پاییز امسال، هنگامی که صفحه‌ی فید اینستاگرام شما مملو از پرتره‌های چشم‌نواز و حرفه‌ای از آشنایان و دوستانتان شود، می‌توانید برای تماشای این تصاویر از یوهانس فرمیر، نقاش معروف قرن هفدهم هلندی تشکر کنید.
در رویداد دوازدهم سپتامبر امسال و در مراسم رونمایی از آیفون‌های جدید، فیل شیلر، نایب رئیس ارشد اپل، با اشتیاق از ماهیت قابلیت جدید پرتره لایتینگ (نورپردازی پرتره) در آیفون ۸ پلاس و آیفون ۱۰ برای حاضرین صحبت کرد. وی درباره‌ی این قابلیت شگفت‌انگیز گفت: «ما تنها در زمینه‌ی عکاسی پرتره مطالعه نکردیم؛ بلکه به دوران گذشته و به عصر نقاشی بازگشتیم.»
همانند تمام نسل‌های پیشین آیفون، دوربین یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های آیفون ۸ پلاس و آیفون ۱۰ محسوب می‌شود و اپل تلاش زیادی برای تبلیغ قابلیت‌های آن انجام می‌دهد. امسال، این شرکت بیش از همه به قابلیت جذابی به نام پرتره لایتینگ افتخار می‌کند. این ویژگی، دامنه‌ی مختلفی از افکت‌های حرفه‌ای را روی تصاویر بی‌نظیر دوربین دوگانه‌ی آیفون‌ها ارائه می‌دهد.
با این حال، آیفون‌های امسال اهمیت به‌خصوصی دارند. برخی از نقد و بررسی‌های اولیه‌ی آیفون ۸، توجه فراوانی به دوربین آن کرده‌اند. برای مثال، وب‌سایت تک‌کرانچ، تصمیم گرفت این گوشی را منحصرا به‌عنوان یک دوربین بررسی کند. بدون اغراق، بهبودهای صورت‌گرفته در سیستم‌های دوربین آیفون ۸ پلاس و آیفون ۱۰، بزرگ‌ترین ارتقاء ممکن در بین تمام آیفون‌های پیشین محسوب می‌شود. افکت‌های این دوربین‌ها، تنها فیلترهای معمولی نیستند؛ بلکه نتیجه‌ی سیستم جدید دوربین دوگانه‌ی اپل در همکاری با یادگیری ماشینی برای تشخیص صحنه، نقشه‌برداری عمق آن و سپس تغییر خطوط نورپردازی روی سوژه هستند. تمام این عملیات در زمان واقعی انجام می‌شود و حتی می‌توانید نتیجه‌ی کار را به لطف تراشه‌ی فوق قدرتمند جدید A11 بایونیک به‌صورت پیش‌نمایش مشاهده کنید. هنگامی که این نتیجه در مقیاس اپل اعمال شود، این قدرت را پیدا خواهد کرد تا میلیون‌ها عکس آماتور را به‌سرعت به تصاویری حرفه‌ای تبدیل کند. از بسیاری جهات، این بالاترین کیفیت تصویر ارائه‌شده توسط اپل محسوب می‌شود که از زمان آیفون ۴، در دست توسعه بوده است.
اپل برای رسیدن به این مقصود، بهترین مهارت خود را به کار بسته و در زمینه‌ی فرم هنری مورد علاقه‌ی خود و شبیه‌سازی و پیشبرد آن، به مطالعه و ساختارشکنی پرداخته است. این تلاش در مورد آیفون ۸ پلاس و آیفون ۱۰، به معنی مطالعه‌ی دقیق شیوه‌های نورپردازی استفاده‌شده در طول تاریخ توسط بزرگانی نظیر ریچارد آودان، آنی لیبویتز و البته فرمیر است.
جانی منزری، یکی از طراحان تیم رابط کاربری انسانی اپل، می‌گوید:
پس از این، اپل به کارگاه خود رفت و تلاش کرد پاسخ این پرسش‌ها را پیدا کند. منزری در ادامه می‌گوید:
«دختری با گوشواره مروارید» از معروف‌ترین آثار یوهانس فرمیر (سمت راست). شبیه‌سازی این سبک نقاشی در قالب افکت استیج لایت در آیفون (سمت چپ)
شاید تمام این کارها بی‌اهمیت به نظر بیاید. اما این موضوع نشان‌دهنده‌ی توجه شدید و بیش از اندازه‌ی اپل به جزئیاتی است که هنگام ارتباط با منابع فناورانه‌ی این شرکت نظیر یادگیری ماشینی، به کار می‌آید.
شیلر می‌گوید:
زمانی که تمام این اقدامات جانبی با همدیگر صورت می‌گیرد، امکان پدید آمدن یک پارادایم جدید در حوزه‌ی عکاسی با گوشی همراه به وجود می‌آید. هنگامی که از شیلر درباره‌ی تکامل دوربین آیفون پرسیده شد؛ وی تأیید کرد که اپل به‌صورت هدفمند و تدریجی مشغول ساخت یک دوربین حرفه‌ای بوده است. اما وی به‌سرعت در ادامه مهم‌ترین نکته درباره‌ی اپل و طراحی دوربین آن را بازگو کرد:
در حال حاضر، کمپین تبلیغاتی گسترده‌ی اپل با نام عکاسی با آیفون (Shot on iPhone) در اینستاگرام، انتشار مجموعه‌ای از تصاویر ثبت‌شده با آیفون در مجله‌ی تایم و استفاده‌ی عکاسان حرفه‌ای از آیفون به جای دوربین‌های حرفه‌ای کانن و لایکا، شاهدی بر موفقیت دوربین‌های آیفون به حساب می‌آیند. به نظر می‌رسد با معرفی سیستم‌های به‌روز شده‌ی دوربین دوگانه‌ی آیفون ۸ پلاس و آیفون ۱۰، این موفقیت همچنان تکرار شود. پورتره لایتینگ با وجود آنکه هنوز در مرحله‌ی آزمایشی به سر می‌برد، اما عموما عملکرد بسیار خوب و در برخی مواقع حیرت‌انگیزی دارد. تنها عملکرد ضعیف آن در عکاسی پرتره از حیوانات است که نشان می‌دهد این قابلیت فعلا برای انسان‌ها طراحی شده است.
کوین لو، عکاس مد و هنر، می‌گوید با وجود باگ‌های گاه و بیگاه این قابلیت، به‌شدت تحت تأثیر آن قرار گرفته است. وی می‌گوید: «این ویژگی بدون شک، فرصت‌های فراوانی به روی من گشوده است. با این حال، گاهی اوقات باگ‌هایی وجود دارد؛ زیرا اپل این قابلیت را فعلا به‌صورت آزمایشی منتشر کرده؛ با این وجود، بیشتر اوقات نتیجه‌ی کار شگفت‌انگیز است.»
آنچه اپل انجام می‌دهد، بهره‌گیری از نرم‌افزار برای تابش نور و روشن کردن تصویر و به‌طور گسترده‌تر، کنار گذاشتن پیچیدگی کار با دوربین‌های سنتی است که معمولا برای انجام این قبیل کارها از آن‌ها استفاده می‌شود.
فیل شیلر می‌گوید:
اما آیا هنگامی که از نرم‌افزار به‌منظور تسهیل و خودکارسازی فرایندی که از منظر تاریخی یک عمل هنری است استفاده می‌کنید، چیزی را از دست نمی‌دهید؟ گذشته از آن، فشردن یک دکمه و مسطح کردن زمین بازی بین حرفه‌ای‌ها و آماتورها، احساس ناخوشایندی به همراه ندارد؟
منزری اشاره می‌کند همانطور که دستگاه‌ها پیشرفته‌تر می‌شوند اغلب ترس و نگرانی بیشتری نیز به همراه می‌آورند. او می‌گوید:
منظور منزری این است که عکاسان ماهر فراوانی وجود دارند که به‌صورت حرفه‌ای آموزش ندیده‌اند. آن‌ها نیاز ندارند یا نمی‌خواهند هنگام عکس‌برداری، برای تنظیم فوکوس و عمق میدان با لنزها و ابزارهای حرفه‌ای سروکله بزنند. در واقع لزومی هم به انجام این کارها وجود ندارد. بنابراین، چرا تمام این وسایل پیچیده را کنار نگذاریم و چیزی به آن‌ها بدهیم که با استفاده از آن بتوانند یک تصویر فوق‌العاده ثبت کنند؟
افکت «استیج لایت» با تاریک کردن پس‌زمینه‌ی سوژه، ظاهری حرفه‌ای همانند آثار فرمیر به تصویر می‌بخشد. شیلر می‌گوید:
اقدامات اپل برای بهبود دوربین آیفون‌های جدید تنها منحصر به قابلیت پرتره لایتینگ نیست. برای مثال، دوربین‌های آیفون ۸ پلاس و آیفون ۱۰، هوای برفی را به‌عنوان یک صحنه تشخیص می‌دهند و به‌صورت خودکار تعادل رنگ، نوردهی و ... را تنظیم می‌کنند؛ در نتیجه نیازی نیست شما ذهن خود را درگیر این موارد کنید.
شیلر می‌گوید:
شاید هیچ کدام از این‌ها نباید با غافلگیری همراه باشد. اپل نه‌تنها در طول سال‌های گذشته، به آهستگی مشغول حرکت و رسیدن به این سطح از عکاسی با آیفون‌ها بوده؛ بلکه برداشته شدن تدریجی مرز بین حرفه‌ای بودن و آماتور بودن و کشیدن یک لایه‌ی ساده و کاربرپسند روی فناوری پیچیده و گیج‌کننده، از زمان آغاز به کار اپل، نشان‌دهنده‌ی نوآوری این شرکت بوده است.
هدف از ساخت این قابلیت را باید در فلسفه‌ی خلق کامپیوتر دسکتاپ این شرکت و سیستم ساماندهی درگ و دراپ جستجو کنیم. باید همان فلسفه‌ای را که زیربنای توسعه‌ی برنامه‌هایی نظیر آی‌مووی، آی‌فوتو و گاراژبند است دریابیم. تمام این محصولات به افراد کمک می‌کنند تا با قدری علاقه و خلاقیت، به کاربرانی حرفه‌ای تبدیل شوند. این فلسفه، در دوربین‌های آیفون، یک قدم فراتر رفته است. در اینجا دیگر هیچ رابط کاربری پیچیده‌ای برای مسیریابی وجود ندارد؛ بلکه تنها یک دکمه، چند لنز و تعدادی پردازش و الگوریتم پیچیده قرار دارد که به کاربر کمک می‌کند همانند نقاشان قرن هفدهمی، تصاویری جذاب و چشم‌نواز خلق کند.
منزری می‌گوید:
نظرات