند توسعه‌ی قرن بیستم، همکاری جدیدی را با فیلیپس و صندوق سرمایه‌گذاری EDB در سنگاپور شروع کرد تا به‌صورت مشترک، یک کارخانه‌ی تولیدی در سنگاپور تأسیس کند. پروژه‌ی مذکور هزینه‌ای بالغ بر ۱/۲ میلیارد دلار داشت و برای شروع فعالیت در سال ۱۹۹۹ در Pasir Ris Wafer Fab Park سنگاپور آماده می‌شد.

در سال ۱۹۹۸ تغییراتی در سیستم مدیریت بین‌الملل شرکت ایجاد شد. ران نوریس مدیر زیرمجموعه‌ی TSMC در سن خوزه‌ی آمریکا ارتقاء شغلی دریافت کرد و به‌عنوان معاون ارشد فروش و بازاریابی جهانی مشغول به کار شد. تا پایان سال ۱۹۹۸ درآمد شرکت تایوانی با رشد ۱۴/۶ درصدی نسبت به سال قبل به ۱/۵۶ میلیارد دلار رسید. البته سود TSMC از ۵۵۹/۵ میلیون دلار به ۴۷۷/۹ میلیون دلار کاهش یافت.

افزایش ظرفیت تولید

سال ۱۹۹۹ با افزایش فروش قابل توجهی در دسته‌ی ویفرهای ۰/۲۵ میکرونی برای TSMC همراه بود. افزایش تقاضا باعث شد تا عملکرد فصل اول آن سال، بسیار بهتر از فصل اول سال ۱۹۹۸ باشد. در آن سال قرارداد مهمی با موتورولا امضا شد که تصمیم داشت ۳۵ درصد از فعالیت‌های تولید نیمه‌هادی خود را برون‌سپاری کند. تفاهم‌نامه‌ی جدید به TSMC امکان می‌داد تا از فرایندهای CMOS موتورولا در معماری‌های ۰/۳۵ و ۰/۳۵ میکرون استفاده کرده و آن‌ها را به فرایندهای تولید نیمه‌هادی خود اضافه کند. به‌علاوه موتورولا نیز به فناوری‌های مرتبط شرکت تایوانی دست پیدا می‌کرد.

فناوری تولید ۰/۱۸ میکرونی در سال‌های پایانی قرن بیستم، مزیت اصلی و نقطه‌ی پیشرفت TSMC بود. شرکت با پیشرفت در این حوزه تصمیم گرفت تا هزینه‌های خود را در سال ۱۹۹۹ به ۱/۲۶ میلیارد دلار افزایش دهد. افزایش هزینه‌ها با هدف افزایش ظرفیت تولید ۰/۱۸ میکرونی در کارخانه‌های تایوان و همچنین WaferTech انجام می‌شد. فناوری تولید اینترکانکت مسی هم در دستور کار تایوانی‌ها قرار داشت که تولید انبوه آن برای سال ۲۰۰۰ برنامه‌ریزی شده بود.

 TSMC هم مانند بسیاری از فعالان بزرگ دنیای فناوری، علاوه بر توسعه‌ی داخلی از خرید و ادغام هم برای گسترش فعالیت‌ها استفاده می‌کرد. آن‌ها ۱۷۰ میلیون دلار در Acer Semiconductor Manufacturing سرمایه‌گذاری کرده و ۳۰ درصد از سهام آن را در اختیار گرفتند. زیرمجموعه‌ی ایسر در صنعت نیمه‌هادی، پروژه‌های تولید تراشه را برای شرکت‌های IBM و فوجیتسو انجام می‌داد. TSMC با سرمایه‌گذاری در این شرکت قصد داشت تا کارخانه‌های تولیدی آن‌ها را به مراکز اختصاصی تولید نیمه‌هادی تبدیل کند. درنتیجه‌ی این همکاری شرکتی به‌نام TSMC-Acer هم تأسیس شد که اف‌سی سنگ مدیر TSMC به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره‌ی آن هم فعالیت می‌کرد.

فصل دوم سال ۱۹۹۹ با رکوردشکنی فروش برای TSMC همراه بود. آن‌ها در ماه ژوئیه به فروشی دست یافتند که تقریبا دو برابر مدت مشابه در سال قبل بود. در آن سال علاوه بر برنامه‌ریزی توسعه در سنگاپور و توسعه‌ی ایسر، تأسیس مراکز تولیدی در اروپا هم در دستور کار مدیران قرار داشت. در همان سال زلزله‌ی بزرگی هم در تایوان رخ داد که در تاریخ آن جزیره بی‌سابقه بود. البته خسارت زیادی به زیرساخت‌های TSMC وارد نشد و آن‌ها حتی هفت میلیون دلار به فعالیت‌های بازسازی کمک مالی واریز کردند. تمامی فعالیت‌های تولیدی TSMC یک هفته پس از زلزله و با ظرفیت ۹۰ درصد از سر گرفته شد.

پایان قرن بیشتم با افزایش ۸۰ درصدی تقاضا برای محصولات ویفر TSMC نسبت به سال قبل همراه بود. شرکت افزایش ظرفیت به میزان ۱۰ درصد را پیش‌بینی کرد و گزارش‌های مالی خارق‌العاده‌ای هم برای آن سال منتشر کرد. فروش ۲/۳۵ میلیارد دلاری همراه‌با سود ۷۹۲ میلیون دلاری، آماری عالی برای شرکت تایوانی بود.

کارخانه‌ی جدید TSMC در پایان ۱۹۹۹ در دستور کار ساخت قرار گرفت. مرکز تولیدی که به‌نام Fab 12 در تایوان برنامه‌ریزی می‌شد و شروع فعالیت‌های تولیدی آن، سال ۲۰۰۲ اعلام شد. کارخانه‌ی مذکور که با هزینه‌ی ۲ میلیارد دلار ساخته می‌شد، نقش مرکز تحقیق و توسعه‌ی پیشرفته را نیز برای تایوانی‌ها ایفا می‌کرد.

شرکت TSMC-Acer در سال ۲۰۰۰ و با پرداخت ۹۰ میلیون دلار به ایسر، به‌طور کامل به زیرمجموعه‌ای از TSMC تبدیل شد. خرید مذکور، ماهانه ۴۰ هزار ویفر به ظرفیت تولید شرکت اضافه کرد. در همان ماه شرکت Worldwide Semiconductor Manufacturing هم با پرداخت ۵۵۰ میلیون دلار به‌صورت سهام، به زیرمجموعه‌ی TSMC پیوست. WSMC در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده بود و به‌عنوان سومین کارخانه‌ی بزرگ تایوان فعالیت می‌کرد.

TSMC در آستانه‌ی قرن بیستم با بیش از ۴۰ کتابخانه‌‌ی مالکیت معنوی نیمه‌هادی و مرکز طراحی همکاری می‌کرد. همکاری‌های مذکور توانایی ارائه‌ی خدمات متنوعی را به شرکت تایوانی می‌داد که در بازار جدید SOC، موقعیت بسیار خوبی محسوب می‌شد. در نیمه‌ی دوم سال ۲۰۰۰ همکاری مهم دیگری برای توسعه‌ی فعالیت‌ها برنامه‌ریزی و National Semiconductor Corp در سانتا کلارا کالیفرنیا با TSMC وارد همکاری شد.

تا پایان سال ۲۰۰۰، شراکت  با فیلیپس در سنگاپور هم به شرایط تولید رسیده بود و اولین قطعات سیلیکونی از آن خارج شدند. به‌علاوه در همان سال سهام همه‌ی شرکا در WaferTech خریداری شد و TSMC کنترل کامل را در دست گرفت. از لحاظ فناوری، معماری ۰/۱۳ میکرونی به فرایندهای تولیدی شرکت اضافه شدند و TSMC به‌عنوان اولین تولیدکننده‌ی ویفرهای ۳۰۰ میلی‌متری شناخته شد. ویفرهای مذکور در Fab 6 تایوان تولید می‌شدند.

سال ۲۰۰۱ برای هر دو تولیدکننده‌ی بزرگ بازار تراشه با کاهش تولید همراه بود. TSMC و رقیب اصلی یعنی UMC تصمیم به کاهش تولید گرفتند و تا میانه‌ی سال ظرفیت تولید را به ۴۵ درصد کاهش دادند. غول تایوانی با وجود کاهش تولید، برنامه‌های توسعه‌ی فناوری را در دستور کار فرار داد. آن‌ها اولین مدیر ارشد فناوری خود را در همان سال انتخاب کردند. یکی از مشهورترین دانشمندان حوزه‌ی نیمه‌هادی به‌نام چنمینگ هو، اولین مدیر ارشد فناوری در TSMC شد.

سال‌های اخیر و وضعیت کنونی TSMC

توسعه‌ در دهه‌ی ۲۰۰۰ با افزایش ثابت فروش و سلطه بر بازار نیمه‌هادی همراه بود. TSMC در همکاری با بزرگانی همچون کوالکام، انویدیا، AMD، مدیاتک، مارول و برودکام در لبه‌ی فناوری نیمه‌هادی و صنعت ریخته‌گری تراشه حرکت می‌کرد. به‌علاوه شرکت‌های متعدد نوپا و فعال در صنعت طراحی تراشه نیز با تایوانی‌ها همکاری می‌کردند و روند رو به رشد، توقف زیادی را تجربه نمی‌کرد.

با شروع دهه‌ی ۲۰۱۰ مفهوم نانومتری بیش‌ازپیش به صنعت تراشه وارد شده بود. تایوانی‌ها در سال ۲۰۱۰ خبر از ساخت مرکز تولیدی مبتنی بر فناوری‌های ۴۰ و ۲۸ نانومتری دادند که سرمایه‌گذاری در حدود ۹/۳ میلیارد دلار نیاز داشت. کارخانه‌ی جدید که به‌نام Fab 15 فعالیت خود را شروع می‌کرد، سومین پلتفرم TSMC بود که ظرفیت تولید بیش از ۱۰۰ هزار محصول ۱۲ اینچی در ماه داشت. به‌علاوه آن کارخانه دومین مرکز با ظرفیت بالا در ساخت مبتنی بر فناوری ۲۸ نانومتری بود.

برنامه‌ی ساخت اولین کارخانه‌ی دهه‌ی ۲۰۱۰ TSMC با طراحی دقیق و مبتنی بر برنامه‌ریزی‌های تولید، درآمد و حتی حفظ محیط زیست انجام می‌شد. کارخانه‌ی مذکور در شهر تایچونگ با جمعیت نزدیک به یک میلیون نفر ساخته شد و شامل دو کارگاه و یک ساختمان مدیریت بود. مساحت مرکز تولیدی آن ۴۳۰ هزار متر مربع اعلام شد و مساحت اتاق‌های اداری نیز ۱۰۴ هزار متر مربع را اشغال می‌کند.

از استانداردهای زیست‌محیطی که در ساخت کارخانه‌ی جدید TSMC در تایوان رعایت شدند، می‌توان به تنظیم‌گری‌های قانونی اشاره کرد که قبلا توسط آن‌ها پذیرفته شد. به‌عنوان مثال شرکت تایوانی باید در کارخانه‌ی جدید استفاده از آب باران، بازیافت گرما، استفاده از انرژی خورشیدی و منابع نوری LED را لحاظ می‌کرد. درنهایت هشت هزار شغل جدید نیز با تأسیس کارخانه در مرکز تایوان، ایجاد شدند.

سال ۲۰۱۱ با خبری مهم برای TSMC همراه بود که آن‌ها را بیش‌ازپیش از بازار نیمه‌هادی به شهرت رساند. اخبار همکاری شرکت تایوانی با اپل در تولید تراشه‌های آیفون و آیپد، اهمیت بالایی در دنیای نیمه‌هادی داشت. کوپرتینویی‌ها تولید پردازنده‌های A5 و A6 را به شرکت تایوانی سفارش دادند. سه سال بعد، پردازنده‌های A8 و A8x نیز توسط TSMC تولید شدند. نسل بعدی پردازنده‌های موبایلی اپل یعنی A9 به‌صورت مشترک توسط سامسونگ و TSMC ساخته شد تا ظرفیت تولید برای شرکت آمریکایی افزایش یابد. در نهایت پردازنده‌های A9x و A10 اپل نیز به‌صورت اختصاصی توسط TSMC ساخته شدند. رخدادهای مذکور به‌مرور اپل را به مهم‌ترین مشتری TSMC تبدیل کردند.

_{آمارهای درآمدی ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ شرکت TSMC}

ورود TSMC به صنعت موبایل با سودآوری و همچنین شهرت و اعتبار بالایی برای آن‌ها همراه بود. شرکت تایوانی در سال ۲۰۱۷ مجددا در بخش درآمد رکوردشکنی کرد که سهم عمده‌ی آن را مدیون صنعت موبایل و سیستم‌های استخراج رمزارز بود. سود خالص شرکت در آن سال به ۱۱/۶ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل رشد ۲/۷ درصدی را نشان می‌داد.

از جدیدترین برنامه‌های TSMC برای نفوذ بیشتر به بازار و حفظ پیش‌گامی در صنعت می‌توان به سرمایه‌گذاری ۲۵ میلیارد دلاری برای تولید پردازنده‌هایی با ترانزیستورهای پنج نانومتری اشاره کرد. تولید این تراشه‌ها احتمالا در ماه‌های پیش‌رو از سال ۲۰۱۹ یا ابتدای ۲۰۲۰ شروع می‌شود. سرمایه‌گذاری مذکور برای ساخت مرکز تولیدی در پارک علم و صنعت تاینان هزینه خواهد شد.

تولید پردازنده‌های مجهز به ترانزیستورهای پنج نانومتری به‌معنای افزایش تعداد ترانزیستور در پردازنده‌ها خواهد بود که کارایی و بازدهی آن‌ها را افزایش می‌دهد. بزرگان دیگری همچون IBM، سامسونگ و Global Foundries همچنین فناوری تولیدی دارند. TSMC در کارخانه‌ی جدید خود ظرفیت تولید یک میلیون صفحه‌ی ۱۲ اینیچی سیلیکونی در سال خواهد داشت.

TSMC علاوه بر برنامه‌ریزی برای تولید پنج نانومتری، در سال ۲۰۱۸ تولید هفت نانومتری خود را نیز به‌میزان زیادی افزایش داد. پردازنده‌هایی که با هدف استفاده در محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی، کارت‌های گرافیکی و تجهیزات مخصوص ارتباطات 5G طراحی شدند.

از چالش‌های اخیر TSMC در بازار نیمه‌هادی می‌توان به سرقت اطلاعات شرکت توسط یکی از کارمندان سابق و تلاش برای فروش آن‌ها به شرکت‌های چینی اشاره کرد. کارمند مذکور قصد داشت تا اطلاعات را به شرکت HLMC در چین بفروشد. پس از دستگیری ادعا شد که بسیاری از اطلاعات دزدیده شده (که البته به مقصد نرسیدند) مرتبط با پردازنده‌های آیفون بوده‌اند.

ویروس واناکرای، یکی دیگر از عوامل ضرررسان به TSMC در سال‌ ۲۰۱۸ بود. نفوذ این ویروس به ساختارهای تولیدی خصوصا تراشه‌های هفت نانومتری شرکت، اختلالات زیادی را در روند تولید ایجاد کرد که در مجموع خسارتی بالغ بر ۸۵ میلیون دلار برای تایوانی‌ها به‌همراه داشت. به‌هرحال فرایند بازیابی از نفوذ ویروس تا ماه اوت به پایان رسید و مشکلی هم برای اطلاعات مشتریان پیش نیامد.

آخرین آمارهای مالی درباره‌ی TSMC، درآمد این شرکت را در سال ۲۰۱۸، حدود ۳۳/۵ میلیارد دلار اعلام می‌کنند که نسبت به سال قبل افزایش ۶/۵ درصدی داشته است. فروش تراشه‌های هفت نانومتری، ۹ درصد از مجموع درآمد شرکت تایوانی را در سال گذشته به خود اختصاص داد. رشد همیشگی کسب‌وکار TSMC در سال‌های گذشته تا حدود زیادی به افزایش تولید پردازنده‌های کامپیوتری مرتبط بود. پردازنده‌های مذکور در سال گذشته رشد ۶۱ درصدی را در فروش رقم زدند که ۱۴ درصد از سهم درآمد TSMC را به خود اختصاص داد.

سود خالص TSMC در سال گذشته، ۱۱/۴ میلیارد دلار اعلام شد. شایان ذکر است رقم سود سالانه هم مانند درآمد، به رکوردی تاریخی برای شرکت تایوانی رسید. TSMC اکنون ۴۸ هزار کارمند در سرتاسر جهان دارد. مارک لیو به‌عنوان رئیس هیئت مدیره و سی‌سی وی به‌عنوان مدیرعامل این شرکت مشغول به کار هستند. از زیرمجموعه‌های مهم نیز علاوه بر WaferTech می‌توان به SSMC و TSMC PRC اشاره کرد.

مختصری درباره‌ی بنیان‌گذار

موریس چانگ بنیان‌گذار و اولین مدیر TSMC بود که به بنیان‌گذار یا پدرخوانده‌ی صنعت نیمه‌هادی در تایوان هم شهرت دارد. موریس پس از مهاجرت اولیه به چین، برای ادامه‌ی تحصیل به آمریکا رفت و ابتدا در دانشگاه هاروارد به تحصیل پرداخت. او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد را در رشته‌ی مکانیک و در سال‌های ۱۹۵۲ و ۱۹۵۳ از این دانشگاه دریافت کرد و ابتدا در شرکت Sylvania Semiconductor مشغول به کار شد. مقصد بعدی، Texas Instruments بود که در آن سال‌ها به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت نیمه‌هادی شناخته می‌شد.

فعالیت در TI با پیشرفت سریعی برای موریس همراه بود. او به‌سرعت به موقعیت‌های مدیریتی رسید و در سال ۱۹۶۱ پیشنهاد بورسیه‌ی شرکتی را برای ادامه‌ی تحصیل تا مقطع دکترا دریافت کرد. چانگ با دریافت بورسیه توانست مدرک دکترای خود را در سال ۱۹۶۴ در رشته‌ی مهندسی برق از دانشگاه استنفورد دریافت کند. فعالیت در TI به مدت ۲۵ سال ادامه یافت و تا سال ۱۹۸۳، موریس به موقعیت معاونت ارشد کسب‌وکار جهانی رسیده بود.

موریس چانگ پس از ترک TI به شرکت General Instruments Corporation رفت و تا سال ۱۹۸۵ در آنجا مشغول به فعالیت بود. او سپس به تایوان رفت و به‌عنوان مدیر مؤسسه‌ی تحقیقات و فناوری صنعتی مشور مشغول شد. مؤسسه‌ی مذکور با حمایت دولتی و در جهت پیشرفت‌های صنعتی و علمی فعالیت می‌کرد. سرانجام در سال ۱۹۸۷، شرکت TSMC توسط او و با حمایت‌های دولتی تأسیس شد. او هم‌زمان با ریاست هیئت‌مدیره‌ی TSMC، به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره‌ی Vanguard Industrial Semiconductor Corporation هم فعالیت می‌کرد و تا سال ۲۰۰۳ در آنجا مشغول به کار بود.

بنیا‌ن‌گذار TSMC در طول دوران فعالیت چند بار در موقعیت‌های مدیریتی این شرکت جابه‌جا شد. او یک بار در سال ۲۰۰۵ از سمت مدیریت عامل استعفا داد و ریک سای جایگزین او شد. موریس بار دیگر در سال ۲۰۰۹ به‌عنوان مدیرعامل انتخاب شد و این بار تا سال ۲۰۱۸ و اعلام رسمی بازنشستگی در آن موقعیت باقی ماند.

بسیاری از مدیران اجرایی دنیای فناوری و تحلیل‌گران صنعت، موفقیت TSMC را مدیون مدیریت چانگ می‌دانند. مدیر ۸۸ ساله‌ای که با چشم‌انداز حرفه‌ای، دید بلندمدت و تیمی حرفه‌ای از متخصصان صنعت نیمه‌هادی، موففقیت شرکت تحت مدیریتش را تضمین کرد.