وردپرس چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

وردپرس، محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوا (CMS) در جهان، روشی کاملاً نوین برای ایجاد و مدیریت وب‌سایت‌ها فراهم آورده است. در این مقاله، به تاریخچه‌ی غنی و ویژگی‌های منحصربه‌فرد وردپرس اشاره خواهیم کرد که آن را به گزینه‌ای اصلی برای میلیون‌ها مالک وب‌سایت در سراسر جهان تبدیل کرده است.

وردپرس در سال ۲۰۰۳ زمانی‌که مت مولنوگ و مایک لیتل آن را به‌عنوان انشعابی از پلتفرم وبلاگ‌نویسی b2/cafelog ایجاد کردند، کارش را در کمال سادگی آغاز کرد. از آن زمان تاکنون، دگرگونی‌ها و جهش‌های متعددی را پشت‌سر گذاشته است و به آنچه امروز می‌شناسیم، تبدیل شده است. نقطه‌ی عطف ماجرا شامل انتشار وردپرس ورژن 1.0 در سال ۲۰۰۴ و معرفی تم‌ها و افزونه‌ها است که عملکرد آن را در وضعیت بسیار خوبی گسترش داد.

وردپرس که با یکی از پردآمدترین زبان‌های برنامه‌نویسی، یعنی PHP و دیتابیس MySQL نوشته شده، در‌حال‌حاضر پرکاربردترین سیستم مدیریت محتوا در جهان است که بیش از ۴۳ درصد از وب‌سایت‌های موجود در اینترنت، بر‌پایه‌ی این پلتفرم طراحی شده‌اند. همچنین، جامعه‌ی بزرگ و فعالی از توسعه‌دهندگان و کاربران و حامیانی که در توسعه، مستندسازی، ترجمه، پشتیبانی و ارتقای آن مشارکت می‌کنند، از وردپرس پشتیبانی می‌کند.

• رابط کاربرپسند: وردپرس داشبوردی بصری و ساده در پنل ادمین خود دارد که با وجود آیتم‌ها و امکانات نسبتاً زیاد، همه‌چیز واضح و دسترسی به آن‌ها بسیار آسان است.

• ویرایشگر متن غنی: وردپرس از ویرایشگر داخلی برخوردار است که به شما امکان می‌دهد تا محتوای خود را به‌راحتی قالب‌بندی کنید. از ویرایشگر کلاسیک یا ویرایشگر جدید مبتنی‌بر بلوک به نام گوتنبرگ می‌توانید استفاده کنید که به شما کنترل بیشتری بر طرح‌بندی و طراحی محتوایتان می‌دهد.

• تم‌ها و قابلیت‌های مختلف سفارشی‌سازی: مجموعه‌ی گسترده‌ای از تم‌ها به کاربران اجازه می‌دهد تا ظاهر و حس‌و‌حال سایت خود را بدون زحمت شخصی‌سازی کنند یا به‌راحتی از قالب‌ها و تم‌هایی استفاده کنند که توسعه‌دهندگان دیگر ساخته‌اند.

• افزونه‌ها و برنامه‌های افزودنی: کتابخانه‌ی گسترده افزونه‌ها از بهینه‌سازهای سئو گرفته تا راه‌حل‌های تجارت الکترونیک، عملکرد وردپرس را در زمینه‌های مختلف افزایش می‌دهند؛ تا جایی که تعداد این افزونه‌ها به ۵۰ هزار عدد می‌رسد.

• پلتفرمی سئو دوستانه: وردپرس با پیروی از تازه‌ترین استانداردهای وب و بهترین شیوه‌ها به وب‌سایت شما کمک می‌کند تا رتبه‌ی بالاتری در موتورهای جست‌وجو کسب کند. همچنین، وردپرس ابزارها و افزونه‌های مختلفی را برای بهینه‌سازی عملکرد و سرعت و قابلیت استفاده وب‌سایتتان ارائه می‌دهد.

• چندزبانه‌بودن: وردپرس پلتفرمی جهانی است و با پشتیبانی از زبان‌های مختلف باعث می‌شود با مخاطبان جهانی در ارتباط باشید که باعث پیشرفت پروژه‌ی شما نیز می‌شود.

• امنیت فراوان: وردپرس امنیت را جدی می‌گیرد و ویژگی‌های مختلفی را برای محافظت از وب‌سایت شما در‌برابر هکرها و بدافزارها ارائه می‌دهد. وردپرس به‌طور مرتب به‌روز می‌شود تا اشکال‌ها و آسیب‌پذیری‌هایی را برطرف کند که ممکن است ایجاد شود. شما نیز می‌توانید با افزونه‌های امنیتی مختلف، امکان نفوذ هکر‌ها به وب‌سایت خود را کاهش دهید.

• منبع‌باز (Open-Source): وردپرس برای استفاده و تغییر دلخواه رایگان است. شما می‌توانید با ایجاد تم، افزونه، ترجمه یا با گزارش اشکال‌ها و پیشنهادهای خود به بهبود جامعه وردپرس نیز کمک کنید.

• مناسب برای تمام دستگاه‌ها: تم‌ها و قالب‌های وردپرس به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در دستگاه‌های مختلف از‌جمله گوشی و تبلت نیز ریسپانسیو (پاسخ‌گو) باشند و مانند برخی سایت‌‌سازها به‌هم‌ریختگی عناصر را تجربه نمی‌کنند.

وردپرس به‌طور مرتب به‌روز‌رسانی و بهبود می‌یابد و هر نسخه به نام یک نوازنده جاز نام‌گذاری می‌شود؛ البته به‌روز‌ماندن با آخرین نسخه برای امنیت و عملکرد سایت شما ضروری است. نسخه‌های اخیر مانند «گوتنبرگ» که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، با معرفی ویرایشگرهای مبتنی‌بر بلاک، مدیریت محتوا را در سطح وب، دستخوش تغییراتی کردند. در‌ادامه، با برخی از آپدیت‌های مهم این پلتفرم آشنا خواهید شد.

• WordPress 1.2 (می ۲۰۰۴): این نسخه معماری افزونه را معرفی کرد که به کاربران و توسعه‌دهندگان امکان می‌داد تا با نوشتن افزونه‌های خود، عملکرد وردپرس را گسترش دهند.

• WordPress 2.0 (دسامبر ۲۰۰۵): این نسخه رابط مدیریت جدید و موضوع پیش‌فرض جدید به نام کوبریک و ویرایشگر متن غنی جدید به نام TinyMCE را معرفی کرد.

• WordPress 3.0 (ژوئن ۲۰۱۰): این نسخه انواع پست‌های سفارشی، منوهای سفارشی، قابلیت‌های چندسایتی و تم پیش‌فرض جدیدی به نام بیست ده (Twenty Ten) را معرفی کرد.

• WordPress 4.0 (سپتامبر ۲۰۱۴): این نسخه کتابخانه‌ی رسانه‌ای جدید، نصب‌کننده‌ی افزونه جدید، سفارشی‌ساز تم جدید و پشتیبانی بین‌المللی بهبودیافته را معرفی کرد.

• WordPress 5.0 (دسامبر ۲۰۱۸): این نسخه همان ویرایشگر جدید مبتنی‌بر بلوک به نام گوتنبرگ را معرفی کرد که جایگزین ویرایشگر کلاسیک شد. همچنین، تم پیش‌فرض جدیدی به نام بیست نوزده را نیز معرفی کرد.

وردپرس با استفاده از دو جز اصلی کار می‌کند: وب سرور و پایگاه داده. وب‌سرور رایانه‌ای است که فایل‌های وب‌سایت شما را میزبانی می‌کند و آن‌ها را به مرورگرهای بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. درکنار سرور، پایگاه داده نیز مجموعه‌ای از داده‌ها است که محتوا و تنظیمات وب‌سایت شما را ذخیره می‌کند. به‌طور خلاصه‌تر، وردپرس از وب‌سرور برای اجرای فایل‌های اصلی خود و از پایگاه داده برای ذخیره‌ی اطلاعات وب‌سایت شما استفاده می‌کند.

برای استفاده از وردپرس، باید آن را روی وب‌سروری دانلود و نصب کنید که حداقل نیازهای آن را برآورده کند؛ بنابراین، این وب‌سرور می‌تواند حتی وب‌سروری شخصی نیز باشد. پس از نصب وردپرس، به داشبورد وب‌سایت خود می‌توانید دسترسی داشته باشید؛ جایی که ظاهر و عملکرد و محتوای وب‌سایت خود را تنظیم می‌کنید.

وردپرس سیستم مدیریت محتوای محبوبی برای وب‌سایت‌ها است و یادگیری آن به تجربه قبلی در برنامه‌نویسی فرانت‌اند و بک‌اند نیاز ندارد. این سیستم به‌طور خاص برای کاربران مبتدی طراحی شده است و اگر دانش اولیه در زمینه‌های زیر را داشته باشید، بهتر و سریع‌تر و دقیق‌تر می‌توانید آن را یاد بگیرید:

• HTML: زبان ایجاد صفحات وب است که ساختار و محتوای آن‌ها را تعریف می‌کند. یادگیری HTML به شما کمک می‌کند تا نحوه‌ی تولید و نمایش صفحات وب در وردپرس را درک کنید.

• CSS: کنترل ظاهر و چیدمان صفحات وب با تغییر رنگ‌ها و سبک‌دهی به صفحات وردپرس.

• PHP: زبان برنامه‌نویسی سمت سرور برای پردازش فرم‌ها و ارسال ایمیل و سایر عملکردهای وردپرس. آشنایی با PHP به شما امکان می‌دهد تا عملکرد و قابلیت‌های وردپرس را با کد خود تغییر دهید.

• جاوااسکریپت: زبان برنامه‌نویسی سمت کلاینت برای افزودن انیمیشن و تعامل‌پذیری و پویایی به صفحات وب وردپرس. یادگیری جاوا‌اسکریپت به شما کمک می‌کند تا تجربه‌ی کاربری و امکانات وب‌سایت وردپرسی خود را ارتقا دهید و آن را با API‌ها و سرویس‌های خارجی ادغام کنید. برای دانستن اینکه API چیست و چرا مهم است، به مقاله‌ی «بررسی APIها» در زومیت می‌توانید مراجعه کنید.

آشنایی با این پیش‌نیازها قبل از شروع به یادگیری وردپرس مفید است؛ اما همان‌طور‌که گفتیم، تسلط به آن‌ها ضروری نیست.

امیدواریم این مقاله در شناخت اولیه‌ی شما از وردپرس و امکانات و نحوه‌ی کارکرد آن مفید بوده باشد. اگر سؤال یا اطلاعات تکمیلی درباره‌ی مطلب حاضر دارید، آن را در بخش نظرات با سایر کاربران زومیت به‌اشتراک بگذارید.