کارکرد داروی جدید برای درمان پسوریازیس در کارآزمایی‌ های بالینی

حدود ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به پسوریازیس با درجه‌های متوسط تا شدید، احتمالا شاهد این موضوع بوده‌اند که بیماریشان به طور کامل یا تا حدودی با استفاده از یک داروی جدید به نام ایکسیکیزوماب (Ixekizumab)، بهبود یافته است. این نتایج با توجه به سه کارآزمایی بالینی بزرگ و طولانی‌مدت توسط مرکز پزشکی نورث وسترن به دست آمده‌اند. 

نتایج فاز سوم این تحقیقات در یک مقاله در مجله‌ی پزشکی نیوانگلند (New England Journal of Medicine) منتشر شده بودند. دکتر کنت گوردون (Kenneth Gordon)، متخصص پوست و استاد دانشگاه نورث وسترن از دانشکده‌ی پزشکی فینبرگ و نویسنده‌ی اول این مقاله می‌گویند:

این دسته از مطالعات، نه تنها سطح بسیار بالا و سازگاری از ایمنی و اثر بخشی را از سوی داروها نشان می‌دهد، بلکه علاوه بر آن، اکثریت بزرگی از اثرات مشاهده شده حداقل برای ۶۰ هفته باقی می‌مانند.

 پسوریازیس یک بیماری التهابی و درگیرکننده‌ی سیستم ایمنی است که باعث خارش، خشکی و قرمزی پوست می‌شود و حدود ۳ درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری همچنین با افزایش خطر افسردگی، بیماری‌های قلبی و دیابت در ارتباط است. ایکسیکیزوماب بر پایه‌ی خنثی‌سازی یک مسیر در سیستم ایمنی بدن کار می‌کند و این قسمت به عنوان بخش موثری برای گسترش بیماری پسوریازیس شناخته شده است.

 برای تست کارآیی این دارو در طول زمان و همچنین به منظور کمک به پزشکان برای تعیین اینکه آیا منافع این دارو بر خطرات ناشی از آن چربش دارد یا خیر؛ سه مطالعه‌ی گسترده در مجموع روی ۳۷۳۶ نفر فرد بزرگسال در بیش از ۱۰۰ سایت مطالعاتی در ۲۱ کشور جهان انجام گرفت. تمام شرکت‌کنندگان در این بررسی‌ها از بیماری پسوریازیس با سطوح متوسط تا شدید رنج می‌بردند. بر پایه‌ی این سطح‌بندی‌ها، پسوریازیس شدید در واقع به میزان ۱۰ درصد یا بیشتر از بدن فرد را پوشش می‌دهد. بیماران در این آزمایش به صورت تصادفی برای دریافت و تزریق ایکسیکیزوماب در دوزهای مختلف و یا برای دریافت دارونما طی دوره‌ای برای بیش از یک سال انتخاب شدند.

 محققان در بررسی‌های خود در پی پاسخ به این سوال بودند که آیا این دارو، شدت علائم پسوریازیس را در مقایسه با دارونما کاهش داده است یا خیر. آنها همچنین میزان ایمنی بدن را از طریق نظارت بر عوارض جانبی مورد بررسی قرار دادند. تا هفته‌ی دوازدهم، مشاهده شد که چیزی به مقدار ۷۶.۴ تا ۸۱.۸ درصد از بیماران پسوریازیس به میزانی رضایت‌بخشی از بهبود رسیده‌اند و وضعیت آنان با عنوان "سالم " یا "حداقلی" ارزیابی شد که این میزان بسیار بیشتر از درصد بهبود ۳.۲ درصدی بود که در میان بیماران دریافت‌کننده‌ی دارونما به ثبت رسید. تا هفته‌ی شصتم نیز، ۶۸.۷ تا ۷۸.۳ درصد از بیماران، بهبودهای حاصل شده را در خود حفظ کرده بودند. گوردون در این باره گفت:

 بر اساس این یافته، انتظار می‌رود که ۸۰ درصد از بیماران دارای میزان پاسخ بسیار بالایی به داروی ایکسیکیزوماب باشند و حدود ۴۰ درصد از آنان هم با مصرف این دارو به طور کامل از بیماری پسوریازیس رها شده باشند. ۱۰ سال پیش، ما گمان می‌کردیم که از میان بردن کامل این بیماری در افراد غیر ممکن خواهد بود. این ماده واقعا چیزی نبود که ما حتی بخواهیم به صورت آزمایشی نیز کارکردش را مورد بررسی قرار دهیم. اما در حال حاضر با این دارو، مشاهده می‌کنیم که به سطوح پاسخ‌های بالاتری نسبت به همه‌ی موارد گذشته می‌رسیم.

 عوارض جانبی حاصل از ایکسیکیزوماب شامل اندکی افزایش نرخ نوتروپنی (کم تعداد سلول‌های سفید خون)، عفونت قارچی و بیماری های التهابی روده در مقایسه با دارونما هستند. از سویی لازم است که ایمنی درمانی این دارو در استفاده‌های طولانی‌تر از ۶۰ هفته در آینده بررسی شود. این دارو توسط سازمان غذا و داروی امریکا پس از تکمیل آزمایشات مورد تایید قرار گرفته است.

 سرمایه‌ی لازم برای این تحقیقات توسط شرکت ‌الی‌لیلی (Eli Lilly)، تولیدکننده‌ی ایکسیکیزوماب تامین شده است. گفتنی است که دکتر گوردون به عنوان مشاور با این شرکت همکاری می‌کند.