مقایسه‌ی سیستم‌عامل iOS 7 با اندروید

تیم کوک و دوستانش نمایش سالانه‌ی خود را به اتمام رسانده‌اند و حالا نوبت ارزیابی کارشناسان و فعالان این حوزه فرا رسیده است. آن‌ها بارها از عبارت «محصولی انقلابی» نام برده‌اند و گرچه گوگل و دوستان از انجام کارهای سخیف فاصله گرفته‌اند، به نظر می‌رسد که در آن سوی میدان اپلی‌ها این شیوه را می‌پسندند، پس اگر نتوانیم به درستی وضعیت پیش‌روی را نشان دهیم شاید نتوانیم یک طرفدار حقیقی اندروید به شمار رویم. چرا که هر چه باشد ما از طرفداران این سیستم عامل سبز و دوست داشتنی هستیم!

در ادامه می‌کوشیم جنبه‌های گوناگون سیستم عامل iOS 7 را به خوبی حلاجی نماییم و آن را از منظرهای گوناگون با سیستم عامل اندروید نسخه‌ 4.2 (آب‌نبات پاستیلی) مقایسه کنیم. به طور کلی، iOS 7 را می‌توان تازه‌ترین رنگ و لعاب سیستم عامل ابزارهای همراه به شمار آورد که بالاخره توانسته خود را با ظاهر جدید گوشی‌ها و گجت‌های اپل همراه و همگام نماید. اگر صادق باشیم، ظاهر این بستر نرم‌افزاری زیباتر از نمونه‌های پیشین است. به راستی که «ایو» و دوستانش کار خارق‌العاده‌ای انجام داده‌اند و توانسته‌اند ظاهر این سیستم عامل را به خوبی باز طراحی کنند و آن را به رابط گرافیکی مدرنی برای گوشی‌های همراه بدل سازند.

اما، زمانی که اپل چنین خوش رقصی‌هایی را در نطق امسال انجام داد، طرفداران دوآتشۀ اندروید بارها به خود گفتند «که چه عالی ما چنین قابلیتی را در اندروید داریم» یا حتی «ممم، دقیقاً شبیه اندروید خودمان است». این بار نیز قضیه همان است که گفتیم. در حالی که iOS 7 از بیرون گود دارای ظاهری جذاب و خوش آب و رنگ است، بسیاری از قابلیت‌های نوآورانه‌اش همان گرته‌برداری‌ها از اندروید سبزقباست.

همه‌ی طرفداران حقیقی اندروید شادمان هستند که iOS تا به این حد متحول شده است، درست مثل تمامی دیگر سیستم عامل‌ها و تجهیزات متحول شده‌ی دیگر. بدین ترتیب شرکت‌ها، مرزها را به هم نزدیک می‌کنند و این صنعت را بیش از پیش توسعه می‌دهند.

اپل دسترسی به مرکز دستورات یا همان کنترل پنل سیستم iOS را متحول کرده و کاربران از این پس قادر خواهند بود تا با ژست‌های حرکتی از هر کجای صفحه به این تنظیمات کلیدی دسترسی داشته باشند. در صورت حرکت دست از پایین صفحه، پنجره‌ای گشوده می‌شود که حاوی تنظیمات مربوط به حالت پرواز، وای‌فای، بلوتوث، تنظیمات نور، کنترل پخش موسیقی، میانبرهای دوربین و حتی میزان نور فلاش دوربین است. همان‌طور که همگی شما دوستان می‌دانید، با استفاده از قالب‌های (تم / لانچر) تولیدی شرکت‌های ثالث مدت‌های مدیدی است که چنین امکانی در اندروید موجود بوده است. اما در اندرویدی 4.2، گوگل این قابلیت را به صورت تو کار ارائه کرده است به گونه‌ای که می‌توان از بخش اعلانات و با حرکت دو انگشت به سمت پایین به آن دسترسی داشته باشیم. و قابلیت کنترل پخش موسیقی نیز مدت‌هاست از طریق نوار اعلانات موجود بوده، که قابلیتی تازه نیست.

گرچه اپل برخی اعلانات را در صفحه‌ی قفل آورده است، آن‌ها هنوز دسترسی به بخش اعلانات را به طور کامل پیش‌بینی نکرده‌اند و هنوز اندروید در این زمینه پیش است. اندروید حداقل دو روایت است که چنین امکانی را به کاربران ارائه کرده است. در حالی که iOS تازه به این فکر افتاده. و قرار است از این پس کاربران iOS 7 با استفاده از این قابلیت و بدون باز کردن صفحه‌ی قفل به بخشی از اعلانات دسترسی داشته باشند.

مرکز اعلانات جدید از ظاهر نه چندان مناسب قبلی فاصله گرفته و تا حدی زیباتر و شفاف‌تر شده است. و زبانه‌هایی برای امور جاری «امروز»، «کلی» و «از دست رفته» دارد. این ایده‌ی زبانه‌بندی را می‌پسندم که برای جا دادن حجم بالایی از اطلاعات مناسب است، گرچه با توجه به تعاملی بودن بخش اعلانات در اندروید نیازی به فضایی زیاد نیست.

سافاری، سافاری است! اغلب افراد ظاهر و قالب آن را تحمل نمی‌کنند و مرورگر زیباتری نظیر کروم را ترجیح می‌دهند. اما نکته‌ی جالبی که در رابط گرافیکی آن یافتیم عبارت بود از نمایش زبانه‌ای که می‌تواند تمامی زبانه‌های باز را نشان دهد. اپلی‌ها از قابلیت نمایش سه بعدی، پیمایش عمودی (اسکرول) و دسترسی سریع استفاده‌ی بهینه را برده‌اند تا کاربر قادر باشد به دیگر زبانه‌ها دسترسی سریعی داشته باشد. گر چه چنین امکانی نیز پیش‌تر در کروم پیش‌بینی شده بود و کاربران اندروید بیش از یک سال پیش تاکنون به خوبی از آن بهره برده‌اند.

سیستم عامل iOS دارای ظاهر جدیدی است که قابلیت چندوظیفه‌گی را میسر می‌سازد به گونه‌ای که با فعال بودن آن در زمینه‌ی سیستم، می‌تواند دسترسی به برنامه‌های پرکاربرد را تسهیل نماید. این قابلیت از الگوهای رفتاری کاربر استفاده کرده و می‌تواند مصرف بهینه‌ی باتری را داشته باشد. البته با وجود ظاهر بسیار جذابی که این قابلیت ارائه می‌کند، تا پیش از آنکه بسیاری از کاربران مدتی را با آن سپری نکنند، نمی‌توان نظر خاصی را ابراز داشت. اما در کل، ایده‌ی اینکه گوشی‌های هوشمند، با یادگیری الگوهای رفتاری ما روند بهینه‌ای را در پیش گیرند بسیار رویداد میمون و مبارکی است.

اگر بخواهیم به iOS 7 از منظر یک رابط گرافیکی نظر کنیم، اپل موفق شده ماحصل منجر به فردی را تهیه و تدارک ببیند، چرا که آن را نمی‌توان کپی صد درصدی از اندروید دانست. به خصوص اینکه این سیستم عامل قادر به پیمایش افقی و قابلیت پیش‌نمایش کامل برنامه‌های در حال اجراست. کاری که البته پیش‌تر در گوشی Sense 4 شرکت HTC شاهد آن بوده‌ایم، گرچه کمپانی آسیایی پس از بازخورهای منفی، این قابلیت را نادیده گرفت.

قابلیت پخش موسیقی از طریق رادیوی iTunes را می‌توان رقیبی تازه برای پاندورا به شمار آورد؛ گرچه این موضوع نمی‌تواند تأثیر بسزایی بر قاعده‌ی بازی داشته باشد. اینکه کاربران بتوانند با توجه به فایل‌های موسیقی یا پیشنهادات سیستم، یک سامانه‌ی رادیو پخش موسیقی بسازند، موضوعی تازه نیست. در حالی که به وفور شاهد دکمه‌ی «خرید» در جای جای برنامه هستیم و اپل قصد دارد موسیقی‌های بیشتری را بدین وسیله به ما قالب کند! البته نباید از آگهی‌های متعدد موجود در این برنامه نیز غافل شویم. از معایب این برنامه می‌توان به عدم توانایی کاربران در ذخیره‌سازی کل آلبوم یا تک تک آهنگ‌ها در کتابخانه‌ی موسیقی اشاره کرد؛ موضوعی که حداقل گوگل آن را به کاربران ارائه می‌کند. یا اینکه کاربر مجاز به ایجاد لیست پخش (پلی‌لیست) از آهنگ‌های خاص نیست. مانند برنامه‌ی پاندورا می‌ماند و با توجه به استنباط خود، آهنگ‌های مورد علاقه کاربر را تشخیص داده و اجرا می‌نماید به گونه‌آی که بارها شاهد اجرای آن‌ها خواهیم بود. شاید بتوان آن را افزونه‌ی خوبی برای برنامه‌ی iTunes تلقی کنیم؛ و نه بیشتر.

از نظر ظاهری نیز، برنامه‌ی Google Music و این برنامه شباهت بسیاری به هم دارند. به طوری که شاهد منوهای سفید، اطلاعات با نوشته‌های بزرگ (توپر) مربوط به آلبوم‌ها هستیم. از این گذشته، باید اذعان کنیم که برنامه‌ی Google Music All Access با دریافت هزینه‌ی ثابت ماهانه دسترسی نامحدودی را به آلبوم‌ها و موسیقی‌ها ارائه می‌کند.

هنوز معلوم نیست چه تعداد کاربر از برنامه‌ی پیش‌فرض Mail در iOS استفاده می‌کنند، به وضوح مشخص است که قابلیت‌های بسیاری که در برنامه‌ی اپلی Mailbox وجود داشته به سرقت رفته است! اپل قابلیت ژست‌های حرکتی را برای عملیات‌های مهمی نظیر حذف، بایگانی و دیگر موارد در نظر گرفته است. که می‌توان چنین اقدامی را یک کپی آشکار از قابلیت‌های فعلی برنامه‌ی Mailbox دانست و قابل باور نیست که چطور این همه کاربر با این برنامه ناآشنا هستند، در حقیقت این همان رویکرد تخریبی اپل نسبت به توسعه دهندگان خود است.

راستی قابلیت ژست‌های حرکتی برای کار با برنامه‌ی مدیریت پست الکترونیکی و حذف / بایگانی موارد موجود مدت‌هاست که در برنامه‌ی جیمیل اندروید وجود دارد.

برنامه‌ی تازه‌ی تقویم iOS شباهت کمی به مشابه اندروید دارد، اما به هر روی از جنبه‌های دیگری شبیه اندروید است. در ابتدا با ظاهری بسیار مینی‌مالیستی مواجه هستیم که دارای کادرهای تخت، رنگ‌های پاستیلی و زمینه‌ی سفید به جای ظاهر لب گرد برنامه‌ی تقویم فعلی iOS است. و در حقیقت تازه‌ترین تقویم اپل از نظر ساختاری و کاربردی شباهت بسیار زیادی به برنامه‌ی مشابه در اندروید دارد؛ جالب اینکه گوگل تنها چند هفته است که این برنامه را با ظاهر جدید ارائه کرده است.

اپل تعدادی ابزارهای پیمایشی را به برنامه‌هایی نظیر mail و iMessag اضافه کرده است. قابلیتی که بیش از یک سال است در برنامه‌های مشابه گوگل مشاهده کرده‌ایم. گرچه اپل این قابلیت‌ها را «تازه» می‌پندارد، با عرض شرمندگی باید بگوییم که چنین نیست!

این بحث را پیش‌تر در این مقاله مورد بررسی جامع قرار داده‌ایم.

در حقیقت اقای الگور کار خاصی برای اندروید نکرد، به نظرم وی نتواند کار خاص دیگری نیز برای iOS انجام دهد؛ به هر روی او آنجا حاضر بود. چهره‌ی در هم رفته‌ی وی به خوبی قابل تشخیص است.

• کاغذ دیواری‌های نیمه زنده: اپل کاغذ دیواری تازه‌ای را در سیستم عامل خود نشان داد که با حرکت در وسیله، زمینه‌ی کار نیز قدری تکان می‌خورد. قابلیتی که شباهت زیادی به کاغذ دیواری‌های زنده در اندروید دارد؛ گرچه کاغذ دیواری‌های زنده‌ی سه بعدی مدت‌هاست در اندروید وجود دارد؛ ای دل غافل! بله اگر می‌خواهید قابلیت جذاب iOS 7 را همین امروز تجربه کنید باید سری به اندروید بزنید.
• به روزرسانی خودکار برنامه‌ها: قابل درک نیست چرا اپل قابلیت به روزرسانی خودکار برنامه‌ها را تا کنون در iOS لحاظ نکرده بود، تا در نهایت در iOS 7 این امکان را به کاربران داد. بدین ترتیب دیگر نیازی به نگرانی از بابت زیاد شدن تعداد برنامه‌هایی که باید به روز کنیم، وجود نخواهد داشت. احتمالا شما هم این ویژگی را پیش‌تر در اندروید دیده بودید.
• بینگ: قابلیت به کار گیری iOS 7 در خودروها از دیگر نوآوری‌های اپلی‌ها بود که برای جستجو از موتور بینگ مایکروسافت بهره می‌برد. در حقیقت باید آن را برای برنامه‌ی Siri دانست که از موتور جستجوی بینگ بهره می‌برد. نه تنها چنین قابلیتی کم اهمیت است بلکه به نظر نمی‌رسد قادر به ارائه‌ی کاربری مناسبی از خود باشد.
• همگام‌سازی اعلانات: آنها درباره‌ی این قابلیت بسیار خلاصه صحبت کردند، اما به نظر می‌رسد با iOS 7 ابزارهای گوناگون خواهند توانست پیام‌های مربوط به بخش اعلانات را همگام‌سازی نمایند. موضوعی که مدتی است در برنامه‌ی Hangout گوگل شاهدش بوده‌ایم، و آن‌ها اعلام کرده‌اند این قابلیت را در دیگر برنامه‌ها نیز خواهند آورد، یعنی باز هم اندروید پیش است.
• ارسال به گوشی: اپل قابلیت ارسال به گوشی را از برنامه‌‌ی تقویم و نقشه‌ی مک رونمایی کرده است. یعنی شما رویدادی در تقویم مک خود را با نقشه‌ی مکانی چفت کرده‌اید، یا اینکه در برنامه‌ی تازه‌ی نقشه‌ی مک (Mac Map) مشغول مشاهده‌ی جای خاصی هستید، بلافاصله قادر خواهید بود تا این موقعیت را به گوشی خود ارسال کنید. ایده‌ی خوبی است، اما پیش‌تر برنامه‌ی Google Now با دانستن جستجوهای شما این مشکل را به شیوه‌ی دیگری حل و فصل کرده است و بدین ترتیب بدون نیاز به ارسال «چیزی» می‌توانید تمامی این موارد را در دیگر برنامه‌های خود داشته باشید.
• برنامه‌ی نقشه‌ی مک: اگر می‌خواهید درباره‌ی قابلیت‌های نقشه‌ی مک حرف بزنید بهتر است پیش از جدل بیهوده نگاهی به سرویس نقشه‌ی گوگل بیندازید.
• AirDrop: یکی دیگر از قابلیت‌های جذاب و تازه‌ی اپل، AirDrop نام دارد. این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا به سرعت اقدام به ارسال اطلاعات به ابزار iOS دوست خود کند (برای نمونه ارسال تصاویر)، و دیگر نیازی به نزدیک کردن دو گوشی نیست. بله، آن‌ها قابلیت NFC را مسخره می‌کنند! البته چنین قابلیتی نیز پیش‌تر در بسیاری از گوشی های اندرویدی با نام WiFi Direct عرضه شده است. AirDrop ایده‌ی خوبی است که در گوشی‌های iOS راه یافته، هر چند باز هم ایده‌ای عاریه‌ای است. البته مد نظر داشته باشید که این قابلیت در تمامی ابزارهای iOS نیز عملیاتی نخواهد بود و تنها بین کاربران با سیستم عامل جدید عملی است!

بروز رسانی:

این مقاله توسط یکی از طرفداران اندروید از بلاگ Droid-Life نوشته شده است، اما جدا از کل کل‌های کلی بین هواداران پلتفرم‌های گوگل و اپل و مایکروسافت در نهایت باید به این موضوع اشاره کنیم که اپل در iOS بالاخره توانست بسیاری از خواسته‌های کاربرانش که پیش از این در سیستم عامل های دیگر وجود داشتند را به سیستم عامل خود اضافه کند و این قدمی مثبت در مسیر تکامل iOS به شمار می‌رود، رابط کاربری iOS زیباتر شده و دسترسی به بخش‌های مختلف آن سریع‌تر و راحت‌تر شده است. اما نمی‌توان این نکته را نیز نادیده گرفت که بسیاری از امکانات اضافه شده در iOS 7 پیش از این در اندروید نیز وجود داشته است. البته این نکته را نیز نمی‌توان فراموش کرد که بسیاری از قابلیت‌های اندروید و پایه طراحی آن از iOS الهام گرفته شده است اما می‌توان این موضوع را به فال نیک گرفت که رقابت بین این دو سیستم عامل در نهایت به سود مصرف کننده تمام خواهد شد و سیستم عامل های مختلف قادر خواهند بود تا امکانات مفید دیگری را در چهارچوب و استانداردهای خود به سیستم عامل تحت کنترل خود اضافه نمایند.