۳۰ روز با آیفون بدون قاب؛ آیا پرچم‌دارهای هزار دلاری دیگر به محافظ نیاز ندارند؟

با مقاوم‌تر شدن گوشی‌های هوشمند نسبت به گذشته، موج تازه‌ای از کاربران موبایل پیدا شده‌اند که معتقدند استفاده از قاب محافظ، نشانه‌ی ترس است. یکی از نویسندگان BBC هم پس از صحبت با کارشناسان به جمع بی‌قاب‌ها پیوست و خود را برای شنیدن صدای خرد شدن گوشی آماده کرد.

توماس جرمین، نویسنده‌ی BBC، چند ماه پیش وارد یکی از فروشگاه‌های اپل شد تا یک آیفون جدید بخرد. پس از بررسی مدل‌ها و ظرفیت‌های مختلف، فروشنده‌ای خوش‌برخورد به او گفت که قیمت آن محصول ۱۱۹۹ دلار است. وقتی توماس اشاره کرد که این مبلغ تقریباً با اجاره‌ی ماهانه‌ی خانه‌اش برابری می‌کند، فروشنده خندید و گفت: «عجیبه، نه؟ خب، حالا بریم سراغ قاب‌ها.» با لحنی که انگار قاب، بخش جدایی‌ناپذیری از گوشی باشد.

اگرچه امروزه قیمت گوشی‌های همراه سربه‌فلک گذاشته است، برخی مصرف‌کنندگان که دیدگاهشان منطقی هم به‌نظر می‌رسد، مسیر دیگری را در پیش گرفته‌اند. آن‌ها گوشی‌های خود را کاملاً بدون محافظ حمل می‌کنند. یعنی بدون قاب و محافظ صفحه، آن هم در میان بتن، مایعات و گردوغبارهایی که در کمین‌اند.

توماس تعدادی از این افراد را می‌شناخت. هنوز گوشی‌هایشان براق و تمیز بودند و فریم تیتانیومی و شیشه‌ی جلو و پشتشان که کاملاً در معرض دید بود، به زیبایی می‌درخشید. همگی بی‌خیال و راضی به‌نظر می‌رسیدند. آیا این یک احساس واقعی بود یا صرفاً تصوری ذهنی؟ آیا ترس تنها چیزی بود که میان آن‌ها و لذت بی‌قاب بودن فاصله انداخته بود؟

چند هفته‌ی بعد، یکی از دوستان توماس که از حامیان پرشور کنار گذاشتن قاب بود، گوشی خود را به دست او داد و گفت: «فقط امتحان کن ببین چه حسی داره.» آیفون بدون قاب، هم زیباتر بود و هم خوش‌دست‌تر. دوستش گفت: «الان دیگه گوشی‌ها رو محکم‌تر می‌سازن. من مدام می‌ندازمش زمین، ولی مشکلی براش پیش نمی‌آد.»

توماس پس از صحبت با تولیدکنندگان شیشه، مخالفان سرسخت قاب‌ها و حتی کسانی که از آسیب زدن عمدی به گوشی‌ها پول درمی‌آورند، فکر کرد که شاید حرف دوستش درست باشد. کارشناسان نیز تأیید می‌کنند که گوشی‌های هوشمند امروزی بسیار مقاوم‌تر از مدل‌های قدیمی هستند؛ بااین‌حال، بیشتر افراد همچنان از محافظ استفاده می‌کنند.

توماس تصمیم گرفت قاب گوشی خود را درآورد و یک ماه تمام را بدون قاب سپری کند. او این ایده را به سردبیرش پیشنهاد داد. سردبیر از آن استقبال کرد اما هشدار داد که اگر گوشی آسیب ببیند، BBC هزینه‌ی تعمیر آن را پرداخت نخواهد کرد. توماس گفت: «خدا به دادم برسد» و یک ماه بدون قاب شروع شد.

در هفته‌های اخیر، گفت‌وگوهای زیادی درباره‌ی کنارگذاشتن قاب و تبدیل شدن آن به نمادی از اعتمادبه‌نفس و شأن اجتماعی شکل گرفته است. توماس در مصاحبه‌هایش با مدیران حوزه‌ی فناوری و کارآفرینان دیده بود که معمولاً گوشی‌هایشان قاب ندارد‌.

یوسف علی، مدیرعامل پلتفرم صوتی Blast Radio می‌گوید: «استفاده نکردن از قاب یعنی بیان غیرمستقیم اینکه من توان مالی تعویض گوشی را دارم و ظاهر ماجرا برایم اهمیتی ندارد. من حتی قبل از راه‌اندازی اولین استار‌تاپم هم گوشی‌هایم را بدون قاب استفاده می‌کردم. به‌نظرم واقعاً احمقانه است که یک دستگاه هزار دلاری را که به‌خاطر طراحی و موادش ستایش می‌شود، با یک قاب پلاستیکی ۳۰ دلاری بپوشانی و هر روز آن پلاستیک را لمس کنی. مثل آن است که مبل‌های گران‌قیمتت را با روکش نایلونی بپوشانی که پارچه‌شان خراب نشود. خب من شلوار گران هم دارم، پس یعنی باید یک شلوار دیگر رویش بپوشم تا آسیب نبیند؟ این خساست کجا متوقف می‌شود؟»

اگر این متن را با گوشی می‌خوانید، احتمالاً از پشت شیشه‌ای به نام گوریلا گلس به صفحه نگاه می‌کنید؛ فناوری ثبت‌شده و مقاوم در برابر ضربه که از سوی شرکت کورنینگ تولید شده است. اغلب برندهای بزرگ تولید گوشی، از جمله اپل، گوگل، هواوی و سامسونگ، از گوریلا گلس یا سایر محصولات کورنینگ برای محافظت صفحه‌نمایش‌ محصولات خود استفاده می‌کنند. البته برای گوشی‌های قدیمی‌تر و محصولات اقتصادی، استثناهایی وجود دارد، اما در مجموع، کورنینگ با اقتدار نبض این بازار را در اختیار دارد.

تحقیقات کورنینگ شامل انواع شکنجه برای گوشی‌ها است تا بتوانند مشکلاتشان را تحلیل کنند و راهکارهایی برای پیشگیری از آن‌ها بیابند. گوشی‌ها در معرض دستگاه‌های مخصوص خراش‌دهی شیشه قرار می‌گیرند و در محفظه‌هایی همراه با سوییچ اتومبیل غلت داده می‌شوند تا شرایط درون جیب را شبیه‌سازی کنند. کورنینگ حتی گوشی‌های شکسته‌شده‌ی مصرف‌کنندگان را نیز جمع‌آوری می‌کند تا آسیب‌های نادر را تجزیه و تحلیل کند. همیلتون می‌گوید: «در ادامه وارد فرایندی شبیه تحقیقات جنایی می‌شویم که به آن تحلیل شکست می‌گوییم؛ یعنی قطعات ریز شیشه را بررسی می‌کنیم تا منبع شکست اولیه را پیدا کنیم.»

اغلب مواقع، اولین بخشی که در هنگام سقوط گوشی از کار می‌افتد، صفحه‌نمایش آن است؛ اما همیلتون می‌گوید در سال‌های اخیر پیشرفت چشم‌گیری در این حوزه حاصل شده و گوشی‌های امروزی بسیار مقاوم‌تر شده‌اند.

در سال ۲۰۱۶، کورنینگ گزارش داد که گوریلا گلس ۵ می‌تواند در آزمایش‌ها، سقوط از ارتفاع ۸۰ سانتی‌متری را تحمل کند. این عدد به‌تدریج تا سال ۲۰۲۰ و با معرفی گوریلا گلس ویکتوس به ۲ متر افزایش یافت. نسل جدیدی به‌نام Gorilla Armor 2 که در گوشی گلکسی S25 اولترا سامسونگ استفاده شده، حتی در سقوط از ارتفاع ۲/۲ متری نیز تاب آورده است.

شواهد دیگری نیز این پیشرفت در مواد، طراحی و ساخت گوشی‌ها را تأیید می‌کنند. شرکت بیمه‌ی آل‌استیت که خدمات محافظت از گوشی را ارائه می‌دهد، اعلام کرد که در سال ۲۰۲۰ حدود ۸۷ میلیون آمریکایی به گوشی خود آسیب زده بودند، درحالی‌که این عدد در سال ۲۰۲۴ با کاهشی ۱۰ درصدی به حدود ۷۸ میلیون نفر رسیده است.

همیلتون می‌گوید: «ما هرگز از واژه‌ی نشکن استفاده نمی‌کنیم، چون همیشه احتمال شکست وجود خواهد داشت. همواره شرایطی وجود دارد که یک ترک عمیق یا نوع خاصی از خم شدن باعث شکستن شیشه شود.» اما او باور دارد که استفاده نکردن از قاب محافظ حالا دیگر کاملاً شدنی است و تنها به ترجیح کاربر برمی‌گردد. «گوشی‌ها یک نوع سرمایه هستند. من شخصاً از محافظ صفحه استفاده نمی‌کنم، اما قاب دارم. البته نه برای سقوط، چون قاب گوشی من در واقع کیف پولم است و گوشی، کارت‌ها و اسکناس‌هایم را در آن می‌گذارم.»

گوریلا گلس در اصل برای آیفون اختراع شد. امروزه مدل‌های جدید آیفون از فناوری ارتقاءیافته‌ای با نام «سرامیک شیلد» استفاده می‌کنند که در آن از کریستال‌های نانو سرامیک بهره گرفته شده و اپل ادعا می‌کند که نسخه‌ی جدید سرامیک شیلد در آیفون ۱۶، دو برابر مقاوم‌تر از شیشه‌ی استفاده شده در سایر گوشی‌ها است.

شاید فکر کنید که این کریستال‌ها و یون‌ها برای بی‌نیاز کردن شما از خرید قاب محافظ کافی هستند؛ اما حرف‌های تولیدکنندگان متناقض است. اپل مزایای سرامیک را تبلیغ می‌کند، اما همزمان قاب‌های گران‌قیمتی با لوگوی خود را می‌فروشد. فروشنده‌ی آیفون به توماس پیشنهاد داد یک قاب آبی زیبا را به قیمت ۴۹ دلار بخرد. اما مگر آیفون به قاب نیاز دارد؟ سوالی که از سمت اپل بی‌پاسخ ماند.

اما در سمت دیگر قضیه، شرکت سازنده‌ی قاب Spigen تمایل زیادی به صحبت داشت. جاستین ما، سخنگوی اسپیگن گفت: «درست است که گوشی‌ها از همیشه مقاوم‌تر شده‌اند، اما با وجود همه‌ی پیشرفت‌ها، همچنان در معرض حوادث هستند.»

البته حتی او هم استفاده از قاب را الزامی نمی‌داند و در این مورد می‌گوید: «شاید انتظار داشته باشید ما بگوییم همه باید قاب داشته باشند، اما واقعیت این است که به خود کاربر بستگی دارد. برخی افراد از لمس مستقیم گوشی لذت می‌برند، بعضی به‌دنبال حداکثر محافظت‌اند و عده‌ای هم فقط به زیبایی قاب توجه می‌کنند.»

با هر انگیزه‌ای که باشد، کاربران قاب یک جمعیت عظیم را تشکیل می‌دهند. به گفته‌ی سخنگوی اسپیگن، قاب‌های اسپیگن به‌تنهایی ۱۰۰ میلیون گوشی را پوشش داده‌اند. شرکت مشاوره‌ی Towards Packaging نیز بازار جهانی قاب گوشی را در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۵ میلیارد دلار برآورد کرده است.

یک شب که توماس در آشپزخانه‌اش ایستاده بود و آب می‌نوشید، وسوسه‌ی اسکرول آخر شب به سرش زد. اما به محض بیرون کشیدن گوشی از جیب، انگشتانش لغزیدند و آیفونِ تمیز و بدون خط‌وخش او پس از برخورد با قسمت کناری یخچال، محکم با گوشه‌اش روی زمین افتاد. وقتی گوشی را بررسی کرد، دید سالم مانده است؛ شاید به‌لطف شیشه‌ی تقویت‌شده، شاید خوش‌شانسی محض و شاید هم کف‌پوش نرم لینولیوم آشپزخانه‌اش.

جونا دیگر هیچ‌وقت به عقب برنگشت. با گذشت زمان فهمید که زندگی بدون قاب، رابطه‌اش را با گوشی عوض کرده است. او در این مورد می‌گوید: «چون انگشتانم مثل قبل نمی‌توانند گوشی را با بی‌خیالی بگیرند، حس آگاهی بیشتری نسبت به آن دارم. این آگاهی باعث می‌شود کمتر بی‌هوا در گوشی غرق شوم. باورم نمی‌شود که چنین چیزی را می‌گویم، اما فکر می‌کنم واقعاً کمتر از قبل از گوشی استفاده می‌کنم.» هرچند جونا این موضوع را با لحنی شاعرانه توصیف می‌کند، اما توماس می‌گوید من نمی‌توانم چنین حرفی بزنم، چون هنوز هم مثل قبل بی‌هدف به اینترنت چسبیده‌ام!

توماس ابتدا در مجله‌ی Consumer Reports کار می‌کرد. این مجله یک آزمایشگاه مجهز دارد و تیم‌های مهندسی آن، نزدیک به ۹۰ سال است که محصولات مختلف را به دقت بررسی و ارزیابی می‌کنند. دقیقاً پایین راهروی دفتر، گروهی مسئول ارزیابی گوشی‌ها هستند و همیشه برای سنجش مقاومت به خشونت متوسل می‌شوند. 

ریچ فیسکو، مسئول بررسی محصولات الکترونیکی در Consumer Reports، این آزمون را شبیه‌ساز سقوط می‌نامد. آن‌ها گوشی را داخل جعبه‌ای فلزی به طول یک متر می‌گذارند که دو طرفش پنل بتنی دارد. سپس جعبه شروع به چرخیدن می‌کند و گوشی را ۵۰ بار به دیواره‌های بتنی می‌کوبد. پس از آن، مهندس‌ها گوشی را بررسی می‌کنند. اگر گوشی جان سالم به در برده باشد، دوباره آن را داخل جعبه می‌گذارند و ۵۰ ضربه‌ی دیگر به آن می‌زنند.

فیسکو می‌گوید: «سال‌ها پیش که این تست‌ها را شروع کردیم، حدود یک‌سوم گوشی‌ها شکست می‌خوردند؛ اما حالا دیگر شاهد شکست گوشی‌ها در این آزمون نیستیم. عملکرد شیشه‌ها واقعاً خیلی بهتر شده است. البته نمی‌گویم که صفحه هیچ‌وقت خش نمی‌افتد؛ اگر گوشی دقیقاً به طرز خاصی بیفتد یا روی یک سنگ‌ریزه‌ی کوچک فرود بیاید، باید با آن خداحافظی کنی. اما اگر از جیب لباست روی آسفالت بیفتد، در بیشتر مواقع اتفاقی برایش نمی‌افتد.»

اگرچه فیسکو سالانه نتایجی منتشر می‌کند که نشان می‌دهد ده‌ها گوشی در این آزمون موفق هستند، خودش هنوز گوشی‌اش را داخل قاب نگه می‌دارد! وقتی توماس از او پرسید که چرا این کار را می‌کند گفت: «معلومه چرا این کار رو می‌کنم؛ چون من خسیسم!»

توماس در بیست‌وششمین روز تجربه‌ی یک‌ماهه‌ی بدون قابش با عجله از خانه بیرون رفت. بالای پله‌های ساختمان ایستاده بود و می‌خواست مسیر رفت‌وآمدش تا محل کار را چک کند.  اما نفهمید چه شد که ناگهان گوشی از دستش درآمد و شروع کرد به غلت خوردن از پله‌ها: یک‌بار، دو بار، سه بار، و در نهایت با صدایی بلند در پایین‌ترین پله متوقف شد. با اضطراب دوید پایین تا ببیند چه بر سرش آمده است. گوشه‌ی بدنه‌ی آلومینیومی آیفونش این بار یک خراش کوچک داشت. اما شیشه به طرز معجزه‌آسایی سالم مانده بود!

توماس بقیه‌ی روزهای این آزمایش را بااحتیاط سپری کرد. در مترو گوشی را محکم در دست می‌گرفت و هر بار که آن را برمی‌داشت یا زمین می‌گذاشت سعی می‌کرد با احتیاط کامل عمل کند و در کل اندکی کمتر از آن استفاده می‌کرد؛ اما دوست توماس اینقدر خوش‌شانس نبود. دفعه‌ی بعد که در پارک او را دید، از او پرسید که گوشی‌اش چطور است. جواب داد: «افتضاح. انداختمش. داغون شده، ترک برداشته، هم جلوش و هم لنز دوربینش.» البته گوشی او یک آیفون قدیمی بود. شاید اگر شیشه‌ی سرامیکی جدید داشت، نجات پیدا می‌کرد؛ شاید هم نه.

هرچقدر که صفحه‌ی گوشی‌تان را با لایه‌های مقاوم بپوشانید، احتمال شکستنش کم می‌شود، اما صفر نمی‌شود. اکنون بسیاری معتقدند با گوشی‌های جدید و البته کمی احتیاط بیشتر می‌توان قاب را کاملاً کنار گذاشت؛ البته باید با ریسک‌های واقعی آن کنار بیایید. توماس می‌گوید: «تا پایان ماه اعصابم کاملاً به هم ریخته بود. انگار روی یک بند باریک راه می‌رفتم. هرچند بارها از ضربه و سقوط جان سالم به در بردم، ولی هرکدامشان برایم مثل یک زنگ خطر بود. درنهایت پس از اتمام آن ماه، دوباره قاب گوشی‌ام را به آن برگرداندم؛ اما حالا گاهی فقط برای هیجان آن را چند ساعتی درمی‌آورم تا گوشی‌ام نسیم خنکی را بر صورت شیشه‌ای‌اش حس کند.»