تلسکوپ فضایی اقلیدس نخستین تصاویر چشمنواز خود از کیهان را منتشر کرد
روز سهشنبه، آژانس فضایی اروپا با اشتراکگذاری اولین تصاویر تلسکوپ فضایی اقلیدس، پنج چشمانداز چشمنواز از کهکشانهای مارپیچی، زایشگاههای ستارهای و دیگر نقاط کیهان را درمعرض دید عموم قرار داد.
اقلیدس که در ماه ژوئیه پرتاب شد، قصد دارد با نقشهبرداری از یکسوم از آسمان فراکهکشانی، نشان دهد که چگونه تاثیرات ماده تاریک و انرژی تاریک مرموز، ساختار جهان را شکل داده است. تصاویر جدید، صرفا جرعهای از گنجینهای است که اخترشناسان انتظار دارند با تلسکوپ فضایی اقلیدس بهدست آورند.
چشمگیرترین عکس اقلیدس احتمالا تصویر سحابی سر اسب است
مایکل سیفرت، کیهانشناس در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا که یکی از اعضای تیم ماموریت اقلیدس است، بهنقل از نیویورکتایمز گفت: «به شدت تحتتاثیر مقیاس عظیم دادهها قرار گرفتهام. توانایی داشتن تصاویر بسیار واضح و در عینحال پوششدادن میدانی وسیع، واقعا شگفتانگیز است.»
چشمگیرترین عکس اقلیدس احتمالا تصویر سحابی سر اسب است؛ کارخانهای ستارهسازی در فاصلهی ۱۳۷۵ سال نوری از زمین که با ابری به شکل اسب متمایز شده است. این عکس، گاز و غبار آجریرنگ را آمیخته با ستارگان کوچک، جهانهای مشتریمانند جوان و سیارههای سرگردان جداشده از ستارهی والدشان نشان میدهد. در گوشهی چپ پایین، ستارگان نوزاد عظیم، ابرهای میانستارهای سحابی دیگری به نام NGC 2023 را با درخششی یاسیرنگ پخش میکنند.
دانشمندان همچنین نمایی جدید و دیدنی از خوشه برساووش (مجموعهای از کهکشانها در فاصلهی ۲۴۰ میلیون سال نوری از ما) منتشر کردند. بهگفتهی دکتر سیفرت، بیشتر لکههای رنگی نه ستاره، بلکه کهکشان هستند و برخیشان آنقدر کمنورند که قبلا دیده نشده بودند. همچنین ستارههای آزاد که از کهکشانهایشان جدا شدهاند و در فضای بین آنها حرکت میکنند، ممکن است در این خوشه جا خوش کرده باشند.
تیم اقلیدس همچنین نماهای نزدیک از برخی کهکشانها را به اشتراک گذاشت: یک مارپیچ سفیدرنگ به نام IC 342 که شبیه کهکشان راه شیری ما است و یک کهکشان کوتولهی نامنظم به نام NGC 6822 در میان میدانی متراکم از ستارگان. تصویر نهایی، خوشهی کروی NGC 6397 را نشان میدهد که مجموعهای از ستارگان چرخان در قرص کهکشان خودمان است.
درحالیکه تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا در یک زمان روی یک قسمت از آسمان زوم میکند، اقلیدس گسترهای وسیع از جهان را با جزئیات بالا در میدان دید خود دارد. این قابلیت برای زمانی که میخواهید در انبار کاه بهدنبال سوزن بگردید، ازجمله اجرامی مانند جهانهای سرگردان عالی است.
پژوهشگران با دادههایی که اقلیدس به خانه میفرستد، میتوانند در مورد تاثیر شبکهی ماده تاریک بر شکل و حرکات اجسام مرئی در فضا، اطلاعات بیشتر بیاموزند. همچنین انتظار میرود وضوح بالای تلسکوپ به دانشمندان کمک کند تا با نقشهبرداری از توزیع کهکشانها در طول زمان کیهانی، بتوانند از انرژی تاریک، این نیروی توضیحناپذیر منبسطکنندهی کیهان، درک بهتری بهدست آورند.
- تلسکوپ فضایی اقلیدس اولین تصاویر آزمایشیاش را منتشر کرد10 مرداد 02مطالعه '3
- آیا تلسکوپها تنها راه کشف ماده تاریک هستند؟25 فروردین 01مطالعه '13
تیم ماموریت درحالحاضر مشغول تکمیل بررسیها و کالیبراسیون ابزارهای اقلیدس است. ازجملهی این ابزارها میتوان به دوربین ۶۰۰ مگاپیکسلی و طیفسنج فروسرخ نزدیک و نورسنج اشاره کرد. درطول تابستان، دانشمندان بهصورت شبانهروزی درحال کار بودند تا حسگر ناوبری معیوب تلسکوپ را تعمیر کنند. این نقص موجب میشد که اقلیدس حین تلاش برای ثبت بخشی از آسمان، تصویر ستارگان را به صورت مارپیچ کشیده ثبت کند.
رصدهای علمی اقلیدس قرار است از اوایل سال ۲۰۲۵ آغاز شود
رصدهای علمی اقلیدس قرار است از اوایل سال آینده آغاز شود. دکتر سیفرت گفت دانشمندان قصد دارند اولین نقشههای اقلیدس از جهان را در سال ۲۰۲۵ منتشر کنند. این نقشهها فراتر از تمام دادههای جمعآوریشده با تلسکوپ فضایی هابل ناسا، دربردارندهی جزئیات هستند.
تیم ماموریت پیشبینی میکند که اقلیدس درطول ۶ سال آینده از آسمان نقشهبرداری خواهد کرد و با گردآوری گنجینهای متشکل از ۱۲ میلیارد منبع، مجموعهای گرانبها را برای کنکاش و کاوش دراختیار اخترشناسان قرار خواهد داد. بهگفتهی دکتر سیفرت، «دادههای منتشرشده نمایانگر کمتر از یک روز رصد هستند. ما برای سالهای آینده غرق در دادهها خواهیم بود.»