با گرم شدن زمین، دید ما از فضا تارتر می‌شود

چهارشنبه ۲ مهر ۱۳۹۹ - ۱۵:۳۰
مطالعه 3 دقیقه
تلسکوپ‌های پیشرفته‌ی جهان برای دمای کنونی ساخته نشده‌اند و این امر مشاهدات ما از آسمان شب را آشفته می‌کند.
تبلیغات

داده‌های مربوط به سه دهه از رصدخانه پارانال در شمال شیلی (محل استقرار تلسکوپ‌های خیلی بزرگ (VLT) رصدخانه جنوبی اروپا) نشان داده است که تغییرات اقلیمی درحال‌حاضر به شیوه‌های مختلفی روی مشاهدات نجومی اثر می‌گذارد و این تأثیرات ممکن است در آینده بدتر شود. تلسکوپ‌های خیلی بزرگ در بیابان آتاکاما قرار دارند که خشک‌ترین مکان روی زمین در خارج از جنوبگان است.

درحالی‌که مناطق دیگر جهان نسبت‌به دوران پیش از صنعتی شدن، به‌طور متوسط یک درجه‌ی سانتیگراد گرم‌تر شده‌اند، بیابان آتاکاما طی چهار دهه‌ی گذشته ۱/۵ درجه‌ی سانتیگراد افزایش دما را تجربه کرده است. تلسکوپ‌های خیلی بزرگ برای چنین شرایط گرمی طراحی نشده‌اند. اگر دمای غروب خورشید بالاتر از ۱۶ درجه‌ی سانتیگراد باشد، سیستم خنک‌کننده‌ی آن‌ها به‌درستی کار نمی‌کند. با‌این‌حال، طی این سال‌ها مواقع زیادی وجود داشته است که در آن دمای پایان روز از این آستانه عبور کرده است. این بدان معنا است که وقتی گنبد باز می‌شود، دمای بیرون گرم‌تر از داخل گنبد است و این امر می‌تواند به‌خاطر آشفتگی درونی موجب کاهش وضوح تصاویر شود (ستاره‌شناسان آن را دید گنبد می‌نامند). اساسا این دما موجب تلاطم درون گنبد می‌شود که کیفیت تصویر را کاهش داده و موجب تاری آن می‌شود. تغییرات اقلیمی در خارج از گنبد نیز بر تلاطم اتمسفری اثر می‌گذارد و نویسندگان مطالعه‌ی جدید متوجه افزایشی در تلاطم هوای اطراف زمین شده‌اند که این امر نیز باعث افزایش تاری تصاویر می‌شود. باتوجه‌به تغییرات ساختاری که در منظره پدید آمده است، پژوهشگران نمی‌توانند به‌طور مستقیم این تغییر را به گرمایش جهانی ارتباط دهند؛ اما این امر نشان‌دهنده‌ی تهدید احتمالی بزرگ‌تری است که همراه‌با گرمایش سریع زمین ظاهر می‌شود.

در تلسکوپ‌ها نیز ابزارهای پیشرفته‌ی مختلفی نصب شده است که به تغییرات اتمسفری محلی حساس هستند. با اینکه آتاکاما یک بیابان است، این منطقه هنوز در نزدیکی رویدادهای ال‌نینو و بادهای موسمی قرار دارد که پیش‌بینی می‌شود تحت شرایط اقلیمی آینده تشدید شوند. اما برای مشاهدات مادون قرمز در آسمان شب باید بخار آب کمی در هوا وجود داشته باشد. جریان جت نیمه‌گرمسیری جنوبی که به‌نوبه‌ی خود تحت‌تأثیر ال‌نینو قرار دارد نیز مسئول ایجاد هاله ناشی از باد است. در چنین شرایطی تلاطم‌های اتمسفری چنان به سرعت تغییر پیدا می‌کنند که سیستم کنترل تلسکوپ قادر به اصلاح آن‌ها نیست. نویسندگان توضیح می‌دهند: «این امر قابلیت کنتراست ابزار را محدود می‌کند و به‌طور بالقوه می‌تواند مطالعه‌ی سیاره‌های فراخوشیدی را محدود کند. علاوه‌‌بر‌این، افزایش در بخار آب موجود در اتمسفر می‌تواند منجر به کاهش سیگنال نجومی شود.»

رطوبت نسبی و پوشش ابر همچنین می‌تواند باعث آشفتگی در مشاهدات طول‌موج‌های رادیویی و زیرمیلیمتری شود و درحالی‌که پیش‌بینی می‌شود بیابان آتاکاما در آینده خشک‌تر شود، به پژوهش‌های بیشتری درمورد اقلیم جهانی و محلی نیاز داریم تا بتوانیم با اطمینان درمورد آن صحبت کنیم.

دانشمندان می‌گویند اگر زمین تا پایان قرن، چهار درجه‌ی دیگر گرم‌تر شود (بدترین سناریو)، تصاویر ما از آسمان شب احتمالا تارتر خواهند شد. آن‌ها می‌گویند به همین علت باید با درنظرگرفتن بدترین سناریوهای گرمایش، تلسکوپ‌های آینده‌ی خود را بسازیم. این تیم اذعان می‌کند: «هر مکان خاص که تلسکوپ در آن مستقر شده است، احتمالا ریزاقلیم خاص خود را دارد که نیاز به مطالعه‌ی فردی دارد. اما ما بر سه حوزه‌ی مختلف (دید گنبد، تلاطم لایه سطحی و اثر هاله ناشی از باد) تأکید کردیم که با بدترشدن وضعیت تغییرات اقلیمی اثر مخربی بر مشاهدات نجومی پارانال خواهد داشت.»

نویسندگان پیام دیگری نیز دارند. مقاله‌ی آن‌ها همراه ۶ مقاله‌ی دیگر در شماره کنونی Nature Astronomy منتشر شده است که به افزایش آگاهی درمورد تغییرات اقلیمی و نحوه‌ی تأثیر آن روی مشاهدات ما از فضا اختصاص داده شده است. درحالی‌که علم نجوم معمولا با تغییرات اقلیمی مرتبط نیست، دانشمندان علم سیاره‌شناسی و اخترزیست‌شناسی می‌توانند چشم‌اندازهای منحصر‌به‌فردی را درزمینه‌ی پژوهش‌های سیاره‌ی زمین ارائه دهند.

در گذشته، ستاره‌شناسان درمورد راه‌حل‌های مهندسی آب‌و‌هوا ابراز نگرانی کرده‌اند و گفته‌اند ممکن است بتواند آسمان شب را روشن‌تر یا کدرتر و مشاهدات نجومی را چالش‌برانگیزتر کند. در بیانیه‌ی مطبوعاتی این مطالعه آمده است: «ستاره‌شناسان می‌دانند منشا حیات روی زمین فرایند پیچیده‌ای بود که تنها با همزمانی شرایط بسیار نادر ممکن شد. زمین دیگری در همسایگی ما وجود ندارد.»

نتایج این مطالعه در مجله‌ی Nature Astronomy منتشر شده است.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات