کشف مکانیسمی که طول عمر کرم‌ها را تا ۵۰۰ درصد افزایش می‌دهد
براساس نتایج پژوهشی جدید، چندین تغییر ژنتیکی ساده موجب ۵۰۰ درصد افزایش طول عمر کرم‌ها می‌شود. این افزایش در طول عمر بسیار بیشتر از چیزی است که انتظار داشتیم و به تصور دانشمندانی که روی این موضوع کار می‌کنند، چنین نتایجی ممکن است به ما در درک بهتر فرایند پیری کمک کند. کرم‌هایی مانند نماتد الگانس (Caenorhabditis elegans) اطلاعات شگفت‌انگیزی درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد بدن انسان دراختیار دانشمندان قرار می‌دهند. این اشکال ساده‌ی حیات درمقایسه‌با پستانداران، فقط دو‌سه هفته زندگی می‌کنند و برای مطالعه‌ی مسیرهای متابولیکی و ژن‌های مختلف مشترک با انسان‌ها مناسب هستند.
در گذشته، دانشمندان نشان داده‌اند تغییر مسیر سیگنال‌دهی انسولین (IIS) در کرم‌ها موجب افزایش ۱۰۰ درصدی و تغییر در مسیر TOR (هدف راپامایسین) موجب افزایش ۳۰ درصدی طول عمر آن‌ها می‌شود. مطالعه‌ی اخیر با هدف تغییر ژنتیکی دو مسیر طراحی شد؛ به‌طوری‌که اثر هم‌زمان هر دو مسیر درمقایسه‌با جمع اثرهای جداگانه‌ی آن‌ها، موجب افزایش چهارپنج برابری در طول عمر شود. جارود رولینز، از آزمایشگاه زیست‌شناسی MDI می‌گوید:
تأثیر هم‌افزایی آن واقعا زیاد است. این اثر، یک اثر یک به‌اضافه‌ی یک برابر دو نیست، این یک به‌اضافه‌ی یک برابر پنج است.
یافته‌ها نشان می‌دهند پیری فقط نتیجه‌ی ساده‌ی ژنی واحد یا مسیری نیست که به‌طور مستقل عمل می‌کند؛ بلکه حاصل تعامل شبکه‌هایی است که در بلندمدت باهم همکاری می‌کنند. این امر می‌تواند توضیح دهد چرا ژن یا مسیر سلولی واحدی یافت نشده است که بتواند موجب افزایش طول عمر کرم‌ها یا انسان‌ها یا دیگر حیوانات شود.
نویسندگان دریافته‌اند هنگامی که هر دو مسیر IIS و TOR دست‌کاری می‌شود، فعالیت پایین‌دست آن‌ها به‌صورت هم‌افزایی اثر می‌کند و موجب القای پاسخ استرس میتوکندریایی می‌شود که افزایش طول را به‌دنبال دارد. اینکه آیا این مکانیسم به‌طور مستقیم در انسان‌ها نیز به‌کار می‌آید، باید بررسی شود؛ اما درک این رابطه مطمئنا مسیرهای جدیدی برای پژوهش‌های آینده بازمی‌کند.
به‌دلیل عمر طولانی انسان‌ها، مطالعه‌ی پیری انسان برای دانشمندان کاملا دشوار است. همچنین، تغییردادن ژن‌های انسان برای دیدن اینکه چه اتفاقی می‌افتد، درست نیست؛ بنابراین، باید برای مطالعه‌ی این موضوع به حیواناتی مانند موش و مگس سرکه و کرم‌ها روی آوریم. پژوهشگران توانستند طول عمر موش را افزایش دهند و با افزایش طول تلومرهای آن، احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهند؛ اما حتی با تمام محدودیت‌های علمی مرتبط با پژوهش‌های پیری انسان، به پیشرفت‌هایی دست پیدا کرده‌ایم.
پژوهشگران در آزمایشی بالینی مشغول آزمایش داروی متفورمین هستند؛ دارویی رایجی برای دیابت نوع۲ که قابلیت به‌تأخیر‌انداختن آغاز بیماری‌های مرتبط با سنی مانند سرطان و بیماری قلبی‌عروقی و بیماری آلزایمر را دارد. شاید پژوهش جدید درباره‌ی کرم الگانس مسیرهایی به‌سمت آزمایش‌های بالینی آینده بگشاید. هرمن مالر، رئیس آزمایشگاه زیست‌شناسی MDI می‌گوید:
با وجود کشف مسیرهای سلولی کرم الگانس که پیری را کنترل می‌کنند، مشخص نیست نحوه‌ی تعامل این مسیرها چگونه است. با کمک به تشریح این تعاملات، دانشمندان راه را برای درمان‌های موردنیاز برای افزایش طول عمر سالم جمعیتی هموار می‌کند که به‌سرعت در حال پیر‌شدن است.
این پژوهش در مجله‌ی Cell Reports منتشر شده است.
نظرات