از ۵۹۸۹ خدمت دولتی، تاکنون ۱۶۱ خدمت تقریبا به‌طور کامل الکترونیکی شده‌‌اند

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در نشست خبری هشتمین دوره‌ی ارزیابی دولت الکترونیکی اعلام کرد دولت الکترونیکی تاکنون ۴۰ درصد محقق شده و ۶۰ درصد خدمات هنوز در پیچ‌و‌خم سازمان‌ها و رویه‌های سنتی مانده‌اند. به‌گفته‌ی رضا باقری‌اصل، تعارض منافع و امضاهای طلایی و ساختار سنتی باعث شده‌اند تا هنوز دولت الکترونیکی محقق نشود.

به‌گزارش زومیت، باقری‌اصل عنوان کرد در این دوره از ارزیابی، از میان ۵،۹۸۹ خدمت دولتی، تنها ۱۶۱ خدمت تقریبا به‌صورت کامل (بیش از ۹۰ درصد) الکترونیکی شده‌ و به مردم احساس الکترونیکی‌شدن داده‌اند. بااین‌حال، خدمت یا سازمانی که به‌طور کامل الکترونیکی شده باشد، هنوز در کشور ما تحقق نیافته است.

به‌گفته‌ی باقری‌اصل، مرحله‌ی بعد از تحقق نسبی دولت الکترونیک این است که وارد فاز هوشمندسازی شویم؛ بدین‌معنا که به‌جای اینکه مردم به‌دنبال الکترونیکی‌کردن خدمات باشند، سازمان‌ها از مردم درخواست کنند که خدماتشان را به‌طور الکترونیکی دریافت کنند. او اضافه کرد اکنون ۱۶۱ خدمت می‌توانند به این فاز وارد شوند.

دستگاه‌های دولتی برتر از میان ۱۶۳ سازمان به‌ترتیب شامل وزارت تعاون، مرکز توسعه‌ی تجارت الکترونیکی، بیمه‌ی مرکزی، سازمان فناوری، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، سازمان حج و زیارت، بنیاد شهید، سازمان ملی استاندارد، وزارت اقتصاد و دارایی و پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات بوده‌اند. این ارزیابی هر سه یا شش ماه انجام می‌گیرد.

بیشتر خدمات دولتی که ۳،۳۰۹ مورد هستند، بیش از ۰ تا ۵۰ درصد، ۳۲۵ خدمت بین ۷۵ تا ۹۰ درصد، ۱،۹۱۳ خدمت بین ۵۰ تا ۷۵ درصد و ۲۶۰ خدمت نیز اصلا الکترونیکی نشده‌اند. ارزیابی دولت الکترونیکی با مدل اولویت سیاسی انجام شد که چهار حوزه را در‌بر می‌گیرد:

• دولت کاربرمحور
• دولت شفاف
• دولت یکپارچه
• دولت مشارکتی

باقری‌اصل اعلام کرد هرکدام از این حوزه‌ها به‌ترتیب ۴۰، ۲۵، ۲۵ و ۱۰ درصد تحقق یافته‌اند. بیشترین دسته‌بندی خدمات الکترونیکی‌شده در حوزه‌های اولویت‌دار مربوط به سلامت و سپس آموزش، رفاه و حمایت‌های اجتماعی، کار و اشتغال، محیط‌زیست و عدالت می‌شود. بااین‌حال، این عملکرد مناسب باعث نشده است تا این سازمان‌ها خدمات مناسبی به گروه‌های آسیب‌پذیر ارائه کنند. برای مثال، در نمودار زیر مشاهده می‌کنیم که امتیاز کیفیت خدماتوزارت تعاون به افرادی که در فقر زندگی می‌کنند، بسیار کمتر از درصد الکترونیکی‌شدن آن است.

درادامه، وضعیت برخی خدمات پرمخاطب ازجمله درخواست صدور شناسنامه، درخواست مجوز ساخت ساختمان، درخواست مجوز کسب‌و‌کار و درخواست مجوز رانندگی را ازنظر کیفیت خدمات و تعداد کشورهای ارائه‌دهنده خدمت و دستگاه متولی آن مشاهده می‌کنید.

درادامه‌ی این فهرست، مواردی مانند درخواست خریدوفروش املاک، درخواست گواهی ازدواج، درخواست صدور کارت ملی، درخواست ویزا و پرداخت جریمه‌ها قرار دارند:

باقری‌اصل اعلام کرد رتبه‌ی ایران در شاخص‌های دولت الکترونیک در رده‌بندی‌های جهانی در سال ۲۰۲۰ به ۶۵ درصد رسیده است که در میان ۱۹۳ کشور دنیا به آن رتبه‌ی ۸۹ را می‌دهد. وی درباره‌ی اینکه چرا این شورا اهرم فشاری برای مجاب‌کردن دستگاه‌ها به اجرا‌کردن دولت الکترونیکی ندارد، می‌گوید دولت الکترونیک ضمانت اجرایی ندارد و خدماتی که اکنون ارائه می‌شود، تنها حاصل همکاری دستگاه‌ها است.

بااین‌حال، دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات خبر داد که این شورا در تعامل با مجلس برای پیگیری این مهم تحت یکی از موارد طرح داده‌ها و اطلاعات ملی (دوام) است و در‌صورت تصویب طرح، همکاری‌نکردن دستگاه‌ها در ارائه‌ی داده برای خدمات الکترونیکی جرم محسوب خواهد شد.