واکسن آنفلوانزا چگونه به مبارزه علیه کووید ۱۹ کمک می‌کند
درحالی‌که با اضطراب منتظر توسعه و تأیید واکسن ایمن و موثری دربرابر کووید ۱۹ هستیم، واکسن نجات‌بخش دیگری وجود دارد که تقریبا دردسترس تمام افرادی است که بیش از ۶ ماه سن دارند. بله، این واکسن، واکسن آنفلوانزا است که به‌عنوان رویدادی سالانه ارائه می‌شود ولی میزان مشارکت مردم در آن کافی نیست. بهانه‌های زیادی برای این کار وجود دارد مثل اینکه «من هرگز دچار آنفلوانزا نمی‌شوم» یا موارد دیگری نظیر اینکه «یک بار واکسن آنفلوانزا را دریافت کردم ولی دچار آنفلوانزا شدم.» بهانه‌ی دوم خصوصا نشانگر تصور غلط رایجی درمورد ماهیت و اثربخشی واکسن‌های آنفلوانزا است که ممکن است درمورد واکسن ویروس کرونایی که درنهایت وارد بازار می‌شود، نیز درست باشد.
واکسن‌های آنفلوانزا به‌طور متوسط ۵۰ درصد در پیشگیری از عفونت ناشی‌از سویه‌های اصلی ویروس آنفلوانزا که انتظار می‌رود در فصل آنفلوانزای پیش رو در جامعه در گردش باشند، مؤثر هستند. این فصل معمولا از نوامبر یا دسامبر تا آوریل یا مه ادامه دارد. علت نیاز به دریافت سالانه واکسن‌های آنفلوانزا دو مسئله است:
۱. ویروس‌های آنفلوانزا به‌راحتی جهش پیدا کرده و ترکیب سویه‌های ویروسی از سالی به سال دیگر متفاوت است.
۲. حتی اگر ویروس دچار تغییر قابل‌توجهی نشود، ایمنی که دربرابر آن‌ها در بدن ایجاد شده است، به‌تدریج از بین می‌رود و ممکن است تا فصل آنفلوانزای بعدی وجود نداشته باشد.
واکسن ویروس کرونا نیز ممکن است از این جهت تفاوتی نداشته باشد. مایکل اوسترهولم، متخصص بیماری‌های عفونی در دانشگاه مینه‌سوتا گفت: «اگر واکسنی تولید شود که تا ۵۰ درصد هم در پیشگیری از کووید ۱۹ مؤثر باشد، تأیید خواهد شد. البته ما درجه‌ی بالاتری از اثربخشی را می‌خواهیم اما مانند واکسن آنفلوانزا، ۵۰ درصد محافظت بهتر از صفر است. احتمالا واکسن کووید ۱۹ به‌اندازه‌ی واکسن‌های کودکان که می‌شناسیم، مؤثر نخواهد بود.»
بنابراین، حتی پس از ایمن‌سازی دربرابر کووید ۱۹ ممکن است همچنان مجبور باشیم فاصله‌گیری اجتماعی را رعایت کنیم، ماسک بپوشیم، دست‌های خود را مرتبا بشوییم و اجتماعات درون فضاهای بسته را محدود کنیم مگر اینکه زمانی برسد که ویروس ناپدید شود.
اقدامات محافظتی دربرابر کووید ۱۹ ممکن است به محدود کردن انتشار آنفلوانزا نیز کمک کند. در فضای داخلی یا خارجی، ماسک‌ها می‌توانند انتقال هوابرد هر دو بیماری ویروسی را که همراه‌با سرفه، عطسه و صحبت کردن فرد عفونی انتشار پیدا می‌کنند، کاهش دهند.
ازآنجاکه به‌نظر می‌رسد آنتی‌بادی‌هایی که فرد در پی ابتلا به عفونت ویروس کرونا تولید می‌کند، طی زمان کاهش پیدا می‌کنند، احتمال زیادی وجود دارد که برای ایجاد محافظت کافی نیاز باشد واکسن ویروس کرونا به‌طور مکرر و شاید سالانه دریافت شود. برخلاف آنفلوانزا، کووید ۱۹ نشانه‌ای از فصلی بودن ندارد. هوا گرم باشد یا سرد، خشک باشد یا مرطوب، ویروس کرونا همچنان به‌شدت عفونی است. این ویروس به‌سادگی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود و حتی می‌تواند قبل از اینکه فرد مبتلا متوجه شود که دچار عفونت شده است و نیز به‌وسیله‌ی کسانی که دچار بیماری قابل‌توجهی نمی‌شوند، انتقال پیدا کند.
موضوع مهم دیگر اینکه واکسن آنفلوانزا باعث بروز آنفلوانزا نمی‌شود. برخی افراد ممکن است با دریافت واکسن آنفلوانزا دچار تب شوند، اما این وضعیت ممکن است تاحدی نشان‌دهنده‌ی تلاش بدن برای ایجاد پاسخ ایمنی باشد. کسانی که طی چند روز اول دریافت واکسن دچار عفونتی مانند آنفلوانزا می‌شوند، ممکن است درواقع دچار عفونت تنفسی دیگری شده باشند یا قبل از دریافت واکسن به عفونت آنفلوانزا مبتلا بوده باشند.
ویروس‌های آنفلوانزا به‌طور معمول دارای دوره‌ی نهفتگی یک تا چهار روز قبل از بروز علائم هستند و حدود دو هفته طول می‌کشد تا اثر حفاظتی واکسن کامل شود. اگر افراد قبل از ایمن‌سازی مناسب دچار ویروس شوند، این احتمال وجود دارد که بیماری آن‌ها از شدت کمتری برخوردار باشد. چنین چیزی ممکن است درمورد واکسن کرونا نیز صادق باشد.
کارشناسان نگران همزمانی همه‌گیری آنفلوانزای امسال با دنیاگیری کووید ۱۹ هستند که به‌راحتی می‌تواند سیستم مراقبت‌های بهداشتی را تحت فشار قرار داده و موجب کمبود بیشتر تخت‌های بیمارستان و تجهیزات محافظ شخصی شود. ذات‌الریه یکی از عوارض غیرمعمول آنفلوانزا است که می‌تواند به بار بستری‌شدن‌های مورد نیاز برای افرادی که دچار عفونت ویروس کرونا هستند، بیفزاید.
کارشناسان همچنین نگران افرادی هستند که دچار آنفلوانزا شده و با تصور ابتلا به کووید ۱۹ به‌دنبال دریافت مراقبت‌های پزشکی و آزمایش هستند که می‌تواند آن‌ها را درمعرض این ویروس وحشتناک قرار داده و نیز موجب کمبود آزمایش شود. هر دو بیماری می‌توانند باعث بروز علائم مشابهی نظیر تب، سرفه، تنگی نفس و خستگی شدید شوند.
احتمال نگران‌کننده دیگر آن است که افراد دچار آنفلوانزا ممکن است نسبت‌به ابتلا به کووید ۱۹ مستعدتر شده و دچار بیماری شدیدتری شوند. حتی اگر ابتلا به کووید ۱۹ را درنظر نگیریم، عوارض آنفلوانزا می‌تواند جدی باشد. آن‌ها شامل ذات‌الریه باکتریایی، عفونت گوش، عفونت سینوس و بدتر شدن شرایط پزشکی مزمنی نظیر آسم، دیابت و نارسایی احتقانی قلب می‌شوند. سایر افراد درمعرض خطر عوارض جدی مرتبط با آنفلوانزا شامل افراد ۶۵ ساله و سالخورده‌تر، زنان باردار و کودکان زیر ۵ سال می‌شوند.
کودکان کمتر از ۶ ماه یا افراد دچار شرایط پزشکی مانند کسانی که دارای سابقه‌ی سندرم گیلن‌باره بوده یا قبلا واکنش شدیدی دربرابر واکسن آنفلوانزا داشته‌اند، نباید واکسن را دریافت کنند. اگرچه طبق دستورالعمل‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، بیشتر افرادی که نسبت‌به تخم‌مرغ آلرژی دارند، می‌توانند واکسن آنفلوانزا را بدون خطر دریافت کنند. این واکسن حاوی ویروس غیرفعال است، بنابراین برای کسانی که نباید با واکسن حاوی ویروس زنده ایمن‌سازی شوند، بی‌خطر است. البته بهتر است وقتی احساس ناخوشی می‌کنید، واکسن را دریافت نکنید.
برخی انواع واکسن آنفلوانزا تنها برای استفاده در افراد بزرگسال تأیید شده است. برای مثال واکسن نوترکیب آنفلوانزای Flublok Quadrivalent که در آن از ویروس‌های رشدیافته در تخم‌مرغ استفاده نشده است، برای افراد دارای سن ۱۸ سال و بیشتر مناسب است.
برای افراد ۶۵ ساله و مسن‌تر، واکسن غیرفعالی به‌نام Fluzone High-Dose دردسترس است. این واکسن مخصوصا برای افرادی که در خانه‌های سالمندان و دیگر مراکز مراقبت‌های طولانی‌مدت زندگی می‌کنند، توصیه می‌شود. سطوح آنتی‌ژن موجود در این واکسن که برای ایجاد پاسخ ایمنی لازم است، چهار برابر بیش از مقداری است که در واکسن‌های دارای دوز استاندارد آنفلوانزا وجود دارد.
به‌طورکلی، ماه اکتبر (۹ مهر تا ۹ آبان) زمانی ایده‌آل برای دریافت واکسن آنفولانزا برای کمک به محافظتی است که در کل فصل پیش رو دوام می‌آورد، زیرا اثرات آن با گذشت زمان ممکن است کاهش پیدا کند. البته امسال باتوجه‌به دنیاگیری، ماه سپتامبر (۱۰ شهریور تا ۸ مهر) ممکن است بهتر باشد، در غیر این صورت هر زمان که بتوانید، بهتر است واکسن را دریافت کنید.
نظرات