«بازماندهبین» با پیگیری ساترا متوقف شد؛ حواشی رئالیتیشو «بازمانده»
فعالیت سکوی پخش «بازماندهبین» پس از انتشار بخشهایی از مسابقه «بازمانده» بدون اخذ مجوزهای لازم و در پی طرح مواردی درباره «توهین به نمادهای ملی و میهنی»، متوقف شد. روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) اعلام کرده این اقدام در ادامه پیگیری حقوقی و با هدف «رعایت حقوق مخاطبان»، «صیانت از نمادهای ملی» و الزام سکوها به تبعیت از مقررات رسمی انجام شده است.
چه اتفاقی افتاد و علت رسمی چه بود؟
طبق متن منتشرشده از سوی ساترا، دو محور اصلی در توقف فعالیت سکو برجسته شده است:
- انتشار ویدئو/محتوا از مسابقه بدون دریافت مجوزهای لازم
- بروز مصادیقی که از آن با عنوان «توهین به نمادهای ملی و میهنی» یاد شده است.
در روایت رسانهای منتشرشده از ماجرا، یکی از ویدئوهای مورد انتقاد مربوط به بخشی از مسابقه است که در آن شرکتکنندگان به نمادهایی چون «هما» و «درفش کاویانی» با آجر/پرتاب ضربه میزنند؛ موضوعی که واکنش منفی کاربران را در فضای مجازی بهدنبال داشت.
چند روز پیش از اعلام توقف فعالیت سکو، عباس سیاحطاهری (معاون کاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا) در شبکه اجتماعی خود درباره وضعیت حقوقی این پروژه توضیح داده بود که «طرح» مسابقه «بازمانده» مجوز مشروط به اصلاح داشته، اما این مجوز در مرداد ۱۴۰۳ منقضی شده و در وضعیت فعلی «مجوز تولید» و «مجوز انتشار» ندارد و پیگیری قانونی در جریان است.
همزمان با بالا گرفتن انتقادها، سازندگان «بازمانده» نیز در صفحه رسمی اینستاگرامی برنامه، درباره بخش جنجالی توضیح دادهاند و مدعی شدهاند استفاده از آن سازه/پازل صرفاً در چارچوب مکانیزم بازی بوده و قصد بیاحترامی به نمادها و ارزشها وجود نداشته است با این حال این توضیحات کاربران را قانع نکرد.
آنچه این پرونده را از یک حاشیه محتوایی صرف فراتر میبرد، مدل انتشار برنامه است: «بازمانده» بهجای پخش در یکی از VODهای بزرگ، از ۲۲ آبان روی سکوی مستقلی با نام «بازماندهبین» منتشر شد که برنامه خاصی بهجز همین رئالیتی شو در خود نداشت.
بر اساس چارچوبهای ساترا، پلتفرمهای دارای مجوز VOD سطح یک امکان پخش «محتوای تولیدی» را ندارند و صرفاً میتوانند بازنشر محتوای داخلی/خارجی انجام دهند؛ در مقابل، انتشار برنامههای تولیدی نیازمند مجوز سطح دو است—و طبق همین گزارش، ظاهراً سکوی پخشکننده «بازمانده» در زمان انتشار برنامه، چنین مجوزی را نداشته است.
حاشیههای دیگر: بحث «حقوق کاربران» و مدل اشتراک
از آن سو نباید فراموش کرد راهاندازی یک سکو با «آثار محدود»، در حالی که از کاربران اشتراک دریافت میشود (یا نسبت ارزش اشتراک به حجم محصول محل سؤال است)؛ موضوعی که برخی آن را از منظر «حقوق کاربران» چالشبرانگیز دانستهاند.
در حال حاضر روشن نیست سرنوشت انتشار «بازمانده» در ادامه چگونه خواهد بود: آیا برنامه به پلتفرمهای دارای مجوز لازم منتقل میشود یا با اخذ مجوزهای لازم، انتشار در همین مسیر از سر گرفته خواهد شد.