موشک غول‌پیکر جدید ناسا یک قدم دیگر به پرتاب نزدیک‌تر شد

به‌گزارش ورج، روز دوشنبه، ناسا پس از سه تلاش ناموفق پیشین، سرانجام اسپیس لانچ سیستم، موشک غول‌پیکر جدیدش را برای نخستین‌بار با موفقیت سوخت‌گیری کرد و نقطه عطف مهمی را در مسیر نخستین پرواز آن رقم زد. بااین‌حال بروز یک اشکال بر این موفقیت سایه افکند. فرایند سوخت‌رسانی بخشی از آزمایش پرزحمت «تمرین خیس» است که ۲۰ ثانیه زودتر از برنامه‌ریزی ناسا به پایان رسید و معلوم نیست آیا سازمان فضایی تمام داده‌های مورد نیاز برای انجام نخستین پرتاب موشک را به‌دست آورده است یا خیر.

اسپیس لانچ سیستم یا SLS بخش مهمی از برنامه‌ی آرتمیس محسوب می‌شود؛ پروژه‌ای پیچیده که قصد دارد برای نخستین‌بار در بیش از نیم‌قرن گذشته، انسان‌ها را روی سطح ماه فرود آورد. اما اول این موشک جدید باید نشان دهد که واقعا می‌تواند پرواز کند و پیش از آنکه این اتفاق رخ دهد، ناسا می‌خواست تمام مراحل پیچیده‌ای را که به پرتاب واقعی منتهی می‌شود (به‌جز قسمتی که موشک به پرواز می‌آید)، به‌صورت آزمایشی اجرا کند.

با ایستادن اسپیس لانچ سیستم روی سکوی پرتاب خود در مرکز فضایی کندی در فلوریدا، مهندسان و کنترل‌کنندگان پرواز ناسا روز دوشنبه این موشک غول‌پیکر را درست مانند روز پرواز با سوخت فوق‌سرد پر کردند. با پر بودن تمام مخازن SLS، تیم پرواز شمارش معکوس را تا زمان پرتاب شبیه‌سازی‌شده اجرا کرد و قصد داشت شمارش را تقریباً ۹ ثانیه پیش از پرتاب به پایان برساند. بااین‌حال به‌دلیل نشت هیدروژن، شمارش معکوس در ثانیه‌ی ۲۹ متوقف شد. ناسا می‌گوید توانسته است اغلب اهدافش برای آزمایش ازجمله سوخت‌رسانی به موشک را برآورده کند؛ اما هنوز تعداد انگشت‌شماری از اهداف وجود دارد که با توقف زودهنگام شمارس معکوس نتوانست به آن‌ها دست یابد.

ناسا پیش از این سه مرتبه تلاش کرده بود تا آزمایش تمرین خیس را انجام دهد و تمام آن تلاش‌ها پیش از آنکه کنترل‌کنندگان پرواز بتوانند موشک را به‌طور کامل با سوخت پر کنند، به پایان رسید. پس از سومین تلاش ناموفق، ناسا اسپیس لانچ سیستم را به ساختمان عظیم مونتاژ موشک خود بازگرداند تا تعمیرات و به‌روزرسانی‌های مختلف را انجام دهد و سپس موشک را در تاریخ ۶ ژوئن دوباره به سکوی پرتاب فرستاد.

سه هدف بزرگ آزمایش تمرین خیس شامل نمایش توانایی تیم پرواز در سوخت‌رسانی کامل به موشک، توقف شمارش معکوس و سپس تخلیه‌ی سوخت SLS همگی روز دوشنبه محقق شد. علاوه‌براین ناسا توانست به مرحله‌ی نهایی شمارس معکوس که ۱۰ دقیقه پیش از پرتاب آغاز می‌شود، وارد شود.

یکی از موارد بزرگی که ناسا نتوانست آزمایش کند، بازیابی شمارش معکوس بود. تیم پرواز درابتدا برنامه‌ریزی کرده بود که تا ثانیه‌ی ۳۳ به‌طور معکوس بشمارد، شمارش را متوقف کند و سپس به ۱۰ دقیقه پیش از پرتاب بازگردد. هدف از انجام این کار، شبیه‌سازی توقف غیرمنتظره‌ی شمارش معکوس در روز پرتاب و تلاش دوباره برای انجام آن بود که ممکن است گاهی اوقات رخ دهد. سپس تیم پرواز به ۹٫۳ ثانیه پیش از پرتاب می‌رسید؛ لحظه‌ی که درست پیش از آغاز روشن‌شدن موتورهای اصلی در پایه‌ی موشک است.

گفتنی است برنامه‌های ناسا درطول آزمایش تغییر کرد. برخاستن شبیه‌سازی‌شده‌ی موشک به دلیل برخی مسائل که کنترل‌کنندگان پرواز درطول روز روی آن‌ها کار می‌کردند، ازجمله نشت هیدروژن ساعت‌ها به تأخیر افتاد. به‌گزارش سی‌بی‌اس، درنهایت کنترل‌کنندگان پرواز تصمیم گرفتند از توقف و بازگرداندن شمارش معکوس در ثانیه‌ی ۳۳ صرف‌نظر کنند و شمارش را صرفاً تا ثانیه‌ی ۹٫۳ ادامه دهند. بااین‌حال آن‌ها می‌دانستند که نشت هیدروژن به احتمال فراوان موجب لغو پرتاب در کامپیوترها پیش از رسیدن به شمارس معکوس نهایی خواهد شد.

کارمندان ناسا درجریان کنفرانس مطبوعاتی پس از آزمایش تأکید کردند که اغلب اهداف تمرین خیس برآورده شده است. بااین‌حال آن‌ها درباره‌ی اهداف برآورده‌نشده سربسته صحبت کردند. یکی از این اهداف که به دلیل نشت هیدروژن محقق نشد، نمایش رویه‌ای بود که «جریان تخلیه» نام دارد و روشی برای حفظ دمای مناسب سوخت است. همچنین برخی از سخت‌افزارهای قدیمی روی بوسترهای سوخت جامد وجود داشتند که طبق برنامه فرصت روشن‌شدن پیدا نکردند.

اکنون ناسا می‌گوید درحال بررسی داده‌های جمع‌آوری‌شده است و مراحل بعدی را مشخص خواهد کرد. این احتمال وجود دارد که آژانس فضایی نوع دیگری از آزمایش سوخت‌رسانی را انجام دهد. جیم فری، نایب‌رئیس ناسا در واحد ساخت سامانه‌های اکتشافی پیش‌تر گفته بود که ناسا می‌خواهد آزمایشی جامع انجام دهد. فری هفته‌ی گذشته گفت:‌ «این نخستین‌بار است که این موشک را به پرواز درمی‌آوریم و فکر می‌کنم پیش از آنکه متعهد به پرتاب شویم، باید تمام چیزهایی را که می‌توانیم درک کنیم.»

ناسا هنوز درباره‌ی اینکه تاخیرهای اخیر چه تأثیری بر جدول زمانی پروازهای اسپیس لانچ سیستم گذاشته، صحبت نکرده است. طبق برنامه، موشک جدید ناسا درجریان پروازی به نام آرتمیس ۱ به همراه کپسول خالی از سرنشین اوراین در سفری چند هفته‌ای به دور ماه پرتاب خواهد شد. پیش از آزمایش تمرین خیس اخیر، ناسا خاطر نشان کرده بود که محتمل‌ترین تلاش برای این پرتاب درجریان پنجره‌ای خواهد بود که در اواخر ماه اوت (اوایل شهریور) گشوده خواهد شد. بااین‌حال ناسا برای تصمیم‌گیری نهایی به قدری زمان احتیاج دارد.