سیارهی نهم: دستاورد علمی یا دلیلی برای باور افسانههای باستانی
بعدازاینکه ستاره شناسان موسسهی فناوری کالیفرنیا در ژانویهی ۲۰۱۵ از کشف رد پای یک سیارهی غولپیکر جدید در نقاط دوردست منظومهی شمسی خبر دادند، بحثوجدل آتشینی در مورد صحتوسقم این کشف آغاز شده است و احتمال وجود سیارهی نهم در جایی بسیار دورتر از نپتون با موشکافی و دقت دنبال میشود.
گفتگو در مورد سیارهی نهم یا سیارهی ایکس صرفا به دانشمندان حوزهی ستارهشناسی محدود نمیشود و علاقهمندان به ستارهها و معماهای باستانی مربوط به آنها که بعد از انتشار خبر این کشف با اشتیاق فراوان به جستجوی آثاری از وجود آن در آسمان پرداختهاند، از دیدگاه دیگری در مورد آن بحث و تبادلنظر میکنند. این گروه معتقدند که سیارهی نهم در حقیقت همان سیارهی گمشدهی نیبیرو (Nibiru) است که توسط منجمان و پیشگویان سومری و بابلی به اشکال مختلف توصیف شده و در تاریخ مدرن نیز بهکرات دستمایهی ادبیات علمی تخیلی قرارگرفته است.
ژانت ستچین (Janet Sitchin) برادرزادهی زکریا ستچین (اولین نظریهپرداز سیارهی نیبیرو) میگوید:
کشف یک سیارهی جدید در منظومهی شمسی یا حداقل پیدا شدن نشانههایی از وجود آن بسیار هیجانانگیز است. مخالفان نظریهی نیبیرو وجود جسمی با این ابعاد بزرگ را در منظومهی شمسی - بدون اینکه ما از وجود آن اطلاع داشته باشیم- غیرممکن میدانستند. این افراد ستارهشناس نیستند و نمیتوانند وسعت بیکران فضا را درک کنند.
بر اساس نظریهی زکریا ستچین (Zecharia Sitchin) در کتاب دوازدهمین سیاره (The 12th Planet) که در سال ۱۹۷۶ منتشر شد، در افسانههای بابلی و سومری مدارکی دال بر وجود یک سیارهی ناشناخته در منظومهی شمسی ارائه میشود که ساکنان آن آنوناکی (Anunnaki) نام داشتند و در حدود ۶۰۰ سال قبل از میلاد به زمین سفر کردند.
به ادعای ستچین، این سیاره که با نام «نیبیرو» به آن اشاره میشد، در موقعیتی بسیار دورتر از نپتون قرار داشت، ولی مدار آن در هر ۳۶۰۰ سال یکبار با مدار زمین متقاطع میشد که همین مسئله فرصت ملاقات با انسان را برای آنوناکی فراهم کرد.
ژانت ستچین در یکی از برنامههای تلویزیونی انجمن رصدخانه اسلو (سرویسی آنلاین برای استفاده از یک تلسکوپ روباتیک بهمنظور تماشای آسمان در مرورگر اینترنت) با موضوع نیبیرو میگوید:
بر اساس نوشتههای سومری، آنوناکی در مناطق خلیجفارس و جنوب آفریقا به حفاری برای یافتن طلا پرداختند؛ ولی این کار برای آنها بسیار سخت و طاقتفرسا بود و به همین دلیل تصمیم گرفتند با دستکاری ژنتیکی انسان، نیروی کار لازم را تأمین کنند.
زکریا ستچین با نوشتن دهها کتاب در مورد سیارهی نیبیرو، باعث گسترش چشمگیر آن و ایجاد تعداد زیادی تئوری توطئه شده است. بر اساس شایعترین این تئوریها، نیبیرو نهایتا با زمین برخورد خواهد کرد و ناسا از این موضوع اطلاع دارد؛ ولی از افشای حقیقت در مورد آن خودداری میکند.
نانسی لیدر (Nancy Lieder) اهل ویسکانسین و وبسایت شخصی او، یکی از پرمخاطبترین مراجع حامی و گسترشدهندهی تئوری توطئهی نیبیرو است. در سال ۱۹۹۵ لیدر در مورد برخورد سیارهی نیبیرو با زمین در سال ۲۰۰۳ و احتمال معکوس شدن میدان مغناطیسی زمین درنتیجهی این برخورد هشدار داد. وقتیکه این پیشبینی غلط از آب درآمد و دنیا به آخر نرسید، او تاریخ پیشبینی را عوض کرد و گفت که این برخورد احتمالا در سال ۲۰۱۲ و در تاریخ به اتمام رسیدن تقویم قوم مایا اتفاق خواهد افتاد. بر اساس برآوردهای ناسا، پیشبینی نانسی لیدر و هیاهوی آخرالزمانی تقویم مایا، به ایجاد ۲ میلیون وبسایت پربازدید برای بحث و گفتگو در مورد برخورد سیاره نیبیرو با زمین منجر شد. ولی سال ۲۰۱۲ به اتمام رسید و خبری از برخورد سیارهها و پایان دنیا نبود.
در حال حاضر باوجود نارضایتی ناسا و ستارهشناسان معتبر، نظریهی علمی سیارهی نهم باعث احیای مجدد تئوریهای توطئه با محوریت سیارهی نیبیرو شده است.
جیم گرین (Jim Green)، سرپرست واحد سیاره شناسی ناسا میگوید:
تلسکوپهای ناسا تا فاصلهای مشخص چشمانداز بسیار خوبی در مورد سیارههای منظومهی شمسی برای ما فراهم کردهاند. از همهی جنبههای علمی ممکن، نظریهی نیبیرو برای ما منتفی شده است و خوشحال میشویم که امکان مشاهدهی کامل را برای ناباوران مهیا کنیم تا آنها نیز نیبیرو را فراموش کنند. در حقیقت این کاری است که برای انجام آن تعهد داریم.
گرین شایعهی آگاه بودن ناسا از خطر برخورد سیارهی نیبیرو با زمین و مخفی کردن آن برای جلوگیری از وحشت عمومی بینالمللی را تکذیب میکند:
گویا تردید به علم و باور نکردن یافتههای علمی یکی از خصوصیات ذاتی انسان است. هنوز عدهای در مورد سفر انسان به ماه و فرود آمدن بر سطح آن تردید دارند؛ درحالیکه تصاویر باکیفیت فضاپیمای مدارگرد ماه از محل فرود آپولو و بقایای تجهیزات فضانوردان، مدرک قاطعی برای سفر انسان به ماه است. به هر شکل ما در مورد فعالیتهای خود کاملا صادقانه و بدون پردهپوشی اطلاعرسانی میکنیم. این رویکرد، شعار اصلی ناسا است.
تا به حل مایک براون و کنستانتین باتیگین (دانشمندانی که ردپای سیاره نهم را کشف کردند) هیچ واکنشی به نظریهی نیبیرو نشان ندادهاند؛ ولی هارولد لوینسن که در موسسهی تحقیقاتی شمال غرب در مورد اجرام آسمانی تحقیق میکند، معتقد است که حتی اگر نیبیرو واقعا وجود داشته باشد هیچ ارتباطی با سیارهی نهم ندارد. او میگوید:
از دیدگاه علمی آگاهی سومریها از کوچکترین نشانه در مورد سیارهی نهم و وجود حیات در آن غیرممکن است. سیارهی نهم بهاحتمالزیاد سطحی بسیار سرد و منجمد دارد. از طرف دیگر کشف نشانههای وجود آن توسط مایک و کنستانتین به معنای ثبات و پایداری کامل مدار سیارهی نهم است که در غیر این صورت ردیابی آثار فیزیکی آن غیرممکن بود. با توجه به این حقیقت احتمال تقاطع مدار آن با زمین و برخورد بین دو سیاره به صفر میرسد. اگر وجود سیارهی نهم به اثبات برسد، قطعا هیچ ارتباطی با نظریهی دیوانهوار نیبیرو نخواهد داشت.
بر اساس محاسبات انجامشده، سیارهی نهم ۱۰ برابر زمین جرم دارد، فاصله آن تا خورشید ۲۰ برابر فاصلهای نپتون تا خورشید است و یک گردش انتقالی کامل آن ۱۰ تا ۲۰ هزار سال طول میکشد.
ژانت ستچین که تلاش زیادی برای حفظ میراث عمویش دارد، در وبسایت خود مینویسد:
اگر این اختلاف چشمگیر در طول مدار سیارهی نهم حاصل خطای محاسباتی نباشد، بازهم نمیتوان قطعا آن را همان سیارهای دانست که سومریها توصیف کردهاند. حتی اگر این سیاره تازه کشفشده نیبیرو نیست، نباید تاریخ مدون سومریها را کاملا اشتباه فرض کنیم. گذشته از این، وقتی در محاسبهای با ۱۰ هزار سال اختلاف روبرو میشویم صحت آن مورد تردید قرار میگیرد. امیدوارم در آینده مشخص شود که سیارهی نهم نزدیکتر از مقدار محاسبهشده و همان نیبیروی سومری است. شاید سیارهی ناشناختهی دیگری هم در منظومهی شمسی وجود دارد که با توصیف سومریها مطابقت میکند و امیدوارم دانشمندان در جریان جستجو برای سیارهی نهم، آن را کشف کنند.