کمیابترین میمون بیدم دنیا یک قدم به انقراض نزدیکتر شد
گونههای در معرض خطر، همواره بر لبه تیغ راه میروند. اما گاهی حادثهای پیشبینینشده کافی است تا این تعادل شکننده برای همیشه فرو بریزد. این اتفاق ناگوار، بهتازگی برای اورانگوتان تاپانولی (Pongo tapanuliensis) رخ داده است؛ کمیابترین میمون بیدم بزرگ جهان که حالا با ضربهای مهلک از سوی طبیعت، بیش از هر زمان دیگری به انقراض نزدیک شده است.
در ماه نوامبر، طوفان سهمگین سنیار جزیره سوماترا در اندونزی را درنوردید و باعث جاریشدن سیلابهای گسترده و رانش زمین شد. این فاجعه طبیعی که جان بیش از هزار انسان را گرفت، در قلب زیستگاه اورانگوتانها ویرانی به بار آورد و دهها عضو از جمعیت شکننده آنها را به کام مرگ کشاند.
جمعیت گونه به کمتر از ۸۰۰ عدد رسیده است
داستان اورانگوتان تاپانولی، ماجرای کشفی دیرهنگام است. این گونه که تمام جمعیتش به کمتر از ۸۰۰ عدد در منطقهی باتانگ تورو محدود میشود، در سال ۲۰۱۷ بهعنوان گونهای مجزا و منحربهفرد شناخته شد. پیش از این طوفان نیز تکهتکهشدن زیستگاه به دلیل احداث مزارع روغن پالم بقای آنها را تهدید میکرد، اما سیل اخیر این تهدید را به بحرانی تمامعیار تبدیل کرده است.
کارشناسان حفاظت از محیط زیست برآورد میکنند که در پی این سیلابها و رانش زمین، تا ۵۴ اورانگوتان جان خود را از دست دادهاند. این عدد زمانی تکاندهندهتر میشود که بدانیم پیش از این، دانشمندان هشدار داده بودند که ازدستدادن تنها «یک درصد» از جمعیت گونه در سال، میتواند به انقراض کاملشان منجر شود.
در مقالهای تازه به سرپرستی پروفسور اریک میجارد، دانشمندان تخمین میزنند که طوفان سنیار تنها در چند روز، باعث مرگ یا آسیب شدید به ۶٫۲ تا ۱۰٫۵ درصد از جمعیت اورانگوتانهای ساکن در یکی از بلوکهای اصلی زیستگاهشان شده است. پروفسور میجارد که خود کاشف گونه بوده است، میگوید: «این فاجعهای تمامعیار است. اکنون مسیر رسیدن به انقراض بسیار سریعتر و کوتاهتر شده است.»
- چرا بزرگترین میمون انساننمای دنیا منقرض شد؟27 دی 02مطالعه '3
- انسانها تاکنون چند حیوان را به کام انقراض کشاندهاند؟14 مرداد 03مطالعه '4
- پستانداران بزرگ دراثر آتشسوزیهای عظیم پایان عصر یخبندان منقرض شدند30 مرداد 02مطالعه '6
تیم پژوهش با استفاده از تصاویر ماهوارهای دریافت که نزدیک به چهار هزار هکتار از اراضی جنگلی بر اثر سیل نابود شده است. با این اوصاف، محققان معتقدند مرگ این تعداد از اورانگوتانها بر اثر سیل، رانش زمین و سقوط درختان، میتواند نقطهای بیبازگشت برای بقای این گونه باشد. پژوهشگران میافزایند: «مناطق تخریبشده محل زندگی حدود ۳۵ اورانگوتان بوده است. با توجه به شدت ویرانی، جای تعجب نخواهد بود اگر همهی آنها از بین رفته باشند. این ضربهای مهلک به جمعیت گونه است.»
اورانگوتانها سرعت تولیدمثل بسیار پایینی دارند و به طور معمول هر ۶ تا ۹ سال یکبار صاحب فرزند میشوند. ازبینرفتن ناگهانی نزدیک به ۱۱ درصد از جمعیت، شوک جمعیتی بزرگی است که جبران آن اگر غیرممکن نباشد، دهها سال زمان خواهد برد.
شدت بارندگیهای اخیر را نمیتوان از تغییرات اقلیمی جدا دانست. پدیدههایی مانند «لا نینیا» شدت بارشها را به شکل چشمگیری افزایش دادهاند. با توجه به پیشبینی افزایش جهانی بارندگیهای شدید، حتی اگر اورانگوتانهای تاپانولی از این فاجعه جان سالم به در ببرند، تهدیدهای بزرگتری در کمین آخرین بازماندگان این گونه شگفتانگیز خواهد بود.
مطالعه به صورت پیشانتشار در پایگاه داده پریپرینتس منتشر شده است.