نکات کاربردی عکاسی ماکرو و ترفندهای مخصوص گوشی‌های هوشمند

عکاسی ماکرو سبکی از عکاسی است که برای اولین بار در سال ۱۸۹۹ معرفی شد و با مرور زمان به یکی از محبوب‌ترین ژانرهای عکاسی تبدیل شد. دراصل این سبک از عکاسی به‌عنوان یک کار علمی آغاز شد؛ دانشمندان برای عکاسی از سوژه‌های میکروسکوپی، میکروسکوپ‌ها را به دوربین‌ها متصل کردند.

در ادامه این مقاله، ابتدا نگاهی کلی به نکات عکاسی ماکرو خواهیم داشت و سپس به ترفندهای عکاسی ماکرو در گوشی‌های هوشمند خواهیم پرداخت. تا انتهای این مقاله‌ی آموزش عکاسی از زومیت، ما را همراهی کنید.

در عکاسی ماکرو، عکاس از فاصله بسیار نزدیک به سوژه اقدام به عکاسی می‌کند تا سوژه‌ بزرگ‌تر از واقعیت ثبت شود؛ در نتیجه عکس، جزئیاتی را نمایان خواهد کرد که در حالت عادی و از دیدن آن‌ها عاجز هستیم. عکس‌های ماکرو واقعی با لنزی گرفته می‌شوند که قابلیت بزرگ‌نمایی دارد تا جزئیات کوچکی را که ممکن است با چشم غیرمسلح از دست بدهید، ثبت کند.

امروزه عکاسی ماکرو، روشی سرگرم‌کننده برای ثبت صحنه‌های بسیار کوچک با جزئیات واضح است.

این تفکر که این ژانر عکاسی فقط مربوط به عکاسی از حشرات و گل‌ها است، کاملاً اشتباه است. با این که موارد ذکرشده ازجمله موضوعات مورد‌علاقه‌ عکاسان ماکرو به شمار می‌روند، ولی این ژانر به هیچ وجه به سوژه‌ها و فرم‌های یکسان و تکراری محدود نمی‌شود. اگر تکنیک‌های نه‌چندان دشوار عکاسی ماکرو را بدانید، تقریباً هر چیزی می‌تواند به سوژه‌ای جذاب برای عکس‌های ماکروی شما تبدل شود. با به‌‌کارگیری این ترفندها و تکنیک‌ها حتی می‌توانید با عکاسی از اشیا مختلف در منزل، مهارت خود را افزایش دهید. به یاد داشته باشید که خلاقیت از عناصر اصلی این سبک از عکاسی است.

با اطلاعاتی که تا اینجا در اختیارتان گذاشتیم، اکنون می‌دانید که آماده به‌ کارگیری ترفندها هستید یا خیر. در ادامه به مهم‌ترین نکات کاربردی عکاسی ماکرو اشاره کرده‌ایم.

یافتن تنظیمات مناسب دوربین برای عکاسی ماکرو، فرایند آزمایش یا آزمون‌وخطا است، اما برخی از نکات اساسی وجود دارد که باید در نظر داشت. در ادامه شما را راهنمایی می‌کنیم.

پیدا کردن یک سوژه جذاب برای عکاسی ماکرو به خلاقیت و اطلاعات قبلی شما بازمی‌گردد. سوژه‌های خاصی وجود دارند که وقتی از نزدیک و بدون زمینه مشاهده می‌شوند، قابل تشخیص نیستند. اگر بیننده‌ نتواند با دیدن عکس ماکرو شما متوجه شود که به چه چیزی نگاه می‌کند، چگونه می‌تواند از آن قدردانی کند؟

البته همه این‌ها یک مسئله ترجیحی و زیبایی‌شناسی است. اگر سوژه‌ای که از آن عکس گرفته‌اید در سبک ماکرو گیج‌کننده به نظر می‌رسد، اما همچنان از نظر زیبایی‌شناختی برای چشم خوشایند است، قطعاً سوژه مناسبی است.

موضوعات رایج برای عکاسی ماکرو شامل حشرات کوچکی مانند پروانه‌ها، قطرات باران و اشیاء ریز مانند عروسک‌های مینیاتوری، جواهرات و وسایل خانه است. از اجسام بی‌جان به دلیل حرکت نکردن به راحتی می‌توان عکس گرفت، اما کار روی حشرات می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد. یک نکته کلیدی برای عکاسی از حشرات این است که از فاصله‌ای مطمئن عکس بگیرید تا احتمال ترساندنشان کمتر باشد.

عکاسی از اجسام بی‌جان نسبتاً آسان است زیرا می‌توانید کنترل کاملی بر موقعیت، نور و حتی پس‌زمینه خود داشته باشید. بسته به ترکیب‌بندی قاب خود، سوژه را در پس‌زمینه مورد‌نظرتان قرار دهید و مطمئن شوید که همه چیز هماهنگ است. بسیاری از عکاسان ترجیح می‌دهند با قرار دادن سوژه خود در مقابل پس زمینه ای متضاد که دورتر از سوژه قرار دارد، آن را ساده نگه دارند؛ اینگونه یک پس‌زمینه محو زیبا به وجود خواهد آمد.

گاهی ممکن است کنترل چندانی بر پس‌زمینه خود نداشته باشید. با این حال، می‌توانید دیدگاه خود را تغییر دهید. به یاد داشته باشید که چشم به‌طور طبیعی به روشن‌ترین نقطه عکس می‌رود، بنابراین اگر در نور مختلط عکاسی می‌کنید، از آنچه در پس‌زمینه است آگاه باشید. ممکن است لازم باشد زاویه دید خود را تغییر دهید، نزدیک‌تر شوید و کادر را با سوژه‌تان پر کنید یا یک ورق کاغذ ساده یا یک پرینت کوچک از شاخ و برگ‌های معمولی و بدون هایلایت بیاورید تا در پشت سوژه نگه دارید. همچنین می‌توانید با عکس‌برداری از دیافراگم‌های بازتر که فوکوس پس‌زمینه را کاهش می‌دهد یا استفاده از رینگ‌لایت که بیشتر پس‌زمینه‌ها را به تاریکی می‌برد، به‌هم‌ریختگی پس‌زمینه را کنترل کنید.

یک عکاس باید یاد بگیرد که چگونه ترکیب‌بندی خود را در دوربین بهبود بخشد. این یعنی باید قبل از کلیک کردن روی شاتر به امید تکیه بر پس‌پردازش، سوژه خود را به خوبی در قاب ترکیب‌بندی کنید. این موضوع می‌تواند برای عکاسی ماکرو بسیار مهم باشد، زیرا برش دادن یا کراپ کردن عکس‌ها می‌تواند وضوح عکس را کاهش دهد. به جای برش دادن عکس یک حشره برای بزرگ‌تر نشان دادن آن، بزرگ‌نمایی سوژه خود را هنگام عکاسی افزایش دهید تا رزولوشن اصلی را حفظ کنید.

در‌حالی‌که کاهش دیافراگم، عمق میدان موردنیاز برای فوکوس کردن سوژه را به شما می‌دهد، باعث می‌شود نور کمتری به دوربین برسد. اگر تنظیمات شما نور طبیعی کافی را ارائه نمی‌دهد، استفاده از فلاش دوربین یا رینگ‌لایت ماکرو می‌تواند به مقابله با این مشکل کمک کند.

درنظر داشته باشید که اگر سوژه زنده باشد، نور فلاش ممکن است آن را وحشت‌زده کند. یک دیفیوزر فلاش می‌تواند برای کاهش نور و نترساندن سوژه مفید باشد.

در سطوح بالای بزرگ‌نمایی، ویژگی فوکوس خودکار در بعضی دوربین‌ها به‌خوبی کار نمی‌کند زیرا دوربین نمی‌تواند به طور خودکار یک نقطه کانونی را پیدا کند. به جای استفاده از فوکوس خودکار، تا حد امکان به سوژه خود نزدیک شوید و از فوکوس دستی روی دوربین خود استفاده کنید. هنگامی که تنظیمات بهینه را پیدا کردید، بدن خود را به جلو و عقب تکان دهید تا قسمت‌های مختلف تصویر را در فوکوس قرار دهید. هر بار که سوژه در فوکوس است، عکس بگیرید. اگر نمی‌توانید کل سوژه را در فوکوس قرار دهید، سعی کنید چندین عکس با نقاط مختلف سوژه در فوکوس تهیه کنید.

قبل از این که روی سوژه فوکوس کنید و روی دکمه شاتر بزنید، درک این نکته مفید است که در عکاسی ماکرو، نقطه فوکوس می‌تواند ترکیب‌بندی را تا حد زیادی بهبود بخشد.

یکی از مواردی که می تواند به شما کمک کند عکس های ماکرو بهتری بگیرید، یادگیری نحوه فوکوس دستی بر روی قسمت‌های مختلف کادر است. سعی کنید فوکوس را برای نمایش پرسپکتیو‌های متفاوت و جالب تغییر دهید.

افراد تازه‌کار در عکاسی ماکرو معمولاً سوژه را از موقعیت فعلی خود عکاسی می‌کنند و با زاویه ۴۵ درجه به سمت آن می‌ایستند. با تکرار این زاویه، عکس‌های شما خسته‌کننده به نظر می‌رسند؛ بنابراین یافتن زوایای منحصربه‌فرد بسیار مهم است. سعی کنید سوژه خود را از کنار، جلو یا پایین عکاسی کنید. همچنین می‌‌توانید با بالا کشیدن گیاه یا برگی که سوژه روی آن قرار گرفته است، زاویه جذاب‌تر و پس‌زمینه خیره‌کننده‌تری ایجاد کنید.

بین عمق میدان کم، استفاده از فوکوس دستی و موقعیت‌یابی ظریف دوربین، دستیابی به نتایج مطلوب در عکاسی ماکرو بدون استفاده از سه‌پایه برای تثبیت دوربین بسیار دشوار است. به‌کارگیری سه‌پایه برای عکس‌های ماکرو از اجسام ثابت ایده‌آل است، اما می‌تواند برای گرفتن نتایج بهتر برای سوژه‌های زنده مانند حشرات نیز استفاده شود. استفاده از سه‌پایه همچنین می‌تواند به شما کمک کند مجموعه‌ای از عکس‌های تقریباً یکسان بگیرید که برای تکنیک انباشت فوکوس که در ادامه توضیح داده شده است، بسیار مهم است.

اکثر مردم به شما توصیه می‌کنند از دیافراگم‌های کوچک‌تر (عدد f-stop بزرگ‌تر) استفاده کنید زیرا به افزایش عمق میدان شما کمک می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که قسمت‌های مهم سوژه در فوکوس واضح هستند. مشکل استفاده از دیافراگم کوچک‌تر این است که نورِ کاهش‌یافته و پراکنده می‌تواند تا حد زیادی بر وضوح تصویر شما تأثیر بگذارد. از طرف دیگر اگر از دیافراگم خیلی بزرگ استفاده کنید، در نهایت عمق میدان کمتری خواهید داشت؛ یعنی برخی از قسمت‌های سوژه شما نیز ممکن است تار شوند.

یکی از سخت‌ترین بخش‌ها در انجام عکاسی ماکرو، دستیابی به تعادل مناسب بین وضوح مطلوب و عمق میدان است. اگر بتوانید از پرسپکتیو یا زاویه‌ای عکس بگیرید که به شما امکان می‌دهد مهم‌ترین یا جالب‌ترین قسمت‌های سوژه خود را بر روی یک صفحه فوکوس قرار دهید، تنها کاری که باید بکنید این است که بزرگ‌ترین اپرچر یا روزنه میانی را پیدا کنید که اجازه نمی‌دهد سوژه‌ در قسمت‌های خاصی تار شود.

در هر روش عکاسی، هرچه عکس‌های بیشتری بگیرید، فضای بیشتری برای آزمایش و فرصت‌های بیشتری برای دستیابی به یک عکس عالی خواهید داشت. این موضوع به ویژه در مورد عکاسی ماکرو صدق می‌کند، جایی که ممکن است دیگر فرصتی نداشته باشید که از نزدیک و شخصاً با سوژه خود صحنه قبلی را خلق کنید.

عکاسی از قطرات شبنم روی یک گیاه یا قطرات باران روی یک پنجره می‌تواند عکس‌های ماکرو چشمگیری ایجاد کند. اما همیشه لازم نیست منتظر باران یا شبنم باشید. می‌توانید از یک بطری اسپری ساده استفاده کنید و قطرات را با ظرافت به سوژه خود اضافه کنید تا هیجان بصری بیشتری به تصویر خود بدهید.

جدای از تغییر دیافراگم، روش دیگری برای به دست آوردن عمق میدان بیشتر برای عکاسی ماکرو این است که مجموعه‌ای از عکس‌ها را با استفاده از یک نرم‌افزار پس‌پردازش مانند ادوبی فتوشاپ روی هم قرار دهید؛ به اصطلاح استک یا انباشت کنید.

فوکوس استکینگ (focus stacking) یا انباشت فوکوس،‌ یک تکنیک پس‌پردازشی است که در آن چندین عکس با نقاط فوکوس متفاوت با هم ترکیب می‌شوند تا تصویری ایجاد کنند که در آن کل سوژه واضح است و در فوکوس قرار دارد.

این کار به گرفتن چندین عکس از یک سوژه در فواصل کانونی مختلف و سپس لایه‌بندی آن‌ها با استفاده از نرم‌افزار نیاز دارد.

عکاسی ماکرو علیرغم اینکه برای بسیاری از مبتدیان تا حدودی پیچیده است، می‌تواند یک سبک عکاسی بسیار مفید باشد. در حالی که برای دستیابی به یک عکس ماکرو حرفه‌ای خوب باید چیزهای زیادی را به خاطر بسپارید، تمرین به تبدیل آن به یک عادت کمک می‌کند. وقتی به همه چیز عادت کردید، برایتان تبدیل به یک مهارت می‌شود که باید در مسیر تکامل و پیشرفت آن پیش بروید.

در ترکیب‌بندی خود جسور باشید، به دنبال رنگ‌های خیره‌کننده بگردید و از آزمایش و ایجاد انتزاع نترسید. بزرگ‌ترین مزیت عکاسی ماکرو این است که موضوعات پیش‌پا‌افتاده را با بزرگ کردن آن‌ها به‌اندازه‌ای فراتر از آنچه که چشم انسان به دیدنش عادت دارد، به دنیای شگفت‌انگیز تبدیل می‌کند.

وقت آن است که سرگرم شوید. به عکاسی ادامه دهید و از آزمایش کردن نترسید. نزدیک‌تر و نزدیک‌تر عکاسی کنید. هرچه نزدیک‌تر می‌شوید، چیزهای بیشتری برای دوربینتان آشکار می‌شود. از کاوش و عکاسی از جهان‌های کوچکی که در انتظار شما هستند لذت ببرید!

تقریباً تمام نکاتی که در ابتدای مقاله به عنوان نکات کاربردی عکاسی ماکرو ذکر کردیم، برای عکاسی ماکرو در گوشی‌های هوشمند نیز کاربرد دارد. مدل گوشی شما برای این نوع عکاسی نقش مهمی را ایفا می‌کند. در مقاله بهترین گوشی‌های مناسب عکاسی با بهترین‌های روز بازار آشنا شوید.

اولین کاری که برای عکاسی ماکرو با گوشی باید انجام دهید، فعال کردن حالت ماکرو است. فعال‌سازی این حالت در گوشی‌های برندهای مختلف، متفاوت است. در بخش بعدی به فعال کردن این گزینه در آیفون اشاره کرده‌ایم.

زمانی‌ که قصد دارید از یک سوژه متحرک عکاسی کنید، بهترین کار ممکن استفاده از عکاسی پیاپی یا Burst Mode است. البته این ویژگی در دوربین‌های دیجیتال هم وجود دارد و فقط مختص گوشی‌های هوشمند نیست. اگر گوشی‌ شما این حالت را ندارد، می‌توانید از اپ Burst Mode استفاده کنید. در این حالت پس از فشردن دکمه شاتر بسته به تنظیمات، تعداد زیادی عکس از صحنه گرفته می شود تا درنهایت بتوانید واضح‌ترین مورد را انتخاب کنید.

برای اینکه پس از عکاسی بتوانید به بهترین شکل از قابلیت‌های ویرایش استفاده کنید، باید مطمئن شوید که به‌صورت خام (Raw) عکاسی می‌کنید. این نکته در مورد عکاسی با دوربین هم صادق است. عکاسی به‌صورت خام فضای فایل بیشتری را در گوشی شما اشغال می‌کند، اما همچنین تصویری با گزینه‌های ویرایش بی‌پایان ایجاد می‌کند.

توجه داشته باشید که همه گوشی‌های هوشمند از این قابلیت بهره نمی‌برند؛ اما اگر گوشی شما این توانایی را دارد از آن غافل نشوید.

در مقاله ثبت تصاویر خام با دوربین گوشی‌ بیشتر با این موضوع آشنا شوید.

برخی از اپ‌های دوربین شخص ثالث قابلیت‌های زیادی را به‌طور یک‌جا در اختیارتان قرار می‌دهد. اگر فکر می‌کنید بهتر است اپ دوربین پیش‌فرض گوشی را با یک اپ کاربردی‌تر و حرفه‌ای‌تر عوض کنید، پس معطل چه هستید؟

بین اپ‌های مختلف دوربین بگردید و بهترینشان را انتخاب کنید. همچنین می‌توانید به مقاله بهترین اپ‌های دوربین برای گوشی اندروید سر بزنید.

اگر در عکاسی ماکرو با گوشی مصمم هستید و می‌خواهید آن را به‌طور جدی‌تر دنبال کنید، بهتر است در مورد خرید لنزهای مخصوص دوربین گوشی فکر کنید. بهترین بهترین راه برای گرفتن عکس‌های ماکرو شگفت‌انگیز با گوشی، خرید لنز مناسب برای گوشی‌تان است. در این مورد دستتان باز است زیرا در بازار لنزهای زیادی با قیمت‌های گوناگون وجود دارد. لازم نیست که حتماً بهترین و گران‌ترین مدل را انتخاب کنید.

به‌خاطر داشته باشید که یک عکاس خوب لزوماً به بهترین تجهیزات نیاز ندارد بلکه او مهارت عکاسی با امکانات موجود را دارد.

پس از اینکه فرایند عکاسی تمام شد، نوبت به ویرایش عکس‌ها می‌رسد. اهمیت این بخش از پروسه عکاسی ماکرو، دست کمی از مرحله عکاسی ندارد. توصیه می‌کنیم برای ویرایش هرچه بهتر عکس‌ها، آن‌ها را به کامپیوتر منتقل کنید و از ابزارهای قدرتمندی مانند فتوشاپ و لایت‌روم کمک بگیرید. بااین‌حال اگر به کامپیوتر دسترسی ندارید و می‌خواهید کاری را که با گوشی شروع کرده‌اید با گوشی تمام کنید، می‌توانید از بهترین اپ‌های ویرایش عکس گوشی استفاده کنید.

قبل از اینکه به فکر خرید یک لنز ماکرو برای آیفون خود بیفتید، بیایید در مورد گرفتن تصاویر نزدیک (close-up) با آیفون صحبت کنیم. تصاویر نمای نزدیک، سطح جزئیاتی را که یک لنز ماکرو می‌تواند ثبت کند، نشان نمی‌دهد اما همچنان عکس‌های خوبی ایجاد می‌کنند.

برای ایده گرفتن می‌توانید سری به مقاله شاتر برندگان چالش عکاسی ماکرو آیفون سال ۲۰۲۲ بزنید.

آیفون ۱۳ و آیفون ۱۴ برای ثبت تصاویر نمای نزدیک خیره‌کننده با فوکوس واضح از دوربین فوق عریض (Ultra Wide) استفاده می‌کند. در این حالت می‌توانید عکس‌های ماکرو و عکس‌های زنده بگیرید و فیلم‌های ماکروی اسلوموشن و تایم‌لپس ضبط کنید.

برای گرفتن یک عکس نمای نزدیک واضح، باید از فاصله نزدیک روی سوژه فوکوس کند. برای رسیدن به نتایج باکیفیت، باید آزمون و خطا کنید تا درنهایت براساس تجربه خودتان بهترین عکس‌ها را بگیرید.

• بعد از این‌که ترکیب‌بندی خود را انتخاب کردید، برنامه‌ی دوربینِ آیفون را باز کنید.
• در حالت ویدیو یا Photo روی دکمه 0.5 بزنید تا دوربین روی حالت اولترا واید قرار گیرد.
• آیفون را در فاصله نزدیک از سوژه ثابت نگه دارید. (این فاصله را با آزمون و خطا بیابید)
• برای قفل کردن فوکوس و نوردهی، با انگشت خود روی صفحه ضربه بزنید و نگه دارید.
• انگشتان خود را روی صفحه حرکت دهید تا کمی بزرگ‌نمایی کنید. زوم کردن بیش‌از‌حد باعث کاهش کیفیت عکس خواهد می شود.
• برای گرفتن عکس روی دکمه شاتر ضربه بزنید.