پیتر هوگو، متولد ۱۹۷۶ و عکاس ۴۴ سالهی آفریقای جنوبی است که در ژوهانسبورگ متولد شد و اکنون در کیپتاون مستقر است. هوگو آفریقا را بهعنوان محدودهی فعالیت در زمینهی عکاسی انتخاب کرده است. در سال ۲۰۰۹، کتاب پیتر هوگو با نام Nollywood (سینمای نیجریه)، با تصاویری از بازیگران زن و مرد سومین صنعت بزرگ فیلم جهان منتشر شد. او قبل از این کتاب، کتابی با نام «کفتار و مردان دیگر» به چاپ رساند.
این کتاب شامل تصاویر گروهی از مردان بود که با کفتارها و بابونهایشان زندگی میکنند تا شیوهی زندگی آنها را یاد بگیرند. پیتر هوگو عکاسی خودآموخته است و آثارش عموما با رویکردی مستند به ابعاد مختلف زندگی در آفریقا میپردازند. هوگو در سال ۲۰۰۵ برنده جایزهی «ورلد پرس فوتو» در بخش پرتره شد.
آفریقای جنوبی، یکی از سرزمینهایی است که همواره از جنگ و چالشهای همزیستی نژادهای مختلف رنج برده و منازعات نژادی سفیدپوستان و سیاهپوستان، نقش مهمی در تاریخ آن ایفا کرده است. به قدرت رسیدن حزب ملی آفریقای جنوبی در سال ۱۹۴۸ و دورهی آپارتاید و سیاهپوستانی که از معمولیترین حقوقشان محروم شدند، اطلاعات سادهی تاریخی هستند که بدون دانستن آنها، عکسهای هوگو شاید معانی دیگری داشتند.
اما پیتر هوگو یک مرد سفیدپوست آفریقایی است و در گروه اقلیت قرار میگیرد. یک عکاس سفیدپوست در جامعهای که هنوز هم دوتکه به نظر میرسد و باید برای جا افتادن تلاش کند. موضوع مورد علاقهی این عکاس، آفریقا است. وی به دلیل کاوش در جوامع حاشیهنشین در آفریقا از طریق هنر عکاسی خشن و محرک، به شهرت رسیده است.
موضوعاتی مانند زالی و سفیدپوستی، نابینایان، افراد مبتلا به ایدز، افراد مسن، جمعآوریکنندگان عسل در غنا، کارگران محل تخلیه الکترونیکی در حومهی آکرا در غنا، بازیگران صنعت فیلم نیجریه معروف به نولیوود، کفتار و مردان در نیجریه و کودکانی که بعد از سال ۱۹۹۴ و نسلکشی رواندا به دنیا آمدهاند، همه از مواردی محسوب میشوند که تقریبا دو دهه فعالیت هوگو را تشکیل دادهاند.
پرترههای صادقانهی او نشان میدهند که جهان پیرامون او به فرهنگ، مسائل طبقاتی، هویت و امتیاز پرداخته است. این عکاس در یک مصاحبه، کار خود را با عنوانهای «صریح، متعهد و دقیق» توصیف کرد. در این مقاله، تعدادی از قدرتمندترین تصاویر پیتر هوگو جمعآوری شده است.
(برای دیدن تصاویر در ابعاد واقعی، روی آن کلیک کنید)
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۰
بیشتر افراد فقیر در این مجموعه تصاویر، لباسهای دست دوم غرب را میپوشند. هزاران تن لباس اهدایی که در غرب فروخته نمیشود، به آفریقا حمل میشود. در همین راستا، صدها هزار کارگر آفریقایی، راههای امرار معاش خود از دست دادهاند. تولیدکنندگان پنبه و پشم، نخریسی الیاف، سازندگان پارچه و لباس، فروشندگان لباس و بهطور کلی صنعت نساجی، بهسادگی مختل شده است و بسیاری از افراد از زبالهدانهای شعر امرار معاش میکنند.
پیتر هوگو، در ابتدا کار خود را بهعنوان یک عکاس خبری آغاز کرد؛ اما این حوزه از عکاسی، چندان مورد پسند او نبود. بااینحال، ورود به رشتهی عکاسی و بودن در این کار، امکاناتی را برای کشف علایق و یافتن سبک خاص او ایجاد کرد. پیتر هوگو در اینباره میگوید: «من یک عکاس خبری خوب نبودم و مانند یک مگس روی دیوار، احساس بیفایده بودن داشتم. میخواستم کاری را انجام دهم که بیشتر مورد توجه قرار گیرد.»
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
به این مردان، «مردان کفتار»، گفته میشود. آنها اساسا کفتارها و سایر حیوانات خطرناک را اسیر و با آنها برنامه اجرا میکنند. اجرا کردن برنامههای آنها، چیزی شبیه یک کارناوال مسافرتی است. برخی از «مردان کفتار» برای به دست آوردن پول از میان جمعیت، بابونها را (نوعی میمون یا عنتر دمکوتاه) آموزش میدهند. «مردان کفتار»، حیوانات را از زمان جوانی آموزش میدهند و به همراه خانوادههای آنها، سفر میکنند.
قوم و خویش
- مکان تصویر: متاتا، آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۸
پیتر هوگو دربارهی اینکه چه چیزی باعث تحریک کردن و الهامبخشی به او برای عکاسی از این موضوعات شده است، میگوید:
من فکر می کنم الهامبخشی اشکال مختلفی دارد. چالشی که در این میان به وجود میآید، پرورش ادراک شخص نسبت به عقاید است. من صراحتا هدف آشکاری ندارم. بیشتر منبع الهام من برای کار، ناشی از اشتیاق من به تعامل با جهان و نگاه کردن به آن است. من تمایل به تجزیه و تحلیل جهان، برای پاسخگویی به آن دارم. پروژههای مختلفی که انجام میدهم، جاهطلبیهای متفاوتی دارند و به دلایل متعددی آغاز میشوند. برای مثال، برخی از آنها صرفا به دلیل خلق یک پرتره و برخی دیگر به دلیل سرگردانیهای کنجکاوکنندهای ایجاد شدهاند.
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: اوگره رمو، نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۷
در این تصویر، مردی در کنار کفتار دستآموز خود مشاهده میشود. کفتار، حیوانی شبگرد است و تنها زمانیکه وجود تاریکی کامل شده است، خود را نمایان میکند و قبل از طلوع خورشید هم به پناهگاهش بازمیگردد. این جانور هنگام مواجهه با حمله ممکن است خود را به مردن بزند و به همین جهت به ترسویی مشهور است؛ بااینحال مشاهده شده که در مقابل درندگان بزرگتر از خود همچون پلنگ بر سر طعمه و غذا درگیر شده و از خود دفاع کرده است.
کفتارها در رأس هرم غذایی قرار دارند. آنها همچنین در طبیعت از ارزش بالایی برخوردار هستند؛ زیرا با جمعآوری و جابهجا کردن لاشههای موجود در طبیعت و انتقال آنها به داخل لانهی خود و تغذیه از آن، امکان شیوع بیماریهای مسری را به کمترین میزان خود کاهش میدهند. کفتار همچنین نقش کلیدی در کنترل آلودگی و پاکسازی محیط زیست دارد. فقدان آن در طبیعت میتواند توازن و تعادل اکولوژیکی اکوسیستم را برهم زند.
رؤیت این گونه در هر منطقهای میتواند نوید یک آیندهی روشن را برای تمامی گونههای جانوری موجود در آن منطقه و حتی اکوسیستم موجود در آنجا بدهد؛ چراکه در واقع حضور کفتار به بهبود روابط طعمه و طعمهخواری در اکوسیستم و به تعبیری برقراری نسبی توازن اکولوژیک در منطقه کمک میکند.
اکثر محدودههای پراکندگی کفتار، در زیستگاههای باز یا سرزمینهایی که کمتر دارای بوتههای خاردار هستند، واقع شده است. در جنگلهای باز و بوتهای و مناطق کوهستانی و شمال آفریقا، تعداد کفتارها زیاد است. وفور تعداد کفتارها در این منطقه، یکی از دلایل استفاده از آنها توسط عدهای از مردان، برای سرگرم کردن دیگران و رسیدن به درآمد است.
قوم و خویش
- مکان تصویر: یوهانسبورگ (بزرگترین شهر آفریقای جنوبی)
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۱
مجموعه تصاویر «قوم و خویش»، از طریق پرترهها، مناظر طبیعی و زندگیهای طبیعی آفریقای جنوبی، صمیمیت و عمومیت را به تصویر میکشد و مسائل اجتماعی ریشهدار آن را بررسی میکند. آفریقای جنوبی، کشوری زخمی و شکسته و سرشار از مشکل است. این ویژگیها باعث خشن شدن بیش از حد این جامعه شدهاند. زخمهای استعمار و آپارتاید هنوز هم عمیق به نظر میرسد. مسائل مربوط به نژاد و قومیت فرهنگی در همهی جنبههای جامعه نفوذ کرده و میراث تفکیک نژادی اجباری، سایهای طولانی ایجاد کرده است.
در زمان آپارتاید که از نظر لغوی به معنای مجزا و جدا نگهداشتن است، افراد متعلق به نژادهای غیر سفید را جدا نگه میداشتند. همچنین آنها را مجبور به اقامت در محلات و استانهای خاص میکردند. این افراد از کلیهی حقوق سیاسی و امکان تحصیل و پیشرفت محروم بودند. حتی در مناطقی که سیاهپوستان مجبور به اقامت در آن میشدند و حق خروج از آن را نداشتند، حداقل امکانات زندگی نیز موجود نبود.
چگونه یک فرد در این جامعه زندگی میکند؟ چگونه یک نفر مسئولیت تاریخ را بر عهده میگیرد و تا چه حد باید تلاش کند؟ پیتر هوگو، در پروژهی خود در مورد شمال رین شهر آفریقای جنوبی در مرز زیمبابوه یعنی موسینا نیز رویکرد مشابهی در پیش گرفت. او زخمهای نژادپرستی، طبقهبندی شدن در جامعه و سایر مواردی را که مردم با آن درگیر هستند، منعکس میکند.
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۹
در این مقاله تصاویری از رواندا، نیجریه، غنا و آفریقای جنوبی، از دریچهی دوربین پیتر هوگو به تصویر کشیده شده است. هوگو در پروژهی خود تحت عنوان «به کنار نگاه میکنیم» افرادی را که باعث میشود به کنار نگاه کنیم، صمیمانه در قاب دوربین ثبت کرده است. افراد دارای زالی و سفیدپوستی، نابینایان، افراد مسن و حتی خانوادهی خود هوگو، سوژههای این مجموعه هستند. او عقیده دارد که شاید این تصاویر باعث شود با تعصب خود نسبت به افرادی که غیرمعمول هستند و از جهاتی متفاوت هستند، مقابله کنیم.
هوگو در وبسایت خود فریمی که عمدا برای این مجموعه انتخاب کرده است، توضیح میدهد. عکاسی در آفریقای جنوبی توسط دولت، بهعنوان ابزاری برای طبقهبندی و تفکیک مورد استفاده قرار میگرفت. تمام مردم آفریقای جنوبی، ملزم به همراه داشتن گواهی تشخیص عکسدار بودند.
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: اوگره رمو، نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۷
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۹
«خطای دائمی» که نام بسیاری از تصاویر این مجموعه را به خود اختصاص داده است، یک محل انباشت گستردهی زبالههای فناوری از سراسر جهان در حومهی شهر آکرا، پایتخت غنا است. این محل سرشار از افراد محلی است که با جمعآوری و سوزاندن قطعات برای استخراج قطعات فلزات ارزشمند برای فروش مجدد تلاش میکنند. آنها با این کار، زبالههای سمی بسیاری ایجاد کرده و منطقه را در معرض خطر قرار میدهند.
پیتر هوگو میگوید: «من فکر میکنم منصفانه است که بگوییم این منطقه که «بازار آگبوگبلوشی» نام گرفته است، یک بنای تاریخی تاریک و کثیف برای عصر دیجیتال و بنایی برای ایمان ما به فناوری و کهنهسازی داخلی آن است. این ایدهی مازاد و ضایعات که کلید تجربهی دیجیتال ما است، به نظر نمیرسد ایدهای باشد که بسیاری از مردم برای پرداختن به آن راحت باشند. قرار گرفتن در چنین محیطی بسیار سنگین است. حتی تصور اینکه میتوان از کشورهای فقیر، بهعنوان مدفنی برای اینگونه زبالهها استفاده کرد، ناراحتکننده است.»
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۰
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۹
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۰
گردآورندگان عسل وحشی
- مکان تصویر: غنا، آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
گردآورندگان عسل وحشی، مردانی در غنا هستند که به دلیل حساسیت شغلیشان، خود را با برگها و کیسههای پلاستیکی میپوشانند. آنها کار بسیار خطرناکی در زمینهی برداشت عسل از کلنیهای زنبورهای وحشی انجام میدهند. عسل با سوزاندن لانههای درخت برداشت میشود. در نتیجه، غالبا دودهای در آن وجود دارد و فقط در بازارهای محلی با قیمت پایین قابل فروش است. این یک نوع کار بسیار مخرب و حتی به دلیل وجود زنبورهای قاتل، خطرناک است؛ اما تنها وسیلهی کسب درآمد این مردان است.
نگاه کردن به کنار
- مکان تصویر: یوهانسبورگ (بزرگترین شهر کشور آفریقای جنوبی)
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۳
زال بودن در آفریقا، میتواند بسیار سختتر از جاهای دیگر باشد. آنها به دلیل ظاهر عجیب و غریب خود، در بسیاری از نقاط دنیا طرد شدهاند. این بدان معنی است که آنها مجبورند برای غذا گدایی کنند و پولی ندارند که مواد محافظتکننده از پوست در برابر آفتاب خریداری کنند. به همین دلیل در میان این افراد، سرطان پوست بسیار شایع است. حتی بدتر از این، در بعضی از کشورها، این افراد به دلیل سوءقصد به جانشان و استفاده از اعضای بدنشان در امور جادوگری، در معرض کشته شدن قرار دارند.
نگاه کردن به کنار
- مکان تصویر: ورد، آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۶
۱۹۹۴
- مکان تصویر: آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۶
«۱۹۹۴» مجموعهای است که کودکان آفریقای جنوبی و رواندا را که پس از سال ۱۹۹۴ متولد شدهاند، به تصویر میکشد. هر دو کشور در سال ۱۹۹۴، با وقایع مهم تاریخی روبهرو شدند و این مجموعه یک نسل از کودکان در دوران پس از انقلاب را نشان میدهد.
در ۶ آوریل سال ۱۹۹۴، هواپیمای حامل جووینال هابیاریمانا، رئیس جمهور وقت رواندا که از اعضای قبیلهی هوتو بود و سیپرین نتاریامیرا، رئیس جمهور بوروندی، در اثر شلیک موشک زمین به هوا در نزدیکی فرودگاه کیگالی، پایتخت رواندا، سقوط کرد.
در پی کشته شدن رئیس جمهور، هوتوهای تندرو این واقعه را به مخالفان توتسی نسبت دادند و به حملات گسترده علیه اقلیت قومی توتسی و هوتوهای میانهرو دست زدند. قتلعام رواندا یکصد روز به طول انجامید تا سرانجام نیروهای شورشی که افراد توتسی در آن اکثریت داشتند، توانستند کنترل اوضاع را در دست بگیرند.
گفته میشود که در خلال این یکصد روز، حدود هشتصد هزار تن از افراد قبیله توتسی و هوتوهای میانهرو به دست هوتوهای افراطی کشته شدند. تسلط شورشیان بر اوضاع به فرار حدود دو میلیون تن از اعضای قبیله هوتو به کشور زئیر (جمهوری دمکراتیک کنگو) منجر شد. با میانجیگری بینالمللی، جنگ داخلی پایان یافت و دولت سازش ملی، زمام امور را در دست گرفته است.
قتلعام رواندا، پیامدهای سیاسی گستردهای در پی داشته است و جامعهی جهانی و سازمان ملل متحد به دلیل خودداری از مداخله بهموقع برای خاتمهی آن مورد انتقاد بودند. لوران کابیلا رهبر چپگرای کنگو موفق شد با کمک دولت توتسی رواندا و با کمک اوگاندا در سال ۱۹۹۷ دیکتاتور زئیر به نام «موبوتو سسه سوکو» را سرنگون کنند.
۱۹۹۴
- مکان تصویر: رواندا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۴
بیشتر تصاویر مجموعهی «۱۹۹۴»، در روستاهای اطراف رواندا و آفریقای جنوبی گرفته شده است. در این محل، یک مرز باریک بین طبیعت که از هر نظر ایدهآل است، با مکانی که اتفاقات وحشتناک نسلکشی در آن رخ داد، وجود دارد. هرچه از شهر و سیستمهای کنترلی آن خارج میشوید، چیزهای ابتداییتری به چشمتان میآید. گاهی اوقات کودکانی که از آنها عکس گرفته میشود، محافظهکار به نظر میرسند.
۱۹۹۴
- مکان تصویر: رواندا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۴
با میانجیگریهای بینالمللی، جنگهای داخلی در رواندا پایان گرفت و دولت سازش ملی به کنترل اوضاع پرداخت؛ اما این قتلعامها پیامدهای اساسی بر زندگی آن نسل از مردم و نسلهای بعدی گذاشت. نسلی که تجاوز و مرگ و غارت را به چشم خود دیده بود و بهاجبار، باید آن را تا پایان عمر با خود حمل کند.
۱۹۹۴
- مکان تصویر: رواندا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۵
رواندا با مساحت ۲۶,۳۳۸ کیلومتر مربع، از کوچکترین کشورهای آفریقای مرکزی به شمار میرود و کمی پایینتر از خط استوا قرار دارد. این کشور پوشیده از چراگاه، کشتزارها و تپهماهورهای فراوان است. در شمال غرب این کشور یک منطقه آتشفشانی، یک رشتهکوه (که تا جنوب شرق ادامه دارد) و کوهی به نام کاریسیمبی وجود دارد که با ارتفاع ۴۵۰۷ بلندترین نقطه کشور محسوب میشود.
روآندا را با نام کشور هزارتپه نیز میشناسند. این نامگذاری به این دلیل است که از سمت دامنههای غربی رشتهکوههای نامبرده زمینها به سراشیبی میروند که تا دریاچهی کیو و درهی رود روزیزی ادامه دارد. از طرف دیگر تپههای شرق رشتهکوه هموارتر بوده و با شیبی آرام به دشتها، مردابها و دریاچههای مرز شرقی کشور میپیوندند.
هوگو دربارهی تصاویر خود میگوید:
چالش برانگیزترین قسمت کار من ویرایش است. عکاسان ویراستارهای بدجنس و وحشتناکی هستند؛ اما پاداشآورترین کار من این است که ویرایش تصاویرم، من را بهندرت خسته میکند و حتی باعث ایجاد کنجکاوی در من میشود.
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۰
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
آثار جنجالی هوگو، واکنشهای متضادی را در سراسر جهان برانگیخته است. بااینحال، اما او به دلیل برخورد صادقانه و مستقیم خود همچنان یکی از بهترین عکاسان آفریقای جنوبی است. او میگوید: «من همیشه از مسائلی که افراد مخالف من در مورد کار من میگویند، تعجب میکنم. گفتوگو خوب است، اما گفتوگو در مورد موضوعات دشوار ضروری است. اگر کار من بحثی را برانگیزد، خوشحال خواهم شد و این هدف مجموعههای عکاسی من است.»
آثار هنری وی در نمایشگاههای بزرگ انفرادی در بهترین موزههای جهان مانند Museu Coleção Berardo در لیسبون، Museum für Kuns und Kulturgeschichte در دورتموند، گالری ملی پرتره در لندن، انستیتوی هنر مدرن در بریزبن، موزهی هنر چندرسانهای مسکو، موزهی لودویگ در بوداپست، موزهی عکس در استکهلم، MAXXI در رم و بسیاری دیگر از نمایشگاههای گروهی از جمله تیت مدرن، موزه فولکوانگ، فونداچو کالوست گولبنکیان و دوسالانه سائوپائولو، به نمایش درآمده است.
تصاویر او در مجموعههای برجستهی دولتی و خصوصی از جمله MOMA NY،V&A،Center Pompidou، موزهی J Paul Getty و موزهی Rijks به چشم میخورد. در سال ۲۰۱۸، هوگو جایزهی کشف در جشنواره Rencontres d'Arles و جایزهی KLM Paul Huf و در سال ۲۰۱۱، جایزهی سیدو کیتا در دوسالانهی عکاسی آفریقایی Rencontres de Bamako را دریافت کرد.
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: آبوجا، نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
«کفتار و سایر مردان» که در نیجریه فیلمبرداری شده، محبوبترین مجموعه است که گروهی از مسافران را به تصویر میکشد که با کفتارها، بابونها و پیتونها، برای سرگرم کردن جمعیت و فروش داروهای سنتی برنامه اجرا میکنند. عکسهای جالب توجه در این مجموعه، رابطه بین مردم و حیواناتی را که بهعنوان حیوان خانگی مانند تولهسگ از طبیعت خارج کردهاند، به تصویر میکشد.
پیتر میگوید:
مردان کفتار یک خانواده هستند و آنچه با حیوانات انجام میدهند دارای سابقه و سنت طولانی است. من با این موضوع موافق نیستم. اما من می توانم زیبایی روابط آنها با حیوانات را ببینم و حتی بیرحمی را. من حدس می زنم مانند همهی روابط، موضع قضاوتی نسبت به آنها دشوار است. آنها همچنین با واقعیتهای اقتصادی متفاوتی با اکثر مردم جهان سروکار دارند و شیوههای کسب درآمد در اینجا، متفاوت با سایر قسمتهای دنیا است.
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکرا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۰
۱۹۹۴
- مکان تصویر: آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۵
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: ابوجا، نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
کفتار و مردان دیگر
- مکان تصویر: ابوجا، نیجریه
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
گردآورندگان عسل وحشی
- مکان تصویر: غنا، آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۵
خطای دائمی
- مکان تصویر: غنا، آفریقای جنوبی
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۹
تجارت زبالههای خطرناک تا حدی پیشرفت کرده است که برخی بندرهای اروپایی مانند بندر روتردام به یکی از مهمترین مراکز داد و ستد این زبالهها و مسیری برای فرستادن آنها به کشورهایی مانند کشورهای فقیر آفریقایی تبدیل شده است. در آفریقا غنا، سومالی و نیجریه از مهمترین مناطقی هستند که به زبالهدانی کشورهای صنعتی تبدیل شدهاند. این زبالهها به مردم این کشور آسیب فراوان زده و در برخی مواقع به بحرانهای بزرگی منجر شده است. بحران ابیجان در ساحل عاج در سال ۲۰۰۶ و هلاک شدن عدهای از مردم هند در ماجرای موسوم به بحران گاز بوپال که در اثر آلودگی آبهای زیرزمینی با مواد شیمیایی رخ داد، نمونههایی از این دست آسیبها هستند.
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۰۹
خطای دائمی
- مکان تصویر: آکا، غنا
- زمان تصویر: سال ۲۰۱۰