بر‌‌‌اساس جدیدترین پژوهش ناسا، شواهد حیات کهن در مریخ از بین رفته‌اند. مریخ‌نورد کیوریاسیتی با بررسی سنگ‌های رسوبی رس در اطراف دهانه برخوردی گاله به کشف شگفت‌انگیزی رسید. این دهانه برخوردی در گذشته دریاچه‌ای بود که با برخورد سیارکی به سیاره سرخ درحدود ۳/۶ میلیارد سال پیش به‌وجود آمد.
رس یکی از منابع مناسب جست‌وجوی شواهد حیات است و ایجاد می‌شود که مواد معدنی سنگ از بین بروند و بر‌اثر تماس با آب قرمز شوند. همچنین، ماده خوبی برای ذخیره‌سازی فسیل‌های میکروبی است. کیوریاستی از دو مادستون کهن (سنگ رسوبی حاوی رس) از بستر رودخانه‌ای خشک نمونه‌برداری کرد که قدمتش به حدود ۳/۵ میلیارد سال پیش برمی‌گردد و هر دو ۴۰۰ متر از یکدیگر فاصله دارند. پژوهشگران با بررسی این دو نمونه متوجه شدند یکی از رگه‌ها، تنها حاوی نیمی از مواد معدنی رسی پیش‌بینی‌پذیر است. رگه دیگر حاوی مقادیر بیشتری اکسید آهن بود که عامل رنگ سرخ مریخ است.
به‌عقیده پژوهشگران، شورابه‌ها مقصر اصلی ناپدید‌شدن آثار زیستی کهن هستند: آب‌های به‌شدت شور و نمکی با نفوذ به لایه‌های رس غنی از مواد معدنی آن‌ها را ناپایدار می‌سازند و به محو‌شدن آثار زمین‌شناختی و زیستی منجر می‌شوند. تام بریستوف، مؤلف ارشد مقاله و پژوهشگر مرکز پژوهشی آمس ناسا، دراین‌باره می‌گوید:
مریخ‌نورد کیوریاسیتی تحلیلش را با حفاری لایه‌های سنگی مریخ آغاز و سپس از ابزار کانی‌شناسی و شیمیایی خود به نام CheMin برای بررسی نمونه‌ها استفاده کرد. فرایند تحولات شیمیایی رسوب‌ها دیاژنز نامیده می‌شود و با پاک‌سازی برخی از شواهد حیات کهن سطحی می‌تواند حیاتی زیرزمینی را در مریخ به‌وجود آورده باشد؛ بنابراین، اگرچه سوابق قدیمی حیات را می‌توان از شورابه‌ها حذف کرد، شرایط شیمیایی آب شور می‌تواند زمینه‌ساز حیات دیگری باشد. جان گراتزینگر، استاد زمین‌شناسی مؤسسه فناوری کالیفرنیا، دراین‌باره می‌گوید:
مأموریت کیوریاسیتی به مریخ تقریبا ۹ سال پیش آغاز شد؛ اما تنها دو سال از مأموریت این مریخ‌نورد برای بررسی حیات گذشته مریخ می‌گذرد. کیوریاسیتی حالا به‌صورت مشترک با مریخ‌نورد پرزرونس همکاری می‌کند. پرزرونس فوریه ۲۰۲۱ روی سطح مریخ فرود آمد و از آن زمان مشغول جمع‌آوری نمونه‌های سنگ و خاک برای بازگشت به زمین است.
پژوهش‌های کیوریاسیتی نه‌تنها تغییرات اقلیمی مریخ را نشان داد؛ بلکه به پرزرونس هم در انتخاب نمونه‌های خاک کمک کرد. آشوین واساوادا، یکی از مؤلفان مقاله و دانشمند پروژه کیوریاسیتی در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا می‌گوید:
جست‌وجوی حیات روی مریخ با کشف شش منطقه انتشار متانی به‌واسطه مریخ‌نورد کیوریاسیتی جان تازه‌ای به خود گرفت. ازآنجاکه فرایندهای زیستی منشأ متان موجود در جوّ زمین هستند، دانشمندان دربرابر کشف این گاز در جوّ مریخ هیجان زده شدند. پژوهشگران یافته‌هایشان را در مجله Science منتشر کردند.
نظرات