گزارش جاب‌ویژن: از هر ۱۰ سازمان فقط یک مورد معلولان را استخدام می‌کند

آیا جامعه معلولان ایران در بازار کار فرصتی برابر دارند؟ آمار پلتفرم کاریابی جاب‌ویژ‌ن نشان می‌دهد که این فرصت کاری از چهار درصد جمعیت کشور دریغ شده است.

امروز، سوم دسامبر برابر با ۱۲ آذر، بهانه‌ای برای پرداختن به مسائل جامعه معلولان است. این روز که به نام «روز جهانی معلولان» نام‌گذاری شده، فرصت پرداختن به قشری است که با داشتن ویژگی‌های خاص از بسیاری فعالیت‌های روزمره منع شده و همین موانع، توانایی‌ها و مهارت‌هایشان را از نظر‌ها پنهان کرده است.

با وجود ظرفیت و مهارت این قشر، آماری که پلتفرم کاریابی جاب‌ویژن منتشر کرده نشان می‌دهد جامعه معلولان در کشور از فرصت برابر در بازار کار برخوردار نیستند. در حال حاضر ۵۹۰۶ نفر از جامعه معلولان در این پلتفرم حضور دارند که در انتظار استخدام در موقعیت شغلی مورد نظر خود هستند. این آمار از بررسی وضعیت رزومه‌هایی استخراج‌ شده که در آن افراد به معلولیت خود اشاره کرده‌اند. چه بسیار افرادی که با بیم از دست دادن فرصت برابر با سایر کارجویان، در رزومه خود به معلولیت اشاره نمی‌‌کنند.

جاب‌ویژن، به‌عنوان بزرگترین پلتفرم کاریابی برای تلاش در راستای ایجاد فرصت برابر برای معلولان امکانی را فراهم کرده که در آن کارجویان می‌توانند با فعال کردن گزینه «دارای معلولیت هستم» به‌طور مستقیم به مشاغلی متصل شوند که در آن کارفرمایان اشاره کرده‌اند که علاقه‌مند به استخدام معلولان در موقعیت شغلی مورد نظرشان هستند. با این همه جاب‌ویژن در گزارش خود به بررسی‌های اشاره کرده که احتمال می‌دهد بسیاری از معلولان از این ویژگی استفاده نمی‌کنند: «براساس آخرین آمارها 4 درصد از جمعیت کشور را معلولان تشکیل داده‌اند ولی تعداد افرادی که در رزومه خود به معلولیت اشاره کرده‌اند، سهم بسیار کمتری از کل رزومه‌های ثبت‌شده دارد.»

تاکنون ۴۴۴۲ سازمان حداقل یک آگهی با امکان استخدام معلولان منتشر کرده‌اند. این تعداد حدود ۹ درصد از کل شرکت‌ها و سازمان‌هایی را که از زمان آغاز به کار این فیچر در جاب‌ویژن فعال بودند، تشکیل می‌دهد. موضوعی که نشان می‌دهد به‌طور متوسط از هر ۱۰ سازمان، فقط یک سازمان در آگهی شغلی خود اعلام می‌کند که امکان استخدام معلولان در موقعیت‌های شغلی مورد نظر وجود دارد. حالا سؤال اینجا است آیا در ۹ سازمان دیگر هیچ موقعیت شغلی وجود ندارد که معلولان بتوانند در آن مشغول به کار شوند؟

این بررسی همچنین نشان می‌دهد شرکت‌هایی که در جاب‌‌ویژن برای استخدام معلولان اعلام آمادگی کرده‌اند بیشتر در صنایعی مثل شرکت‌های حوزه اینترنت، تجارت الکترونیک و خدمات آنلاین، حوزه فناوری اطلاعات، نرم‌افزار و سخت‌افزار، حوزه خدمات درمانی و سلامت، حوزه بازاریابی و تبلیغات و حوزه آموزش و پژوهش فعال هستند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد شرکت‌های بزرگ که تعداد کارکنان بیشتری دارند، اغلب به نسبت شرکت‌های کوچک، کمتر در حوزه استخدام معلولان فعال بوده‌اند.

از سوی دیگر آمارهای جاب‌ویژن نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۱۴۰۲ تاکنون بیش از ۷۱۱۳ هزار آگهی شغلی توسط کارفرمایان در این پلتفرم منتشر شده که در آن به‌صراحت اعلام شده است در این موقعیت امکان استخدام معلولان وجود ندارد.

در همین حال بر پایه داده‌های لحظه‌ای، هم‌اکنون بیش از ۲۰۶۸ موقعیت شغلی فعال در جاب‌ویژن وجود دارد که در آن کارفرمایان اعلام کرده‌اند که استخدام معلولان در این موقعیت‌های شغلی وجود دارد. این تعداد موقعیت شغلی در مقایسه با بیش از ۴۴ هزار موقعیت شغلی فعال در جاب‌ویژن عدد پایینی به حساب می‌آید و نشان می‌دهد تا ایجاد فرصت برابر برای معلولان همچنان فاصله زیادی در پیش است.

هرچند مقایسه این آمار با ادوار گذشته نشان می‌دهد از ابتدای فعالسازی امکان ثبت معلولیت در رزومه و آگهی شغلی، کلاً ۱۴۲۹۸ آگهی در این زمینه منتشر شده که نیمی از آن مربوط به سال ۱۴۰۲ بوده؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد با وجود فاصله بسیار تا آرمان فرصت برابر برای معلولان، تلاش‌ها در این زمینه چندان بی‌نتیجه نبوده است.