مصاحبه با هومن دمیرچی مدیر عملیات تپ‌سی در خصوص اعتراضات اخیر رانندگان

روز گذشته تعدادی از رانندگان تپ‌سی در اعتراض به تعرفه و هزینه‌ی پایین سفرها، پس از اعتصاب مقابل دفتر شعبه‌ی اصفهان این سرویس حمل‌و‌نقل آنلاین به اعتراض پرداختند. پیش از این نیز زمزمه‌های مختلفی در خصوص نارضایتی رانندگان از هزینه‌ی سفر این سرویس‌های شنیده می‌شد. در همین راستا زومیت مصاحبه‌ای با هومن دمیرچی، یکی از مؤسسان و مدیران ارشد تپ‌سی انجام داده است تا نکات مبهم قیمت‌گذاری سفرها برای کاربران و رانندگان آن‌ها روشن شود.

هومن دمیرچی فارغ‌التحصیل مهندسی برق از دانشگاه شریف و MBA از دانشگاه INSEAD فرانسه، از سال ۱۳۸۶ وارد فضای کسب‌و‌کار ایران شد و در سال ۱۳۹۵ با میلاد منشی‌پور و حمید مهینی استارتاپ تپ‌سی را راه‌اندازی کرد .او در حال حاضر مدیریت عملیات این شرکت را بر عهده دارد.

به‌تازگی متوجه شده‌ایم که برخی از رانندگان تاکسی‌های آنلاین از هزینه‌ی سفرها راضی نیستند. شرح کوتاهی در خصوص اتفاقات رخ‌داده در دفتر اصفهان تپ‌سی ارائه می‌دهید؟

روز گذشته تجمعی روبه‌روی دفتر تپ‌سی در اصفهان توسط رانندگان صورت گرفته بود که به نرخ فعلی اعتراض داشتند. در این تجمع، نمایندگان راننده‌ها وارد دفتر شدند و با مدیر دفتر به گفت‌و‌گو پرداختند و نگرانی‌های خود از این بابت را منعکس کردند. مدیر دفتر اصفهان تپ‌سی نیز موارد و توضیحات خود را به اطلاع راننده‌ها رساند و قرار شد موضوعات آن‌ها را بررسی کند.

تپ‌سی برای تعیین قیمت سفرها چه تدابیری اتخاذ می‌کند؟

قیمت‌گذاری یکی از استراتژیک‌ترین بخش‌های کسب‌و‌کار حمل و نقل آنلاین است. قیمت‌گذاری به‌صورت روزانه در تمام شهرها رصد می‌شود و تمام پارامتر‌های دخیل در آن اعم از زمان سفر، مسافت و استهلاک خودرو به دقت بررسی می‌شوند. بر همین اساس به‌عنوان مثال، تپ‌سی هفته‌ی گذشته و پیش از اعتراضات رانندگان و با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی سال جدید، قیمت‌ها را در تهران افزایش داد.

اما نکته‌ی مهم در قیمت‌گذاری، تعیین نقطه‌ی بهینه است. اگر قیمت از حد بهینه بیشتر یا کمتر باشد، در هر دو حالت درآمد راننده‌ها کاهش خواهد یافت. چرا؟ اگر از حد بهینه پایین‌تر تعیین شود، چون ظرفیت راننده کامل پر شده است و سفر بیشتری نمی‌تواند ببرد، درآمد کمتری خواهد داشت.

از سوی دیگر، اگر قیمت از نقطه بهینه بیشتر باشد‌، منجر به کاهش تقاضا از سوی مسافران می‌شود که در این صورت هم با وجود هزینه‌‌ی بیشتر برای هر سفر، کاهش تعداد سفرها و افزایش اتلاف وقت راننده مجددا منجر به کاهش درآمد رانندگان می‌شود (مشابه سیستم‌های سنتی که هزینه زیاد از مسافر می‌گرفتند و به همین دلیل نیمی از وقت رانندگان را تلف می‌کردند.)

برقراری توازن عرضه و تقاضا از طریق قیمت‌گذاری در حدی برای تپ‌سی مهم است که الگوریتم‌ هوشمندی برای تعیین لحظه‌ای قیمت‌ها توسعه داده است. دقت این الگوریتم تا حدی است که اگر در لحظه‌ و جغرافیای خاصی توازن عرضه و تقاضا از بین برود، بلافاصله قیمت را افزایش می‌دهد.

به گفته‌ی شما در سیستم توسعه‌‌یافته‌ی تپ‌سی، با کنترل عرضه و تقاضا در کنار کاهش هزینه‌ها برای مسافران، درآمد رانندگان با سفرهای بیشتر و حمل مسافر در هر دو مسیر رفت و برگشت،‌ افزایش داشته است. اما با وجود این افزایش درآمد، دلیل اعتراض رانندگان چیست؟

برآورد من از ریشه‌ی اعتراضات این است که دید رانندگان عزیز به قیمت‌گذاری کلی نیست و تصور می‌کنند که اگر قیمت‌ها افزایش یابد، سطح تقاضا در همین سطح می‌ماند و درآمد آن‌ها افزایش می‌یابد؛ در صورتی که طبق توضیحاتی که در پاسخ به سؤال قبل گفتم، به هیچ وجه اینطور نیست. به‌طور مثال مطالعات ما نشان می‌دهد اگر قیمت‌ها را ۳۰ درصد افزایش بدهیم، درآمد روزانه راننده‌ها حدود ۲۰ درصد کاهش پیدا می‌کند که دلیل این کاهش، افزایش زمان تلف‌شده توسط هر راننده است. نباید فراموش شود که این بازار و توان پرداخت مشتریان است که سطح قیمت را تعیین می‌کند.

سفیران معترض در روز‌های اخیر آیا از گروه راننده‌های جدیدی هستند که به سرویس تپ‌سی پیوسته‌اند یا از افراد قدیمی و کهنه‌کار شما هستند؟

ما پروفایل رانندگان معترض را هنوز چک نکرده‌ایم و در این خصوص اطلاعاتی نداریم. احتمالا ترکیبی از رانندگان قدیمی و جدید باشند.

در تجربه‌ی شخصی من از گفت‌و‌گو با راننده‌های تاکسی‌‌های اینترنتی، عموما این افراد از کاهش درآمد برای هر سفر و البته افزایش کلی درآمد به دلیل افزایش تعداد سفرها صحبت می‌کنند. با وجود این تفکر آیا احتمال نمی‌رود افراد معترض از رانندگان جدید سرویس شما باشند که هنوز به‌خوبی با سازوکار آن آشنا نشده‌اند؟

در حال حاضر نمی‌توانم در خصوص افراد معترض و هم‌‌چنین شرایط راننده‌های جدید در خصوص آشنایی با شرایط و ساز‌وکار سرویس خود صحبت کنم. اما ما به هیچ وجه در رابطه با اعتراضات و نارضایتی‌ رانندگان بی‌تفاوت نخواهیم بود و به دقت نکات مورد نظر سفیران (رانندگان) خود را خواهیم شنید و با تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود، در صورت امکان و تا حد نیاز انتظارات آن‌ها را برآورده خواهیم کرد.

آیا این موضوع می‌تواند به دلیل قیمت‌گذاری نامناسب در جغرافیای اصفهان باشد؟

خیر، ما در تمامی شهرها به‌صورت دقیق و پیوسته قیمت را با توجه به شرایط بازار تعیین می‌کنیم؛ به‌ویژه اصفهان که یکی از بازارهای مهم ما است.

آیا به‌عنوان جمع‌بندی بحث خاص دیگری را مد نظر دارید؟

من به راننده‌ها اطمینان می‌دهم که درآمد روزانه آن‌ها یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عملکردی ما است و من شخصا روی آن نظارت مستمر دارم؛ چرا که رضایت رانندگان در گرو آن است و موفقیت شرکت در گرو رضایت رانندگان. ما با رانندگان در یک طرف میز هستیم و اگر جز این باشد، نمی‌توانیم به مسافران خدمت‌رسانی کنیم.

در واقع یکی از دغدغه‌‌های اصلی ما میزان درآمد رانندگان تپ‌سی است که روزانه به بررسی عوامل مختلف برای حداکثر کردن آن می‌پردازیم. اما در طرف مقابل، باید تعادل بهینه‌ای بین رضایت رانندگان و مسافران ایجاد کنیم تا هر دو طرف از سرویس سود ببرند.

پس در صورت افزایش اعتراضات منطقی نیست که شاهد افزایش قیمت‌ها نیز باشیم؛ زیرا به گفته‌ی شما این موضوع منجر به کاهش استقبال مسافران و در نهایت کاهش درآمد رانندگان خواهد شد.

همانطور که پیش‌تر گفتم، ما به اعتراضات سفیران خود به‌عنوان یک داده در کنار سایر داده‌ها نگاه می‌کنیم و در صورت نیاز به آن‌ها خواهیم پرداخت.