PET-CT روش مطمئن درمان سرطان در بیمارستان آجی بادم

 در‌حال‌حاضر، سرطان پس از بیماری‌های قلبی‌عروقی، دومین علت مرگ‌و‌میر در جهان به‌شمار می‌رود. ازجمله خطرناک‌ترین موارد سرطان می‌توان به سرطان ریه، روده‌ی بزرگ، معده، کبد و سینه اشاره کرد. همچنین، آمار نشان می‌دهد یک‌سوم مرگ‌و‌میرها ناشی از سیگارکشیدن، افزایش مصرف الکل، کاهش وزن ناگهانی، بی‌تحرکی و مصرف‌نکردن سبزی و میوه‌ها است. بنابراین، اگر عادت‌های ناسالم کاهش یابد، می‌توان تعداد مرگ بین افراد را کاهش داد و از رشد سرطان جلوگیری کرد.

یکی دیگر از گام‌های مهم در اجتناب از بیماری‌های خطرناک، انجام چکاپ‌های دوره‌ای است| چراکه این آزمایش‌ها بخت درمان سرطان را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. امکان درمان سرطان در مراحل اولیه‌ی تشخیص بیماری، بیش از ۹۰ درصد است. علاوه‌بر‌این، اینکه چقدر روند درمان موفقیت‌آمیز خواهد بود، تیمی متشکل از چند پزشک متخصص شامل انکولوژیست‌ها (متخصصان سرطان شناسی)، جراحان، رادیوتراپیست‌ها، متخصصان آناتومی و متخصصان تصویربرداری بررسی می‌کند.

یکی از بخش‌های مهم در روند غربالگری و درمان سرطان، پزشکی هسته‌ای است که پیشرفت شایانی در ۵۰ سال گذشته کرده است. امروزه، پزشکی هسته‌ای امکان بررسی متابولیسم تومورها، متاستازها، نظارت بر اثرهای داروهای سرطانی، برنامه‌ی رادیوتراپی و درمان تومورها را فراهم می‌کند. پروفسور ارکان وردارلی، متخصص پزشکی هسته‌ای در بیمارستان آجی بادم ترکیه (شعبه آلتونی زاده استانبول) می‌گوید:

مهم‌ترین تکنولوژی در پزشکی هسته‌ای که در روند تشخیصی بیماران مبتلا به سرطان استفاده می‌کنیم،PET-CT  است. بخش‌های پزشکی هسته‌ای در مرکز درمانی آجی بادم بسیار پیشرفته و متشکل از پزشکان باتجربه است. این متخصصان از تکنولوژی‌های نوین پزشکی هسته‌ای استفاده می‌کنند و جدیدترین شعبه‌ی آن، یعنی آلتونی‌زاده، مجهز به این فناوری‌های پیشرفته است. PET-CT روشی مبتنی‌بر ترکیب توموگرافی گسیل پوزیترون و توموگرافی کامپیوتری است. برای بررسی تومور به‌کمک PET-CT، از مواد رادیواکتیو خاصی استفاده می‌کنیم که به بدن تزریق می‌شوند. در این روش، به‌طور خاص از مولکول گلوکز با برچسب فلورین و F18-FDG (فلودئوکسی گلوکوز) استفاده می‌شود که درواقع، ماده‌ای برای بررسی سرطان است. این ماده برای متخصصان پزشکی جدید هسته‌ای بسیار مهم است؛ زیرا اطلاعاتی درباره‌ی متابولیسم گلوکز در بافت‌ها به ما می‌دهد. بافت‌های توموری، به‌‌ویژه نوع بدخیم آن، متابولیسم بیشتری دارد و از گلوکز بیشتر استفاده می‌کنند. بنابراین، مواد FDG را تزریق و یک ساعت صبر می‌کنیم. سپس، بدن بیمار را اسکن می‌کنیم تا مناطق با متابولیسم گلوکز بالا را ببینیم که به‌معنی حضور سلول‌های بدخیم در بدن بیمار است.

زمان آماده‌سازی بیماران برای شروع درمان، یک دوره‌ی ۶ ساعته‌ی قبل از عمل را شامل می‌شود. سپس، پزشکان تزریق گلوکز و سایر مواد رادیواکتیو و اسکن بدن را انجام می‌دهند. این فرایند حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و می‌تواند اطلاعات مربوط به فعالیت تومور یا نحوه‌ی پاسخ آن‌ها به درمان را فراهم کند. پروفسور ارکان واردارلی می‌گوید:

سرطان‌ها به یکدیگر مرتبط و متصل نیستند و هر نوع آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند. در سرطان‌های سینه، PET-CT را برای انواع فلودئوکسی گلوکوز، مثل سرطان پستان مهاجم یا سرطان پستان استفاده می‌کنیم. ازطریق PET-CT، برخلاف روش‌های دیگر که هرکدام از مناطق بدن به‌صورت جداگانه اسکن می‌شود، ما کل بدن را ازطریق تصویر‌برداری اسکن می‌کنیم. همچنین، PET-CT برای ارزیابی فعالیت فیزیولوژیکی بافت بدخیم نیز کاربرد دارد. در بعضی موارد، ممکن است تأثیر دارو مشخص نشده یا فعالیت بافت‌ها کاهش یافته باشد. بنابراین، در چنین مواردی پزشک متخصص استفاده از PET-CT را تجویز می‌کند. انجام این کار کمک می‌کند تا میزان مقاومت بدن دربرابر درمان مشخص شود.

PET-CT حداقل از ۹۵ تا ۹۸ درصد دقت برای تشخیص سرطان ریه برخوردار است. اگر میزان قندخون بیش از ۲۰۰ نباشد، این روش می‌تواند در بیماران دیابتی نیز انجام شود. استفاده از PET-CT در زنان باردار و زنان شیرده ممنوع است. پرفوسور وردارلی درادامه می‌گوید:

امروزه، علاوه‌بر فلودئوکسی گلوکوز می توانیم از مواد دیگری مانند 68 PSMA (گالاکتوز) برای سرطان پروستات یا گالیوم 68 برای تومورهای نورونی آندروژن استفاده کنیم. این نوع از تومورها با فلودئوکسی گلوکوز دیده نمی‌شوند. DOTA-TATE Galion-68 عاملی ویژه در ارزیابی تومورهای نوروئیدوکرین محسوب می‌شود که ممکن است در پانکراس و در سطح دستگاه گوارش ظاهر شوند. همچنین، گالیون 68 در بعضی از تومورهایی که در کودکان رخ می‌دهند، مانند نوروبلاستوما، رتینوبلاستوما، بلواستوما نورولوژیک، به GA-68 DOTA-TATE و نیز تومورهای مغزی نوع مننژیوم میل دارند. به‌علاوه، برخی از تومورهای ریه مانند سلول‌های کوچک سلولی ریه به این رادیودارو پاسخ می‌دهند.

داروهای رادیواکتیو در آزمایشگاه بیمارستان آجی بادم ترکیه شعبه‌ی آلتونی‌زاده تولید می‌شوند؛ یعنی جایی که تحقیقات دارویی انجام می‌شوند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برچسب های رادیواکتیو مواد استفاده‌شده برای اسکن‌های PET-CT را به‌طور مرتب بررسی می‌کند. علاوه‌بر‌این، مواد مذکور در PET-CT باید به‌سرعت مصرف شوند؛ زیرا عمر کوتاهی دارند. در برخی مواقع، این مواد باید در مدت کمتر از دو ساعت مصرف شوند. این موضوع به‌معنی این است که مشاهده و تشخیص تومورها و متاستازها باید در طول این زمان انجام شود. علاوه‌بر تشخیص، داروهای رادیولوژیک نیز در درمان انواع مختلف تومورها کاربرد دارند.

پروفسور واردارلی عقیده دارد:

در‌حال‌حاضر، با لوتیتیم ۱۷۷ می‌توانیم شرایطی مانند سرطان پروستات یا تومورهای عصبی عضلانی را درمان کنیم. همچنین، می‌توانیم برخی از ضایعات خاص متاستاتیک استخوان و درد ضایعات متاستاتیک استخوان و برخی از ضایعات در آرتریت را درمان کنیم. بااین‌حال، شایع‌ترین استفاده در سرطان یا کارسینوم پروستات و ضایعات متاستاتیک پروستات پس از جراحی و درمان‌های هورمونی و شیمی‌درمانی است. همچنین، می‌توان گفت با استفاده از لوتیتیم ۱۷۷ می‌توانیم درمان‌های متاستاز غدد لنفاوی را در درمان‌های تسکین‌دهنده برای کاهش درد انجام دهیم.

اسکن PET-CT معمولا برای تشخیص و ارزیابی انواع بدخیمی‌ها توصیه می‌شود؛ اما متخصصان به‌ویژه برای تومور و متاستاز سر و گردن، ریه، پروستات، کولورکتال، مری و معده، تیروئید، پانکراس و انواع سرطان زنان از این نوع اسکن استفاده می‌کنند. همچنین، روند تحقیق و تشخیص را می‌توان با استفاده‌ی هم‌زمان از درمان‌های تومور پروستات یا تومورهای نوروآندوکرین ترکیب کرد. بنابراین، نقش PET-CT را نباید در استفاده از روش‌های پیشرفته درمان سرطان نادیده گرفت.

افزون‌براین، دکتر ارکان واردالی در تأکید بر مزایای PET-CT می‌گوید:

PET-CT بخش بسیار مهمی در ایجاد مناسب‌ترین روش برای درمان پروتکل سرطان، به‌ویژه درزمینه‌ی درمان‌های مولکولی شخصی‌شده براساس ژنتیک فرد، به‌حساب می‌آید. علاوه‌بر‌این، پس از درمان‌های سرطانی، مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی یا درمان‌های سفارشی، برای بررسی و ارزیابی نتایج این نوع درمان‌ها از PET-CT استفاده می‌کنیم. اگر بعد از درمان تومور کوچک‌تر شود؛ اما در‌عین‌حال فعال باشد، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد همین روش درمان ادامه یابد یا درمان دیگری را جایگزین روش قبلی کند. تجربه نشان داده است استفاده از داروها در همه‌ی بیماران مبتلا به تومور‌های بدخیم نتایج مشابهی ندارند؛ بنابراین، پزشکان اگر ببینند این نوع درمان مؤثر نیست، ممکن است تصمیم بگیرند روش درمان را تغییر دهند. در بیماران مبتلا به سرطان، دو مورد مهم است: تشخیص سرطان در اسرع وقت و ارزیابی اثربخشی درمان با سریع‌ترین سرعت ممکن.

اغلب افرادی که می‌خواهند سلامتی خود را زیرنظر داشته باشند، می‌پرسند آیا امکان دارد از PET-CT در برنامه‌های غربالگری خود استفاده کنند یا خیر؟ پروفسور واردارلی در‌ادامه به این پرسش پاسخ می‌دهد:

در برخی خانواده‌ها، سابقه‌ی ابتلا به سرطان وجود دارد. افرادی که بستگان درجه‌اول آن‌‌ها مبتلا به سرطان باشند، احتمال بیشتری در ابتلا به سرطان دارند. به‌عنوان مثال، در خانواده‌ای که سابقه‌ی سرطان سینه وجود دارد،  PET-CT می‌تواند به‌عنوان روش غربالگری استفاده شود. PET-CT روش پیچیده‌ای است و من به‌عنوان متخصص، در منطقه‌ی بافت تمرکز می کنم. نتایج منفی یا مثبت اشتباه ممکن است ناشی از حضور عفونت و سوخت‌و‌ساز بدن و افزایش غلظت گلوکز باشد. به همین دلیل، وضعیت بیمار را متخصص باید تحلیل و بررسی کند.

در بیماران مبتلا به سرطان، نتایج PET-CT ممکن است دقیق نباشد؛ بنابراین، ممکن است پزشک انجام PET-CT را پس از تکه‌برداری توصیه کند. علاوه‌بر بزرگ‌سالان، PET-CT همچنین می‌تواند در کودکان نیز با بیهوشی عمومی انجام شود.

بیمارستان بین‌المللی آجی بادم با بیش از ۲۵ شعبه در سراسر ترکیه تمامی خدمات PET-CT را به بیمارانی ارائه می‌دهد که قصد دارند به این کشور سفر کنند. برای اطلاع از خدمات بیمارستان ACIBADEM با کارشناسان این بیمارستان در ارتباط باشید. آن‌ها به فارسی پاسخ شما را خواهند داد.

 راه‌های ارتباطی

ایمیل: KDAF@acibadem.com 

تلگرام: acibadem_iran@

واتساپ: ۹۰۵۴۲۷۸۴۹۳۱۳+