سیم‌کارت کودک؛ راهکاری برای کنترل فرزندان

گوشی‌های هوشمند، ابزاری که دسترسی به شبکه‌های اجتماعی مختلف را برای کودکان فراهم می‌کند، رد و بدل کردن فیلم‌ها و عکس‌های اخلاقی و غیر اخلاقی و ارتباطات درست و نادرست با این دستگاه‌ها میسر است. بنابراین شاید بتوان همه این‌ موارد را به همه‌گیر شدن تلفن‌های همراه ربط داد. غیر از مشکلاتی که این دستگاه‌ها برای خانواده‌ها به وجود آورده و به جرات می‌توان گفت پایه‌های زندگی بسیاری را سست کرده که شاید نتوان هیچ راهکاری برای آن در نظر گرفت. از سوی دیگر عرضه‌ی سیم‌کارت‌های ارزان‌قیمت مزید بر علت شد که نه تنها دسترسی به اینترنت را برای کودکان و نوجوانان فراهم کرد، بلکه وفور سیم‌کارت‌های بی‌نام و نشان باعث بروز مشکلاتی از جمله مزاحمت‌ برای سایر مشترکان نیز شد.

از این رو مسوولان فروش بیش از 10 سیم‌کارت را برای هر شخص محدود کردند و از سوی دیگر فروش سیم‌کارت به افراد کم سن و سال به دلیل انتقال مالکیت ممنوع شد.

با همه پیامدهای منفی که این سیم‌کارت‌ها داشت، کاربردهای آموزشی، فرهنگی و سرگرمی را نمی‌توان برای سنین پایین‌ در جهت استفاده از ابزارهای ارتباطی به طور کامل نفی کرد.

از این رو کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات دی‌ماه 93 با مصوبه‌ای اپراتورهای تلفن همراه را از فروش سیم‌کارت به افراد زیر 18 سال منع کرد. همچنین براساس این مصوبه، اپراتورها موظف به ارایه سیم‌کارت کودک با اعمال محدودیت در دسترسی به دیتای نسل‌های 3 و 4 برای قشر آسیب‌پذیر کودک و نوجوان شدند. به این ترتیب به اپراتورها شش ماه پس از ابلاغ مصوبه، فرصت داده شد تا طرح پیشنهادی خود را ارا‌یه دهند. بر این اساس همراه اول و رایتل سیم‌کارت‌های کودک را تولید و راهی بازار کنند.

بر این اساس اواخر هفته گذشته رییس مجلس شورای اسلامی به همراه وزیر ارتباطات و مدیران عامل دو اپراتور همراه اول و رایتل، از سیم‌کارت کودک همراه اول رونمایی کردند.

به گفته‌ی وحید صدوقی، مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار ایران‌، در پی مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی برای ارایه خدمات ویژه اپراتورها به کودکان و نوجوانان، همراه اول با تکیه بر توان داخلی سیم‌کارت کودک خود را با نام تجاری «درسا» ارائه کرده است که یک نوع زیست بوم مجازی خانواده است. این سیم‌کارت از کودکان، نوجوانان و حریم خانواده در مقابل خطرات فضای مجازی محافظت می‌کند و به والدین اجازه می‌دهد بر فرزندان خود نظارت داشته باشند.

گزارش‌ها حاکی است که برای سیم‌کارت کودک، امکان مکالمه و ارسال پیامک وجود ندارد و کودکان از طریق درسا می‌توانند شبکه‌های تلویزیونی را مشاهده کنند، بازی‌های مناسب سن خود را داشته باشند و اپلیکیشن‌های مورد نیاز را خرید کنند. همچنین والدین می‌توانند با نرم افزار «درسابان» که امکان نصب روی گوشی والدین و کودک را دارد، نحوه‌ی استفاده کودک خود را از تلفن همراه به شکل کامل کنترل کنند.

قیمت سیم‌کارت درسا 4750 تومان تعیین شده و ظاهرا این روزها در بازار موجود است. گفتنی است که این سیم‌کارت‌ها از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای همراه اول عرضه می‌شوند.

اپراتور سوم تلفن همراه نیز با ارائه‌ی یک سیم‌کارت اعتباری ویژه کودکان تلاش کرده تا نگرانی حضور کودک در فضاهای مجازی تایید نشده را از بین ببرد.

به گفته‌ی مجید صدری مدیرعامل رایتل، با سیم‌کارت رایتل از طریق دسترسی کنترل شده کودک به دیتای موبایل، تنها امکان استفاده از وب سایت‌های ویژه کودکان شامل کافه رایتل (کارتون و انیمیشن تلویزیونی)، آپارات کودک (مجموعه‌ای از کارتون‌های ایرانی و خارجی مورد تایید وزارت ارشاد)، نبات (مجموعه‌ داستان، بازی و سرگرمی)، برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن) نبات و شبکه پویا صدا و سیما فراهم است.

گزارش‌ها حاکی است که این سیم‌کارت امکان مکالمه و ارسال پیامک ندارد. سیم‌کارت کودک رایتل در دو بسته‌ی سنی 3 تا 6 سال و 7 تا 12 سال ارایه شده که تفاوت آنها در محتوای مجله‌ی نبات است. سیم‌کارت‌ کودک رایتل در قالب بسته‌بندی 2 گانه (شامل یک سیم‌کارت کودک و یک سیم‌کارت والدین با امکان کنترل سیم‌کارت کودک) عرضه شده است. هم‌اکنون سیم‌کارت کودک رایتل به همراه مجله محتوایی نبات با امتیازهای دیگری به قیمت 10 هزار تومان به فروش می‌رسد و قرار است فروش مستقل سیم‌کارت نیز در آینده نزدیک آغاز شود.

رایتل پیش‌تر سیم‌کارتی ویژه دانشجو ارایه کرده بود و هم‌اکنون درصدد ارایه سیم‌‌کارت دانش‌آموز است.

شاید به نظر برسد که با ارایه‌ی سیم‌کارت‌ کودک شرایط لازم برای کاهش خطرات حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی مهیا شده، اما باید منتظر بود و دید که آیا با گذشت زمان نگرانی والدین در رابطه با دسترسی کودکان به شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های غیر اخلاقی کاهش خواهد یافت یا خیر.