نگاه ویژه به گوشی جدید نوکیا با دوربین 41 مگاپیکسلی

در زمان های نه چندان دور وقتی شرکت نوکیا تصمیم می گرفت گوشی موبایل جدیدی را وارد بازار کند، لرزه بر پیکر نیمه جان دیگر تولید‌کنندگان می افتاد. گوشی هوشمند N95 که یادتان هست! ولی اوضاع همیشه بر وفق مراد نیست. آن هنگام که اپل تصمیم گرفت وارد این رقابت پرسود شود شاید نوکیا حتی یک لحظه تصور این روزهای کم فروغ را برای خودش نمی‌کرد.

آری اپل با نوآوری های خاص همیشگی اش و ایجاد یک تعریف جدید برای گوشی های هوشمند توانست شرکت بزرگ نوکیا را از عرش به زیر بکشد. بدتر آنکه مدیران این شرکت همچنان در روزهای خوش گذشته غرق بودند و متوجه تغییرات بزرگی که اپل در سلیقه مردم جهان ایجاد کرد نبودند. آن‌ها همچنان به نسخه بدقلق Symbian حتی روی گوشی های لمسی خود اصرار می ورزیدند، انگار که در خواب زمستانی به سر می‌برند. غفلت نوکیا به حدی رسیده بود که حتی کم مانده بود شرکت‌های چینی هم در زمینه گوشی های هوشمند از او موفق‌تر عمل کنند. به هر حال مدت زمان زیادی طول کشید تا نوکیا تصمیم گرفت درصدد جبران برآید و اولین قدم محکم خود را با گوشی N8 و سپس N9 برداشت. گوشی‌هایی که هر چند هنوز هم از نظر رابط کاربری به پای محصولات اپل و سامسونگ نمی رسیدند ولی مجموعه‌ای از خلاقیت ها و نوآوریهای تکنولوژیکی در آن‌ها می درخشید.

بعد از انتشار خبر پرده‌برداری نوکیا از گوشی PureView 808 با دوربین 41 مگاپیکسلی در کنگره جهانی موبایل بارسلونا، اولین واکنش من بسیار عادی و بدون هیچ‌گونه توجهی بود. در ابتدا با شنیدن این خبر تصور کردم که باز هم قرار است با یک گوشی فانتزی و با امکاناتی که فقط برای توجه افکار عمومی مناسب است رو‌به‌رو شویم. هرچه که بیشتر وارد جزییات خلاقیت نوکیا در زمینه دوربین این گوشی شدم، از بی توجهی اولیه خودم پشیمان شدم و به این نتیجه رسیدم که باز هم نوکیا برای متمایز کردن عظمت و بزرگی اش دست به نوآوری بزرگی زده است و به خوبی توانسته است این قدم را با درایت و پختگی بردارد.

اولا آن که تصاویر گرفته شده توسط دوربین این گوشی 41 مگاپیکسل واقعی نیستند. البته منظور ما این نیست که نوکیا به دروغ اینچنین گفته است. حال آنکه دوربین‌های امروزی در بهترین حالت و مدل می‌توانند تصاویر 38 مگاپیکسلی را به کاربرانشان عرضه کنند و آنچه دوربین این گوشی شکار می‌کند، تصاویری با کیفیت 3 تا 8 مگاپیکسل واقعی است. بنابراین پشت تصاویر 41 مگاپیکسلی مورد ادعای نوکیا چه رازی نهفته است؟

نوکیا به درستی دریافته است که دوربین‌هایی در سایز کوچک مثل دوربین‌های گوشی های همراه چگونه کار می‌کنند. همان‌طور که در مقاله های دیگر قبلی هم گفتم، مگاپیکسل بیشتر همیشه به منزله کیفیت بیشتر عکس‌ها نیست. هرچه مگاپیکسل دوربینی بیشتر باشد، سایز و حجم اشغالی عکس‌ها بیشتر می‌شود ولی ممکن است آنچنان که انتظار داریم کیفیت عکس بیشتر نشود و فقط حافظه جانبی زودتر پر شود. این مهم در دوربین‌های کوچک کرد روشن تری هم پیدا می‌کند. حسگرهای کوچک گوشی های همراه به همراه لنزهای نامناسب آن‌ها معمولا منجر به تصاویر بزرگ ولی بی کیفیت می‌شوند ( بلا نسبت آیفون 4S).

ثانیا همان‌طور که میدانید حسگرهای نوری مجموعه‌ای متشکل از هزاران ردیف بسیار کوچک از دیودهای حساس به نور هستند که می‌توانند فوتونهای نور را به بار الکتریکی تبدیل کنند. این دیودهای یک سویه را Photosite می نامند. هر فوتوسایت به تابش نور حساس است و مسلماً هرچه نور تابیده شده بر آن شدت بیشتری داشته باشد، بار الکتریکی بیشتری در آن انباشته خواهد شد.

به عنوان مثال، اگر چگالی دوربین دوازده مگاپیکسلی برابر با 28 باشد، و این عدد در دوربین دوازده مگاپیکسلی دیگری برابر با 7.3 باشد؛ با وجود آن که تعداد پیکسل ها تقریباً برابر است، اما اختلاف زیاد چگالی پیکسل این دو دوربین حکایت از آن دارد که در دوربین اولی به دلیل استفاده از سنسور کوچک تر، تعداد زیادی پیکسل در فضای کوچک تری گنجانده شده و این یعنی سلول های نوری کوچک تر که طبیعتاً قدرت کمتری در جمع آوری نور دارند و در نتیجه باعث افزایش نویز و نیز کاهش کیفیت تصویر می‌شوند. بنابراین همان‌طور که مشخص است در این مقایسه، اندازه سنسور عامل تعیین کننده کیفیت تصویر است.

با وجود آنکه رقم مگاپیکسل در برخی موارد می‌تواند شاخص خوبی برای مقایسه کیفیت تصویر دوربین‌های دیجیتال باشد، این رقم در اکثر موارد می‌تواند گمراه کننده نیز باشد. کیفیت نهایی یک تصویر دیجیتال مؤثر از متغیرهای بیشتری مانند نوع سنسور، مساحت سنسور، اندازه لنزهای ریز روی هر پیکسل، قدرت تمرکز لنز و غیره است. بنابراین همان‌طور که توضیح دادیم عکس‌های 41 مگاپیکسلی Purview 808 ممکن است کیفیت خیلی خوبی هم نداشته باشند. برای پی بردن به این مسئله باید سایر موارد در مورد لنز دوربین این گوشی را هم بررسی کنیم.

ثالثا سنسور گوشی 808 نوکیا که ظاهرا توسط توشیبا ساخته شده است به کوچکی رفقایش در دیگر گوشی های هوشمند نیست. با سایز 1/1.2″، سنسور این گوشی چهار یا پنج برابر بزرگتر از سنسور دیگر گوشی های رایج بازار است. حتی بزرگتر از سنسور دوربین‌های دیجیتال compact امروزی. زمانی که سنسور دوربین بزرگتر در نظر گرفته شود می‌توان با ثابت نگاه داشتن همان رزولوشن تصویر، فوتوسایت های بزرگتری که وظیفه تشخیص نور و ساخت پیکسل ها را بر عهده دارند، داشته باشیم. یا حتی می‌توان با ثابت نگاه داشتن اندازه فتوسایت ها ، تعداد آن‌ها را در سنسور افزایش داد که این امر موجب بالا رفتن رزولوشن تصویر می‌شود. در حقیقت نوکیا در گوشی جدید خود از حالت دومی برای افزایش کیفیت تصاویرش بهره برده است.

البته نوکیا تا حدی این کار را به صورت ناشیانه انجام داده است بدین معنی که افزایش بیش از حد فتوسایت ها نمی تواند به اندازه یک تصویر 41 مگاپیکسلی واقعی مؤثر باشد و این رقم تا حد زیادی آغشته به بزرگ نمایی های رایج در دنیای تجارت است.

حقیقت آن است که دوربین گوشی هوشمند 808 نوکیا عکس‌های 41 مگاپیکسلی نمی‌گیرد بلکه این دوربین اطلاعاتی در حد 41 مگاپیکسل را جمع آوری کرده و از تمام این اطلاعات برای خلق عکس هایی با کیفیت زیاد ولی در اندازه های نه چندان بزرگ استفاده می‌کند.

ای وای باز هم Symbian!! یعنی قرار است این دوربین دوست داشتنی با سیستم عامل Symbian نفس بکشد؟ چرا؟

این پروژه از پنج سال پیش شروع شد و تا به امروز ادامه دارد و همان‌طور که می دانید پنج سال پیش کسی باور نداشت که نوکیا و Symbian برای زنده ماندن و نفس کشیدن باید به این زحمت بیفتند. آن زمانی که آیفون در حال شکل گیری بود و کسی درباره اندروید چیزی نمی دانست. یک نوکیا بود و همه دنیا. همه دنیا بودند با عشق نوکیا!

نوکیا این دوربین را با Symbian هم نشین کرد زیرا برای سیمبین طراحی شده بود و اگر نوکیا تصمیم داشت که از نظر سخت‌افزاری و نرم افزاری آن را برای ویندوز فون بهینه کند باز هم زمان از چنگش خارج می‌شد، کاری که نوکیا متاسفانه در آن استاد است. البته آن‌ها قول داده‌اند که در محصولات مبتنی بر ویندوز هم از این مدل دوربین‌ها استفاده کنند و این بدین معنا است که تحقیقات پنج ساله نوکیا به رایگان در چنگ مایکروسافت قرار خواهد گرفت. اگر نوکیا و مایکروسافت به درستی به برنامه های مشترکشان ادامه دهند احتمالا با استاندارد جدیدی در دوربینهای گوشی های همراه مواجه خوهیم شد که برای اولین بار در سیستم عامل ویندوزفون ارایه می‌شود.

بی شک تلفن 808 نوکیا با فروش پایینی مواجه خواهد شد چون سیمبین به پایان کار نزدیک شده ولی دوربین این گوشی می‌تواند روی محصولات مشترک نوکیا و مایکروسافت درخشش خیره کننده ای را به همراه داشته باشد، اگرو تنها اگر نوکیا و مایکروسافت بعد از این همه غفلت در دنیای تلفن های هوشمند تصمیمات عاقلانه تری را اتخاذ کنند.

به هر حال این دوربین باعث شد که اعتماد از دست رفته من به نوکیا تا حدی بازسازی شود و در واقع اصلا انتظار چنین حرکتی را از نوکیا نداشتم مخصوصا به این زودی. احساسم بر این بود که ورود اینچنین دوربین‌هایی در سال‌های بعد اتفاق خواهد افتاد.

نظر شما در مورد Nokia PureView 808 چیست؟ آیا تمایل به خرید چنین گوشی دارید؟